Έντονη ανησυχία στις βιομηχανίες αλουμινίου, χάλυβα και τσιμέντου
Σε αύξηση ακόμη και πάνω από 50% του κόστους παραγωγής αλλά και σημαντική απώλεια ανταγωνιστικότητας θα σημάνει για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες αλουμινίου, χάλυβα και τσιμέντου, η εφαρμογή του φόρου άνθρακα στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CBAM) από το 2026, καθώς και η σταδιακή μείωση της διάθεσης δωρεάν εκπομπών CO2.
Αυτό επεσήμαναν κορυφαία στελέχη της ελληνικής βιομηχανίας που μίλησαν σε ειδική διαδικτυακή ημερίδα του ΣΕΒ για τον CBAM, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας για τις επιπτώσεις του στην εγχώρια βιομηχανία.
Όπως ανέφερε συντονίζοντας τη συζήτηση ο Πάνος Λώλος, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωστρέφειας του ΣΕΒ, ο CBAM σχεδιάστηκε μεν για να προστατέψει την ευρωπαϊκή βιομηχανία από τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα, αλλά κινδυνεύει να οδηγήσει σε εντελώς αντίθετα αποτελέσματα αφού ήδη καταγράφεται αύξηση των μεριδίων παραγωγής αγαθών σε κλάδους διαρροής άνθρακα τρίτων χωρών, αλλά και αύξηση των εξαγωγών τους προς την Ευρώπη.
Υπογράμμισε ακόμη ότι οι επιπτώσεις θα είναι σημαντικές για τις βιομηχανίες της Ελλάδας και παρουσίασε στοιχεία μελέτης του ΙΟΒΕ σύμφωνα με την οποία οι αλλαγές στο σύστημα διανομής δωρεάν δικαιωμάτων ρύπων (ETS) δημιουργούν επιβάρυνση στους κλάδους διαρροής άνθρακα που θα φθάσει σταδιακά στο 1,7 δις έως το 2035. Παράλληλα υπάρχει κίνδυνος απώλειας του συνόλου των εξαγωγών και άρα μείωση του ΑΕΠ κατά 5,1 δις ευρώ και απώλεια 82.000 θέσεων εργασίας.
Από την πλευρά του ο Νίκος Κεραμίδας υψηλόβαθμο στέλεχος της Metlen τόνισε πως παρά το γεγονός ότι ο CBAM έχει προβληθεί ως μέτρο προστασίας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας που παράλληλα θα υποχρεώσει τις τρίτες χώρες να ακολουθήσουν τα ευρωπαϊκά εργαλεία πολιτικής για το κλίμα, η οικονομική πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Μάλιστα επικαλέστηκε τη μελέτη επιπτώσεων της ΕΕ σύμφωνα με την οποία το συντριπτικά μεγαλύτερο κόστος του CMAB θα πληρωθεί από την ευρωπαική βιομηχανία. Συγκεκριμένα από τα 12 δις ευρώ ετήσια έσοδα της ΕΕ από τον μηχανισμό τα 10 δις ευρώ θα προέρχονται από ευρωπαϊκές επιχειρήσεις επειδή θα χάσουν τη δωρεάν κατανομή ρύπων.
Ο κ. Κεραμίδας εκτίμησε ότι χώρες όπως η Κίνα, με νόμιμο ή παράνομο τρόπο είναι ήδη έτοιμες να παρακάμψουν το δασμό κερδίζοντας αύξηση των εξαγωγών τους προς την ΕΕ και πρόσθεσε: «Όταν το 2026 εφαρμοστεί πλήρως ο CBAM ένα smelter αλουμινίου θα δει το κόστος παραγωγής του να αυξάνεται κατά 40-50%, ενώ οι επιπτώσεις για τον παραγωγό τρίτης χώρας θα είναι αμελητέα».
«Χαμένη βγαίνει η Ευρώπη» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι ο μόνος τρόπος για να γίνει ανταγωνιστική η ευρωπαϊκή βιομηχανική παραγωγή είναι η μείωση του κόστους παραγωγής και όχι η επιβολή δασμών».
Επίσης μίλησε για κατακόρυφη αύξηση του κόστους των προϊόντων για τους τελικούς καταναλωτές σημειώνοντας ότι οι κοινωνίες θα δουν επιπτώσεις σε όλο το φάσμα της καθημερινότητας τους και ότι δεν υπάρχει ανοχή από τους καταναλωτές για μετακύληση αυξήσεων.
Τέλος ο κ. Κεραμίδας χαρακτήρισε ως οριστικό χτύπημα για την ενεργοβόρο βιομηχανία της ΕΕ και κλάδους όπως το αλουμίνιο και τον χάλυβα, το ενδεχόμενο επέκτασης CBAM και στις έμμεσες εκπομπές ρύπων, σημειώνοντας ότι η μόνη λύση είναι, είτε να μείνουν εκτός οι έμμεσες εκπομπές για αυτούς τους κλάδους, είτε να διατηρηθεί ακέραια η αντιστάθμιση τουλάχιστον έως το 2035.
Λύση για τις εξαγωγές
Το στέλεχος του Τιτάνα Αλέξανδρος Κατσιάμπουλας εξέφρασε την αγωνία της τσιμεντοβιομηχανίας για την εφαρμογή του CBAM σημειώνοντας ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει λύση για τις εξαγωγές πριν την πλήρη εφαρμογή του το 2026.
Τόνισε ότι οι επιπτώσεις θα είναι πολύ μεγαλύτερες για τις ελληνικές επιχειρήσεις αφού ο δείκτης έντασης εμπορίου στο τσιμέντο για την ΕΕ είναι 6,7% και στην Ελλάδα 25%, ενώ στον σίδηρο και τον χάλυβα για την Ελλάδα είναι 53% έναντι 25% ευρωπαϊκού μέσου όρου.
«Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής τσιμεντοβιομηχανίας είπε, εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την πράσινη πολιτική της ΕΕ γιατί το 60% της ελληνικής παραγωγής τσιμέντου εξάγεται και το 80% από αυτό κατευθύνεται σε τρίτες χώρες. Αν δεν βρεθεί λύσει θα οδηγηθούμε σε εξαφάνιση των εξαγωγικών αγορών, σε κλείσιμο εργοστασίων, απώλεια θέσεων εργασίας και οικονομική ύφεση».
Μάλιστα αναφερόμενος στην ελληνική τσιμεντοβιομηχανία σημείωσε ότι ο αντίκτυπος του CBAM μπορεί να οδηγήσει σε κλείσιμο δυο ή και τριών εργοστασίων από τα έξι που λειτουργούν στη χώρα και βεβαίως απώλεια θέσεων εργασίας και μείωση του ΑΕΠ.
Ακριβή η παραγωγή
Έντονο σκεπτικισμό και ανησυχία εξέφρασε και ο Πάνος Σκιαδάς στέλεχος της Βιοχάλκο, θεωρώντας ως βεβαιότητα ότι η παραγωγή στην Ευρώπη θα γίνει πιο ακριβή αφού θα υπάρξει καταστρατήγηση του μηχανισμού από τις τρίτες χώρες.
«Η μείωση των δωρεάν δικαιωμάτων ρύπων ακόμη και κατά 50% το 2030, είπε ο κ. Σκιαδάς θα σημάνει ότι όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα θα γίνουν πιο ακριβά και θα οδηγήσει σε αντικατάσταση της ευρωπαϊκής παραγωγής με παραγωγή από τρίτες χώρες».
Το μήνυμα που θα προκύψει απ΄όλα αυτά κατέληξε, είναι πως «οι κλιματικές πολιτικές της ΕΕ κατέστρεψαν την ευρωπαϊκή βιομηχανία, και τελικά οδήγησαν σε παγκόσμια αύξηση των εκπομπών ρύπων».
