Βελτίωση των όρων σχεδιασμού και δυνατότητας σχεδιασμού και εφαρμοσιμότητας
Οι οικονομικοί δείκτες το δεύτερο εξάμηνο του 2016- η ανάκαμψη της οικονομίας, η μείωση της απασχόλησης, οι εξαγωγές, το ισοζύγιο πληρωμών και δεκάδες άλλοι δείκτες- είναι οι υψηλότεροι που είχε η χώρα από την αρχή της «μνημονιακής περιπέτειας» επεσήμανε στην ομιλία του ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκη, στη σημερινή 15/12/2016 συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, με θέμα ημερήσιας διάταξης την επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου "Χωρικός σχεδιασμός - βιώσιμη ανάπτυξη".
Στην ομιλία του ο υπουργός τόνισε μεταξύ άλλων «ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρξε μια τάση απομείωσης του ρόλου του χωροταξικού σχεδιασμού και του πολεοδομικού σχεδιασμού στην παραγωγή του χώρου, επικαλούμενη δύο πράγματα:
Το ένα υπαρκτό, τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις στο να υπάρχει ένας σωστός σχεδιασμός στη χώρα και η φυγή από αυτό ήταν η ιδέα ότι παραβιάζοντας, δημιουργώντας εξαιρέσεις στο σύστημα, τότε λύνεται το πρόβλημα το πρώτο.
Αυτός ο τρόπος, όμως, σχεδιασμού, ο οποίος αποτυπώθηκε και σε διάφορα σημεία στη νομοθεσία, μας οδήγησε, φυσικά, σε μια σταθερή απομείωση του ρόλου του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στην παραγωγή του χώρου.
Σήμερα η κυβέρνηση επιδιώκει να επαναφέρει μια καλύτερη ισορροπία ανάμεσα σ’ αυτά τα δεδομένα. Επιδιώκει, δηλαδή:
Πρώτον να βελτιώσει τους όρους σχεδιασμού και δυνατότητας σχεδιασμού και εφαρμοσιμότητας του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, άρα να αντιμετωπίσουμε το πρώτο πρόβλημα.
Δεύτερον, να δημιουργήσουμε μία ισορροπία στις παρεκκλίσεις από αυτές του νόμου, δημιουργώντας ένα σύστημα πιο ισορροπημένο, που θα διασφαλίζει ότι και αυτές οι παρεκκλίσεις είναι αναγκαίες και ότι δεν οδηγούν σε φαινόμενα με αρνητικό αντίκτυπο, είτε στο περιβάλλον, είτε στη βιώσιμη ανάπτυξη μιας περιοχής.
Αυτήν την ισορροπία προσπαθεί να αποκαταστήσει αυτό το νομοσχέδιο, ενισχύοντας τη διαδικασία σχεδιασμού και την επιτάχυνσή της και, ταυτόχρονα, δημιουργώντας μηχανισμούς εξισορρόπησης μιας πολιτικής παρεκκλίσεων από την κείμενη νομοθεσία.
Αυτή η ισορροπία είναι η βασική επιδίωξη του παρόντος νομοσχεδίου.
Θέλω να αναφερθώ σε ορισμένους κανόνες που εισάγει το παρόν νομοσχέδιο.
Έχει τα επίπεδα, όπως όλοι εντοπίσατε. Προσπαθούμε να μειώσουμε και τα επίπεδα και ταυτόχρονα να μειώσουμε την πολυνομία και τον πληθωρισμό αλληλεπικαλυπτόμενων διατάξεων.
Εθνική Χωρική Στρατηγική
Καταρχάς, να διευκρινίσουμε τι είναι η Εθνική Χωρική Στρατηγική που εισάγεται.
Όντως, ενισχύεται το περιεχόμενο και ο συντονιστικός της ρόλος, ώστε να αντιμετωπίζεται, έστω και μερικώς, η έλλειψη γενικού χωροταξικού πλαισίου. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα βασικό «εργαλείο» διαμόρφωσης εθνικής πολιτικής για τη βιώσιμη χωρική ανάπτυξη, που παρέχει, ουσιαστικά, τις κατευθύνσεις στο στρατηγικό χωροταξικό σχεδιασμό μέσω μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων.
Αποτελεί τη βάση για το συντονισμό, προφανώς, των χωροταξικών και περιφερειακών σχεδίων, των επενδυτικών σχεδίων, καθώς και των προγραμμάτων του Κράτους, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Δημόσιων Νομικών Προσώπων που επηρεάζουν την ανάπτυξη και τη συνοχή του εθνικού χώρου.
Παραμένει υπό την ευθύνη και την εποπτεία του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία.
Στο σημείο αυτό, να διευκρινίσουμε, ότι αυτή η στρατηγική αποτελεί κείμενο αρχών και μπορεί να περιλαμβάνει όλους τους βασικούς άξονες για όλο το φάσμα των θεμάτων που καλύπτουν τα επίπεδα σχεδίων και, ιδίως, για τον τρόπο και τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και δικτύωσης του εθνικού χώρου, τη διάρθρωση και τη δομή του αστικού και οικιστικού δικτύου της χώρας, τη διάρθρωση των παραγωγικών τομέων, την πολιτική γης και την πολιτική αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, τη βιώσιμη ανάπτυξη υποενοτήτων του εθνικού χώρου (θαλάσσιος, νησιωτικός, παράκτιος), τη χωρική διάρθρωση των δικτύων και υπηρεσιών τεχνικής, κοινωνικής και διοικητικής υποδομής εθνικού ενδιαφέροντος, καθώς και τη χωρική κατανομή των υποδομών γνώσης και καινοτομίας.
Είναι ένα κείμενο αρχών και ένα πλαίσιο κανόνων, τους οποίους, στη συνέχεια, οφείλουν να τηρούν τα άλλα επίπεδα σχεδιασμού.
Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια
Αναφερόμενος σ τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια επεσήμανε ότι «εκεί αποτυπώνεται, ουσιαστικά, η φύση αυτών των σχεδίων.
Δηλαδή, αποτελούν τομεακά σχέδια που εκπονούνται σε εθνικό επίπεδο. Διαφοροποιείται, μερικώς, το πεδίο εφαρμογής τους, αφενός με τη διαγραφή θεμάτων που, πλέον, συμπεριλαμβάνεται στην Εθνική Χωρική Στρατηγική, (π.χ., Χωρική Οργάνωση Εθνικών Πόλων και Αξόνων Ανάπτυξης), και αφετέρου, προβλέπονται νέες θεματικές πολιτικές που δεν υπήρχαν πριν και αφορούν την προστασία του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου, καθώς και την πολιτική γης, όπως και όλο το σύνολο των κανόνων για τις χρήσεις γης και τους όρους και περιορισμούς της δόμησης.
Το προστατευτικό πλαίσιο γίνεται αυστηρότερο, καθώς τα στοιχεία που χρήζουν προστασίας προστίθενται στο τοπίο και στις εκτάσεις που εκφράζονται στις προστατευόμενες περιοχές προστίθενται: αιγιαλός και παραλία, ποταμοί, λίμνες, ρέματα.
Παράλληλα, ο καθορισμός ειδικών περιορισμών στις χρήσεις γης και στους όρους δόμησης παύει να έχει δυνητικό χαρακτήρα και στους στόχους καθορισμού αυτών των περιορισμών προστίθεται η αποφυγή ανεξέλεγκτης κατανάλωσης φυσικών πόρων.
Επιπρόσθετα, καταργείται ο δυνητικός χαρακτήρας της πρόβλεψης για οριοθέτηση των υδατορεμάτων. Καταργείται ο υποχρεωτικός καθορισμός συγκεκριμένων κατηγοριών χρήσεων γης στις οικιστικές περιοχές, καθώς και στις περιοχές παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Έτσι, οι τοπικές κοινωνίες αποκτούν βαρύνοντα ρόλο και αποκτούν μία πρωτοκαθεδρία αυτού του επιπέδου σχεδιασμού.
Εκτός από τα σχέδια, έργα και προγράμματα υπερτοπικής κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας, τα ειδικά χωρικά σχέδια μπορούν, επίσης, να καταρτίζονται για προγράμματα αστικής ανάπλασης, ή και περιβαλλοντικής σημασίας, ή προγράμματα αντιμετώπισης των συνεπειών από φυσικές καταστροφές.
Για τη βελτίωση του τρόπου ενσωμάτωσης των ειδικών χωρικών σχεδίων στο Σύστημα Χωρικού Σχεδιασμού προβλέπεται, ότι αυτά μπορούν να τροποποιήσουν προϋφιστάμενα τοπικά χωρικά σχέδια και ζώνες οικιστικού ελέγχου και άλλες ισχύουσες γενικές και ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις, κατόπιν ειδικής διαδικασίας προέγκρισης με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Με την έγκριση των ειδικών χωρικών Σχεδίων δεν καταργούνται οι ζώνες οικιστικού ελέγχου, αλλά μόνο το τμήμα που ενσωματώνεται σε αυτά».
Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας
Για το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας, ο κ. Σταθάκης τόνισε ότι « έχει διασφαλισθεί ο ρόλο και το κύρος του. Αυτό αποτελεί το, κατεξοχήν, όργανο κοινωνικού διαλόγου και διαβούλευσης. Καταργείται η εκτελεστική επιτροπή που έχει καταλήξει να υποκαθιστά το Συμβούλιο, με Πρόεδρο τον εκάστοτε Γενικό Γραμματέα του Τμήματος Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος. Δηλαδή, πρόκειται για πολιτικό πρόσωπο έναντι του, αρχικά, προβλεπόμενου έμπειρου επιστήμονα. Πλέον, ως Πρόεδρος Συμβουλίου ορίζεται επιστήμονας αναγνωρισμένου κύρους σε θέματα χωροταξίας και μειώνονται τα μέλη από 21 σε 19.
Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Συμβουλίου ως προς την άσκηση του γνωμοδοτικού του ρόλου, κρίνεται αναγκαία η αλλαγή του καταστατικού λειτουργίας. Διασαφηνίζεται, επίσης, περαιτέρω ο ρόλος του Συμβουλίου, καθώς προβλέπεται, ότι είναι αρμόδιο για τη διατύπωση γνώμης επί της εθνικής στρατηγικής και των ειδικών χωροταξικών, ενώ μπορεί να εκφέρει γνώμη κατά τη διαδικασία κατάρτισης των περιφερειακών πλαισίων μετά από ερώτημα του Υπουργού. Ταυτόχρονα, είναι αρμόδιο για τη διατύπωση γνώμης σε ζητήματα ευρύτερης χωρικής πολιτικής με πρωτοβουλία του Προέδρου, ή αίτημα του 50% των μελών του.
Κατά την εκπόνησή τους τα ειδικά χωροταξικά θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψη, εκτός από την Εθνική Χωρική Στρατηγική, προφανώς, την αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας, τα δημοσιονομικά δεδομένα, ενωσιακές πολιτικές που επηρεάζουν τη διάρθρωση και ανάπτυξη του εθνικού χώρου, όπως αυτές για την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον, την εδαφική συνοχή κτλ».
Περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια
Σε ότι αφορά στα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια τόνισε ότι «το περιεχόμενο ενισχύεται, μερικώς, με τον παρόντα νόμο, καθώς συμπεριλαμβάνει κατευθύνσεις για τη διάρθρωση του περιφερειακού χώρου και για την προστασία του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου. Τα παραρτήματα που συνοδεύουν τα περιφερειακά πλαίσια, παρέχουν, πλέον, και κατευθύνσεις ανά Δήμο για γενικές χρήσεις γης και όρους δόμησης, που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψη, μέχρι την θεσμοθέτηση τοπικών χωρικών σχεδίων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προστασία της γεωργικής γης και της υπαίθρου.
Τα περιφερειακά πλαίσια εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις των ειδικών χωροταξικών, τις οποίες, όμως ταυτόχρονα, συντονίζουν, εξειδικεύουν και συμπληρώνουν, με αποτέλεσμα να ενισχύεται ο συντονιστικός τους ρόλος».
Τοπικά χωρικά σχέδια
Τα τοπικά χωρικά σχέδια αποτελούν τον κορμό του σχεδιασμού επεσήμανε ο υπουργός Ενέργειας και «αντικαθιστούν τα πρώην γενικά πολεοδομικά σχέδια και καλύπτουν, πλέον, την έκταση ολόκληρη του δήμου.
Η έγκρισή τους θα γίνεται εφόσον ελεγχθεί η εναρμόνιση ή συμβατότητα τους με τα περιφερειακά πλαίσια και τα αντίστοιχα σχέδια όμορων δήμων.
Το περιεχόμενο των τοπικών χωρικών σχεδίων εφεξής περιλαμβάνει, τον καθορισμό του προτύπου χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης.
Τα τοπικά χωρικά σχέδια ουσιαστικά αντικαθιστούν τα πρώην γενικά πολεοδομικά σχέδια, καλύπτουν πλέον την έκταση ολόκληρου του δήμου, άρα, έχουμε το κυρίαρχο επίπεδο σχεδιασμού, πρέπει να εναρμονίζονται με τα περιφερειακά πλαίσια και τα αντίστοιχα σχέδια των όμορων, γειτονικών δήμων.
Παραμένουμε στο επίπεδο των τοπικών χωρικών σχεδίων και επιτρέψτε μου να ανακεφαλαιώσω την κεντρική ιδέα, το παρόν νομοσχέδιο αναγνωρίζει τα τρία επίπεδα σχεδιασμού, τον εθνικό, τον περιφερειακό και τον τοπικό σχεδιασμό.
Το κυρίαρχο πεδίο παραμένει το τοπικό, άρα είναι υπερβολική η κριτική που γίνεται για το εάν με το παρόν νομοσχέδιο ενισχύεται ή δεν ενισχύεται η αποκεντρωμένη φύση του σχεδιασμού. Φυσικά και ενισχύεται.
Τα περιφερειακά δεν είναι δεσμευτικά, αλλά ενισχύεται ο συντονιστικός τους ρόλος, ακριβώς για να διαμορφώσουν το περιφερειακό πλαίσιο μέσα στο οποίο καλούνται τα τοπικά να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται ο εθνικός σχεδιασμός ως πλαίσιο κανόνων και πλαισίων, μέσα στα οποία όλα τα άλλα επίπεδα σχεδιασμού οφείλουν να κινηθούν.
Υπό αυτούς τους όρους το στίγμα του νομοσχεδίου είναι σαφές, σε σχέση με το προηγούμενο νόμο, ενισχύεται και ξεκαθαρίζεται ο ρόλος του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού ως ένα σύστημα κανόνων και πλαισίων το οποίο συνάδει με κάποιες εθνικές επιλογές και στο οποίο καλούνται να προσαρμοστούν τα άλλα επίπεδα. Ενισχύεται ο περιφερειακός σχεδιασμός, σε συντονιστικό επίπεδο και σε άλλα επίπεδα, χωρίς να γίνεται αυστηρά δεσμευτικός.
Τρίτον, τα τοπικά χωρικά σχέδια είναι αυτά, πάνω στα οποία αποτυπώνονται όλοι οι σχεδιασμοί και τα ειδικά χωροταξικά, τα οποία καλούνται κάθετα να διαμορφώσουν ένα ξεχωριστό πλαίσιο λειτουργίας, θεματικά ή και περιβαλλοντικά, όπως αυτά που προσθέτουμε, διαμορφώνουν ένα πολύ πιο ισορροπημένο πλαίσιο, καθώς πρέπει να συντάσσονται και να συντονίζονται με τις περιφερειακές, εθνικές περιφερειακές και φυσικά τα τοπικά σχέδια.
Υπό αυτούς τους όρους όλο το πλαίσιο γίνεται πολύ πιο ξεκάθαρο και πιο ισορροπημένο.
Αρχικά, θεραπεύουμε το πρόβλημα του ατελούς σχεδιασμού, που είχαμε μέχρι τώρα και ταυτόχρονα επιτρέπεται ένα σύστημα διαφοροποιήσεων από τους γενικούς κανόνας, το οποίο όμως ισορροπεί καλύτερα με περιβαλλοντικές και άλλες μέριμνες, τις οποίες και από το ενωσιακό δίκαιο, αλλά και εδώ, οφείλουμε να τηρήσουμε.
Προέγκριση
Θα σταθώ στο σημαντικό θέμα της προέγκρισης, το οποίο αποτελεί βασικό σημείο συζήτησης στο παρόν νομοσχέδιο.
Τι είναι ο μηχανισμός προέγκρισης; Ο μηχανισμός προέγκρισης προσπαθεί να κάνει δύο πράγματα, πρώτον, να δημιουργήσει ασφάλεια δικαίου, διότι όπως ξέρετε, ένας επενδυτής σήμερα, σε οποιοδήποτε σύστημα σχεδιασμού και εάν εμπλακεί, η διαδικασία κατά την οποία μπορούν να προκύψουν προβλήματα, χωροταξικά, πολεοδομικά, περιβαλλοντικά και άλλα, είναι πάρα πολλά σημεία στα οποία μπορεί να εμπλακεί, άρα μπορεί να έχει ενσωματωθεί σε μια διαδικασία αναμένοντας την έγκριση της επένδυσης του, χωρίς να γνωρίζει σε ποιο σημείο και σε τι χρονικό διάστημα, θα μπορέσει να ολοκληρώσει αυτή την διαδικασία.
Τι έρχεται να κάνει ο Μηχανισμός Προέγκρισης, ο οποίος δεν απαιτεί ούτε τον ίδιο αριθμό μελετών, δεν υποκαθιστά δηλαδή την κανονική διαδικασία.
Τι κάνει ο Μηχανισμός Προέγκρισης;
Με ένα στοιχειώδες σύστημα σχεδίου, δηλαδή Στρατηγικού Σχεδίου της επένδυσης, τοποθεσία και όλα τα σχετικά, ο Μηχανισμός Προέγκρισης επικυρώνει επί της Αρχής τη συμβατότητα του συγκεκριμένου επενδυτικού σχεδίου με την κείμενη νομοθεσία.
Άρα, απαντάει πολύ νωρίς, σε πολύ αρχικό επίπεδο, σε έναν υποψήφιο επενδυτή αν μπορεί ή δεν μπορεί να προχωρήσει το σχέδιό του.
Αυτό δημιουργεί, πρώτον, ασφάλεια δικαίου, διότι ο άλλος έχει το πρωταρχικό σημείο, το πρωταρχικό πράσινο φως, ότι είναι συμβατό αυτό που επιχειρεί να κάνει και ταυτόχρονα, χωρίς να δεσμεύει βέβαια τη διαδικασία αδειοδοτήσεων, αυτή θα ακολουθήσει την κανονική διαδικασία, αλλά είναι πάρα πολύ ισχυρό το στοιχείο της προέγκρισης και ταυτόχρονα, το δεύτερο στοιχείο, είναι ότι ελέγχει σε πολύ πρόωρο επίπεδο, τη συμβατότητα με τα κείμενα πολεοδομικά, χωροταξικά και άλλα δεδομένα που υπάρχουν σε μία περιοχή.
Άρα, ο Μηχανισμός Προέγκρισης, δεν επανεισάγει τη γραφειοκρατία, το αντίθετο, προσπαθεί να δημιουργήσει την πιο απλή γραφειοκρατική διαδικασία, προκειμένου όμως να οδηγήσει σε μία ασφάλεια δικαίου και στην τήρηση των ενιαίων κανόνων που ισχύουν και οφείλουν να ισχύουν, με βάση το νέο σχέδιο.
Υπάρχουν αρκετά σημεία κριτικής, στα οποία θα μπορούσα να σταθώ, για το τι έχει γίνει μέχρι στιγμής, κτλ., και αν μπορούμε να δεσμευτούμε για την εφαρμοσιμότητα του νόμου.
Επιτρέψτε μου να σταθώ σε μερικές από τις πιο σημαντικές παρατηρήσεις που έγιναν από την πλευρά συναδέλφων.
Να ξεκινήσω για την εφαρμοσιμότητα και πόσο γρήγορα μπορεί να εφαρμοστεί ο νόμος.
Εμείς δεσμευόμαστε, καταρχάς, προδιαγραφές για τα τοπικά χωρικά και για νέες προδιαγραφές, για τα ειδικά χωρικά, θεωρούν δεδομένο οι υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ότι είναι εφικτό να δημοσιοποιηθούν οι προδιαγραφές άμεσα, τον Ιανουάριο του 2017 και θα επακολουθήσουν αμέσως τον επόμενο μήνα οι προδιαγραφές για τα Περιφερειακά πλαίσια και τις Πολεοδομικές μελέτες.
Το Μάρτιο, θα υπάρξουν δυο Προεδρικά Διατάγματα για το περιεχόμενο της διαδικασίας έγκρισης και τροποποίησης των σχεδίων.
Άρα, η δέσμευση, τουλάχιστον από την πλευρά της Κυβέρνησης, είναι ότι το επόμενο τρίμηνο, θα μπορέσουμε να έχουμε όλη τη σχετική, τις προδιαγραφές για όλες τις κατηγορίες σχεδίων, θα έχει ολοκληρωθεί με τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, Προεδρικά Διατάγματα, ή ότι άλλο χρειάζεται.
Το δεύτερο σημείο κριτικής, αφορά για το αν μπορεί να υπάρξει αυτός ο σχεδιασμός, χωρίς να έχουν υπάρξει προαπαιτούμενα, τα οποία είναι δασικοί χάρτες, παραλίες και πολλά άλλα προαπαιτούμενα που έχει κάθε χωρικός σχεδιασμός.
Αυτό είναι νομίζω κοινός τόπος για όλους εμάς εδώ πέρα και γι’ αυτό μέχρι στιγμής, για μεν το Κτηματολόγιο υπάρχει σαφής δέσμευση ολοκλήρωσής του μέχρι το 2020. Θα είναι και είναι το πιο σημαντικό έργο κατά τη γνώμη μου, για το χωροταξικό σχεδιασμό και τη δημιουργία ενός πολύ διαφορετικού συστήματος, να επιλυθεί αυτό.
Για τους δασικούς χάρτες, έχει αναρτηθεί το 50% των δασικών χαρτών της χώρας και προβλέπεται την κύρωσή τους μέχρι τον Νοέμβριο του 2017 και αναφερόμαστε φυσικά σε δασικούς χάρτες που εκκρεμούν πολλά- πάρα πολλά- χρόνια.
Η οριοθέτηση του αιγιαλού, που αποτελεί το άλλο μείζον θέμα, θα οριστικοποιηθεί από τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017. Νομίζω ότι στη διάρκεια της συζήτησης θα έχουμε τη δυνατότητα να επιστρέψουμε και σε πολλά άλλα σημεία».
Στο «ιδανικό παρελθόν», κατέληξε ο κ. Σταθάκης, το οποίο η παρούσα Κυβέρνηση διέκοψε, θα σας υπενθυμίσω ότι τον Ιανουάριο του 2015 δεν είχατε κλείσει την αξιολόγηση, είχατε δεσμευθεί για πρωτογενή πλεονάσματα το 2015 και το 2016 κάπου ανάμεσα στο 3,8% και 4,5%- αν θυμάμαι καλά, αυτά ήταν γύρω στα 17 δισ. ευρώ μέτρα- δεν ξέρω πως θα κάνατε χωρίς επιπροσθέτους φόρους ή επιπρόσθετες περικοπές δαπανών.
Θα σας διαβεβαιώσω ότι οι οικονομικοί δείκτες το δεύτερο εξάμηνο του 2016- η ανάκαμψη της οικονομίας, η μείωση της απασχόλησης, οι εξαγωγές, το ισοζύγιο πληρωμών και δεκάδες άλλοι δείκτες- είναι οι υψηλότεροι που είχε η χώρα από την αρχή της μνημονιακής περιπέτειας.
www.worldenergynews.gr
Στην ομιλία του ο υπουργός τόνισε μεταξύ άλλων «ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρξε μια τάση απομείωσης του ρόλου του χωροταξικού σχεδιασμού και του πολεοδομικού σχεδιασμού στην παραγωγή του χώρου, επικαλούμενη δύο πράγματα:
Το ένα υπαρκτό, τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις στο να υπάρχει ένας σωστός σχεδιασμός στη χώρα και η φυγή από αυτό ήταν η ιδέα ότι παραβιάζοντας, δημιουργώντας εξαιρέσεις στο σύστημα, τότε λύνεται το πρόβλημα το πρώτο.
Αυτός ο τρόπος, όμως, σχεδιασμού, ο οποίος αποτυπώθηκε και σε διάφορα σημεία στη νομοθεσία, μας οδήγησε, φυσικά, σε μια σταθερή απομείωση του ρόλου του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού στην παραγωγή του χώρου.
Σήμερα η κυβέρνηση επιδιώκει να επαναφέρει μια καλύτερη ισορροπία ανάμεσα σ’ αυτά τα δεδομένα. Επιδιώκει, δηλαδή:
Πρώτον να βελτιώσει τους όρους σχεδιασμού και δυνατότητας σχεδιασμού και εφαρμοσιμότητας του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, άρα να αντιμετωπίσουμε το πρώτο πρόβλημα.
Δεύτερον, να δημιουργήσουμε μία ισορροπία στις παρεκκλίσεις από αυτές του νόμου, δημιουργώντας ένα σύστημα πιο ισορροπημένο, που θα διασφαλίζει ότι και αυτές οι παρεκκλίσεις είναι αναγκαίες και ότι δεν οδηγούν σε φαινόμενα με αρνητικό αντίκτυπο, είτε στο περιβάλλον, είτε στη βιώσιμη ανάπτυξη μιας περιοχής.
Αυτήν την ισορροπία προσπαθεί να αποκαταστήσει αυτό το νομοσχέδιο, ενισχύοντας τη διαδικασία σχεδιασμού και την επιτάχυνσή της και, ταυτόχρονα, δημιουργώντας μηχανισμούς εξισορρόπησης μιας πολιτικής παρεκκλίσεων από την κείμενη νομοθεσία.
Αυτή η ισορροπία είναι η βασική επιδίωξη του παρόντος νομοσχεδίου.
Θέλω να αναφερθώ σε ορισμένους κανόνες που εισάγει το παρόν νομοσχέδιο.
Έχει τα επίπεδα, όπως όλοι εντοπίσατε. Προσπαθούμε να μειώσουμε και τα επίπεδα και ταυτόχρονα να μειώσουμε την πολυνομία και τον πληθωρισμό αλληλεπικαλυπτόμενων διατάξεων.
Εθνική Χωρική Στρατηγική
Καταρχάς, να διευκρινίσουμε τι είναι η Εθνική Χωρική Στρατηγική που εισάγεται.
Όντως, ενισχύεται το περιεχόμενο και ο συντονιστικός της ρόλος, ώστε να αντιμετωπίζεται, έστω και μερικώς, η έλλειψη γενικού χωροταξικού πλαισίου. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα βασικό «εργαλείο» διαμόρφωσης εθνικής πολιτικής για τη βιώσιμη χωρική ανάπτυξη, που παρέχει, ουσιαστικά, τις κατευθύνσεις στο στρατηγικό χωροταξικό σχεδιασμό μέσω μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων.
Αποτελεί τη βάση για το συντονισμό, προφανώς, των χωροταξικών και περιφερειακών σχεδίων, των επενδυτικών σχεδίων, καθώς και των προγραμμάτων του Κράτους, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Δημόσιων Νομικών Προσώπων που επηρεάζουν την ανάπτυξη και τη συνοχή του εθνικού χώρου.
Παραμένει υπό την ευθύνη και την εποπτεία του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με όλα τα συναρμόδια Υπουργεία.
Στο σημείο αυτό, να διευκρινίσουμε, ότι αυτή η στρατηγική αποτελεί κείμενο αρχών και μπορεί να περιλαμβάνει όλους τους βασικούς άξονες για όλο το φάσμα των θεμάτων που καλύπτουν τα επίπεδα σχεδίων και, ιδίως, για τον τρόπο και τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και δικτύωσης του εθνικού χώρου, τη διάρθρωση και τη δομή του αστικού και οικιστικού δικτύου της χώρας, τη διάρθρωση των παραγωγικών τομέων, την πολιτική γης και την πολιτική αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, τη βιώσιμη ανάπτυξη υποενοτήτων του εθνικού χώρου (θαλάσσιος, νησιωτικός, παράκτιος), τη χωρική διάρθρωση των δικτύων και υπηρεσιών τεχνικής, κοινωνικής και διοικητικής υποδομής εθνικού ενδιαφέροντος, καθώς και τη χωρική κατανομή των υποδομών γνώσης και καινοτομίας.
Είναι ένα κείμενο αρχών και ένα πλαίσιο κανόνων, τους οποίους, στη συνέχεια, οφείλουν να τηρούν τα άλλα επίπεδα σχεδιασμού.
Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια
Αναφερόμενος σ τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια επεσήμανε ότι «εκεί αποτυπώνεται, ουσιαστικά, η φύση αυτών των σχεδίων.
Δηλαδή, αποτελούν τομεακά σχέδια που εκπονούνται σε εθνικό επίπεδο. Διαφοροποιείται, μερικώς, το πεδίο εφαρμογής τους, αφενός με τη διαγραφή θεμάτων που, πλέον, συμπεριλαμβάνεται στην Εθνική Χωρική Στρατηγική, (π.χ., Χωρική Οργάνωση Εθνικών Πόλων και Αξόνων Ανάπτυξης), και αφετέρου, προβλέπονται νέες θεματικές πολιτικές που δεν υπήρχαν πριν και αφορούν την προστασία του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου, καθώς και την πολιτική γης, όπως και όλο το σύνολο των κανόνων για τις χρήσεις γης και τους όρους και περιορισμούς της δόμησης.
Το προστατευτικό πλαίσιο γίνεται αυστηρότερο, καθώς τα στοιχεία που χρήζουν προστασίας προστίθενται στο τοπίο και στις εκτάσεις που εκφράζονται στις προστατευόμενες περιοχές προστίθενται: αιγιαλός και παραλία, ποταμοί, λίμνες, ρέματα.
Παράλληλα, ο καθορισμός ειδικών περιορισμών στις χρήσεις γης και στους όρους δόμησης παύει να έχει δυνητικό χαρακτήρα και στους στόχους καθορισμού αυτών των περιορισμών προστίθεται η αποφυγή ανεξέλεγκτης κατανάλωσης φυσικών πόρων.
Επιπρόσθετα, καταργείται ο δυνητικός χαρακτήρας της πρόβλεψης για οριοθέτηση των υδατορεμάτων. Καταργείται ο υποχρεωτικός καθορισμός συγκεκριμένων κατηγοριών χρήσεων γης στις οικιστικές περιοχές, καθώς και στις περιοχές παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Έτσι, οι τοπικές κοινωνίες αποκτούν βαρύνοντα ρόλο και αποκτούν μία πρωτοκαθεδρία αυτού του επιπέδου σχεδιασμού.
Εκτός από τα σχέδια, έργα και προγράμματα υπερτοπικής κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας, τα ειδικά χωρικά σχέδια μπορούν, επίσης, να καταρτίζονται για προγράμματα αστικής ανάπλασης, ή και περιβαλλοντικής σημασίας, ή προγράμματα αντιμετώπισης των συνεπειών από φυσικές καταστροφές.
Για τη βελτίωση του τρόπου ενσωμάτωσης των ειδικών χωρικών σχεδίων στο Σύστημα Χωρικού Σχεδιασμού προβλέπεται, ότι αυτά μπορούν να τροποποιήσουν προϋφιστάμενα τοπικά χωρικά σχέδια και ζώνες οικιστικού ελέγχου και άλλες ισχύουσες γενικές και ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις, κατόπιν ειδικής διαδικασίας προέγκρισης με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Με την έγκριση των ειδικών χωρικών Σχεδίων δεν καταργούνται οι ζώνες οικιστικού ελέγχου, αλλά μόνο το τμήμα που ενσωματώνεται σε αυτά».
Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας
Για το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας, ο κ. Σταθάκης τόνισε ότι « έχει διασφαλισθεί ο ρόλο και το κύρος του. Αυτό αποτελεί το, κατεξοχήν, όργανο κοινωνικού διαλόγου και διαβούλευσης. Καταργείται η εκτελεστική επιτροπή που έχει καταλήξει να υποκαθιστά το Συμβούλιο, με Πρόεδρο τον εκάστοτε Γενικό Γραμματέα του Τμήματος Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος. Δηλαδή, πρόκειται για πολιτικό πρόσωπο έναντι του, αρχικά, προβλεπόμενου έμπειρου επιστήμονα. Πλέον, ως Πρόεδρος Συμβουλίου ορίζεται επιστήμονας αναγνωρισμένου κύρους σε θέματα χωροταξίας και μειώνονται τα μέλη από 21 σε 19.
Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Συμβουλίου ως προς την άσκηση του γνωμοδοτικού του ρόλου, κρίνεται αναγκαία η αλλαγή του καταστατικού λειτουργίας. Διασαφηνίζεται, επίσης, περαιτέρω ο ρόλος του Συμβουλίου, καθώς προβλέπεται, ότι είναι αρμόδιο για τη διατύπωση γνώμης επί της εθνικής στρατηγικής και των ειδικών χωροταξικών, ενώ μπορεί να εκφέρει γνώμη κατά τη διαδικασία κατάρτισης των περιφερειακών πλαισίων μετά από ερώτημα του Υπουργού. Ταυτόχρονα, είναι αρμόδιο για τη διατύπωση γνώμης σε ζητήματα ευρύτερης χωρικής πολιτικής με πρωτοβουλία του Προέδρου, ή αίτημα του 50% των μελών του.
Κατά την εκπόνησή τους τα ειδικά χωροταξικά θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψη, εκτός από την Εθνική Χωρική Στρατηγική, προφανώς, την αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας, τα δημοσιονομικά δεδομένα, ενωσιακές πολιτικές που επηρεάζουν τη διάρθρωση και ανάπτυξη του εθνικού χώρου, όπως αυτές για την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον, την εδαφική συνοχή κτλ».
Περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια
Σε ότι αφορά στα περιφερειακά χωροταξικά πλαίσια τόνισε ότι «το περιεχόμενο ενισχύεται, μερικώς, με τον παρόντα νόμο, καθώς συμπεριλαμβάνει κατευθύνσεις για τη διάρθρωση του περιφερειακού χώρου και για την προστασία του πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος και τοπίου. Τα παραρτήματα που συνοδεύουν τα περιφερειακά πλαίσια, παρέχουν, πλέον, και κατευθύνσεις ανά Δήμο για γενικές χρήσεις γης και όρους δόμησης, που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψη, μέχρι την θεσμοθέτηση τοπικών χωρικών σχεδίων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προστασία της γεωργικής γης και της υπαίθρου.
Τα περιφερειακά πλαίσια εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις των ειδικών χωροταξικών, τις οποίες, όμως ταυτόχρονα, συντονίζουν, εξειδικεύουν και συμπληρώνουν, με αποτέλεσμα να ενισχύεται ο συντονιστικός τους ρόλος».
Τοπικά χωρικά σχέδια
Τα τοπικά χωρικά σχέδια αποτελούν τον κορμό του σχεδιασμού επεσήμανε ο υπουργός Ενέργειας και «αντικαθιστούν τα πρώην γενικά πολεοδομικά σχέδια και καλύπτουν, πλέον, την έκταση ολόκληρη του δήμου.
Η έγκρισή τους θα γίνεται εφόσον ελεγχθεί η εναρμόνιση ή συμβατότητα τους με τα περιφερειακά πλαίσια και τα αντίστοιχα σχέδια όμορων δήμων.
Το περιεχόμενο των τοπικών χωρικών σχεδίων εφεξής περιλαμβάνει, τον καθορισμό του προτύπου χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης.
Τα τοπικά χωρικά σχέδια ουσιαστικά αντικαθιστούν τα πρώην γενικά πολεοδομικά σχέδια, καλύπτουν πλέον την έκταση ολόκληρου του δήμου, άρα, έχουμε το κυρίαρχο επίπεδο σχεδιασμού, πρέπει να εναρμονίζονται με τα περιφερειακά πλαίσια και τα αντίστοιχα σχέδια των όμορων, γειτονικών δήμων.
Παραμένουμε στο επίπεδο των τοπικών χωρικών σχεδίων και επιτρέψτε μου να ανακεφαλαιώσω την κεντρική ιδέα, το παρόν νομοσχέδιο αναγνωρίζει τα τρία επίπεδα σχεδιασμού, τον εθνικό, τον περιφερειακό και τον τοπικό σχεδιασμό.
Το κυρίαρχο πεδίο παραμένει το τοπικό, άρα είναι υπερβολική η κριτική που γίνεται για το εάν με το παρόν νομοσχέδιο ενισχύεται ή δεν ενισχύεται η αποκεντρωμένη φύση του σχεδιασμού. Φυσικά και ενισχύεται.
Τα περιφερειακά δεν είναι δεσμευτικά, αλλά ενισχύεται ο συντονιστικός τους ρόλος, ακριβώς για να διαμορφώσουν το περιφερειακό πλαίσιο μέσα στο οποίο καλούνται τα τοπικά να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν, ενώ ταυτόχρονα ενισχύεται ο εθνικός σχεδιασμός ως πλαίσιο κανόνων και πλαισίων, μέσα στα οποία όλα τα άλλα επίπεδα σχεδιασμού οφείλουν να κινηθούν.
Υπό αυτούς τους όρους το στίγμα του νομοσχεδίου είναι σαφές, σε σχέση με το προηγούμενο νόμο, ενισχύεται και ξεκαθαρίζεται ο ρόλος του εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού ως ένα σύστημα κανόνων και πλαισίων το οποίο συνάδει με κάποιες εθνικές επιλογές και στο οποίο καλούνται να προσαρμοστούν τα άλλα επίπεδα. Ενισχύεται ο περιφερειακός σχεδιασμός, σε συντονιστικό επίπεδο και σε άλλα επίπεδα, χωρίς να γίνεται αυστηρά δεσμευτικός.
Τρίτον, τα τοπικά χωρικά σχέδια είναι αυτά, πάνω στα οποία αποτυπώνονται όλοι οι σχεδιασμοί και τα ειδικά χωροταξικά, τα οποία καλούνται κάθετα να διαμορφώσουν ένα ξεχωριστό πλαίσιο λειτουργίας, θεματικά ή και περιβαλλοντικά, όπως αυτά που προσθέτουμε, διαμορφώνουν ένα πολύ πιο ισορροπημένο πλαίσιο, καθώς πρέπει να συντάσσονται και να συντονίζονται με τις περιφερειακές, εθνικές περιφερειακές και φυσικά τα τοπικά σχέδια.
Υπό αυτούς τους όρους όλο το πλαίσιο γίνεται πολύ πιο ξεκάθαρο και πιο ισορροπημένο.
Αρχικά, θεραπεύουμε το πρόβλημα του ατελούς σχεδιασμού, που είχαμε μέχρι τώρα και ταυτόχρονα επιτρέπεται ένα σύστημα διαφοροποιήσεων από τους γενικούς κανόνας, το οποίο όμως ισορροπεί καλύτερα με περιβαλλοντικές και άλλες μέριμνες, τις οποίες και από το ενωσιακό δίκαιο, αλλά και εδώ, οφείλουμε να τηρήσουμε.
Προέγκριση
Θα σταθώ στο σημαντικό θέμα της προέγκρισης, το οποίο αποτελεί βασικό σημείο συζήτησης στο παρόν νομοσχέδιο.
Τι είναι ο μηχανισμός προέγκρισης; Ο μηχανισμός προέγκρισης προσπαθεί να κάνει δύο πράγματα, πρώτον, να δημιουργήσει ασφάλεια δικαίου, διότι όπως ξέρετε, ένας επενδυτής σήμερα, σε οποιοδήποτε σύστημα σχεδιασμού και εάν εμπλακεί, η διαδικασία κατά την οποία μπορούν να προκύψουν προβλήματα, χωροταξικά, πολεοδομικά, περιβαλλοντικά και άλλα, είναι πάρα πολλά σημεία στα οποία μπορεί να εμπλακεί, άρα μπορεί να έχει ενσωματωθεί σε μια διαδικασία αναμένοντας την έγκριση της επένδυσης του, χωρίς να γνωρίζει σε ποιο σημείο και σε τι χρονικό διάστημα, θα μπορέσει να ολοκληρώσει αυτή την διαδικασία.
Τι έρχεται να κάνει ο Μηχανισμός Προέγκρισης, ο οποίος δεν απαιτεί ούτε τον ίδιο αριθμό μελετών, δεν υποκαθιστά δηλαδή την κανονική διαδικασία.
Τι κάνει ο Μηχανισμός Προέγκρισης;
Με ένα στοιχειώδες σύστημα σχεδίου, δηλαδή Στρατηγικού Σχεδίου της επένδυσης, τοποθεσία και όλα τα σχετικά, ο Μηχανισμός Προέγκρισης επικυρώνει επί της Αρχής τη συμβατότητα του συγκεκριμένου επενδυτικού σχεδίου με την κείμενη νομοθεσία.
Άρα, απαντάει πολύ νωρίς, σε πολύ αρχικό επίπεδο, σε έναν υποψήφιο επενδυτή αν μπορεί ή δεν μπορεί να προχωρήσει το σχέδιό του.
Αυτό δημιουργεί, πρώτον, ασφάλεια δικαίου, διότι ο άλλος έχει το πρωταρχικό σημείο, το πρωταρχικό πράσινο φως, ότι είναι συμβατό αυτό που επιχειρεί να κάνει και ταυτόχρονα, χωρίς να δεσμεύει βέβαια τη διαδικασία αδειοδοτήσεων, αυτή θα ακολουθήσει την κανονική διαδικασία, αλλά είναι πάρα πολύ ισχυρό το στοιχείο της προέγκρισης και ταυτόχρονα, το δεύτερο στοιχείο, είναι ότι ελέγχει σε πολύ πρόωρο επίπεδο, τη συμβατότητα με τα κείμενα πολεοδομικά, χωροταξικά και άλλα δεδομένα που υπάρχουν σε μία περιοχή.
Άρα, ο Μηχανισμός Προέγκρισης, δεν επανεισάγει τη γραφειοκρατία, το αντίθετο, προσπαθεί να δημιουργήσει την πιο απλή γραφειοκρατική διαδικασία, προκειμένου όμως να οδηγήσει σε μία ασφάλεια δικαίου και στην τήρηση των ενιαίων κανόνων που ισχύουν και οφείλουν να ισχύουν, με βάση το νέο σχέδιο.
Υπάρχουν αρκετά σημεία κριτικής, στα οποία θα μπορούσα να σταθώ, για το τι έχει γίνει μέχρι στιγμής, κτλ., και αν μπορούμε να δεσμευτούμε για την εφαρμοσιμότητα του νόμου.
Επιτρέψτε μου να σταθώ σε μερικές από τις πιο σημαντικές παρατηρήσεις που έγιναν από την πλευρά συναδέλφων.
Να ξεκινήσω για την εφαρμοσιμότητα και πόσο γρήγορα μπορεί να εφαρμοστεί ο νόμος.
Εμείς δεσμευόμαστε, καταρχάς, προδιαγραφές για τα τοπικά χωρικά και για νέες προδιαγραφές, για τα ειδικά χωρικά, θεωρούν δεδομένο οι υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ότι είναι εφικτό να δημοσιοποιηθούν οι προδιαγραφές άμεσα, τον Ιανουάριο του 2017 και θα επακολουθήσουν αμέσως τον επόμενο μήνα οι προδιαγραφές για τα Περιφερειακά πλαίσια και τις Πολεοδομικές μελέτες.
Το Μάρτιο, θα υπάρξουν δυο Προεδρικά Διατάγματα για το περιεχόμενο της διαδικασίας έγκρισης και τροποποίησης των σχεδίων.
Άρα, η δέσμευση, τουλάχιστον από την πλευρά της Κυβέρνησης, είναι ότι το επόμενο τρίμηνο, θα μπορέσουμε να έχουμε όλη τη σχετική, τις προδιαγραφές για όλες τις κατηγορίες σχεδίων, θα έχει ολοκληρωθεί με τις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις, Προεδρικά Διατάγματα, ή ότι άλλο χρειάζεται.
Το δεύτερο σημείο κριτικής, αφορά για το αν μπορεί να υπάρξει αυτός ο σχεδιασμός, χωρίς να έχουν υπάρξει προαπαιτούμενα, τα οποία είναι δασικοί χάρτες, παραλίες και πολλά άλλα προαπαιτούμενα που έχει κάθε χωρικός σχεδιασμός.
Αυτό είναι νομίζω κοινός τόπος για όλους εμάς εδώ πέρα και γι’ αυτό μέχρι στιγμής, για μεν το Κτηματολόγιο υπάρχει σαφής δέσμευση ολοκλήρωσής του μέχρι το 2020. Θα είναι και είναι το πιο σημαντικό έργο κατά τη γνώμη μου, για το χωροταξικό σχεδιασμό και τη δημιουργία ενός πολύ διαφορετικού συστήματος, να επιλυθεί αυτό.
Για τους δασικούς χάρτες, έχει αναρτηθεί το 50% των δασικών χαρτών της χώρας και προβλέπεται την κύρωσή τους μέχρι τον Νοέμβριο του 2017 και αναφερόμαστε φυσικά σε δασικούς χάρτες που εκκρεμούν πολλά- πάρα πολλά- χρόνια.
Η οριοθέτηση του αιγιαλού, που αποτελεί το άλλο μείζον θέμα, θα οριστικοποιηθεί από τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017. Νομίζω ότι στη διάρκεια της συζήτησης θα έχουμε τη δυνατότητα να επιστρέψουμε και σε πολλά άλλα σημεία».
Στο «ιδανικό παρελθόν», κατέληξε ο κ. Σταθάκης, το οποίο η παρούσα Κυβέρνηση διέκοψε, θα σας υπενθυμίσω ότι τον Ιανουάριο του 2015 δεν είχατε κλείσει την αξιολόγηση, είχατε δεσμευθεί για πρωτογενή πλεονάσματα το 2015 και το 2016 κάπου ανάμεσα στο 3,8% και 4,5%- αν θυμάμαι καλά, αυτά ήταν γύρω στα 17 δισ. ευρώ μέτρα- δεν ξέρω πως θα κάνατε χωρίς επιπροσθέτους φόρους ή επιπρόσθετες περικοπές δαπανών.
Θα σας διαβεβαιώσω ότι οι οικονομικοί δείκτες το δεύτερο εξάμηνο του 2016- η ανάκαμψη της οικονομίας, η μείωση της απασχόλησης, οι εξαγωγές, το ισοζύγιο πληρωμών και δεκάδες άλλοι δείκτες- είναι οι υψηλότεροι που είχε η χώρα από την αρχή της μνημονιακής περιπέτειας.
www.worldenergynews.gr
