Διερευνά ταυτόχρονα τις ειδικότητες και τις δεξιότητες που θα απαιτηθούν σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα ώστε οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις τεχνολογικές προκλήσεις
Οι μεταβολές που συντελούνται στην οικονομία, στην τεχνολογία και στο ρυθμιστικό πλαίσιο σε σχέση με την ενέργεια και τη διαχείρισή της, σε συνδυασμό με τους τρεις προσδιοριστικούς παράγοντες που αποτελούν την κυρίαρχη τάση της ευρωπαϊκής πολιτικής για την ενέργεια, δηλαδή την από-ανθρακοποίηση (decarbonization), την αποκέντρωση (decentralization) και την ψηφιοποίηση (digitalization), τα αποκαλούμενα 3 Ds, έχουν επηρεάσει και θα επηρεάσουν ακόμα περισσότερο στο άμεσο μέλλον το προφίλ του ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται στον χώρο της ενέργειας και της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας στις επιχειρήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΣΕΒ αναδεικνύοντας τα επαγγέλματα του μέλλοντος σε δυναμικούς κλάδους της οικονομίας με στόχο να συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη διασύνδεση της Ελληνικής επιχειρηματικότητας με το εκπαιδευτικό μας σύστημα, εστιάζει στο παρόν special report στο πεδίο της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Η παρακολούθηση των αλλαγών και η υιοθέτηση μιας στρατηγικής ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού, που θα προσαρμόζεται σε αυτές, μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξή του.
Λαμβάνοντας δε υπόψη ότι η εφαρμογή μιας στρατηγικής ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού εμπεριέχει έντονα το στοιχείο της χρονικής υστέρησης, αναπόσπαστο στοιχείο της θα πρέπει να αποτελεί η πρόβλεψη των παραγόντων, που πρόκειται να μεταβάλλουν μεσοπρόθεσμα τη ζήτηση για γνώσεις και δεξιότητες στον τομέα.
Η παρούσα έκθεση καταγράφει τις αλλαγές που έχουν συμβεί στο χώρο της ενέργειας καθώς και τις αναπτυξιακές ευκαιρίες που διαγράφονται, ειδικά ως προς την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Διερευνά ταυτόχρονα τις ειδικότητες και τις δεξιότητες που θα απαιτηθούν σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα ώστε οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις τεχνολογικές προκλήσεις που συντελούν στην αποτελεσματική διαχείριση της ενέργειας και τις θεσμικές και οικονομικές μεταβολές που διαμορφώνουν το ενεργειακό τοπίο.
Οι αλλαγές που συντελούνται στην τεχνολογία και παράλληλα οι οικονομικές και θεσμικές εξελίξεις, αναμένεται να διαφοροποιήσουν τις ανάγκες σε γνώσεις και δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού στο χώρο της ενέργειας. Η διαχείριση ενεργειακών δεδομένων, η χρήση τεχνητής νοημοσύνης, η χρήση ψηφιακών μοντέλων πρόγνωσης, το χρηματιστήριο ενέργειας αποτελούν παράγοντες που θα μετασχηματίσουν τις απαιτήσεις σε γνώσεις και στο ζητούμενο μίγμα δεξιοτήτων, σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Η κατάλληλη προετοιμασία του ανθρώπινου δυναμικού με γνώσεις και δεξιότητες ενεργειακής διαχείρισης συνιστά καίριο ζήτημα για την αγορά εργασίας και απαιτεί τη συνεργασία και αλληλεπίδραση του εκπαιδευτικού συστήματος, των επιχειρήσεων, αλλά και των κλαδικών φορέων.
Η ενεργειακή απόδοση στη βιομηχανία
Η ενεργειακή απόδοση (ή αποδοτικότητα) είναι το κεντρικό θέμα, σε όλες τις παγκόσμιες ενεργειακές μεταβάσεις.
H εξοικονόμηση ενέργειας έχει αναδειχθεί σε μείζονα πολιτική προτεραιότητα παγκοσμίως. Οι κυριότεροι λόγοι που συνέβαλαν σε αυτό είναι:
• Λόγοι Στρατηγικοί και Ενεργειακής Ασφάλειας: Αφορούν στην ελαχιστοποίηση της προβληματικής εξάρτησης των κρατών-μελών της ΕΕ από εισαγωγές πετρελαίου και αερίου, προερχόμενες από ασταθείς πολιτικά περιοχές του πλανήτη, όπως η Μέση Ανατολή.
Τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι άνισα κατανεμημένα σε όλο τον κόσμο, με τα μεγαλύτερα αποθέματα να εντοπίζονται σε πολιτικά μη ασφαλείς περιοχές. Καθώς τα κοιτάσματα της Βόρειας Θάλασσας έχουν ήδη σχεδόν πλήρως αξιοποιηθεί, Ε.Ε. εξαρτάται πλέον από μη κοινοτικές χώρες για κάλυψη των αναγκών της (Ρωσία, χώρες Μ. Ανατολής, Ιράν, κλπ).
• Οικονομικοί λόγοι: Αφορούν στη μείωση του κόστους παραγωγής και στην υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας.
• Περιβαλλοντικοί λόγοι: Αφορούν στη μείωση των εκπομπών CO2 και στην τήρηση των δεσμεύσεων των κρατών.
Όπως διατυπώθηκε στη Συνθήκη του Παρισιού τον Δεκέμβριο 2015, τα κράτη που συμμετείχαν δεσμεύτηκαν να χρησιμοποιούν λιγότερα ορυκτά καύσιμα, με σκοπό τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, ώστε η υπερθέρμανση του πλανήτη να μην υπερβεί τον 1,5oC έως τα τέλη του αιώνα.
Στη βιομηχανία, τα στοιχεία δείχνουν πως τα τελευταία 20 χρόνια έχει γίνει παγκοσμίως ουσιαστική πρόοδος στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας ειδικά στις ενεργοβόρες βιομηχανίες.
Ωστόσο, η πιθανότητα πιο αποδοτικής χρήσης της ενέργειας υφίσταται ακόμα.
Τα αποτελέσματα ερευνών (Enerdata, 2017) δείχνουν πως:
• Η κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία χάλυβα θα μπορούσε να μειωθεί κατά 40% υπό την προϋπόθεση πως οι κύριες χώρες παραγωγής χάλυβα, θα είχαν ως σημείο αναφοράς στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας τη χώρα που θα έχει παρουσιάσει τα καλύτερα αποτελέσματα εξοικονόμησης παγκοσμίως(Best Available Techniques – BAT) • Η κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία τσιμέντου θα μπορούσε να μειωθεί κατά 20% υπό την προϋπόθεση πως οι κύριες χώρες παραγωγής τσιμέντου, θα είχαν ως σημείο αναφοράς στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας τη χώρα που θα έχει παρουσιάσει τα καλύτερα αποτελέσματα εξοικονόμησης παγκοσμίως (BAT) .
• Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (kWh) θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 20%, εφόσον επιτευχθεί, σε παγκόσμιο επίπεδο, εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγή της ΗΕ ίση με τον μέσο όρο των 10 πρώτων χωρών.
www.worldenergynews.gr
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΣΕΒ αναδεικνύοντας τα επαγγέλματα του μέλλοντος σε δυναμικούς κλάδους της οικονομίας με στόχο να συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη διασύνδεση της Ελληνικής επιχειρηματικότητας με το εκπαιδευτικό μας σύστημα, εστιάζει στο παρόν special report στο πεδίο της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Η παρακολούθηση των αλλαγών και η υιοθέτηση μιας στρατηγικής ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού, που θα προσαρμόζεται σε αυτές, μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξή του.
Λαμβάνοντας δε υπόψη ότι η εφαρμογή μιας στρατηγικής ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού εμπεριέχει έντονα το στοιχείο της χρονικής υστέρησης, αναπόσπαστο στοιχείο της θα πρέπει να αποτελεί η πρόβλεψη των παραγόντων, που πρόκειται να μεταβάλλουν μεσοπρόθεσμα τη ζήτηση για γνώσεις και δεξιότητες στον τομέα.
Η παρούσα έκθεση καταγράφει τις αλλαγές που έχουν συμβεί στο χώρο της ενέργειας καθώς και τις αναπτυξιακές ευκαιρίες που διαγράφονται, ειδικά ως προς την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Διερευνά ταυτόχρονα τις ειδικότητες και τις δεξιότητες που θα απαιτηθούν σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα ώστε οι επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις τεχνολογικές προκλήσεις που συντελούν στην αποτελεσματική διαχείριση της ενέργειας και τις θεσμικές και οικονομικές μεταβολές που διαμορφώνουν το ενεργειακό τοπίο.
Οι αλλαγές που συντελούνται στην τεχνολογία και παράλληλα οι οικονομικές και θεσμικές εξελίξεις, αναμένεται να διαφοροποιήσουν τις ανάγκες σε γνώσεις και δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού στο χώρο της ενέργειας. Η διαχείριση ενεργειακών δεδομένων, η χρήση τεχνητής νοημοσύνης, η χρήση ψηφιακών μοντέλων πρόγνωσης, το χρηματιστήριο ενέργειας αποτελούν παράγοντες που θα μετασχηματίσουν τις απαιτήσεις σε γνώσεις και στο ζητούμενο μίγμα δεξιοτήτων, σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Η κατάλληλη προετοιμασία του ανθρώπινου δυναμικού με γνώσεις και δεξιότητες ενεργειακής διαχείρισης συνιστά καίριο ζήτημα για την αγορά εργασίας και απαιτεί τη συνεργασία και αλληλεπίδραση του εκπαιδευτικού συστήματος, των επιχειρήσεων, αλλά και των κλαδικών φορέων.
Η ενεργειακή απόδοση στη βιομηχανία
Η ενεργειακή απόδοση (ή αποδοτικότητα) είναι το κεντρικό θέμα, σε όλες τις παγκόσμιες ενεργειακές μεταβάσεις.
H εξοικονόμηση ενέργειας έχει αναδειχθεί σε μείζονα πολιτική προτεραιότητα παγκοσμίως. Οι κυριότεροι λόγοι που συνέβαλαν σε αυτό είναι:
• Λόγοι Στρατηγικοί και Ενεργειακής Ασφάλειας: Αφορούν στην ελαχιστοποίηση της προβληματικής εξάρτησης των κρατών-μελών της ΕΕ από εισαγωγές πετρελαίου και αερίου, προερχόμενες από ασταθείς πολιτικά περιοχές του πλανήτη, όπως η Μέση Ανατολή.
Τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι άνισα κατανεμημένα σε όλο τον κόσμο, με τα μεγαλύτερα αποθέματα να εντοπίζονται σε πολιτικά μη ασφαλείς περιοχές. Καθώς τα κοιτάσματα της Βόρειας Θάλασσας έχουν ήδη σχεδόν πλήρως αξιοποιηθεί, Ε.Ε. εξαρτάται πλέον από μη κοινοτικές χώρες για κάλυψη των αναγκών της (Ρωσία, χώρες Μ. Ανατολής, Ιράν, κλπ).
• Οικονομικοί λόγοι: Αφορούν στη μείωση του κόστους παραγωγής και στην υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας.
• Περιβαλλοντικοί λόγοι: Αφορούν στη μείωση των εκπομπών CO2 και στην τήρηση των δεσμεύσεων των κρατών.
Όπως διατυπώθηκε στη Συνθήκη του Παρισιού τον Δεκέμβριο 2015, τα κράτη που συμμετείχαν δεσμεύτηκαν να χρησιμοποιούν λιγότερα ορυκτά καύσιμα, με σκοπό τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, ώστε η υπερθέρμανση του πλανήτη να μην υπερβεί τον 1,5oC έως τα τέλη του αιώνα.
Στη βιομηχανία, τα στοιχεία δείχνουν πως τα τελευταία 20 χρόνια έχει γίνει παγκοσμίως ουσιαστική πρόοδος στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας ειδικά στις ενεργοβόρες βιομηχανίες.
Ωστόσο, η πιθανότητα πιο αποδοτικής χρήσης της ενέργειας υφίσταται ακόμα.
Τα αποτελέσματα ερευνών (Enerdata, 2017) δείχνουν πως:
• Η κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία χάλυβα θα μπορούσε να μειωθεί κατά 40% υπό την προϋπόθεση πως οι κύριες χώρες παραγωγής χάλυβα, θα είχαν ως σημείο αναφοράς στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας τη χώρα που θα έχει παρουσιάσει τα καλύτερα αποτελέσματα εξοικονόμησης παγκοσμίως(Best Available Techniques – BAT) • Η κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία τσιμέντου θα μπορούσε να μειωθεί κατά 20% υπό την προϋπόθεση πως οι κύριες χώρες παραγωγής τσιμέντου, θα είχαν ως σημείο αναφοράς στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας τη χώρα που θα έχει παρουσιάσει τα καλύτερα αποτελέσματα εξοικονόμησης παγκοσμίως (BAT) .
• Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά παραγόμενη κιλοβατώρα (kWh) θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 20%, εφόσον επιτευχθεί, σε παγκόσμιο επίπεδο, εξοικονόμηση ενέργειας στην παραγωγή της ΗΕ ίση με τον μέσο όρο των 10 πρώτων χωρών.
www.worldenergynews.gr
