Η προσπάθεια της Άγκυρας να επηρεάσει τις διεργασίες επενδύοντας στο χαρτί της αποσταθεροποίησης και διολισθαίνοντας σε status περιφερειακού ταραξία, δεν ενισχύουν το αξιόπιστο της απειλής, αλλά την ανάγκη ενδυνάμωσης των υπόλοιπων, συμμετοχικών δομών συνεργασίας και ασφάλειας, σε ευρωατλαντικά πρότυπα
Τεκτονικές αλλαγές στη δομή, υφή και οικονομική προοπτική της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και μέρους των Βαλκανίων, καθώς και ισχυροποίηση του νότιου άξονα της Ευρώπης δύναται να επιφέρει ο East Med, την κατασκευή του οποίου συνυπέγραψαν χθες Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος, υπό την αιγίδα και την καθοδήγηση των ΗΠΑ.
Τα πολυμερή σχήματα που εδραιώνονται αξιοποιούνται για την εμπέδωση του νέου αμερικανικού γεωοικονομικού δόγματος, σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό της Τουρκίας από τη πρώτη φάση των εξελίξεων, δημιουργούν ισχυρή δυναμική αναπροσαρμογής του κέντρου βάρους της περιοχής και αναδιάταξης δυνάμεων, με βάση τα νέα δεδομένα που δημιουργούν κοιτάσματα και εν δυνάμει αγορές.
Ο East Med, που στηρίζεται εκτός από τα κοιτάσματα του Ισραήλ και στα κυπριακά, αναδεικνύεται σε οδηγό των εξελίξεων και όχημα εμπέδωσης των νέων ισορροπιών, υπό την κάλυψη των ΗΠΑ.
Η Ουάσιγκτον επιχειρεί να δημιουργήσει ένα οικονομικό πλέγμα, που θα λειτουργήσει ως βάση για την διακρατικής συνεργασίας των χωρών της περιοχής, όπως αναφέρεται και στο λιτό αλλά περιεκτικό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής 3+1, στο Ισραήλ.
Με τον τρόπο αυτό οι ΗΠΑ φιλοδοξούν να διαμορφώσουν μια αξιόπιστη και μακρόπνοη εναλλακτική τροφοδοσίας καυσίμων για την ΕΕ, θέλοντας να απομονώσουν περαιτέρω τη Ρωσία.
Παράλληλα, φιλοδοξούν να παγιοποιήσουν την κυριαρχία τους στη Μέση Ανατολή, επιτυγχάνοντας την αναβάθμιση του Ισραήλ και της Αιγύπτου, κεντρικών της συμμάχων στην περιοχή, που σε συνδυασμό με τις επεκτατικές βλέψεις της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσαν να ασκήσουν ικανές οικονομικές πιέσεις και να εδραιώσουν νέες γεωοικονομικές δομές για την προώθηση της γεωπολιτικής σταθερότητας.
Οι σχεδιασμοί αυτοί, βρίσκονται στο επίκεντρο των τριβών με τη Ρωσία, γεγονός που τους καθιστά μοχλό πίεσης, όχι άμεσα προς τη Μόσχα, αλλά έμμεσα, καθώς αποδυναμώνουν τους περιφερειακούς της συμμάχους, όπως η Τουρκία, ο Λίβανος και το Ιράν. Υπ’ αυτό πρίσμα δημιουργείται μια νέα δυναμική αντιπαράθεσης στρατηγικών και ανιλήψεων.
Η Ελλάδα, φαίνεται ότι τουλάχιστον βραχυχρόνια ευνοείται από της προσπάθεια ανατροπής του status quo της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς παραγοντοποιείται στην ευρύτερη περιοχή, ενώ σε συνδυασμό με την αναβίωση της ευρωατλαντικής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων και τον ευρύτερο ενεργειακό σχεδιασμό ΗΠΑ και ΕΕ, αναδεικνύεται σε μείζονα κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια και την περιφερειακή σταθερότητα. Τα οφέλη είναι όμως πολύ μεγαλύτερα αν συνυπολογιστεί η αντίθετη θέση της Τουρκίας και η πολιτική προσέγγισης και συνεργασίας με τη Μόσχα, έναντι της Δύσης που έχει υιοθετήσει η Άγκυρα.
Οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν με τον πλέον επίσημο και ηχηρό τρόπο στην τριμερή της Ιερουσαλήμ στήριξη και την πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική κάλυψη που θα παράσχουν στον αγωγό και τις χώρες που εμπλέκονται σε αυτόν. Οι διατυπώσεις, άλλωστε, στο κοινό ανακοινωθέν ήταν σαφείς. Παράλληλα, όμως, διαβεβαιώσεις για την ενεργή διασφάλιση του αγωγού, έναντι απειλών έχει κατ’ επανάληψη δώσει και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, η χώρα του οποίου διαθέτει ικανό ναυτικό και έχει ήδη παραλάβει τα αμερικανικά μαχητικά πέμπτης γενιάς, F-35.
Η προστασία του αγωγού εντάσσεται στο πλαίσιο της προστασίας των Ζωτικών Υποδομών (Critical Infrastructure) από ενδεχόμενες απειλές που θα διαταρράξουν την απρόσκοπτη ροή του φυσικού αερίου ή θα προκαλέσουν στο αγωγό σημαντική καταστροφή (τρομοκρατική ενέργεια).
Project και χρηματοδότηση για το σκοπό αυτό έχει εγκρίνει και η ΕΕ στο πλαίσιο της PESCO και της Frontex, δυνάμεις που ενισχύονται και διευρύνονται με προοπτική την ανάπτυξη αμυντικής αυτονομίας της ΕΕ.
Η Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση της υλοποίησης του East Med, θα δρέψει σημαντικά οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη, αναδεικνυόμενη σε transit state (σε συνδυασμό με άλλους αγωγούς), ώστε να καταστεί συνδετικός κρίκος της Ε.Ε, ενώ συμμετέχοντας σε όλα τα πολυμερή σχήματα που αναπτύσσονται σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο υποσκελίζει την Τουρκία ως ο μείζονας σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή.
Ωστόσο, ο σχεδιασμός του East Med ενδεχομένως να μην άπτεται μόνο γεωοικονομικών ισορροπιών αλλά και εθνικών-υπερεθνικών και γεωπολιτικών,, δεδομένου ότι η Ιταλία εξέφρασε επιφυλάξεις για τη διαδρομή του αγωγού από την επικράτειά της. Αν και επισήμως η Ρώμη επικαλείται σε περιβαλλοντικές ανησυχίες, η βαθύτερη ερμηνεία του ιταλικού ελιγμού (δεν είναι απόφαση) αναδεικνύει τις σύνθετες ισορροπίες, καθώς εμπλέκεται η σχέση Ρώμης-Βερολίνου, Παρισιού και Βρυξελλών και η ιδεολογική και πολιτική συνάφεια Σαλβίνι-Πούτν. Ο εθνικολαϊκισμός, όμως, αποτελεί και προνομιακό πεδίο για τον Ντόναλντ Τραμπ, η επιρροή του οποίου στη Ρώμη είναι ισχυρή αλλά η έλλειψη συνεκτικών δομών και άμεσα υλοποιήσιμων οφελών για την Ιταλία, επιτρέπει την εγγύτερη σχέση με τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, το πολυμορφικό σκηνικό και οι ετεροπροσδιοριζόμενες ισορροπίες που καθορίζουν την κατασκευή του East Med ενδέχεται να εντάσσουν τον ελιγμό της κυβέρνησης της Ρώμης σε μια στρατηγική με στόχο να αποκομίσει τα μέγιστα οικονομικά οφέλη. Καταλυτικό ρόλο για την έκβαση του μπρα-ντε-φερ αυτού, όμως, αναμένεται να έχει ο προσδιορισμός του τελικού πελάτη του αγωγού. Αν και η διέλευση του East Med από την Ιταλία θεωρείται κρίσιμη για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο, εν τούτοις εξετάζεται και μια εναλλακτική οδός, διαμέσου Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας.
Η εναλλακτική των LNG
Βέβαια, οι πολύπλευρες και πολυεθνικές ισορροπίες των Βαλκανίων, για τη μεταφορά των ισραηλινών και κυπριακών κοιτασμάτων στην Ευρώπη μέσω τερματικών σταθμών, δεν αποτελούν με βάση τις παρούσες εξελίξεις προτεραιότητα της Ουάσιγκτον. Η κατασκευή ενός τερματικού σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο στο πλαίσιο αυτό δεν προσελκύει το άμεσο ενδιαφέρον των ΗΠΑ, αφενός γιατί πρέπει να αποδειχθεί η απαιτούμενη ποσότητα αποθεμάτων φυσικού αερίου και αφετέρου για να μην ερεθίσει περαιτέρω το ήδη οξυμένο κλίμα με την Τουρκία και να αποφύγει να υποταχθεί στη μαξιμαλιστική εξωτερική πολιτική της Άγκυρας.
Οι εξελίξεις στην ενεργειακή «σκακιέρα» της ανατολικής Μεσογείου με τη συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Ηνωμένων Πολιτειών καθώς και της Αιγύπτου οδηγούν σε σταδιακή απομόνωση της Τουρκίας. Οι ενεργειακές φιλοδοξίες της Αιγύπτου, μιας υπολογίσιμης πληθυσμιακά, κρίσιμης γεωπολιτικά και ανερχόμενης στρατιωτικά ,βελτιώνουν το μείγμα ασφάλειας και ενεργειακής αποτελεσματικότητας στην περιοχή, συμβάλλοντας στην περαιτέρω υπονόμευση του τουρκικού παράγοντα.
Η κυβέρνηση του Καΐρου, σε αυτό το πλαίσιο έχει αναλάβει και πρωτοβουλίες διαμεσολάβησης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, θέλοντα να αποδείξει τις δυνατότητές της στην εξυπηρέτηση της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή.
Παράλληλα, η Αίγυπτος έχει υπογράψει προσωρινές συμφωνίες με την Κύπρο για μεταφορά φυσικού αερίου από το τεμάχιο Αφροδίτη, ενώ το Ισραήλ έχει ήδη υπογράψει συμφωνία για την εξαγωγή φυσικού αέριου. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου επιδιώκει να γίνει ενεργειακός κόμβος εκμεταλλευόμενη του τερματικούς σταθμούς LNG σε Idku και Damietta υποστηρίζοντας ότι αποτελούν μια χαμηλή κόστους επιλογή σε σύγκριση με το East Med για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη.
Τούτων δοθέντων, η προσπάθεια της Άγκυρας να επηρεάσει τις διεργασίες επενδύοντας στο χαρτί της αποσταθεροποίησης και διολισθαίνοντας σε status περιφερειακού ταραξία, δεν ενισχύουν το αξιόπιστο της απειλής, αλλά την ανάγκη ενδυνάμωσης των υπόλοιπων, συμμετοχικών δομών συνεργασίας και ασφάλειας, σε ευρωατλαντικά πρότυπα.
Κοινή Γνώμη
Η τριμερής Σύνοδος της Ιερουσαλήμ με επίκεντρο τον EastMed αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης και της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Σύμφωνα τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του σύγχρονο λογισιμικού PaloPro για Web & Social Listening και Analytics κατά την χρονική περίοδο 12 – 18 Μαρτίου 2019 το σύνολό της ελληνικής κοινής γνώμης τηρεί μια στάση αναμονής για τον EastMeD, αν και σε ένα βαθμό επιδοκιμάζει την ενεργειακή ελληνό -ισραηλινή συνεργασία.
Τα SocialMedia αντιδρούν με βάση τα εθνικά τους αντανακλαστικά προς την Τουρκία, θεωρώντας ότι Ηνωμένες Πολιτείες και Ισραήλ τάσσονται υπέρ των ελληνικών συμφερόντων και ότι εφόσον κατασκευαστεί ο EastMed θα απομονώσει την Τουρκία θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στο προφίλ της – ως ενεργειακού κόμβου.
Ωστόσο ένας αριθμός χρηστών των SocialMedia διαδικτύου δεν εμπιστεύεται ούτε τις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε και το Ισραήλ σε θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Εκφράζουν ανησυχία για το ρόλο της Ουάσιγκτον στην εκμετάλλευση των κυπριακών αποθεμάτων φυσικού αερίου, αναδεικνύοντας την ενέργεια ως μοχλό πίεσης για την επίλυση του κυπριακού, σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επιπλέον ένα αξιοσημείωτο ποιοτικό δεδομένο δείχνει ότι ένας αριθμός χρηστών διαδικτύου αγνοεί τον τρόπο που διαμορφώνονται και λειτουργούν οι αμερικανό- τουρκικές σχέσεις και συνδυάζουν την αμερικάνικη στήριξη προς τον East Med με τα γενικότερα ελληνικά συμφέροντα έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.
*Ο Γιώργος Πρωτόπαπας είναι Strategic – Media Analyst στο Crisis Monitor
www.wordlenergynews.gr
Τα πολυμερή σχήματα που εδραιώνονται αξιοποιούνται για την εμπέδωση του νέου αμερικανικού γεωοικονομικού δόγματος, σε συνδυασμό με τον αποκλεισμό της Τουρκίας από τη πρώτη φάση των εξελίξεων, δημιουργούν ισχυρή δυναμική αναπροσαρμογής του κέντρου βάρους της περιοχής και αναδιάταξης δυνάμεων, με βάση τα νέα δεδομένα που δημιουργούν κοιτάσματα και εν δυνάμει αγορές.
Ο East Med, που στηρίζεται εκτός από τα κοιτάσματα του Ισραήλ και στα κυπριακά, αναδεικνύεται σε οδηγό των εξελίξεων και όχημα εμπέδωσης των νέων ισορροπιών, υπό την κάλυψη των ΗΠΑ.
Η Ουάσιγκτον επιχειρεί να δημιουργήσει ένα οικονομικό πλέγμα, που θα λειτουργήσει ως βάση για την διακρατικής συνεργασίας των χωρών της περιοχής, όπως αναφέρεται και στο λιτό αλλά περιεκτικό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής 3+1, στο Ισραήλ.
Με τον τρόπο αυτό οι ΗΠΑ φιλοδοξούν να διαμορφώσουν μια αξιόπιστη και μακρόπνοη εναλλακτική τροφοδοσίας καυσίμων για την ΕΕ, θέλοντας να απομονώσουν περαιτέρω τη Ρωσία.
Παράλληλα, φιλοδοξούν να παγιοποιήσουν την κυριαρχία τους στη Μέση Ανατολή, επιτυγχάνοντας την αναβάθμιση του Ισραήλ και της Αιγύπτου, κεντρικών της συμμάχων στην περιοχή, που σε συνδυασμό με τις επεκτατικές βλέψεις της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσαν να ασκήσουν ικανές οικονομικές πιέσεις και να εδραιώσουν νέες γεωοικονομικές δομές για την προώθηση της γεωπολιτικής σταθερότητας.
Οι σχεδιασμοί αυτοί, βρίσκονται στο επίκεντρο των τριβών με τη Ρωσία, γεγονός που τους καθιστά μοχλό πίεσης, όχι άμεσα προς τη Μόσχα, αλλά έμμεσα, καθώς αποδυναμώνουν τους περιφερειακούς της συμμάχους, όπως η Τουρκία, ο Λίβανος και το Ιράν. Υπ’ αυτό πρίσμα δημιουργείται μια νέα δυναμική αντιπαράθεσης στρατηγικών και ανιλήψεων.
Η Ελλάδα, φαίνεται ότι τουλάχιστον βραχυχρόνια ευνοείται από της προσπάθεια ανατροπής του status quo της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς παραγοντοποιείται στην ευρύτερη περιοχή, ενώ σε συνδυασμό με την αναβίωση της ευρωατλαντικής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων και τον ευρύτερο ενεργειακό σχεδιασμό ΗΠΑ και ΕΕ, αναδεικνύεται σε μείζονα κόμβο για την ενεργειακή ασφάλεια και την περιφερειακή σταθερότητα. Τα οφέλη είναι όμως πολύ μεγαλύτερα αν συνυπολογιστεί η αντίθετη θέση της Τουρκίας και η πολιτική προσέγγισης και συνεργασίας με τη Μόσχα, έναντι της Δύσης που έχει υιοθετήσει η Άγκυρα.
Οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν με τον πλέον επίσημο και ηχηρό τρόπο στην τριμερή της Ιερουσαλήμ στήριξη και την πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική κάλυψη που θα παράσχουν στον αγωγό και τις χώρες που εμπλέκονται σε αυτόν. Οι διατυπώσεις, άλλωστε, στο κοινό ανακοινωθέν ήταν σαφείς. Παράλληλα, όμως, διαβεβαιώσεις για την ενεργή διασφάλιση του αγωγού, έναντι απειλών έχει κατ’ επανάληψη δώσει και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, η χώρα του οποίου διαθέτει ικανό ναυτικό και έχει ήδη παραλάβει τα αμερικανικά μαχητικά πέμπτης γενιάς, F-35.
Η προστασία του αγωγού εντάσσεται στο πλαίσιο της προστασίας των Ζωτικών Υποδομών (Critical Infrastructure) από ενδεχόμενες απειλές που θα διαταρράξουν την απρόσκοπτη ροή του φυσικού αερίου ή θα προκαλέσουν στο αγωγό σημαντική καταστροφή (τρομοκρατική ενέργεια).
Project και χρηματοδότηση για το σκοπό αυτό έχει εγκρίνει και η ΕΕ στο πλαίσιο της PESCO και της Frontex, δυνάμεις που ενισχύονται και διευρύνονται με προοπτική την ανάπτυξη αμυντικής αυτονομίας της ΕΕ.
Η Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση της υλοποίησης του East Med, θα δρέψει σημαντικά οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη, αναδεικνυόμενη σε transit state (σε συνδυασμό με άλλους αγωγούς), ώστε να καταστεί συνδετικός κρίκος της Ε.Ε, ενώ συμμετέχοντας σε όλα τα πολυμερή σχήματα που αναπτύσσονται σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο υποσκελίζει την Τουρκία ως ο μείζονας σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή.
Ωστόσο, ο σχεδιασμός του East Med ενδεχομένως να μην άπτεται μόνο γεωοικονομικών ισορροπιών αλλά και εθνικών-υπερεθνικών και γεωπολιτικών,, δεδομένου ότι η Ιταλία εξέφρασε επιφυλάξεις για τη διαδρομή του αγωγού από την επικράτειά της. Αν και επισήμως η Ρώμη επικαλείται σε περιβαλλοντικές ανησυχίες, η βαθύτερη ερμηνεία του ιταλικού ελιγμού (δεν είναι απόφαση) αναδεικνύει τις σύνθετες ισορροπίες, καθώς εμπλέκεται η σχέση Ρώμης-Βερολίνου, Παρισιού και Βρυξελλών και η ιδεολογική και πολιτική συνάφεια Σαλβίνι-Πούτν. Ο εθνικολαϊκισμός, όμως, αποτελεί και προνομιακό πεδίο για τον Ντόναλντ Τραμπ, η επιρροή του οποίου στη Ρώμη είναι ισχυρή αλλά η έλλειψη συνεκτικών δομών και άμεσα υλοποιήσιμων οφελών για την Ιταλία, επιτρέπει την εγγύτερη σχέση με τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, το πολυμορφικό σκηνικό και οι ετεροπροσδιοριζόμενες ισορροπίες που καθορίζουν την κατασκευή του East Med ενδέχεται να εντάσσουν τον ελιγμό της κυβέρνησης της Ρώμης σε μια στρατηγική με στόχο να αποκομίσει τα μέγιστα οικονομικά οφέλη. Καταλυτικό ρόλο για την έκβαση του μπρα-ντε-φερ αυτού, όμως, αναμένεται να έχει ο προσδιορισμός του τελικού πελάτη του αγωγού. Αν και η διέλευση του East Med από την Ιταλία θεωρείται κρίσιμη για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο, εν τούτοις εξετάζεται και μια εναλλακτική οδός, διαμέσου Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας.
Η εναλλακτική των LNG
Βέβαια, οι πολύπλευρες και πολυεθνικές ισορροπίες των Βαλκανίων, για τη μεταφορά των ισραηλινών και κυπριακών κοιτασμάτων στην Ευρώπη μέσω τερματικών σταθμών, δεν αποτελούν με βάση τις παρούσες εξελίξεις προτεραιότητα της Ουάσιγκτον. Η κατασκευή ενός τερματικού σταθμού υγροποίησης στην Κύπρο στο πλαίσιο αυτό δεν προσελκύει το άμεσο ενδιαφέρον των ΗΠΑ, αφενός γιατί πρέπει να αποδειχθεί η απαιτούμενη ποσότητα αποθεμάτων φυσικού αερίου και αφετέρου για να μην ερεθίσει περαιτέρω το ήδη οξυμένο κλίμα με την Τουρκία και να αποφύγει να υποταχθεί στη μαξιμαλιστική εξωτερική πολιτική της Άγκυρας.
Οι εξελίξεις στην ενεργειακή «σκακιέρα» της ανατολικής Μεσογείου με τη συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Ηνωμένων Πολιτειών καθώς και της Αιγύπτου οδηγούν σε σταδιακή απομόνωση της Τουρκίας. Οι ενεργειακές φιλοδοξίες της Αιγύπτου, μιας υπολογίσιμης πληθυσμιακά, κρίσιμης γεωπολιτικά και ανερχόμενης στρατιωτικά ,βελτιώνουν το μείγμα ασφάλειας και ενεργειακής αποτελεσματικότητας στην περιοχή, συμβάλλοντας στην περαιτέρω υπονόμευση του τουρκικού παράγοντα.
Η κυβέρνηση του Καΐρου, σε αυτό το πλαίσιο έχει αναλάβει και πρωτοβουλίες διαμεσολάβησης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, θέλοντα να αποδείξει τις δυνατότητές της στην εξυπηρέτηση της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή.
Παράλληλα, η Αίγυπτος έχει υπογράψει προσωρινές συμφωνίες με την Κύπρο για μεταφορά φυσικού αερίου από το τεμάχιο Αφροδίτη, ενώ το Ισραήλ έχει ήδη υπογράψει συμφωνία για την εξαγωγή φυσικού αέριου. Η κυβέρνηση της Αιγύπτου επιδιώκει να γίνει ενεργειακός κόμβος εκμεταλλευόμενη του τερματικούς σταθμούς LNG σε Idku και Damietta υποστηρίζοντας ότι αποτελούν μια χαμηλή κόστους επιλογή σε σύγκριση με το East Med για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη.
Τούτων δοθέντων, η προσπάθεια της Άγκυρας να επηρεάσει τις διεργασίες επενδύοντας στο χαρτί της αποσταθεροποίησης και διολισθαίνοντας σε status περιφερειακού ταραξία, δεν ενισχύουν το αξιόπιστο της απειλής, αλλά την ανάγκη ενδυνάμωσης των υπόλοιπων, συμμετοχικών δομών συνεργασίας και ασφάλειας, σε ευρωατλαντικά πρότυπα.
Κοινή Γνώμη
Η τριμερής Σύνοδος της Ιερουσαλήμ με επίκεντρο τον EastMed αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης και της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης. Σύμφωνα τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα του σύγχρονο λογισιμικού PaloPro για Web & Social Listening και Analytics κατά την χρονική περίοδο 12 – 18 Μαρτίου 2019 το σύνολό της ελληνικής κοινής γνώμης τηρεί μια στάση αναμονής για τον EastMeD, αν και σε ένα βαθμό επιδοκιμάζει την ενεργειακή ελληνό -ισραηλινή συνεργασία.
Τα SocialMedia αντιδρούν με βάση τα εθνικά τους αντανακλαστικά προς την Τουρκία, θεωρώντας ότι Ηνωμένες Πολιτείες και Ισραήλ τάσσονται υπέρ των ελληνικών συμφερόντων και ότι εφόσον κατασκευαστεί ο EastMed θα απομονώσει την Τουρκία θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στο προφίλ της – ως ενεργειακού κόμβου.
Ωστόσο ένας αριθμός χρηστών των SocialMedia διαδικτύου δεν εμπιστεύεται ούτε τις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε και το Ισραήλ σε θέματα της εξωτερικής πολιτικής. Εκφράζουν ανησυχία για το ρόλο της Ουάσιγκτον στην εκμετάλλευση των κυπριακών αποθεμάτων φυσικού αερίου, αναδεικνύοντας την ενέργεια ως μοχλό πίεσης για την επίλυση του κυπριακού, σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επιπλέον ένα αξιοσημείωτο ποιοτικό δεδομένο δείχνει ότι ένας αριθμός χρηστών διαδικτύου αγνοεί τον τρόπο που διαμορφώνονται και λειτουργούν οι αμερικανό- τουρκικές σχέσεις και συνδυάζουν την αμερικάνικη στήριξη προς τον East Med με τα γενικότερα ελληνικά συμφέροντα έναντι της τουρκικής προκλητικότητας.
*Ο Γιώργος Πρωτόπαπας είναι Strategic – Media Analyst στο Crisis Monitor
www.wordlenergynews.gr
