Πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, μια νεοφυής εταιρεία που ονομάζεται Better Place έβαλε ένα στοίχημα δισεκατομμυρίων δολαρίων ότι οι οδηγοί ηλεκτρικών αυτοκινήτων (EV) θα προτιμούσαν να ανταλλάξουν τις εξαντλημένες μπαταρίες με καινούριες μέσα σε λίγα λεπτά αντί να τις φορτίζουν για ώρες.
Εκείνη την εποχή, τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα είχαν αυτονομία 75 μιλίων και οι φορτιστές ήταν αργοί και ελάχιστοι.
Αλλά αμέσως μετά την κυκλοφορία των σταθμών μεταγωγής μπαταριών της Better Place το 2012, ο Elon Musk παρουσίασε ένα δωρεάν δίκτυο γρήγορης φόρτισης που θα εξυπηρετούσε τους οδηγούς των Teslas, τότε (και τώρα) της πιο δημοφιλής μάρκας ηλεκτρικών οχημάτων.
Τα Tesla και η χρεοκοπία της Better Place
Μέσα σε λίγους μήνες από την ανακοίνωση του Musk, η Better Place χρεοκόπησε, αφήνοντας επενδυτές που περιλάμβαναν τη Morgan Stanley, την General Electric και την HSBC έξω από περισσότερα από 750 εκατομμύρια δολάρια.
Τουλάχιστον στις ΗΠΑ, η ανταλλαγή μπαταριών φαινόταν να παραδίδεται στο τεχνολογικό νεκροταφείο.
Όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν, αφού τα τελευταία δύο χρόνια, η startup Ample από το Σαν Φρανσίσκο έχει αναπτύξει αθόρυβα περισσότερους από δώδεκα ρομποτικούς σταθμούς ανταλλαγής μπαταριών στην περιοχή του Κόλπου και στην Ευρώπη και προ ημερών, η εταιρεία παρουσίασε τους σταθμούς ανταλλαγής επόμενης γενιάς, στους οποίους μια άδεια μπαταρία μπορεί να αντικατασταθεί για μια φορτισμένη σε πέντε λεπτά - τον μισό χρόνο από τους τρέχοντες σταθμούς της.
Οι ιδρυτές της Ample, Khaled Hassounah και John de Souza, ίδρυσαν την εταιρεία μόλις ένα χρόνο μετά την αποτυχία της Better Place, αλλά με διαφορετικό επιχειρηματικό μοντέλο και διαφορετική τεχνολογία εναλλαγής μπαταριών.
«Θα κάναμε ένα καλύτερο Better Place», λέει ο Hassounah, ο οποίος είναι επίσης διευθύνων σύμβουλος.
Ample: Το ίδιο μοντέλο αλλιώς - Πως γίνεται...
Η εταιρεία, η οποία έχει συγκεντρώσει 270 εκατομμύρια δολάρια από τότε που κυκλοφόρησε το 2014, στοχεύει αρχικά σε στόλους κοινής χρήσης και παράδοσης που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μεγάλους χρόνους διακοπής λειτουργίας για τη φόρτιση EV.
«Αν μπορείτε να φορτίσετε στο σπίτι, κάντε το», λέει ο Hassounah, αλλά αν παρκάρετε στο δρόμο, αν ζείτε σε κτίριο διαμερισμάτων ή οδηγείτε εταιρικό και δεν μπορείτε, είμαστε πολύ φθηνότεροι από τη γρήγορη φόρτιση».
Ο σταθμός επίδειξης του Ample, ο οποίος είναι λευκός και κίτρινος και φέρει το σύνθημα «Ηλεκτρικά αυτοκίνητα για όλους», μοιάζει με ένα πλυντήριο αυτοκινήτων.
Πως γίνεται η εταιρία δείχνει:
- Ένα ασημί Kia Niro, καθοδηγεί τον οδηγό πού να παρκάρει.
- Μια πλατφόρμα σηκώνει το αυτοκίνητο λίγα μέτρα από το έδαφος
- Ένα ρομπότ γλιστρά έξω και σαρώνει την κάτω πλευρά του για να επιβεβαιώσει τη θέση και τη διαμόρφωση της μπαταρίας.
- Το bot ανεβαίνει προσεγγίζει το "πιάτο" που κρατά την μπαταρία, στέλνει ένα σήμα για να το ξεκλειδώσει,
- Αφαιρεί το πακέτο και επιστρέφει στον χώρο αποθήκευσης του σταθμού για να φυλάξει την άδεια μπαταρία για επαναφόρτιση.
- Επιστρέφει με μια καινούργια μπαταρία και την συνδέει στο αυτοκίνητο.
Η πλατφόρμα χαμηλώνει και το Niro φεύγει.
Βενζινάδικο ηλεκτρικής ενέργειας
«Θέλουμε να γίνουμε το βενζινάδικο της ηλεκτρικής ενέργειας», λέει ο Hassounah.
Ο σταθμός ανταλλαγής της Ample μοιάζει με μια μικρότερη έκδοση των πανάκριβως Better Place που αναπτύχθηκαν στο Ισραήλ και τη Δανία.
Αλλά η αρθρωτή δομή του Ample κοστίζει λιγότερο από 100.000 $, χωράει σε ένα κοντέινερ και μπορεί να αναπτυχθεί σε τρεις ημέρες, σύμφωνα με τον Hassounah.
Δεδομένου ότι η εταιρεία φορτίζει αργά τις μπαταρίες της, δεν χρειάζεται να περάσει από την πολύμηνη διαδικασία εγκατάστασης ακριβών υποδομών υψηλής τάσης.
Αυτού του είδους οι πολύπλοκες ηλεκτρικές αναβαθμίσεις αποτελούν εμπόδιο για την επίτευξη του στόχου του Σαν Φρανσίσκο το 2040 για την εξάλειψη των οχημάτων ορυκτών καυσίμων, λέει ο Tyrone Jue, επικεφαλής της πόλης για το κλίμα και την αειφορία.
«Έχουμε αυτό το πυκνό αστικό περιβάλλον, τους πολυσύχναστους δρόμους και τις ανταγωνιστικές επιθυμίες για χωρητικότητα ηλεκτρικού δικτύου καθώς και για περιορισμένο χώρο», είπε σε μια εκδήλωση Ample την Τρίτη.
«Αν πρόκειται να πούμε ότι κάθε σπίτι χρειάζεται φορτιστή και κάθε σπίτι χρειάζεται να αναβαθμίσει το κύκλωμά του, δεν θα επιτύχουμε τους κλιματικούς μας στόχους».
Η Ample έμαθε ένα άλλο μάθημα από την αποτυχία της Better Place: τη σημασία του να πειστούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες να κατασκευάσουν EV με μπαταρίες που μπορούν να αλλάξουν.
Πριν καταρρεύσει η Better Place, οι σταθμοί της μπορούσαν να απενεργοποιήσουν τις μπαταρίες μόνο σε ένα μόνο μοντέλο της Renault, το οποίο η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία είχε τροποποιήσει για αυτόν τον σκοπό.
Μπαταρία για κάθε EV
Η Ample κατασκευάζει τα δικά της πακέτα μπαταριών που μπορούν να διαμορφωθούν για οποιοδήποτε όχημα και συνεργάζεται με αυτοκινητοβιομηχανίες για να σχεδιάσουν μια αφαιρούμενη πλάκα προσαρμογέα.
Μέχρι στιγμής, η εταιρεία έχει υπογράψει συνεργασίες με πέντε κατασκευαστές οχημάτων και σχεδίασε πινακίδες προσαρμογέων για 20 μοντέλα EV και για λόγους προώθησης έχει στην αποθήκη της Ample ένα Fiat 500, ένα φορτηγό Citroen κατασκευασμένο από την Stellantis, το Niro, ένα Nissan Leaf, το SUV της Fisker's Ocean και ένα αστικό μίνι αυτοκίνητο κατασκευασμένο από τον Γερμανό κατασκευαστή e.Go.
Ο πρόεδρος της E.Go, Ali Vezvaei, λέει ότι η εταιρεία του σχεδίασε το e.wave X EV με μπαταρίες που μπορούν να αλλάξουν, γιατί «πιστεύουμε ειλικρινά ότι αυτή είναι μια εξαιρετική λύση για την αντιμετώπιση πολλών ζητημάτων υποδομής. Αργά ή γρήγορα θα δείτε μια μεταμόρφωση στα πρατήρια καυσίμων, όπως όπου πηγαίνετε να αλλάξετε ένα ελαστικό, θα υπάρχει σταθμός αλλαγής μπαταρίας», ισχυρίζεται.
«Αν θέλουμε να ξεπεράσουμε το τρέχον στάδιο των EV όσον αφορά τη μαζική κλίμακα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ευκολία και την αξιοπιστία της παράδοσης ενέργειας στον πελάτη», προσθέτει ο Vezvaei.
Η Ample λέει ότι οι 12 σταθμοί της Bay Area πραγματοποιούν «μερικές εκατοντάδες» εναλλαγές μπαταριών την ημέρα, τις οποίες χρησιμοποιούν οι οδηγοί της Uber που μισθώνουν τα Leafs και Niros από την εταιρεία παροχής ηλεκτρικού στόλου Sally, την ώρα που αναπτύσσει επίσης σταθμούς ανταλλαγής σε βενζινάδικα στη Μαδρίτη που ανήκουν σε έναν από τους επενδυτές της, τον ισπανικό ενεργειακό κολοσσό Repsol, και έχει συμφωνία για την εγκατάσταση πρατηρίων στο Κιότο της Ιαπωνίας.
Τρόποι συνεργασίας
Οι πελάτες του στόλου της Ample μπορούν να αγοράσουν EV με ή χωρίς μπαταρίες - το πιο ακριβό εξάρτημα του οχήματος - και να εγγραφούν στην υπηρεσία ανταλλαγής της εταιρείας έναντι αμοιβής που αρνήθηκε να αποκαλύψει, πληρώνοντας ένα «ενεργειακό τέλος» κάθε φορά που ανταλλάσσουν μπαταρία που κοστίζει περίπου 13 δολάρια η αλλαγή μιας μπαταρίας 32 κιλοβατώρων, για παράδειγμα.
Το αν η εναλλαγή μπαταριών θα γίνει πιο mainstream επιλογή στις ΗΠΑ εξαρτάται εν μέρει από περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες που συνεργάζονται με εταιρείες όπως η Ample.
Η απόφαση της Tesla να εγκαταλείψει την αλλαγή μπαταρίας πριν από μια δεκαετία βοήθησε στην καταστροφή των προηγούμενων προσπαθειών, παρόλο που ο Musk είπε ότι η εταιρεία του εξέτασε την ιδέα καθώς η Better Place παρουσίαζε τους πρώτους σταθμούς της.
«Σχεδιάσαμε το Model S για να επιτρέψουμε την εναλλαγή πακέτων μπαταριών και είπα ότι θα ήταν δυνατή η ανταλλαγή μπαταριών σε λιγότερο από ένα λεπτό», είπε ο Musk το 2012, ισχυριζόμενος ότι η Better Place πήρε την ιδέα της ανταλλαγής από την Tesla, ενώ κατέληξε υποστηρίζοντας πως «νομίζω ότι η φόρτιση είναι αυτό που θα κάνουν οι περισσότεροι».
Εκείνη την εποχή, ο Πρόεδρος της Better Place, Ian Ofer, παρέμενε σίγουρος για το μέλλον της τεχνολογίας, αλλά έψαχνε ήδη σε αγορές εκτός των ΗΠΑ για να αναλάβει το προβάδισμα.
Από αυτή την άποψη, ο Ofer είχε δίκιο: Χώρες όπως η Ινδία και η Ταϊβάν έχουν δει την αλλαγή μπαταριών να αναδεικνύεται ως μια δημοφιλής λύση για οδηγούς ηλεκτρικών μοτοποδηλάτων με δύο και τρίκυκλα.
Και η Κίνα έχει περισσότερους από 1.500 σταθμούς ανταλλαγής για EV, με σχέδια να αναπτύξει τουλάχιστον 26.000 έως το 2025.
Αυτοί οι σταθμοί, ωστόσο, τείνουν να λειτουργούν από αυτοκινητοβιομηχανίες και να ανταλλάσσουν μόνο τις δικές τους μπαταρίες.
Εάν το πλήθος στην αποκάλυψη του σταθμού της Ample είναι κάποια ένδειξη, το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την ανταλλαγή μπαταριών αυξάνεται - ή ίσως επανεμφανίζεται.
Ανάμεσα στις ετικέτες ονομάτων που ήταν διάσπαρτες σε ένα τραπέζι για την εκδήλωση ήταν αυτές που ανήκαν σε εκπροσώπους των Amazon, Blackstone, HSBC και Volvo.
www.worldenergynews.gr
