Παρατηρείται το φαινόμενο τα ίδια πρόσωπα να δημιουργούν απευθείας ή και μέσω εταιρειών τους σειρά από Ενεργειακές Κοινότητες, για να καρπωθούν τα οφέλη των κινήτρων
Αθέμιτο ανταγωνισμό από την καταστρατήγηση των κινήτρων που παρέχει ο νόμος (4513/2018) για την προώθηση του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων καταγγέλλουν ιδιώτες και φορείς.
Στην πράξη, τα ειδικά αυτά κίνητρα έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν επενδυτές δύο ταχυτήτων και να δυναμιτίσουν ένα κλίμα αντιπαλότητας στην αγορά των ΑΠΕ, καθώς οι ιδιώτες επενδυτές βλέπουν τα έργα τους να εξοβελίζονται από το σύστημα επειδή κάποιοι αξιοποιούν με αθέμιτο τρόπο το θεσμικό πλαίσιο για τις Ενεργειακές Κοινότητες.
Δεν είναι μόνο η προτεραιότητα στην αξιολόγηση των αιτήσεων των Ενεργειακών Κοινοτήτων και στους όρους σύνδεσης με το δίκτυο, ζητήματα που αποκαθίστανται με την νομοθετική ρύθμιση που υπέγραψε το ΥΠΕΝ μέσα στο Μάρτιο.
Ο νόμος παρέχει και μια σειρά άλλα κίνητρα, τα οποία καταστρατηγούνται από ομάδες επαγγελματιών και επιχειρηματιών κάθε είδους και τάξης.
Για παράδειγμα εξαιρεί έργα Ενεργειακών Κοινοτήτων με ισχύ μέχρι 18 MW από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες παρέχοντας προσαύξηση 10% στην τιμή αποζημίωσης έναντι των έργων που συμμετέχουν στους διαγωνισμούς.
Ενώ ένας ιδιώτης μπορεί βάσει νόμου να εγκαταστήσει μόνο δύο έργα εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας, για τις Εν. Κοινότητες δεν υπάρχει τέτοιος περιορισμός.
Ετσι, παρατηρείται το φαινόμενο τα ίδια πρόσωπα να δημιουργούν απευθείας ή και μέσω εταιρειών τους σειρά από Εν. Κοιν. Κερδοσκοπικού χαρακτήρα για να καρπωθούν τα οφέλη των κινήτρων.
«Παράκαμψη» του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο νόμος προβλέπει δύο κατηγορίες Εν. Κοινοτήτων.
Οι κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχουν τη δυνατότητα διανομής κερδών στους μετόχους τους και η μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς και δεν επιτρέπεται να διανέμουν μέρισμα.
Συμβαίνει όμως, σύμφωνα και με καταγγελίες που έχει κάνει στο παρελθόν προς το ΥΠΕΝ ο ΣΠΕΦ, ολιγομελείς ομάδες 5-10 ατόμων να συστήνουν μία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Εν. Κοινότητα και την ίδια στιγμή για να εξάγουν την κερδοφορία από την Εν. Κοιν. στους εαυτούς τους, συνάπτοντας μισθωτήρια συμβόλαια με υψηλές εκτός αγοράς τιμές για τη χρήση των γαιών εγκατάστασης των μονάδων ΑΠΕ και των γραφείων τους που έχει την έδρα η Ενεργειακή Κοινότητα.
Ο ΣΠΕΦ έχει προτείνει στο υπουργείο την υποχρεωτική συμμετοχή των ΟΤΑ σε ποσοστό άνω του 50% προκειμένου να σταματήσει η καταστρατήγηση της νομοθεσίας.
Συμβαίνει επίσης, σύμφωνα με καταγγελίες που έχουν γνωστοποιηθεί στις αρμόδιες αρχές, διαχειριστές Εν. Κοινοτήτων και μάλιστα της κατηγορίας των μη κερδοσκοπικών να έχουν βάλει αγγελίες για πώληση φωτοβολταϊκών έργων, ενώ στη συνέχεια αναπτύσσουν στους ενδιαφερόμενους αγοραστές το περίπλοκο σύστημα αγοραπωλησιών μέσω των οποίων η Εν. Κοινότητα θα περιέλθει σταδιακά στα χέρια του ιδιώτη αγοραστή.
Καλυμμένες οικογενειακές επιχειρήσεις
Το θέμα έχει κατακρίνει δημοσίως ο αρμόδιος διευθυντής για τη χρήση Δικτύων του ΔΕΔΔΗΕ κ. Νικόλαος Δρόσος.
Μέχρι και τον Μάρτιο, οι Εν. Κοινότητες είχαν προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, η οποία με νομοθετική ρύθμιση περιορίστηκε στον ένα μήνα για τις κερδοσκοπικού χαρακτήρα και στους 4 μήνες για τις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Στο μεταξύ όμως, το κίνητρο της προτεραιότητας στους όρους σύνδεσης, προκάλεσε σωρεία αιτήσεων από Εν. Κοινότητες με αποτέλεσμα να έχουν μπλοκάρει πολλά ιδιωτικά έργα στα κατά τόπους γραφεία του ΔΕΔΔΗΕ.
Σειρά κινήτρων
Το μεγάλο πρόβλημα που ανέδειξαν οι φορείς του κλάδου και ο ΔΕΔΔΗΕ με την προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης ήταν ο περιορισμένος διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος του δικτύου.
Αν και το ζήτημα της κατά προτεραιότητας αξιολόγησης και όρων σύνδεσης των Εν. Κοινοτήτων έχει επιλυθεί, σε ισχύ παραμένουν κίνητρα τα οποία εξακολουθούν να προκαλούν αθέμιτο ανταγωνισμό έναντι των ιδιωτικών έργων, όπως:
- Δυνατότητα ένταξης στον αναπτυξιακό νόμο (4399/2016) για την επιχορήγηση του κόστους εγκατάστασης μονάδων ΑΠΕ, μεταξύ αυτών και φωτοβολταϊκών σταθμών, κατά παρέκκλιση του γεγονότος ότι τα φωτοβολταϊκά έχουν εξαιρεθεί της ένταξης στον αναπτυξιακό για τους ιδιώτες από το 2010.
- Διπλασιασμό του ορίου εγκατεστημένης ισχύος εκάστης φωτοβολταικής μονάδας ως προς την απαλλαγή από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες της ΡΑΕ προς εξασφάλιση τιμής.
Για τις φωτοβολταϊκές μονάδες των ιδιωτών το όριο απαλλαγής από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες είναι 500 kWp ανά εγκατάσταση, ενώ για τις Ενεργειακές Κοινότητες είναι 1 Mwp.
- Οι Εν. Κοιν απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής ετήσιου τέλους διατήρησης δικαιώματος κατοχής Αδειας Παραγωγής για ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.
- Για τις Εν. Κοινότητες που διανέμουν τα κέρδη στα μέλη τους προβλέπεται απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές επί των εισοδημάτων αυτών.
- Για τις Εν. Κοιν μπορεί να καθορίζονται ειδικοί όροι, όπως προνομιακές χρεώσεις και μεγαλύτερη διάρκεια χρήσης των υπηρεσιών του Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης Τελευταίου Καταφυγίου (ΦοΣΕΤεκ) για τη συμμετοχής τους στις αγορές του target Model, σε σχέση με αντίστοιχους σταθμούς ιδιωτών.
- Ο νόμος 4513 προβλέπει αδιακρίτως ότι η Εν. Κοινότητα δύναται να προσελκύει κεφάλαια από ιδιώτες για την πραγματοποίηση των σχετικών επενδύσεων τους χωρίς κάποια ειδικότερη αναφορά στις διαδικασίες, τις διατάξεις και τον έλεγχο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
www.worldenergynews.gr
Στην πράξη, τα ειδικά αυτά κίνητρα έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν επενδυτές δύο ταχυτήτων και να δυναμιτίσουν ένα κλίμα αντιπαλότητας στην αγορά των ΑΠΕ, καθώς οι ιδιώτες επενδυτές βλέπουν τα έργα τους να εξοβελίζονται από το σύστημα επειδή κάποιοι αξιοποιούν με αθέμιτο τρόπο το θεσμικό πλαίσιο για τις Ενεργειακές Κοινότητες.
Δεν είναι μόνο η προτεραιότητα στην αξιολόγηση των αιτήσεων των Ενεργειακών Κοινοτήτων και στους όρους σύνδεσης με το δίκτυο, ζητήματα που αποκαθίστανται με την νομοθετική ρύθμιση που υπέγραψε το ΥΠΕΝ μέσα στο Μάρτιο.
Ο νόμος παρέχει και μια σειρά άλλα κίνητρα, τα οποία καταστρατηγούνται από ομάδες επαγγελματιών και επιχειρηματιών κάθε είδους και τάξης.
Για παράδειγμα εξαιρεί έργα Ενεργειακών Κοινοτήτων με ισχύ μέχρι 18 MW από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες παρέχοντας προσαύξηση 10% στην τιμή αποζημίωσης έναντι των έργων που συμμετέχουν στους διαγωνισμούς.
Ενώ ένας ιδιώτης μπορεί βάσει νόμου να εγκαταστήσει μόνο δύο έργα εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας, για τις Εν. Κοινότητες δεν υπάρχει τέτοιος περιορισμός.
Ετσι, παρατηρείται το φαινόμενο τα ίδια πρόσωπα να δημιουργούν απευθείας ή και μέσω εταιρειών τους σειρά από Εν. Κοιν. Κερδοσκοπικού χαρακτήρα για να καρπωθούν τα οφέλη των κινήτρων.
«Παράκαμψη» του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο νόμος προβλέπει δύο κατηγορίες Εν. Κοινοτήτων.
Οι κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχουν τη δυνατότητα διανομής κερδών στους μετόχους τους και η μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς και δεν επιτρέπεται να διανέμουν μέρισμα.
Συμβαίνει όμως, σύμφωνα και με καταγγελίες που έχει κάνει στο παρελθόν προς το ΥΠΕΝ ο ΣΠΕΦ, ολιγομελείς ομάδες 5-10 ατόμων να συστήνουν μία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Εν. Κοινότητα και την ίδια στιγμή για να εξάγουν την κερδοφορία από την Εν. Κοιν. στους εαυτούς τους, συνάπτοντας μισθωτήρια συμβόλαια με υψηλές εκτός αγοράς τιμές για τη χρήση των γαιών εγκατάστασης των μονάδων ΑΠΕ και των γραφείων τους που έχει την έδρα η Ενεργειακή Κοινότητα.
Ο ΣΠΕΦ έχει προτείνει στο υπουργείο την υποχρεωτική συμμετοχή των ΟΤΑ σε ποσοστό άνω του 50% προκειμένου να σταματήσει η καταστρατήγηση της νομοθεσίας.
Συμβαίνει επίσης, σύμφωνα με καταγγελίες που έχουν γνωστοποιηθεί στις αρμόδιες αρχές, διαχειριστές Εν. Κοινοτήτων και μάλιστα της κατηγορίας των μη κερδοσκοπικών να έχουν βάλει αγγελίες για πώληση φωτοβολταϊκών έργων, ενώ στη συνέχεια αναπτύσσουν στους ενδιαφερόμενους αγοραστές το περίπλοκο σύστημα αγοραπωλησιών μέσω των οποίων η Εν. Κοινότητα θα περιέλθει σταδιακά στα χέρια του ιδιώτη αγοραστή.
Καλυμμένες οικογενειακές επιχειρήσεις
Το θέμα έχει κατακρίνει δημοσίως ο αρμόδιος διευθυντής για τη χρήση Δικτύων του ΔΕΔΔΗΕ κ. Νικόλαος Δρόσος.
Μέχρι και τον Μάρτιο, οι Εν. Κοινότητες είχαν προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, η οποία με νομοθετική ρύθμιση περιορίστηκε στον ένα μήνα για τις κερδοσκοπικού χαρακτήρα και στους 4 μήνες για τις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Στο μεταξύ όμως, το κίνητρο της προτεραιότητας στους όρους σύνδεσης, προκάλεσε σωρεία αιτήσεων από Εν. Κοινότητες με αποτέλεσμα να έχουν μπλοκάρει πολλά ιδιωτικά έργα στα κατά τόπους γραφεία του ΔΕΔΔΗΕ.
Σειρά κινήτρων
Το μεγάλο πρόβλημα που ανέδειξαν οι φορείς του κλάδου και ο ΔΕΔΔΗΕ με την προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης ήταν ο περιορισμένος διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος του δικτύου.
Αν και το ζήτημα της κατά προτεραιότητας αξιολόγησης και όρων σύνδεσης των Εν. Κοινοτήτων έχει επιλυθεί, σε ισχύ παραμένουν κίνητρα τα οποία εξακολουθούν να προκαλούν αθέμιτο ανταγωνισμό έναντι των ιδιωτικών έργων, όπως:
- Δυνατότητα ένταξης στον αναπτυξιακό νόμο (4399/2016) για την επιχορήγηση του κόστους εγκατάστασης μονάδων ΑΠΕ, μεταξύ αυτών και φωτοβολταϊκών σταθμών, κατά παρέκκλιση του γεγονότος ότι τα φωτοβολταϊκά έχουν εξαιρεθεί της ένταξης στον αναπτυξιακό για τους ιδιώτες από το 2010.
- Διπλασιασμό του ορίου εγκατεστημένης ισχύος εκάστης φωτοβολταικής μονάδας ως προς την απαλλαγή από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες της ΡΑΕ προς εξασφάλιση τιμής.
Για τις φωτοβολταϊκές μονάδες των ιδιωτών το όριο απαλλαγής από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες είναι 500 kWp ανά εγκατάσταση, ενώ για τις Ενεργειακές Κοινότητες είναι 1 Mwp.
- Οι Εν. Κοιν απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής ετήσιου τέλους διατήρησης δικαιώματος κατοχής Αδειας Παραγωγής για ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.
- Για τις Εν. Κοινότητες που διανέμουν τα κέρδη στα μέλη τους προβλέπεται απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές επί των εισοδημάτων αυτών.
- Για τις Εν. Κοιν μπορεί να καθορίζονται ειδικοί όροι, όπως προνομιακές χρεώσεις και μεγαλύτερη διάρκεια χρήσης των υπηρεσιών του Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης Τελευταίου Καταφυγίου (ΦοΣΕΤεκ) για τη συμμετοχής τους στις αγορές του target Model, σε σχέση με αντίστοιχους σταθμούς ιδιωτών.
- Ο νόμος 4513 προβλέπει αδιακρίτως ότι η Εν. Κοινότητα δύναται να προσελκύει κεφάλαια από ιδιώτες για την πραγματοποίηση των σχετικών επενδύσεων τους χωρίς κάποια ειδικότερη αναφορά στις διαδικασίες, τις διατάξεις και τον έλεγχο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
www.worldenergynews.gr
