Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου δεν είναι προσωρινό φαινόμενο, αλλά κατά πάσα πιθανότητα η αρχή μιας νέας περιόδου που είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί για πόσο θα διαρκέσει.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τον τρόπο που εξελίσσονται οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων φυσικού αερίου αλλά και εν όψει του κινδύνου πολεμικής σύρραξης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Τις δυσοίωνες αυτές προοπτικές παραδέχονται ήδη τα στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης που αναζητούν τρόπους περιορισμού των επιπτώσεων για τους πολίτες, κάτι το οποίο όσο μακραίνει η κρίση θα καθίσταται όλο και πιο δύσκολο.
Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θόδωρου Σκυλακάκη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ πως αναμένει σταδιακή οπισθοχώρηση των τιμών φυσικού αερίου όταν θα κλείσει η υπόθεση της Ουκρανίας και φύγει ο βαρύς χειμώνας. Ωστόσο πρόσθεσε ότι δεν θα γυρίσουμε στις τιμές φυσικού αερίου του παρελθόντος. «Το φυσικό αέριο θα είναι ακριβότερο καύσιμο για τα επόμενα χρόνια» είπε και πρόσθεσε ότι από την άνοδο της τιμής του "έχουμε χάσει ως χώρα μέσα σε 4-5 μήνες 1 δισεκατομμύριο ευρώ."
Σκρέκας: Δεν θα πέσουν άμεσα οι τιμές
Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου εμφανίστηκε εξαιρετικά απαισιόδοξος για ταχεία αποκλιμάκωση των τιμών φυσικού αερίου.
Το κλίμα ανησυχίας και αβεβαιότητας αποτυπώνεται στα προθεσμιακά συμβόλαια φυσικού αερίου που δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές τιμές ενδέχεται να παραμείνουν υψηλότερα από́ την περίοδο 2010-2020, όταν βρίσκονταν κατά́ μέσο όρο στα 20 ευρώ/MWh.
Είναι χαρακτηριστικό́ ότι το εποχιακό́ συμβόλαιο για το καλοκαίρι του 2023 αυξήθηκε πάνω από́ τα 40 ευρώ/MWh, ενώ τον αντίστοιχο του χειμώνα του 2024 έφτασε σε τιμή́-ρεκόρ με 30 ευρώ/MWh.
Σίγουρα οι τιμές του 2023 και 2024, πόσο μάλλον του 2025, είναι αρκετά χαμηλότερες από́ τις σημερινές τιμές στη φυσική́ αγορά́ που είναι σχεδόν ευρώ 100/MWh. Ωστόσο εκπροσωπούν αυξήσεις 50%-100% σε σχέση με το μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας. Βέβαια οι προθεσμιακές τιμές αμφισβητούνται ως μέσο πρόβλεψης των μελλοντικών εξελίξεων, ωστόσο καταδεικνύουν τις τάσεις όσον αφορά στο εύρος των τιμών που προμηθευτές, παραγωγοί και έμποροι και κερδοσκόποι, είναι πρόθυμοι να εμπορευτούν σήμερα για μελλοντικές παραδόσεις.
Ψηλές τιμές - Απειλή η στρατιωτική εμπλοκή
Στις σποτ παραδόσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα οι τιμές TTF του ολλανδικού hub έχουν υποχωρήσει από τα ρεκόρ των180 ευρώ/MWh του Δεκεμβρίου. Ωστόσο η κλίμακα των 90 ευρώ που κινήθηκαν τον Ιανουάριο δεν παύει να είναι τετραπλάσια από το επίπεδο τιμών του Ιανουαρίου 2021. Μάλιστα κυμαίνονται γύρω στα 90 ευρώ/MWh, επειδή τον Ιανουάριο οι θερμοκρασίες στην κεντρική και δυτική Ευρώπη ήταν σχετικά ήπιες για την εποχή.
Με δεδομένο δε ότι η Ευρώπη εισάγει περίπου το 40% του φυσικού́ αερίου της από́ τη Ρωσία και αν ένας πόλεμος με την Ουκρανία, οδηγήσει σε απώλεια όλων αυτών των ποσοτήτων, τότε οι επιπτώσεις στην οικονομία της Ευρώπης θα είναι τεράστιες.
Η κρίση του φυσικού́ αερίου, όμως, είναι βαθύτερη. Υπό τις υφιστάμενους γεωπολιτικούς συσχετισμούς το Βερολίνο αδυνατεί να εγκρίνει την πιστοποίηση του ρωσο-γερμανικού αγωγού́ Nord Stream 2 στη Βαλτική́ Θάλασσα. Η σχετική απόφαση δεν αναμένεται να ληφθεί νωρίτερα από́ το ερχόμενο καλοκαίρι, και αυτό υπό προϋποθέσεις. Από την άλλη πλευρά, η ευρωπαϊκή́ παραγωγή́ αερίου υποχωρεί, ιδίως στην Ολλανδία και τη Βρετανία και αυτό́ σημαίνει ότι ολοένα και περισσότερο φυσικό́ αέριο πρέπει να έρθει από́ τρίτες χώρες, σε μία περίοδο που πολλά κράτη- μέλη της ΕΕ - συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας- στρέφουν την ηλεκτροπαραγωγή τους σε φυσικό αέριο, προκειμένου σταδιακά να απεξαρτηθούν από τον άνθρακα/λιγνίτη, στο πλαίσιο των στόχων της ΕΕ για τη μείωση των ρύπων ως το 2030 και το 2050.
www.worldenergynews.gr
