Με έγγραφό της θέτει τις απαραίτητες βάσεις - Απαίτηση για πανευρωπαϊκή προσέγγιση
Απαιτείται μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση «για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς για τη βιομηχανική διαχείριση του άνθρακα» και την επίτευξη του στόχου της Ένωσης για καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050, σύμφωνα με το σχέδιο εγγράφου πολιτικής που έλαβε το Euractiv.
Το έγγραφο πολιτικής το οποίο σκιαγραφεί μελλοντικές επιλογές πολιτικής και δεν περιέχει νομικές υποχρεώσεις για τις χώρες ή τις επιχειρήσεις της ΕΕ σε αυτό το στάδιο, πρόκειται να παρουσιαστεί στις 6 Φεβρουαρίου, μαζί με ένα άλλο έγγραφο πολιτικής για τον κλιματικό στόχο της ΕΕ για το 2040.
Καθιστά όμως σαφές πώς θα μπορούσε να είναι η μελλοντική πολιτική της ΕΕ για το κλίμα μετά το 2030.
Απαιτήσεις για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας
Όπως αναφέρει το έγγραφο, για να επιτευχθεί η κλιματική ουδετερότητα, «η ΕΕ θα πρέπει να είναι έτοιμη να δεσμεύσει τουλάχιστον 50 εκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως έως το 2030» και «έως 450 εκατομμύρια τόνους έως το 2050».
Αυτό θα είναι απαραίτητο για την αντιστάθμιση των «υπολειμματικών εκπομπών» σε τομείς όπως η γεωργία, οι μεταφορές και η βιομηχανία που είναι απίθανο να επιτύχουν πλήρη απαλλαγή από τον άνθρακα μέχρι τότε, υποστηρίζει το έγγραφο.
Επιπλέον, θα χρειαστούν αφαιρέσεις άνθρακα - απορρόφησης CO2 απευθείας από την ατμόσφαιρα μετά το 2050 προκειμένου να «επιτευχθούν αρνητικές εκπομπές στη συνέχεια», προσθέτει.
Ο τελικός στόχος (σύμφωνα με το σχέδιο εγγράφου της Επιτροπής), είναι σαφής: να γίνει το CO2 «εμπορεύσιμο αγαθό», όπως το αέριο, το αργό πετρέλαιο, το βαμβάκι, το σιτάρι ή το κακάο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να καταθέσει στόχο 90% για το κλίμα για το 2040, σύμφωνα με προσχέδιο που διέρρευσε, ενώ ένας συνασπισμός 11 χωρών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Γερμανίας, έχουν εκδώσει επιστολή ζητώντας φιλόδοξους στόχους.
Τεχνολογίες αφαίρεσης CO2
Η πιο διαδεδομένη σήμερα μορφή αφαίρεσης άνθρακα περιλαμβάνει τη φύτευση δέντρων τα οποία απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα καθώς μεγαλώνουν.
Υπάρχουν όμως και βιομηχανικές τεχνολογίες που αναπτύσσονται, όπως η Άμεση Σύλληψη και Αποθήκευση Αέρα (DACS) όπου οι γιγάντιοι ανεμιστήρες απορροφούν CO2 απευθείας από την ατμόσφαιρα και το αποθηκεύουν μόνιμα ή η Βιοενέργεια με Σύλληψη και Αποθήκευση Άνθρακα (BECCS).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη αρχίσει να θέτει τις βάσεις για αυτές τις τεχνολογίες όταν πέρυσι υπέβαλε πρόταση (βρίσκεται στα τελικά στάδια έγκρισης μεταξύ των νομοθετών της ΕΕ) για την πιστοποίηση των αφαιρέσεων άνθρακα που προέρχονται από αυτές.
Για να επιταχύνει την ανάπτυξή τους, η Επιτροπή αναζητά τώρα τρόπους ενσωμάτωσης τεχνολογιών αφαίρεσης άνθρακα στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ETS) το οποίο υποχρεώνει περισσότερες από 10.000 βιομηχανικές εγκαταστάσεις στην Ευρώπη να παραδίδουν άδεια για κάθε τόνο CO2 που εκπέμπουν.
Το έγγραφο προσθέτει ότι τα καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα όπως το πράσινο υδρογόνο που πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ (σύμφωνα με την ενημερωμένη οδηγία της Ένωσης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) «δεν θα πρέπει να υπόκεινται σε δικαιώματα παράδοσης» προκειμένου «να αποφευχθεί η διπλή καταμέτρηση του ενσωματωμένου άνθρακα».
Τέλος αναφέρει ότι «η Επιτροπή θα εξετάσει μέχρι το 2026 τα οφέλη από τον καθορισμό συγκεκριμένων στόχων για την απομάκρυνση του άνθρακα» και «πώς αυτό θα πρέπει «να λαμβάνεται υπόψη και να καλύπτεται από την εμπορία εκπομπών».
Έγκριση πιστοποίησης αφαίρεσης άνθρακα από το Ευρωκοινοβούλιο
Στις 21 Νοεμβρίου 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με ένα πρόγραμμα πιστοποίησης απομάκρυνσης άνθρακα για να βοηθήσει την Ευρώπη να επιτύχει τον κλιματικό στόχο της και να αποτρέψει το πράσινο πλύσιμο.
Δυσπιστία από τις «πράσινες» ομάδες
Οι περιβαλλοντικές ομάδες αν και δεν αντιτίθενται αρχικά στη δέσμευση και χρήση άνθρακα, έχουν πολλές επιφυλάξεις σχετικά με το πώς θα μπορούσαν να παρακινηθούν τέτοιες τεχνολογίες στο μέλλον, προειδοποιώντας για αρκετές παγίδες.
«Μόνο ο άνθρακας που δεσμεύεται και χρησιμοποιείται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι μόνιμα χημικά δεσμευμένος και να μην απελευθερώνεται κατά τη χρήση του προϊόντος ή στο τέλος της ζωής του, θα πρέπει να αφαιρείται από τις υποχρεώσεις παράδοσης», δήλωσε ο Wijnand Stoefs (επικεφαλής πολιτικής για την αφαίρεση άνθρακα στην CMW).
Μάλιστα έδωσε και ένα παράδειγμα που αφορά σε προϊόντα που κινδυνεύουν να καούν σε αποτεφρωτή απορριμμάτων ή να αφεθούν να αποσυντεθούν σε χώρους υγειονομικής ταφής. Αυτά δεν πρέπει να περιλαμβάνονται, αναφέροντας ως παραδείγματα πλαστικά, προϊόντα χαρτιού ή καύσιμα.
Πράσινο υδρογόνο και καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα
Όσον αφορά στο πράσινο υδρογόνο και τα καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα, ο Stoefs θεωρεί ότι τα πρότυπα που περιλαμβάνονται στην Οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας της ΕΕ, δεν είναι πολύ ισχυρά για να εξασφαλίσουν υψηλή περιβαλλοντική ακεραιότητα. 
Ωστόσο, ο υψηλότερος κίνδυνος, σύμφωνα με την CMW, θα ήταν η πλήρης ενσωμάτωση των αφαιρέσεων άνθρακα στο υπάρχον ETS, κυρίως επειδή θα αύξανε το ανώτατο όριο των εκπομπών, επιτρέποντας στους ρυπαίνοντες να εκπέμπουν περισσότερες εκπομπές και θα αποτρέψουν τις πραγματικές μειώσεις εκπομπών ανοίγοντας την πόρτα στην αντιστάθμιση άνθρακα.
Η συμπερίληψη των αφαιρέσεων στο υπάρχον ETS θα παρεμπόδιζε επίσης την επέκταση των τεχνολογιών μόνιμης αφαίρεσης, όπως η Direct Air Capture and Storage, που τείνουν να είναι δαπανηρές και ευνοούν φθηνές λύσεις όπως το BECCS, προειδοποίησε ο Stoefs.
«Είμαστε σθεναρά υπέρ ενός ξεχωριστού μηχανισμού», είπε ο Stoefs, αναφερόμενος σε προτάσεις για τη δημιουργία ενός ξεχωριστού συστήματος εμπορίας αφαίρεσης άνθρακα εκτός από το EU ETS.
Πρόταση της ΕΕ για τη διαχείριση του άνθρακα της Ευρώπης
Η επερχόμενη στρατηγική διαχείρισης του CO2 της ΕΕ θα προτείνει δέσμευση έως και 650 εκατομμυρίων τόνων ετησίως έως το 2050 και θα ξεκινήσει μια αμφιλεγόμενη συζήτηση σχετικά με το μέλλον του συστήματος εμπορίας εκπομπών του μπλοκ.
www.worldenergynews.gr
