Σήμερα το 5% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου που εισάγονται στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, κυρίως κατευθύνονται προς την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη
Νέες ανησυχίες για τις τιμές του φυσικού αερίου το χειμώνα 2024-2025 δημιουργεί η όλο και πιο πιθανή παύση της διέλευσης του φυσικού αερίου της Ρωσίας μέσω της Ουκρανίας, στα τέλη του χρόνο και οι επιπτώσεις της.
Η Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson με τον υπουργό Ενέργειας της Ουκρανίας German Galushchenko, κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης της στο Κίεβο, συζήτησαν για τη λύση της σύμβασης για τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη εντός του 2024.
«Η ΕΕ προετοιμάζεται για αυτό εδώ και δύο χρόνια. Γνωρίζουμε ότι η Ρωσία είναι ένας αναξιόπιστος προμηθευτής φυσικού αερίου», τόνισε ο Επίτροπος, υπενθυμίζοντας ότι η Ρωσία έχει επανειλημμένα χειραγωγήσει τις τιμές στην αγορά φυσικού αερίου.
Αν η πενταετής σύμβαση Ουκρανίας-Ρωσίας του 2019 δεν ανανεωθεί, που πλέον είναι το πιθανότερο, η ΕΕ θα επισπεύσει την ενεργειακή της ανεξαρτησία και να απελευθερωθεί από την εξάρτηση από τη Ρωσία έως το 2025, δύο ολόκληρα χρόνια νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα που περιγράφεται στην πολιτική ορόσημο REPowerEU .
Ταυτόχρονα, στην περίπτωση μιας ολικής απαγόρευσης των ρωσικών εισαγωγών, δημιουργούνται κίνδυνοι για άνοδο του κόστους του φυσικού αερίου και στις χώρες των Βαλκανίων όπως η Ελλάδα, που σήμερα προμηθεύονται ρωσικό αέριο μέσω του Turkish stream.
Στο επίκεντρο της συνάντησης Kadri Simson με τον υπουργό Ενέργειας της Ουκρανίας German Galushchenko βρέθηκε και η διεθνής συνεργασίας για την αύξηση της πίεσης στη Ρωσία και την εκδίωξη της επιτιθέμενης χώρας από τις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
Η Επίτροπος ανακοίνωσε επίσης την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να έχει ένα νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ο υπουργός Galushchenko πρόσθεσε «Οι κυρώσεις θα πρέπει να στερήσουν τη Ρωσία από την ευκαιρία να είναι κάθε είδους παίκτης στις παγκόσμιες αγορές». Το ερώτημα, που μένει να απαντηθεί μετά τις Ευρωεκλογές είναι πόσο αυστηρές θα είναι αυτές οι κυρώσεις και αν θα φέρουν πλήρη ρήξη στις σχέσεις Ευρώπης-Ρωσίας. Και αν τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να πληρώσουν το τίμημα που θα είναι υψηλότερου κόστους τιμές φυσικού αερίου και ενέργειας.
Μια μελέτη της δεξαμενής σκέψης Bruegel ανέφερε ότι η Ευρώπη μπορεί πλέον να εισάγει αρκετό υγροποιημένο φυσικό αέριο από άλλες πηγές και να το μεταφέρει στην Ανατολική Ευρώπη μέσω του συστήματος αγωγών της», διαβεβαιώνει ο Γκέοργκ Ζάχμαν, ενεργειακός αναλυτής του Bruegel.
«Αυτό θα ήταν πιθανότατα κάπως πιο ακριβό, αλλά οι τεχνικές δυνατότητες είναι διαθέσιμες», συμπλήρωσε ο ίδιος. Μεταξύ του 1991 και του 2000, το 93% (106bcm ανά έτος) των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου, πραγματοποιήθηκε μέσω της Ουκρανίας. Η ποσότητα που διέρχεται σήμερα, μέσω της Ουκρανίας αντιστοιχεί στο 5% των ευρωπαϊκών εισαγωγών αερίου συνολικά, που θα πρέπει να υποκατασταθούν από εισαγωγές LNG.
Σήμερα το 5% των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου που εισάγονται στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, κυρίως κατευθύνονται προς την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Εάν ο επόμενο χειμώνας είναι ιδιαίτερα κρύος, η απώλεια εισαγωγών φυσικού αερίου θα μπορούσε να δημιουργήσει συνθήκες για μεγάλη αύξηση του ενεργειακού κόστους γα τις χώρες που εξαρτώνται από τη διέλευση μέσω της Ουκρανίας. Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα στηρίξει την Ουκρανία στην ανοικοδόμηση της ενεργειακής της υποδομής.
Στην ίδια συνάντηση ο υπουργός Galushchenko τόνισε ότι η κατάσταση στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας μετά τις μαζικές ρωσικές επιθέσεις είναι αρκετά περίπλοκη:«Εχουμε ήδη χάσει περισσότερα από 8 GW. Ομως εργαζόμαστε για να αποκαταστήσουμε τις πληγείσες εγκαταστάσεις και θα αποκαταστήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο.
Οι επείγουσες λύσεις περιλαμβάνουν επίσης αύξηση της παραγωγής έως τον επόμενο χειμώνα». Η Επίτροπος Kadri Simson σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα στηρίξει την Ουκρανία στην ανοικοδόμηση της ενεργειακής της υποδομής, έτσι ώστε η βιομηχανία και τα νοικοκυριά να μην αντιμετωπίζουν κανέναν περιορισμό στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Συζητήθηκαν οι ανάγκες του ουκρανικού ενεργειακού τομέα για εξοπλισμό και πώς μπορεί να τον προμηθευτεί από τους ευρωπαίους εταίρους. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη χρηματοδοτική στήριξη, ιδίως μέσω των μηχανισμών του
Ταμείου Ενεργειακής Στήριξης της Ουκρανίας που ιδρύθηκε στο πλαίσιο της Γραμματείας της Ενεργειακής Κοινότητας.
Επιπλέον, τονίστηκε η σημασία του δυναμικού των διασυνδέσεων μεταξύ της Ουκρανίας και των ευρωπαϊκών χωρών, γεγονός που καθιστά δυνατή την προσέλκυση ηλεκτρικής ενέργειας από χώρες εταίρους για την εξισορρόπηση του ενεργειακού συστήματος.
