Οι βασικές παράμετροι για τις ωφέλειες των καταναλωτών
Οι χρεώσεις ΥΚΩ αντισταθμίζουν τη διαφοροποίηση του ενεργειακού κόστους μεταξύ διασυνδεδεμένου συστήματος και μη διασυνδεδεμένων νησιών.
Αντανακλούν κυρίως το αυξημένο κόστος παραγωγής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, λόγω της λειτουργίας πετρελαϊκών μονάδων.
Το κόστος αυτό είναι αισθητά υψηλότερο από το διασυνδεδεμένο σύστημα, όπου το ενεργειακό μίγμα είναι διαφοροποιημένο, βασισμένο σε ένα φάσμα πηγών (λιγνίτης, φυσικό αέριο, νερά, ΑΠΕ, αλλά και εισαγωγές) και σαφώς οικονομικότερο συγκριτικά με καύσιμα όπως μαζούτ και diesel.
Ενδεικτικά για το 2015, το πλήρες κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού στα νησιά κυμαίνεται στα 169 €/MWh στην Κρήτη, στα 178 €/MWh στη Ρόδο, ενώ αγγίζει τα 1.143 €/MWh στα Αντικύθηρα.
Οι χρεώσεις ΥΚΩ προσδιορίζονται έτσι ώστε να αντισταθμίζεται το πρόσθετο αυτό ενεργειακό κόστος, και να προκύπτει ένα ενιαίο κόστος προμήθειας ηλεκτρισμού για τους καταναλωτές όλης της ελληνικής επικράτειας.
Στο βαθμό λοιπόν που δεν υλοποιούνται ή που καθυστερούν διασυνδέσεις, οι οποίες υποδεικνύονται από τεχνικοοικονομικές μελέτες κόστους οφέλους, οι καταναλωτές επιβαρύνονται με ποσά που αγγίζουν συνολικά τα 600-800 εκατ. € ετησίως.
Στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης των χρεώσεων ΥΚΩ, προβαίνουμε σε 6 βασικές ενέργειες:
α) Εξετάζουμε τον επαναπροσδιορισμό των χρεώσεων αυτών, ώστε να συναρτώνται κλιμακωτά με το επίπεδο της κατανάλωσης, και αναθεωρούμε τα όρια των κλιμακίων, ώστε να διασφαλίζεται η πιο δίκαιη και ομαλή διαφοροποίηση του κόστους καθώς αυξάνεται η κατανάλωση.
Επισημαίνεται ότι το σχήμα χρεώσεων που ισχύει σήμερα εισήχθη το 2012 (Άρθρο 36 του ν. 4067/2012) και προκαλεί εκτίναξη των χρεώσεων, ανάλογα με το αν η τετραμηνιαία κατανάλωση εμπίπτει σε μία από τις 4 προκαθορισμένες κατηγορίες.
Για 0-1600 ΚWh η χρέωση είναι 6.99 €/ΜWh. Αν κάποιος καταναλωτής υπερβεί το άνω όριο, έστω κατά 1 KWh, τότε εμπίπτει στο κλιμάκιο, 1601-2000 KWh, και η χρέωση ΥΚΩ εκτινάσσεται στα 15.7 €/ΜWh.
Για την επόμενη κλίμακα, 2001-3000 ΚWh, η χρέωση υπερδιπλασιάζεται, αγγίζοντας τα 39.87 €/ΜWh, ενώ για καταναλώσεις άνω των 3000 ΚWh, η χρέωση ανέρχεται στα 44.88 €/ΜWh.
Για να γίνει πλήρως αντιληπτό τι ακριβώς εισηγείται η ΡΑΕ, ας υποθέσουμε για λόγους απλότητας ότι διατηρούνται τα όρια των προαναφερθέντων κατηγοριών και ότι η τετραμηνιαία κατανάλωση ενός οικιακού καταναλωτή είναι 1650 ΚWh.
Τότε, αυτό που προτείνουμε είναι οι πρώτες 1600 KWh να κοστολογούνται με την χρέωση που θα αντιστοιχεί στο κλιμάκιο 1 και μόνο οι 50 πρόσθετες ΚWh να χρεώνονται με την τιμή του κλιμακίου 2, σε αντιδιαστολή με αυτό που ισχύει σήμερα, δηλαδή και οι 1650 KWh να χρεώνονται με την τιμή του κλιμακίου 2.
β) Καθορίζουμε μια αναλυτική αποτύπωση των παγίων της δραστηριότητας παραγωγής της ΔΕΗ από συμβατικές μονάδες (της τάξης των 18.000 καταγραφών πάγιων στοιχείων ανά έτος, συνολικού ύψους αναπόσβεστης αξίας προ αναπροσαρμογών περί τα 800 εκατ. € ετησίως), ανά νησί ή αυτόνομο σύμπλεγμα, με στόχο την καταγραφή και παρακολούθηση των επιμέρους κοστολογικών συνιστωσών, με τρόπο διαφανή και συγκροτημένο.
Το μητρώο παγίων και οι κανόνες που θα διέπουν την καταγραφή θα ενισχύσουν την αξιοπιστία της διαδικασίας, αποτρέποντας την ενσωμάτωση μη εύλογου κόστους.
Στόχος είναι να υπάρχει διαφάνεια στις δαπάνες που ενσωματώνονται στο πλήρες κόστος της εν λόγω δραστηριότητας της ΔΕΗ στα ΜΔΝ και οι οποίες αποζημιώνονται από τον τελικό Καταναλωτή μέσω του Ανταλλάγματος ΥΚΩ.
γ) Προσδιορίζουμε την εύλογη απόδοση, επί των πάγιων στοιχείων της δραστηριότητας παραγωγής της ΔΕΗ από συμβατικές μονάδες στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, ώστε να μην επιβαρύνεται υπέρμετρα ο τελικός Καταναλωτής.
δ) Αξιολογούμε και οριστικοποιούμε το διαφαινόμενο έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΥΚΩ κατά την χρονική περίοδο 2012-2016.
ε) Εξετάζουμε τη διαχείριση του ειδικού λογαριασμού ΥΚΩ από έναν αρμόδιο Διαχειριστή έναντι δύο, στο υφιστάμενο πλαίσιο (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ και ΑΔΜΗΕ ΑΕ)., ώστε να μειωθούν οι κυκλικές συναλλαγές για τους παρόχους ΥΚΩ, δεδομένων και των προβλημάτων ρευστότητας. Η ΡΑΕ στο πλαίσιο αυτό εξετάζει τις τροποποιήσεις που απαιτούνται τόσο στο ρυθμιστικό όσο και στο νομοθετικό πλαίσιο.
στ) Προβαίνουμε στις ενέργειες εκείνες, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, που θα αποτρέψουν περαιτέρω καθυστερήσεις στις διασυνδέσεις.
Επισημαίνεται ότι με πρωτοβουλία της ΡΑΕ συγκροτήθηκε ήδη από τον Δεκέμβριο του 2015, ειδική Επιτροπή, με συμμετοχή έγκριτων πανεπιστημιακών και αρμόδιων φορέων, η οποία εξετάζει για κάθε μη διασυνδεδεμένο σύστημα, την οικονομικότητα και τεχνική εφικτότητα διασυνδέσεων έναντι εναλλακτικών σεναρίων, όπως η διατήρηση της ηλεκτροδότησης αυτοτελώς και η εφαρμογή φυσικού αερίου μικρής κλίμακας.
Το παρόν θεματικό τμήμα βασίζεται στην ομιλία της Νεκταρίας Καρακατσάνη, ως εκπρόσωπο του Συμβουλίου των Ευρωπαίων Ρυθμιστών Ενέργειας (CEER) στο “Energy Policy Forum της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης”, που διεξήχθη στη Βουδαπέστη, υπότην αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και σε τοποθέτησή της στην εκδήλωση “Επίκαιρα Ζητήματα Δικαίου Ενέργειας IV» στην Αθήνα, που διοργανώθηκε από την Ελληνική Ένωση Δικαίου της Ενέργειας.
Το άρθρο αποτυπώνει προσωπικές σκέψεις της ομιλήτριας.
www.worldenergynews.gr
Αντανακλούν κυρίως το αυξημένο κόστος παραγωγής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, λόγω της λειτουργίας πετρελαϊκών μονάδων.
Το κόστος αυτό είναι αισθητά υψηλότερο από το διασυνδεδεμένο σύστημα, όπου το ενεργειακό μίγμα είναι διαφοροποιημένο, βασισμένο σε ένα φάσμα πηγών (λιγνίτης, φυσικό αέριο, νερά, ΑΠΕ, αλλά και εισαγωγές) και σαφώς οικονομικότερο συγκριτικά με καύσιμα όπως μαζούτ και diesel.
Ενδεικτικά για το 2015, το πλήρες κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού στα νησιά κυμαίνεται στα 169 €/MWh στην Κρήτη, στα 178 €/MWh στη Ρόδο, ενώ αγγίζει τα 1.143 €/MWh στα Αντικύθηρα.
Οι χρεώσεις ΥΚΩ προσδιορίζονται έτσι ώστε να αντισταθμίζεται το πρόσθετο αυτό ενεργειακό κόστος, και να προκύπτει ένα ενιαίο κόστος προμήθειας ηλεκτρισμού για τους καταναλωτές όλης της ελληνικής επικράτειας.
Στο βαθμό λοιπόν που δεν υλοποιούνται ή που καθυστερούν διασυνδέσεις, οι οποίες υποδεικνύονται από τεχνικοοικονομικές μελέτες κόστους οφέλους, οι καταναλωτές επιβαρύνονται με ποσά που αγγίζουν συνολικά τα 600-800 εκατ. € ετησίως.
Στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης των χρεώσεων ΥΚΩ, προβαίνουμε σε 6 βασικές ενέργειες:
α) Εξετάζουμε τον επαναπροσδιορισμό των χρεώσεων αυτών, ώστε να συναρτώνται κλιμακωτά με το επίπεδο της κατανάλωσης, και αναθεωρούμε τα όρια των κλιμακίων, ώστε να διασφαλίζεται η πιο δίκαιη και ομαλή διαφοροποίηση του κόστους καθώς αυξάνεται η κατανάλωση.
Επισημαίνεται ότι το σχήμα χρεώσεων που ισχύει σήμερα εισήχθη το 2012 (Άρθρο 36 του ν. 4067/2012) και προκαλεί εκτίναξη των χρεώσεων, ανάλογα με το αν η τετραμηνιαία κατανάλωση εμπίπτει σε μία από τις 4 προκαθορισμένες κατηγορίες.
Για 0-1600 ΚWh η χρέωση είναι 6.99 €/ΜWh. Αν κάποιος καταναλωτής υπερβεί το άνω όριο, έστω κατά 1 KWh, τότε εμπίπτει στο κλιμάκιο, 1601-2000 KWh, και η χρέωση ΥΚΩ εκτινάσσεται στα 15.7 €/ΜWh.
Για την επόμενη κλίμακα, 2001-3000 ΚWh, η χρέωση υπερδιπλασιάζεται, αγγίζοντας τα 39.87 €/ΜWh, ενώ για καταναλώσεις άνω των 3000 ΚWh, η χρέωση ανέρχεται στα 44.88 €/ΜWh.
Για να γίνει πλήρως αντιληπτό τι ακριβώς εισηγείται η ΡΑΕ, ας υποθέσουμε για λόγους απλότητας ότι διατηρούνται τα όρια των προαναφερθέντων κατηγοριών και ότι η τετραμηνιαία κατανάλωση ενός οικιακού καταναλωτή είναι 1650 ΚWh.
Τότε, αυτό που προτείνουμε είναι οι πρώτες 1600 KWh να κοστολογούνται με την χρέωση που θα αντιστοιχεί στο κλιμάκιο 1 και μόνο οι 50 πρόσθετες ΚWh να χρεώνονται με την τιμή του κλιμακίου 2, σε αντιδιαστολή με αυτό που ισχύει σήμερα, δηλαδή και οι 1650 KWh να χρεώνονται με την τιμή του κλιμακίου 2.
β) Καθορίζουμε μια αναλυτική αποτύπωση των παγίων της δραστηριότητας παραγωγής της ΔΕΗ από συμβατικές μονάδες (της τάξης των 18.000 καταγραφών πάγιων στοιχείων ανά έτος, συνολικού ύψους αναπόσβεστης αξίας προ αναπροσαρμογών περί τα 800 εκατ. € ετησίως), ανά νησί ή αυτόνομο σύμπλεγμα, με στόχο την καταγραφή και παρακολούθηση των επιμέρους κοστολογικών συνιστωσών, με τρόπο διαφανή και συγκροτημένο.
Το μητρώο παγίων και οι κανόνες που θα διέπουν την καταγραφή θα ενισχύσουν την αξιοπιστία της διαδικασίας, αποτρέποντας την ενσωμάτωση μη εύλογου κόστους.
Στόχος είναι να υπάρχει διαφάνεια στις δαπάνες που ενσωματώνονται στο πλήρες κόστος της εν λόγω δραστηριότητας της ΔΕΗ στα ΜΔΝ και οι οποίες αποζημιώνονται από τον τελικό Καταναλωτή μέσω του Ανταλλάγματος ΥΚΩ.
γ) Προσδιορίζουμε την εύλογη απόδοση, επί των πάγιων στοιχείων της δραστηριότητας παραγωγής της ΔΕΗ από συμβατικές μονάδες στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, ώστε να μην επιβαρύνεται υπέρμετρα ο τελικός Καταναλωτής.
δ) Αξιολογούμε και οριστικοποιούμε το διαφαινόμενο έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΥΚΩ κατά την χρονική περίοδο 2012-2016.
ε) Εξετάζουμε τη διαχείριση του ειδικού λογαριασμού ΥΚΩ από έναν αρμόδιο Διαχειριστή έναντι δύο, στο υφιστάμενο πλαίσιο (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ και ΑΔΜΗΕ ΑΕ)., ώστε να μειωθούν οι κυκλικές συναλλαγές για τους παρόχους ΥΚΩ, δεδομένων και των προβλημάτων ρευστότητας. Η ΡΑΕ στο πλαίσιο αυτό εξετάζει τις τροποποιήσεις που απαιτούνται τόσο στο ρυθμιστικό όσο και στο νομοθετικό πλαίσιο.
στ) Προβαίνουμε στις ενέργειες εκείνες, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, που θα αποτρέψουν περαιτέρω καθυστερήσεις στις διασυνδέσεις.
Επισημαίνεται ότι με πρωτοβουλία της ΡΑΕ συγκροτήθηκε ήδη από τον Δεκέμβριο του 2015, ειδική Επιτροπή, με συμμετοχή έγκριτων πανεπιστημιακών και αρμόδιων φορέων, η οποία εξετάζει για κάθε μη διασυνδεδεμένο σύστημα, την οικονομικότητα και τεχνική εφικτότητα διασυνδέσεων έναντι εναλλακτικών σεναρίων, όπως η διατήρηση της ηλεκτροδότησης αυτοτελώς και η εφαρμογή φυσικού αερίου μικρής κλίμακας.
Το παρόν θεματικό τμήμα βασίζεται στην ομιλία της Νεκταρίας Καρακατσάνη, ως εκπρόσωπο του Συμβουλίου των Ευρωπαίων Ρυθμιστών Ενέργειας (CEER) στο “Energy Policy Forum της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης”, που διεξήχθη στη Βουδαπέστη, υπότην αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και σε τοποθέτησή της στην εκδήλωση “Επίκαιρα Ζητήματα Δικαίου Ενέργειας IV» στην Αθήνα, που διοργανώθηκε από την Ελληνική Ένωση Δικαίου της Ενέργειας.
Το άρθρο αποτυπώνει προσωπικές σκέψεις της ομιλήτριας.
www.worldenergynews.gr
