Πυρά της ανεξάρτητης αρχής και των θεσμικών φορέων δέχεται το νέο νομοθέτημα του Υπουργείου Ναυτιλίας
Πριν καλά καλά έλθει στην βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Ναυτιλίας καταγγέλθηκε στις Βρυξέλλες με στόχο το άρθρο 106, που αναφέρεται στο νέο πλαίσιο για την παροχή υπηρεσιών των λιμένων και την διαχείριση αποβλήτων.
Παράλληλα η εισηγητική έκθεση στην Βουλή της ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων αποδομεί το συγκεκριμένο νομοθέτημα και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την Δημόσια Αρχή Λιμένων, πρόεδροςτης οποίας είναι ο πρώην σύμβουλος του υπουργού ναυτιλίας Δρίτσα, Μπακόπουλος.
Ενδεικτικά όπως αναφέρει σε τμήμα της εισησήγησης της η ΡΑΛ στην Παράγραφο 15, ΔΑΛ και ΥΝΑΠ δεν μπορούν να αποφασίζουν για τους Φορείς Διαχείρισης, οι οποίοι ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από το Ελληνικό Δημόσιο, σε σχέση με τον περιορισμό των παρόχων, καθότι υπάρχει σύγκρουση συμεφρόντων αφού οι ανωτέρω βρίσκονται εντός της ιεραρχικής δομής του Ελληνικού Δημοσίου και παράλληλα το εκπροσωπούν.
Επίσης στην παράγραφο 1 όσον αφορά την δημιουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων η εισήγηση αναφέρει ότι αποκλείονται οι αλλοδαπές εταιρίες.
Ακολουθεί η καταγγελία και όλη η εισήγηση της ΡΑΛ στην Βουλή:
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ / ΑΝΑΦΟΡΑ
προς:
τον Γενικό Γραμματέα
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
B-1049, Βρυξέλλες
Βέλγιο
Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 2017
ΘΕΜΑ: ΑΛΥΣΙΤΕΛΗΣ ΚΑΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 2017/352 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 15ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 «ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΣΠΙΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ.»
Αξιότιμε κ. Γενικέ Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
παρακαλώ, όπως δεχτείτε την παρούσα αναφορά σε σχέση με την επιγενόμενη μη πλήρη, αλυσιτελή και εσφαλμένη μεταφορά του Κανονισμού 2017/352 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2017 «για τη θέσπιση πλαισίου όσον αφορά στην παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κοινών κανόνων για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων» από την Ελληνική Δημοκρατία, μέσω σχετικού άρθρου (υπ’ αριθ. 106) σε νομοσχέδιο το οποίο έχει υποβληθεί στην Βουλή των Ελλήνων με τον τίτλο: “Δια βίου εκπαίδευση προσωπικού Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις» και του οποίου επιχειρείται η ψήφιση τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Θεωρούμε ότι με την ψήφιση του εν λόγω άρθρου προσβάλλονται γενικές αρχές, καθώς και ειδικότερες διατάξεις του Ευρωπαϊκού Δικαίου Ανταγωνισμού, στρεβλώνεται το πνεύμα και το γράμμα του Κανονισμού 2017/352/ΕΕ και δεν επιτυγχάνεται πλήρως ο στόχος προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά ούτε και ο στόχος ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης των λιμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ζητούμε όπως μεριμνήσετε για την ταχεία εξέταση του ζητήματος προληπτικά, ώστε να αποφευχθούν οι παραβιάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαίου από την Ελληνική Δημοκρατία με το προτεινόμενο προς ψήφιση άρθρο 106, καθώς επίσης και για την άμεση διερεύνηση του θέματος ακόμα και μετά την τυχόν ψήφισή του και την απόσυρσή του από την Ελληνική Δημοκρατία.
Παρακάτω, ακολουθούν λεπτομερείς πληροφορίες για την υπόθεση. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω πληροφορία.
Το Υπόμνημα της ΡΑΛ
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Θέμα: Παρατηρήσεις και Προτάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων περί του άρθρου 106 του σχεδίου νόμου με τίτλο «Δια βίου εκπαίδευση προσωπικού Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις» του Υπουργείου Ναυτιλίας.
ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ
Το άρθρο 106 του παρόντος σχεδίου νόμου αφορά την παροχή λιμενικών υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου.
Στην αιτιολογική έκθεση του άρθρου 106 του σχεδίου νόμου αναφέρεται ότι «με το άρθρο 106 μπαίνει οριστικά τέλος στην αδιαφάνεια των διαδικασιών κατάρτισης συμβάσεων παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου και διασφαλίζεται η υποχρεωτική εγγραφή στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων των παρόχων των ανωτέρω υπηρεσιών, σε λιμένες του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών. Η προτεινόμενη διάταξη εξασφαλίζει την αδιάκοπη παροχή των αντίστοιχων υπηρεσιών από περισσότερους του ενός διαπιστευμένους παρόχους, οι οποίοι εγγυώνται επαρκώς όχι μόνο την προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους αλλά και τη διασφάλιση τυχόν απαιτήσεων του φορέα διαχείρισης.
Η προτεινόμενη ρύθμιση αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του ανταγωνισμού, μείωση του κόστους και τελικά φθηνότερη παροχή υπηρεσιών προς τον τελικό χρήστη του λιμένα». Επί του άρθρου 106 του Νομοσχεδίου ακολουθούν ανά παράγραφο, οι κάτωθι παρατηρήσεις και προτάσεις:
Παράγραφος 1
§1. Παρατηρήσεις
1α) Καταρχήν, θεωρούμε ότι στην παράγραφο 1 του Άρθρου 106, ως εισαγωγή του όλου Άρθρου, θα πρέπει να υπάρξει σαφής αναφορά του Κανονισμού ΕΕ/2017/352 που αφορά τη
θέσπιση πλαισίου όσον αφορά την παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κοινών κανόνων για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων.
1β) Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1315/2013, αναφέρεται σε λιμένες και όχι σε Φορείς Διαχείρισης Λιμένων. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι Φορείς Διαχείρισης των παραπάνω αναφερομένων Λιμένων διαχειρίζονται και άλλους λιμένες μη ενταγμένους στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, για τους οποίους, ενώ υποχρεούνται στην παραλαβή και διαχείριση αποβλήτων, δεν πραγματοποιείται αντίστοιχη πρόβλεψη. Επιπροσθέτως, τα υφιστάμενα Σχέδια Παραλαβής και Διαχείρισης Αποβλήτων και Καταλοίπων Πλοίων αναφέρονται σε σχήματα με επιπλέον λιμενικές εγκαταστάσεις υπό άλλο Φορέα Διαχείρισης.
1γ) Η περιγραφείσα διαδικασία ένταξης των υποψηφίων αναδόχων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (Η.Μ.Α.) περιορίζει την συμμετοχή Ευρωπαϊκών και αλλοδαπών επιχειρήσεων, εφόσον στο Η.Μ.Α. υποχρεούνται να εγγράφονται μόνο φορείς που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
1δ) Στην περίπτωση των λιμένων το Η.Μ.Α. δεν επαρκεί. Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα θα πρέπει πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις (άδειες) για τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής αποβλήτων πλοίου και καταλοίπων φορτίου, όπως αυτές ορίζονται στην ΚΥΑ 8111./41/2009.
Προτάσεις
1α) Επί της Παρατήρησης 1γ), θα πρέπει να προβλεφθεί και η συμμετοχή αλλοδαπών φυσικών και νομικών προσώπων με αντίστοιχα προσόντα.
1β) Επί της Παρατήρησης 1δ), προτείνεται η προσθήκη εδαφίου που θα αναφέρεται σε ανάγκη εκπόνησης ΚΥΑ από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ναυτιλίας, με την οποία θα πραγματοποιείται κωδικοποίηση/αντιστοίχιση-συσχέτιση των κατηγοριών ΕΚΑ του Ηλεκτρονικού Μητρώου σε σχέση με τις κατηγορίες αποβλήτων MARPOL 73/78, προκειμένου να διασφαλισθεί η επάρκεια των παρόχων στις παρεχόμενες υπηρεσίες και η τελική διάθεση των αποβλήτων .
Στην ίδια ΚΥΑ θα πρέπει να προβλεφθεί η σύσταση Μητρώου Λιμενικών Εγκαταστάσεων Παραλαβής και Επεξεργασίας Αποβλήτων πλοίου και καταλοίπων φορτίου. [να αναφερθεί το άρθρο και η ΚΥΑ για τα ακόλουθα] «Ως λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής νοείται κάθε σταθερή, πλωτή ή κινητή εγκατάσταση που είναι ικανή να δέχεται απόβλητα που παράγονται στα πλοία ή κατάλοιπα φορτίου.»
Παράγραφος 2
§2. Παρατηρήσεις
2α) Τα σχέδια παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων διαχείρισης των λιμένων αποτελούν πεδίο της κανονιστικής και ρυθμιστικής αρμοδιότητας της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, σύμφωνα με τα άρθρα 112 παρ.1 α' και 113 παρ. 1 ε' και παρ. 2 δ'. Προτάσεις
2α) Πρέπει να συμπεριληφθεί η ανάρτηση των Σχεδίων Παραλαβής και Διαχείρισης Αποβλήτων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων διαχείρισης των λιμένων και στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων.
Παράγραφος 3 §3.Παρατηρήσεις
3α) Το αντικείμενο της εκδήλωσης ενδιαφέροντος το οποίο αναφέρεται ως «κατάρτιση καταλόγου πολλαπλών παρόχων» υποδηλοί ότι ο ανάδοχος θα καταρτίσει τον κατάλογο πολλαπλών παρόχων. Στα επόμενα άρθρα φαίνεται να εννοεί πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για δραστηριοποίηση.
3β) Από την ανωτέρω διατύπωση, αναφορικά με τον χρόνο δημοσίευσης των προσκλήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, προκύπτει ασάφεια ποιά από τις δύο περιπτώσεις θα ακολουθηθεί πρώτη. Δέον όπως επισημάνουμε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει διαφορετικός ορίζοντας λήξης των σχεδίων αποβλήτων για τους κατά τόπους λιμένες της επικράτειας.
Παράγραφος 4 §4. Παρατηρήσεις
4α) Οι Συμβάσεις που θα συναφθούν μεταξύ των φορέων διαχείρισης λιμένων και των παρόχων υπηρεσιών θα είναι ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ και θα πρέπει να λάβουν υπόψη, εκτός του Ν.4412/2016 και τον Ν. 4413/2016. Οι τελευταίοι δύο νόμοι έχουν μεταφέρει στην ελληνική έννομη τάξη τις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ (Ν. 4412/2016) και 2014/23/ΕΕ (Ν. 4413/2016). Ρητά προβλέπεται από τον Κανονισμό ΕΕ/2017/352, (στον οποίο η παροχή λιμενικών υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου εντάσσεται) στο Άρθρο 1 παρ. 7 ότι, «Ο παρών Κανονισμός ισχύει με την επιφύλαξη των Οδηγιών του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ.»
Προτάσεις
4α) Επί της Παρατήρησης 4α), δέον όπως ληφθεί υπόψη όλο το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις αναφερθείσες στην Παράγραφο 4 συμβάσεις, ήτοι πέραν του Ν. 4412/2016 και τον Ν. 4413/2016, για την διεξαγωγή προκαταρκτικών διαβουλεύσεων.
Παράγραφος 5 §5. Παρατηρήσεις
5α) Θα πρέπει να συμπληρωθούν και οι ιδιωτικοί φορείς διαχείρισης λιμένων να αναρτούν τις προσκλήσεις στην ιστοσελίδα τους ή όπως άλλως προδιαγράφεται.
Προτάσεις
5α) Επί της Παρατήρησης 5α), δέον όπως περιληφθούν και οι ιδιωτικοί φορείς διαχείρισης λιμένων στην αναφερθείσα της παραγράφου 5 υποχρέωσης περί ανάρτησης προσκλήσεων σε ιστοσελίδα.
Παράγραφος 6 §6. Παρατηρήσεις
6α) Στην παράγραφο 6 αναφέρεται στην συμμόρφωση των υποψήφιων αναδόχων με ελάχιστες απαιτήσεις για την ανάληψη υπηρεσίας και όχι για την κατάρτιση καταλόγου.
6β) Οι αναφερθείσες ελάχιστες απαιτήσεις για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών εφαρμόζονται με την επιφύλαξη, δυνάμει του Άρθρου 7 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, περί υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
Προτάσεις
6α) Επί της Παρατήρησης 6β), δέον όπως περιληφθεί η πρόβλεψη για την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
Παράγραφος 7 §7. Παρατηρήσεις
7α) Τα αναφερθέντα της παραγράφου 7 δεν λαμβάνουν υπόψη την πρόβλεψη της παραγράφου 7 του Άρθρου 4 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, περί υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
7β) Σε ότι αφορά τα εδάφια στ), ζ) και η) δεν είναι σαφής ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διατύπωση και οι προβλέψεις τους.
Προτάσεις
7α) Επί της Παρατήρησης 7α), δέον όπως περιληφθεί η πρόβλεψη για την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
7β) Επί της Παρατήρησης 7β), προτείνεται η περαιτέρω διευκρίνιση των εδαφίων αυτών καθότι τυγχάνουν δυσερμήνευτα. Θα πρέπει να υπάρχει διάταξη που θα υποχρεώνει τον πάροχο να δημοσιοποιεί (σε δικό του ιστότοπο ή του Φ.Δ.) τον τιμοκατάλογο των υπηρεσιών του.
Παράγραφος 8 §8. Παρατηρήσεις
8α) Το εδάφιο β) αναφέρεται στα τέλη για τα απόβλητα που παράγονται στα πλοία όπως εφαρμόζεται σήμερα. Η προτεινόμενη προσπάθεια κατάρτισης καταλόγου πολλαπλών
παρόχων θα πρέπει να προδιαγράψει ακριβέστερα την όλη διαδικασία, και συνεπώς, και την τιμολόγηση των τελών.
8β) Στο εδάφιο γ), αναφορικά με τους τεθέντες όρους «καλή λειτουργία» και «καλή εκτέλεση» δημιουργείται σύγχυση. Επίσης, κρίνεται ότι τίθεται ένα υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος στους ενδιαφερόμενους παρόχους ορίζοντας εγγυήσεις ύψους 8% του συνόλου των τελών υπερπενταετούς διάρκειας. Με την παραδοχή ότι επρόκειτο περί συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών και επί τη βάσει του Ν. 44012/2016, η εγγύηση συμμετοχής δεν μπορεί να υπερβεί το 2% και στη περίπτωση της εγγύησης καλής εκτέλεσης η εγγύησης δεν υπερβαίνει το 5%, δηλαδή σύνολο 7%. Επίσης δεν λαμβάνεται μέριμνα με διάταξη σε περίπτωση που κάποιος πάροχος επιθυμεί να παραιτηθεί ή πτωχεύσει. Επιπροσθέτως σύμφωνα με τον Ν. 4413/2016 απαιτείται διαδικασία διαγωνισμού για την σύναψη σύμβασης και δεν αναφέρεται διαδικασία πολλαπλών παρόχων.
8γ) Στο εδάφιο δ), ο προτεινόμενος τρόπος κατάρτισης καταλόγου πολλαπλών παρόχων με την ταυτόχρονη δέσμευση των απαιτουμένων εγκαταστάσεων από όλους τους παρόχους, θα οδηγήσει σε αύξηση των δεσμευμένων εγκαταστάσεων, κεφαλαίου και εργασίας.
Προτάσεις
8α) Επί της Παρατήρησης 8α), σχετικά με την κατάρτιση καταλόγου πολλαπλών παρόχων, προτείνεται η ακριβέστερη προδιαγραφή της όλης διαδικασίας λαμβάνοντας υπόψη και το
Άρθρο 12 και 13 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, τα οποία αφορούν τα Τέλη λιμενικών υπηρεσιών και υποδομών.
8β) Επί της Παρατήρησης 8β), αναφορικά με τους όρους «καλή λειτουργία» και «καλή εκτέλεση», δέον όπως χρησιμοποιηθεί ο όρος «καλή εκτέλεση».
8γ) Επί της Παρατήρησης 8β), αναφορικά με τις οριζόμενες εγγυήσεις αλλά και επί της διαδικασίας πολλαπλών παρόχων, δέον όπως γνωμοδοτήσει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή
Δημοσίων Συμβάσεων.
8δ) Επί της Παρατήρησης 8γ), θα πρέπει να αναζητηθεί άλλη μέθοδος κάλυψης του συνόλου της ζήτησης. Αποτελεί κομβικό ζήτημα το οποίο χρήζει εύλογου χρόνου μελέτης και
επεξεργασίας.
Παράγραφος 9 §9. Παρατηρήσεις
9α) Επειδή δεν είναι ξεκάθαρο εάν οι κωδικοί ΕΚΑ καλύπτουν τα Παραρτήματα της MARPOL έχει ζητηθεί η αντιστοίχιση των κωδικών και η σύσταση Μητρώου Λιμενικών Εγκαταστάσεων Παραλαβής Αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίων.
Προτάσεις
9α) Επί της Παρατήρησης 9α), βλ. Πρόταση 1β)
Παράγραφος 10 §10 Παρατηρήσεις
10α) Οι συμβάσεις όπως ορίζει ο νόμος έχουν συμβατικό χρηματικό αντικείμενο. Στις Συμβάσεις Παραχώρησης προδιαγράφεται ο τρόπος εκτίμησης του συμβατικού αντικειμένου. Στο παρόν Σχέδιο Νόμου υπάρχει ασάφεια και επιπλέον φαίνεται να εννοεί ότι θα ο κάθε Φορέας Διαχείρισης Λιμένος θα συνάψει περισσότερες της μίας συμβάσεις με το ίδιο συμβατικό αντικείμενο, με πολλαπλούς παρόχους.
Προτάσεις
10α) Επί της Παρατήρησης 10α), προτείνεται η διευκρίνιση της ακολουθούμενης διαδικασίας σε σχέση με το εάν θα συνταχθεί κατάλογος ή θα συναφθούν συμβάσεις και επίσης τι είδους συμβάσεις.
10β) Επιπλέον η ανάρτηση σε ιστοσελίδα πρέπει εκτός του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, να περιλαμβάνει και την ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, ώστε να τυγχάνουν όλα τα σχέδια συμβάσεων επεξεργασίας από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή και να παγιωθεί η διαφάνεια των όρων των συμβάσεων μέσω και της ίδιας ιστοσελίδας του ρυθμιστή τους.
Γενικές παρατηρήσεις για τις παραγράφους 8-10
Ο τρόπος πρόσκλησης ενδιαφέροντος και ο τρόπος σύναψης συμβάσεων (παράγραφοι 8, 9 και 10) του Άρθρου 106 είναι ατελώς καθορισμένος (τελικά παραπέμπει σε Διαδικασία σύναψης συμβάσεων ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ).
Ενδεικτικά επισημαίνεται:
Α) Οι εγγυήσεις συμμετοχής ανέρχονται στο 2% του ποσού της πρόσκλησης για κάθε συμμετέχοντα, ενώ οι εγγυήσεις καλής εκτέλεσης ανέρχονται στο 5% του ποσού της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για τους συνάπτοντες σύμβαση. Η διάρκεια της σύμβασης συμπεραίνεται ότι είναι μάλλον διάρκειας 5 ετών. Ωστόσο επειδή δεν είναι γνωστά α) η ποσότητα των αποβλήτων που θα παραδοθεί κατά ορισμένη διάρκεια σύμβασης και β) η ποσότητα των αποβλήτων που θα παραλάβει ο κάθε πάροχος είναι ιδιαίτερα δυσχερές να προβλεφθεί σύμβαση με σταθερό χρόνο και ποσόν. Θα πρέπει να αναφερθεί ο νόμος με τον οποίο θα γίνει η εκδήλωση ενδιαφέροντος και θα υπογραφεί σύμβαση.
Β) Απαιτείται η κατάρτιση τεχνικών προδιαγραφών, οι οποίες θα συνοδεύουν τις προσκλήσεις και οι οποίες θα καθορίζουν τα στοιχεία που επιχειρεί να εισάγει το Σχέδιο νόμου συνοπτικά μέσω των ανωτέρω αναφερομένων παραγράφων.
Γ) Τέλος δεν προδιαγράφεται πουθενά ο τρόπος πληρωμής του φορέα διαχείρισης (ποσοστό επί των εσόδων, πάγιο τίμημα, συνδυασμός) ώστε να εξασφαλίζεται από οικονομικής απόψεως ο φορέας διαχείρισης. Σημειώνεται ότι στην παράγραφο 3 του άρθρου 106 αναφέρεται σε εκδήλωση ενδιαφέροντος για κατάρτιση καταλόγου πολλαπλών παρόχων, ενώ στην συνέχεια στις παραγράφους 8, 9 και 10 περιγράφει διαδικασία σύναψης σύμβασης ορισμένης διάρκειας και προεκτιμώμενου ποσού όσο το κατ' εκτίμηση ποσόν εισπράξεων, μη καθορισμένων, αφού δεν ζητά τιμολόγηση των εργασιών , και επιπλέον επί του θεωρητικώς εκτιμηθέντος συνολικού ποσού ζητά εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης ισόποση για το σύνολο των παρόχων του καταλόγου.
Παράγραφος 10Α §10Α. Παρατηρήσεις
10Αα) Σύμφωνα και με τον Κανονισμό ΕΕ 352/2017 δεν πρέπει να εισάγονται διακρίσεις στις λιμενικές υπηρεσίες. Φρονούμε ότι δεν πρέπει να θεσπιστεί η εν λόγω εξαίρεση.
10Αβ) Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την MARPOL73/78 για τα συσκευασμένα επικίνδυνα φορτία δεν απαιτείται η ύπαρξη συμβεβλημένου παρόχου για την αποκομιδή τους, γίνεται
κατ' ευθείαν σε συνεννόηση με τον πλοίαρχο του πλοίου.
Προτάσεις
10Αα) Σε τυχόν θέσπιση της διάταξης φρονούμε, όπως και ανωτέρω, ότι τυχόν ανάρτηση των συμβάσεων στο διαδίκτυο πρέπει να περιλαμβάνει και την ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, ώστε να τυγχάνουν όλα τα σχέδια συμβάσεων επεξεργασίας από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή και να παγιωθεί η διαφάνεια των όρων των συμβάσεων μέσω και της ιστοσελίδας του ρυθμιστή τους.
Παράγραφος 11 §11. Παρατηρήσεις
11α) Θεωρούμε ότι η εν λόγω διάταξη αποπειράται να εισάγει την διάταξη του άρθρου 6 του Κανονισμού ΕΕ 352/2017, περί περιορισμών στον αριθμό των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών. Ωστόσο προς αποφυγή δημιουργίας ερμηνευτικών προβλημάτων, δέον όπως αναφερθεί ρητά το άρθρο 6 του Κανονισμού. Επίσης το πνεύμα του Κανονισμού σύμφωνα και με το σημείο (19)του Προοιμίου αφορά κατά κύριο λόγο γεωγραφικούς περιορισμούς του λιμένα και όχι περιορισμούς του Σχεδίου παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων.
11β) επί του εδαφίου β) θεωρούμε ότι η εν λόγω διάταξη δεν λαμβάνει υπόψη τις προβλέψεις του Άρθρου 7 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, περί Υποχρέωσης Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας.
11γ) Απουσιάζει ο σαφής ορισμός της ΡΑΛ ως φορέας έχων την αποφασιστική αρμοδιότητα για α) την θέσπιση της μεθοδολογίας αποτίμησης των αιτημάτων εξαίρεσης και β) την εξέταση και τελική κρίση επί των αιτημάτων εξαίρεσης.
Παράγραφος 13 §13. Παρατηρήσεις
13α) Οι αποφάσεις για περιορισμό του αριθμού των παρόχων δέον όπως δημοσιεύονται και στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων.
Παράγραφος 15 §15. Παρατηρήσεις
15α) Ο Κανονισμός ΕΕ 352/2017 προτρέπει για την συγκεκριμένη περίπτωση η επιλογή περί περιορισμού του αριθμού των παρόχων να γίνεται από «αρμόδια ρυθμιστική αρχή» και όχι από αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση της Ελλάδας εφόσον υφίσταται ρυθμιστική αρχή, αυτή και μόνον πρέπει να κρίνει περί του περιορισμού.
Ένα επιπλέον επιχείρημα προς τούτου είναι ότι για τους Φορείς Διαχείρισης οι οποίοι ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από το Ελληνικό Δημόσιο (ή/και ακόμη κατέχοντας ποσοστό επί του μετοχικού τους κεφαλαίου) δεν μπορεί να αποφασίζει ούτε το ΥΝΑΝΠ ούτε η ΔΑΛ για τον περιορισμό παρόχων, καθότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, αφού οι ανωτέρω (ΥΠΑΝΠ και ΔΑΛ) βρίσκονται εντός της ιεραρχικής δομής του Ελληνικού Δημοσίου και νομικά εκπροσωπούν το Ελληνικό Δημόσιο. Περαιτέρω στο σημείο 27 του Προοιμίου του Κανονισμού ΕΕ 352/2017 προβλέπεται ότι «Αν ο διαχειριστικός φορέας λιμένα ή αρμόδια αρχή παρέχουν λιμενικές υπηρεσίες οι ίδιοι ή μέσω νομικά διακριτής οντότητας την οποία ελέγχουν άμεσα ή έμμεσα, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αποφευχθούν συγκρούσεις συμφερόντων και να εξασφαλισθεί δίκαιη και διαφανής πρόσβαση στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών όταν περιορίζεται ο αριθμός των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών. Μεταξύ των μέτρων αυτών θα μπορούσε να περιλαμβάνεται η ανάθεση της απόφασης περιορισμού του αριθμού των παρόχων σε αρμόδια εθνική αρχή ανεξάρτητη από τον διαχειριστικό φορέα του λιμένα ή από την αρμόδια αρχή». Επειδή το προοίμιο των ευρωπαϊκών νομοθετημάτων εκλαμβάνεται ως η ερμηνευτική προσέγγιση του εκάστοτε.
νομοθετήματος, τυχόν αντίθεση διάταξης εθνικού νομοθετήματος με το πνεύμα, αλλά και την ουσιαστική και αληθή ερμηνευτική προσέγγιση ευρωπαϊκού νομοθετήματος, δύναται να οδηγήσει εν τέλει σε αντίθεση της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή.
15β) Επιπλέον όσον αφορά τον αριθμό παρόχων για κάθε μία κατηγορία αποβλήτων σε 2 ανά εκάστοτε λιμένα, ο ανωτέρω Κανονισμός δεν επιβάλλει αναγκαστικά τον ελάχιστο αριθμό των παρόχων σε 2 αλλά αφήνει το περιθώριο περαιτέρω μείωσης. Μπορεί, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, να είναι ακόμα και ένας σύμφωνα με το Άρθρο 6 § 6 του Κανονισμού ΕΕ 352/2017 «Όταν ο διαχειριστικός φορέας λιμένα ή η αρμόδια αρχή παρέχει λιμενικές υπηρεσίες είτε ο ίδιος / η ίδια ή μέσω νομικά ανεξάρτητης οντότητας την οποία ελέγχει άμεσα ή έμμεσα, το οικείο κράτος μέλος λαμβάνει τα μέτρα που είναι αναγκαία για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων. Ελλείψει τέτοιων μέτρων, οι πάροχοι δεν μπορεί να είναι λιγότεροι από δύο, εκτός εάν ένας ή περισσότεροι από τους λόγους της παραγράφου 1 δικαιολογεί περιορισμό του αριθμού των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών σε έναν μόνον πάροχο».
Προτάσεις
15α) Συμπερασματικά η απόφαση περί περιορισμού των παρόχων αποτελεί αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων τόσο εκ του εν ισχύ (μη τεθέντος ωστόσο ακόμη σε εφαρμογή) Κανονισμού 352/2017, όσο και εκ του άρθρου 113 παρ. 1 εδ. β και ε του Ν. 4389/2016.
Παράγραφος 16 §16. Παρατηρήσεις
16α) Όπως και ανωτέρω φρονούμε ότι δεν πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ επικίνδυνων και λοιπών αποβλήτων. Παρά τούτο σε περίπτωση θέσπισης του άρθρου η προθεσμία των 20 ημερών (ουσιαστικά 15 εργασίμων ημερών) είναι ελάχιστη και πρέπει να διευρυνθεί. Επίσης αποτελεί ρυθμιστική αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων σύμφωνα με το Ν. 4389/2016 να κρίνει επί της συμβάσεως που αναφέρεται στο άρθρο. Οπότε πρέπει να περιληφθεί και η ΡΑΛ πέραν της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.
Παράγραφος 20 §20. Παρατηρήσεις
20α) Ο ανωτέρω περιορισμός κρίνεται ιδιαιτέρως προβληματικός, καθώς έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της καλόπιστης σύναψης και εκτέλεσης των συμβάσεων, η οποία τυγχάνει εφαρμογής τόσο στις ιδιωτικές έννομες σχέσεις όσο και στις έννομες σχέσεις δημοσίου και διοικητικού δικαίου. Επίσης ο περιορισμός τούτος έρχεται σε αντίθεση και με την συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας, η οποία δε αναγνωρίζεται ως θεμελιώδης αρχή και του ευρωπαϊκού δικαίου. Εξ' αυτών των λόγων, ο περιορισμός αυτός πρέπει να καταργηθεί.
Παράγραφος 21 §21. Παρατηρήσεις
21α) Όπως και ανωτέρω υπό την παράγραφο 20.
Παράγραφος 23 §23. Παρατηρήσεις
23α) Η συγκεκριμένη διάταξη είναι ατελής καθώς δεν λαμβάνει υπόψη και τις διατάξεις του Άρθρου 21 του Κανονισμού ΕΕ 352/2017, όπου προβλέπεται ότι «Οι συμβάσεις παροχής λιμενικών υπηρεσιών που συνήφθησαν πριν από τις 15 Φεβρουαρίου 2017 και είναι αορίστου χρόνου, ή έχουν παρόμοια αποτελέσματα, τροποποιούνται ώστε να συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό έως την 1η Ιουλίου 2025.» Για τυχόν συμβάσεις με μεγαλύτερη διάρκεια (π.χ. λιμένας Πειραιά) θα πρέπει να ληφθεί νομοθετική πρόνοια. Θα πρέπει να εξεταστεί πιθανό καινούργιο μοντέλο λειτουργίας της υποδομής, όπως έγινε με τις περιπτώσεις τηλεπικοινωνιών και ενέργειας.
Διευκρινιστικά τίθεται το ερώτημα εάν ισχύει και η παρούσα σύμβαση και ο κατάλογος πολλαπλών παρόχων.
Παράγραφος 24 §24. Παρατηρήσεις
24α) Πρέπει να αναθεωρηθεί η ΚΥΑ 8111./41/09 ως προς τα Σχέδια και να τεθούν νέοι όροι εκπόνησής τους. Δηλαδή από τον Νόμο θα πρέπει να απαιτηθεί νέα αναθεωρημένη ΚΥΑ η οποία θα καθορίσει τους επιπλέον όρους για τα Σχέδια Παραλαβής και Διαχείρισης και θα πρέπει να συνταχθούν Προδιαγραφές εκπόνησης από το ΥΝΑΝΠ, το ΥΠΕΝ και την ΡΑΛ. Σύμφωνα με τις παραγράφους 8,9, και 10 οι προτεινόμενες συμβάσεις ή κατάλογος συνάγεται πιθανώς ότι έχουν διάρκεια όσο και το Σχέδιο, δηλαδή 5 έτη. Περαιτέρω στις προβλέψεις αναφορικά με την κατάρτιση Σχεδίων παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων, πρέπει να περιληφθεί η πρόβλεψη για την κατάρτιση νέου Σχεδίου 6 μήνες πριν από την λήξη του παλαιού και να θεσπιστεί η ύπαρξη ασυμβίβαστου μεταξύ μελετητή και παρόχου. Επίσης, η διάρκεια ισχύος των εν λόγω Σχεδίων δέον όπως ακολουθήσει τους χρόνους που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του Άρθρου 106.
Παράγραφος 27 §27. Παρατηρήσεις
27α) Πρέπει να ορισθεί και η εφαρμογή του Ν.4413/2016. Σημειώνεται όμως η αντίθεση μας στο περιεχόμενο των παραγράφων 8 και 10Α του άρθρου 106.
Παράγραφος 28 §28. Παρατηρήσεις
28α) Η αναφορά σε « αρμόδιους δημόσιους φορείς» κρίνεται ασαφής, ενώ η ανωτέρω διαδικασία αποτελεί τόσο κανονιστική όσο και ρυθμιστική αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων σύμφωνα με τον Ν. 4389/2016.
Προτάσεις
28α) Επί της Παρατήρησης 28α), δέον όπως αναφερθεί ρητά η ΡΑΛ ως αρμόδιος φορέας για την ανωτέρω διαδικασία.
28β) Δέον όπως γνωμοδοτήσει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων επί των τεθέντων της παραγράφου 28.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Καταρχήν στις προβλέψεις του Άρθρου 106, απαιτείται η προσθήκη μεταβατικών και τελικών διατάξεων, προκειμένου να ρυθμιστούν ζητήματα που θα προκύψουν από την εφαρμογή του νόμου σε σχέση με πραγματοποιηθείσες ή σε εξέλιξη ιδιωτικών επενδύσεων εγκαταστάσεων υποδοχής αποβλήτων (π.χ. δεξαμενές υποδοχής / επεξεργασίας αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου) εντός λιμενικής ζώνης. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να ρυθμίζονται θέματα που θα αφορούν στην πρόσβαση παρόχων υπηρεσιών αποβλήτων στις εγκαταστάσεις αυτές, τον ενδεχόμενο διαχωρισμό των λειτουργιών υποδομών / επεξεργασίας αποβλήτων από τη συλλογή τους, καθώς και διαδικασίες αποζημιώσεων.
Περαιτέρω ιδιαίτερα προβλήματα εντοπίζονται στην περιοχή ισχύος, στην κατάρτιση των Σχεδίων Παραλαβής και Διαχείρισης Αποβλήτων και Καταλοίπων, χωρίς αναφορές σε υφιστάμενες ή μελλοντικές Εγκαταστάσεις υποδοχής και επεξεργασίας αποβλήτων και καταλοίπων πλοίων εντός των χερσαίων ζωνών, χωρίς αναφορές στην ανακύκλωση και τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις των λιμένων, ούτε επίσης στην αμοιβή των λιμένων. Τα γενικά αναφερόμενα κριτήρια για την μείωση των παρόχων θα πρέπει να προσδιοριστούν περαιτέρω και ει δυνατόν αριθμητικά ούτως ώστε να είναι κοινά για τους υπόχρεους φορείς διαχείρισης. Επίσης θα πρέπει να προβλεφθεί διαδικασίας έγκρισης των αποφάσεων των φορέων. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει σαφής αναφορά στο νομοθετικό πλαίσιο τόσο του Ν. 412/2016 όσο και του Ν. 4413/2016, περί των διαδικασιών σύναψης των εν λόγω συμβάσεων και των δικαιϊκών αρχών που θα τις διέπουν.
Εν συνεχεία, δεν υπάρχει αναφορά για τις ενταγμένες λιμενικές εγκαταστάσεις, πέραν της υπόχρεας, στα υφιστάμενα Σχέδια παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου. Σύμφωνα με την ισχύουσα ΚΥΑ 8111/4941/2007 2009 υπάρχει δυνατότητα σύνταξης Περιφερειακών Σχεδίων. Τέλος, προτείνεται η προσθήκη εδαφίου που θα αναφέρεται σε ανάγκη εκπόνησης ΚΥΑ από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με την οποία θα πραγματοποιείται κωδικοποίηση-συσχέτιση των κατηγοριών ΕΚΑ του Ηλεκτρονικού Μητρώου σε σχέση με τις των κατηγοριών αποβλήτων MARPOL 73/78, προκειμένου να διασφαλισθεί η επάρκεια των παρόχων στις παρεχόμενες υπηρεσίες και η τελική διάθεση των αποβλήτων. Στόχοι τόσο της MARPOL όσο και της Ε.Ε. είναι η μείωση της διάθεσης των αποβλήτων στην θάλασσα, η μείωση των παραγομένων αποβλήτων και η αύξηση των ανακυκλούμενων υλικών. Με τις προτεινόμενες διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν διαφαίνεται η σύγκλιση με τις παραπάνω αρχές, ούτε η επιβράβευση πρακτικών προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι σχετικές προτάσεις καθώς και στοιχεία των ως άνω παρατηρήσεων όπως αυτές μελετηθούν, τροποποιηθούν και εγκριθούν από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ρ.Α.Λ., ακολούθως όπως αυτό εξουσιοδοτήσει τον Πρόεδρο για:
α) υποβολή προς αρμόδια όργανα και φορείς των σχετικών προτάσεων και στοιχείων των ανωτέρω παρατηρήσεων, όπως αυτές εξειδικευτούν νομοτεχνικά.
β) υποβολή αιτήματος προς αρμόδια όργανα και φορείς για παροχή εύλογου χρονικού διαστήματος για την επεξεργασία νομοτεχνικών προτάσεων σημείων του σχεδίου νόμου τα οποία χρήζουν περαιτέρω μελέτης, καθώς και διαβούλευσης.
www.worldenergynews.gr
Παράλληλα η εισηγητική έκθεση στην Βουλή της ανεξάρτητης Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων αποδομεί το συγκεκριμένο νομοθέτημα και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την Δημόσια Αρχή Λιμένων, πρόεδροςτης οποίας είναι ο πρώην σύμβουλος του υπουργού ναυτιλίας Δρίτσα, Μπακόπουλος.
Ενδεικτικά όπως αναφέρει σε τμήμα της εισησήγησης της η ΡΑΛ στην Παράγραφο 15, ΔΑΛ και ΥΝΑΠ δεν μπορούν να αποφασίζουν για τους Φορείς Διαχείρισης, οι οποίοι ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από το Ελληνικό Δημόσιο, σε σχέση με τον περιορισμό των παρόχων, καθότι υπάρχει σύγκρουση συμεφρόντων αφού οι ανωτέρω βρίσκονται εντός της ιεραρχικής δομής του Ελληνικού Δημοσίου και παράλληλα το εκπροσωπούν.
Επίσης στην παράγραφο 1 όσον αφορά την δημιουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου Αποβλήτων η εισήγηση αναφέρει ότι αποκλείονται οι αλλοδαπές εταιρίες.
Ακολουθεί η καταγγελία και όλη η εισήγηση της ΡΑΛ στην Βουλή:
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ / ΑΝΑΦΟΡΑ
προς:
τον Γενικό Γραμματέα
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
B-1049, Βρυξέλλες
Βέλγιο
Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 2017
ΘΕΜΑ: ΑΛΥΣΙΤΕΛΗΣ ΚΑΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 2017/352 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 15ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017 «ΓΙΑ ΤΗΝ ΘΕΣΠΙΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ.»
Αξιότιμε κ. Γενικέ Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
παρακαλώ, όπως δεχτείτε την παρούσα αναφορά σε σχέση με την επιγενόμενη μη πλήρη, αλυσιτελή και εσφαλμένη μεταφορά του Κανονισμού 2017/352 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2017 «για τη θέσπιση πλαισίου όσον αφορά στην παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κοινών κανόνων για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων» από την Ελληνική Δημοκρατία, μέσω σχετικού άρθρου (υπ’ αριθ. 106) σε νομοσχέδιο το οποίο έχει υποβληθεί στην Βουλή των Ελλήνων με τον τίτλο: “Δια βίου εκπαίδευση προσωπικού Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις» και του οποίου επιχειρείται η ψήφιση τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Θεωρούμε ότι με την ψήφιση του εν λόγω άρθρου προσβάλλονται γενικές αρχές, καθώς και ειδικότερες διατάξεις του Ευρωπαϊκού Δικαίου Ανταγωνισμού, στρεβλώνεται το πνεύμα και το γράμμα του Κανονισμού 2017/352/ΕΕ και δεν επιτυγχάνεται πλήρως ο στόχος προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά ούτε και ο στόχος ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης των λιμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ζητούμε όπως μεριμνήσετε για την ταχεία εξέταση του ζητήματος προληπτικά, ώστε να αποφευχθούν οι παραβιάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαίου από την Ελληνική Δημοκρατία με το προτεινόμενο προς ψήφιση άρθρο 106, καθώς επίσης και για την άμεση διερεύνηση του θέματος ακόμα και μετά την τυχόν ψήφισή του και την απόσυρσή του από την Ελληνική Δημοκρατία.
Παρακάτω, ακολουθούν λεπτομερείς πληροφορίες για την υπόθεση. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω πληροφορία.
Το Υπόμνημα της ΡΑΛ
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΣΤΗΝ ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Θέμα: Παρατηρήσεις και Προτάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων περί του άρθρου 106 του σχεδίου νόμου με τίτλο «Δια βίου εκπαίδευση προσωπικού Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενδυνάμωση της διαφάνειας και της αξιοκρατίας σε θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην ακτοπλοΐα, θέματα πολιτικού προσωπικού, συμπλήρωση διατάξεων για τα λιμενικά έργα και άλλες διατάξεις» του Υπουργείου Ναυτιλίας.
ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗΣ
Το άρθρο 106 του παρόντος σχεδίου νόμου αφορά την παροχή λιμενικών υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου.
Στην αιτιολογική έκθεση του άρθρου 106 του σχεδίου νόμου αναφέρεται ότι «με το άρθρο 106 μπαίνει οριστικά τέλος στην αδιαφάνεια των διαδικασιών κατάρτισης συμβάσεων παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου και διασφαλίζεται η υποχρεωτική εγγραφή στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων των παρόχων των ανωτέρω υπηρεσιών, σε λιμένες του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών. Η προτεινόμενη διάταξη εξασφαλίζει την αδιάκοπη παροχή των αντίστοιχων υπηρεσιών από περισσότερους του ενός διαπιστευμένους παρόχους, οι οποίοι εγγυώνται επαρκώς όχι μόνο την προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους αλλά και τη διασφάλιση τυχόν απαιτήσεων του φορέα διαχείρισης.
Η προτεινόμενη ρύθμιση αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του ανταγωνισμού, μείωση του κόστους και τελικά φθηνότερη παροχή υπηρεσιών προς τον τελικό χρήστη του λιμένα». Επί του άρθρου 106 του Νομοσχεδίου ακολουθούν ανά παράγραφο, οι κάτωθι παρατηρήσεις και προτάσεις:
Παράγραφος 1
§1. Παρατηρήσεις
1α) Καταρχήν, θεωρούμε ότι στην παράγραφο 1 του Άρθρου 106, ως εισαγωγή του όλου Άρθρου, θα πρέπει να υπάρξει σαφής αναφορά του Κανονισμού ΕΕ/2017/352 που αφορά τη
θέσπιση πλαισίου όσον αφορά την παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κοινών κανόνων για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια των λιμένων.
1β) Ο Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1315/2013, αναφέρεται σε λιμένες και όχι σε Φορείς Διαχείρισης Λιμένων. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι Φορείς Διαχείρισης των παραπάνω αναφερομένων Λιμένων διαχειρίζονται και άλλους λιμένες μη ενταγμένους στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, για τους οποίους, ενώ υποχρεούνται στην παραλαβή και διαχείριση αποβλήτων, δεν πραγματοποιείται αντίστοιχη πρόβλεψη. Επιπροσθέτως, τα υφιστάμενα Σχέδια Παραλαβής και Διαχείρισης Αποβλήτων και Καταλοίπων Πλοίων αναφέρονται σε σχήματα με επιπλέον λιμενικές εγκαταστάσεις υπό άλλο Φορέα Διαχείρισης.
1γ) Η περιγραφείσα διαδικασία ένταξης των υποψηφίων αναδόχων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (Η.Μ.Α.) περιορίζει την συμμετοχή Ευρωπαϊκών και αλλοδαπών επιχειρήσεων, εφόσον στο Η.Μ.Α. υποχρεούνται να εγγράφονται μόνο φορείς που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
1δ) Στην περίπτωση των λιμένων το Η.Μ.Α. δεν επαρκεί. Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα θα πρέπει πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις (άδειες) για τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής αποβλήτων πλοίου και καταλοίπων φορτίου, όπως αυτές ορίζονται στην ΚΥΑ 8111./41/2009.
Προτάσεις
1α) Επί της Παρατήρησης 1γ), θα πρέπει να προβλεφθεί και η συμμετοχή αλλοδαπών φυσικών και νομικών προσώπων με αντίστοιχα προσόντα.
1β) Επί της Παρατήρησης 1δ), προτείνεται η προσθήκη εδαφίου που θα αναφέρεται σε ανάγκη εκπόνησης ΚΥΑ από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ναυτιλίας, με την οποία θα πραγματοποιείται κωδικοποίηση/αντιστοίχιση-συσχέτιση των κατηγοριών ΕΚΑ του Ηλεκτρονικού Μητρώου σε σχέση με τις κατηγορίες αποβλήτων MARPOL 73/78, προκειμένου να διασφαλισθεί η επάρκεια των παρόχων στις παρεχόμενες υπηρεσίες και η τελική διάθεση των αποβλήτων .
Στην ίδια ΚΥΑ θα πρέπει να προβλεφθεί η σύσταση Μητρώου Λιμενικών Εγκαταστάσεων Παραλαβής και Επεξεργασίας Αποβλήτων πλοίου και καταλοίπων φορτίου. [να αναφερθεί το άρθρο και η ΚΥΑ για τα ακόλουθα] «Ως λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής νοείται κάθε σταθερή, πλωτή ή κινητή εγκατάσταση που είναι ικανή να δέχεται απόβλητα που παράγονται στα πλοία ή κατάλοιπα φορτίου.»
Παράγραφος 2
§2. Παρατηρήσεις
2α) Τα σχέδια παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων διαχείρισης των λιμένων αποτελούν πεδίο της κανονιστικής και ρυθμιστικής αρμοδιότητας της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, σύμφωνα με τα άρθρα 112 παρ.1 α' και 113 παρ. 1 ε' και παρ. 2 δ'. Προτάσεις
2α) Πρέπει να συμπεριληφθεί η ανάρτηση των Σχεδίων Παραλαβής και Διαχείρισης Αποβλήτων των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων διαχείρισης των λιμένων και στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων.
Παράγραφος 3 §3.Παρατηρήσεις
3α) Το αντικείμενο της εκδήλωσης ενδιαφέροντος το οποίο αναφέρεται ως «κατάρτιση καταλόγου πολλαπλών παρόχων» υποδηλοί ότι ο ανάδοχος θα καταρτίσει τον κατάλογο πολλαπλών παρόχων. Στα επόμενα άρθρα φαίνεται να εννοεί πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για δραστηριοποίηση.
3β) Από την ανωτέρω διατύπωση, αναφορικά με τον χρόνο δημοσίευσης των προσκλήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, προκύπτει ασάφεια ποιά από τις δύο περιπτώσεις θα ακολουθηθεί πρώτη. Δέον όπως επισημάνουμε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει διαφορετικός ορίζοντας λήξης των σχεδίων αποβλήτων για τους κατά τόπους λιμένες της επικράτειας.
Παράγραφος 4 §4. Παρατηρήσεις
4α) Οι Συμβάσεις που θα συναφθούν μεταξύ των φορέων διαχείρισης λιμένων και των παρόχων υπηρεσιών θα είναι ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ και θα πρέπει να λάβουν υπόψη, εκτός του Ν.4412/2016 και τον Ν. 4413/2016. Οι τελευταίοι δύο νόμοι έχουν μεταφέρει στην ελληνική έννομη τάξη τις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ (Ν. 4412/2016) και 2014/23/ΕΕ (Ν. 4413/2016). Ρητά προβλέπεται από τον Κανονισμό ΕΕ/2017/352, (στον οποίο η παροχή λιμενικών υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου εντάσσεται) στο Άρθρο 1 παρ. 7 ότι, «Ο παρών Κανονισμός ισχύει με την επιφύλαξη των Οδηγιών του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2014/23/ΕΕ, 2014/24/ΕΕ και της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ.»
Προτάσεις
4α) Επί της Παρατήρησης 4α), δέον όπως ληφθεί υπόψη όλο το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις αναφερθείσες στην Παράγραφο 4 συμβάσεις, ήτοι πέραν του Ν. 4412/2016 και τον Ν. 4413/2016, για την διεξαγωγή προκαταρκτικών διαβουλεύσεων.
Παράγραφος 5 §5. Παρατηρήσεις
5α) Θα πρέπει να συμπληρωθούν και οι ιδιωτικοί φορείς διαχείρισης λιμένων να αναρτούν τις προσκλήσεις στην ιστοσελίδα τους ή όπως άλλως προδιαγράφεται.
Προτάσεις
5α) Επί της Παρατήρησης 5α), δέον όπως περιληφθούν και οι ιδιωτικοί φορείς διαχείρισης λιμένων στην αναφερθείσα της παραγράφου 5 υποχρέωσης περί ανάρτησης προσκλήσεων σε ιστοσελίδα.
Παράγραφος 6 §6. Παρατηρήσεις
6α) Στην παράγραφο 6 αναφέρεται στην συμμόρφωση των υποψήφιων αναδόχων με ελάχιστες απαιτήσεις για την ανάληψη υπηρεσίας και όχι για την κατάρτιση καταλόγου.
6β) Οι αναφερθείσες ελάχιστες απαιτήσεις για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών εφαρμόζονται με την επιφύλαξη, δυνάμει του Άρθρου 7 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, περί υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
Προτάσεις
6α) Επί της Παρατήρησης 6β), δέον όπως περιληφθεί η πρόβλεψη για την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
Παράγραφος 7 §7. Παρατηρήσεις
7α) Τα αναφερθέντα της παραγράφου 7 δεν λαμβάνουν υπόψη την πρόβλεψη της παραγράφου 7 του Άρθρου 4 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, περί υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
7β) Σε ότι αφορά τα εδάφια στ), ζ) και η) δεν είναι σαφής ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διατύπωση και οι προβλέψεις τους.
Προτάσεις
7α) Επί της Παρατήρησης 7α), δέον όπως περιληφθεί η πρόβλεψη για την υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
7β) Επί της Παρατήρησης 7β), προτείνεται η περαιτέρω διευκρίνιση των εδαφίων αυτών καθότι τυγχάνουν δυσερμήνευτα. Θα πρέπει να υπάρχει διάταξη που θα υποχρεώνει τον πάροχο να δημοσιοποιεί (σε δικό του ιστότοπο ή του Φ.Δ.) τον τιμοκατάλογο των υπηρεσιών του.
Παράγραφος 8 §8. Παρατηρήσεις
8α) Το εδάφιο β) αναφέρεται στα τέλη για τα απόβλητα που παράγονται στα πλοία όπως εφαρμόζεται σήμερα. Η προτεινόμενη προσπάθεια κατάρτισης καταλόγου πολλαπλών
παρόχων θα πρέπει να προδιαγράψει ακριβέστερα την όλη διαδικασία, και συνεπώς, και την τιμολόγηση των τελών.
8β) Στο εδάφιο γ), αναφορικά με τους τεθέντες όρους «καλή λειτουργία» και «καλή εκτέλεση» δημιουργείται σύγχυση. Επίσης, κρίνεται ότι τίθεται ένα υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος στους ενδιαφερόμενους παρόχους ορίζοντας εγγυήσεις ύψους 8% του συνόλου των τελών υπερπενταετούς διάρκειας. Με την παραδοχή ότι επρόκειτο περί συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών και επί τη βάσει του Ν. 44012/2016, η εγγύηση συμμετοχής δεν μπορεί να υπερβεί το 2% και στη περίπτωση της εγγύησης καλής εκτέλεσης η εγγύησης δεν υπερβαίνει το 5%, δηλαδή σύνολο 7%. Επίσης δεν λαμβάνεται μέριμνα με διάταξη σε περίπτωση που κάποιος πάροχος επιθυμεί να παραιτηθεί ή πτωχεύσει. Επιπροσθέτως σύμφωνα με τον Ν. 4413/2016 απαιτείται διαδικασία διαγωνισμού για την σύναψη σύμβασης και δεν αναφέρεται διαδικασία πολλαπλών παρόχων.
8γ) Στο εδάφιο δ), ο προτεινόμενος τρόπος κατάρτισης καταλόγου πολλαπλών παρόχων με την ταυτόχρονη δέσμευση των απαιτουμένων εγκαταστάσεων από όλους τους παρόχους, θα οδηγήσει σε αύξηση των δεσμευμένων εγκαταστάσεων, κεφαλαίου και εργασίας.
Προτάσεις
8α) Επί της Παρατήρησης 8α), σχετικά με την κατάρτιση καταλόγου πολλαπλών παρόχων, προτείνεται η ακριβέστερη προδιαγραφή της όλης διαδικασίας λαμβάνοντας υπόψη και το
Άρθρο 12 και 13 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, τα οποία αφορούν τα Τέλη λιμενικών υπηρεσιών και υποδομών.
8β) Επί της Παρατήρησης 8β), αναφορικά με τους όρους «καλή λειτουργία» και «καλή εκτέλεση», δέον όπως χρησιμοποιηθεί ο όρος «καλή εκτέλεση».
8γ) Επί της Παρατήρησης 8β), αναφορικά με τις οριζόμενες εγγυήσεις αλλά και επί της διαδικασίας πολλαπλών παρόχων, δέον όπως γνωμοδοτήσει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή
Δημοσίων Συμβάσεων.
8δ) Επί της Παρατήρησης 8γ), θα πρέπει να αναζητηθεί άλλη μέθοδος κάλυψης του συνόλου της ζήτησης. Αποτελεί κομβικό ζήτημα το οποίο χρήζει εύλογου χρόνου μελέτης και
επεξεργασίας.
Παράγραφος 9 §9. Παρατηρήσεις
9α) Επειδή δεν είναι ξεκάθαρο εάν οι κωδικοί ΕΚΑ καλύπτουν τα Παραρτήματα της MARPOL έχει ζητηθεί η αντιστοίχιση των κωδικών και η σύσταση Μητρώου Λιμενικών Εγκαταστάσεων Παραλαβής Αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίων.
Προτάσεις
9α) Επί της Παρατήρησης 9α), βλ. Πρόταση 1β)
Παράγραφος 10 §10 Παρατηρήσεις
10α) Οι συμβάσεις όπως ορίζει ο νόμος έχουν συμβατικό χρηματικό αντικείμενο. Στις Συμβάσεις Παραχώρησης προδιαγράφεται ο τρόπος εκτίμησης του συμβατικού αντικειμένου. Στο παρόν Σχέδιο Νόμου υπάρχει ασάφεια και επιπλέον φαίνεται να εννοεί ότι θα ο κάθε Φορέας Διαχείρισης Λιμένος θα συνάψει περισσότερες της μίας συμβάσεις με το ίδιο συμβατικό αντικείμενο, με πολλαπλούς παρόχους.
Προτάσεις
10α) Επί της Παρατήρησης 10α), προτείνεται η διευκρίνιση της ακολουθούμενης διαδικασίας σε σχέση με το εάν θα συνταχθεί κατάλογος ή θα συναφθούν συμβάσεις και επίσης τι είδους συμβάσεις.
10β) Επιπλέον η ανάρτηση σε ιστοσελίδα πρέπει εκτός του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, να περιλαμβάνει και την ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, ώστε να τυγχάνουν όλα τα σχέδια συμβάσεων επεξεργασίας από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή και να παγιωθεί η διαφάνεια των όρων των συμβάσεων μέσω και της ίδιας ιστοσελίδας του ρυθμιστή τους.
Γενικές παρατηρήσεις για τις παραγράφους 8-10
Ο τρόπος πρόσκλησης ενδιαφέροντος και ο τρόπος σύναψης συμβάσεων (παράγραφοι 8, 9 και 10) του Άρθρου 106 είναι ατελώς καθορισμένος (τελικά παραπέμπει σε Διαδικασία σύναψης συμβάσεων ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ).
Ενδεικτικά επισημαίνεται:
Α) Οι εγγυήσεις συμμετοχής ανέρχονται στο 2% του ποσού της πρόσκλησης για κάθε συμμετέχοντα, ενώ οι εγγυήσεις καλής εκτέλεσης ανέρχονται στο 5% του ποσού της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για τους συνάπτοντες σύμβαση. Η διάρκεια της σύμβασης συμπεραίνεται ότι είναι μάλλον διάρκειας 5 ετών. Ωστόσο επειδή δεν είναι γνωστά α) η ποσότητα των αποβλήτων που θα παραδοθεί κατά ορισμένη διάρκεια σύμβασης και β) η ποσότητα των αποβλήτων που θα παραλάβει ο κάθε πάροχος είναι ιδιαίτερα δυσχερές να προβλεφθεί σύμβαση με σταθερό χρόνο και ποσόν. Θα πρέπει να αναφερθεί ο νόμος με τον οποίο θα γίνει η εκδήλωση ενδιαφέροντος και θα υπογραφεί σύμβαση.
Β) Απαιτείται η κατάρτιση τεχνικών προδιαγραφών, οι οποίες θα συνοδεύουν τις προσκλήσεις και οι οποίες θα καθορίζουν τα στοιχεία που επιχειρεί να εισάγει το Σχέδιο νόμου συνοπτικά μέσω των ανωτέρω αναφερομένων παραγράφων.
Γ) Τέλος δεν προδιαγράφεται πουθενά ο τρόπος πληρωμής του φορέα διαχείρισης (ποσοστό επί των εσόδων, πάγιο τίμημα, συνδυασμός) ώστε να εξασφαλίζεται από οικονομικής απόψεως ο φορέας διαχείρισης. Σημειώνεται ότι στην παράγραφο 3 του άρθρου 106 αναφέρεται σε εκδήλωση ενδιαφέροντος για κατάρτιση καταλόγου πολλαπλών παρόχων, ενώ στην συνέχεια στις παραγράφους 8, 9 και 10 περιγράφει διαδικασία σύναψης σύμβασης ορισμένης διάρκειας και προεκτιμώμενου ποσού όσο το κατ' εκτίμηση ποσόν εισπράξεων, μη καθορισμένων, αφού δεν ζητά τιμολόγηση των εργασιών , και επιπλέον επί του θεωρητικώς εκτιμηθέντος συνολικού ποσού ζητά εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης ισόποση για το σύνολο των παρόχων του καταλόγου.
Παράγραφος 10Α §10Α. Παρατηρήσεις
10Αα) Σύμφωνα και με τον Κανονισμό ΕΕ 352/2017 δεν πρέπει να εισάγονται διακρίσεις στις λιμενικές υπηρεσίες. Φρονούμε ότι δεν πρέπει να θεσπιστεί η εν λόγω εξαίρεση.
10Αβ) Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την MARPOL73/78 για τα συσκευασμένα επικίνδυνα φορτία δεν απαιτείται η ύπαρξη συμβεβλημένου παρόχου για την αποκομιδή τους, γίνεται
κατ' ευθείαν σε συνεννόηση με τον πλοίαρχο του πλοίου.
Προτάσεις
10Αα) Σε τυχόν θέσπιση της διάταξης φρονούμε, όπως και ανωτέρω, ότι τυχόν ανάρτηση των συμβάσεων στο διαδίκτυο πρέπει να περιλαμβάνει και την ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, ώστε να τυγχάνουν όλα τα σχέδια συμβάσεων επεξεργασίας από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή και να παγιωθεί η διαφάνεια των όρων των συμβάσεων μέσω και της ιστοσελίδας του ρυθμιστή τους.
Παράγραφος 11 §11. Παρατηρήσεις
11α) Θεωρούμε ότι η εν λόγω διάταξη αποπειράται να εισάγει την διάταξη του άρθρου 6 του Κανονισμού ΕΕ 352/2017, περί περιορισμών στον αριθμό των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών. Ωστόσο προς αποφυγή δημιουργίας ερμηνευτικών προβλημάτων, δέον όπως αναφερθεί ρητά το άρθρο 6 του Κανονισμού. Επίσης το πνεύμα του Κανονισμού σύμφωνα και με το σημείο (19)του Προοιμίου αφορά κατά κύριο λόγο γεωγραφικούς περιορισμούς του λιμένα και όχι περιορισμούς του Σχεδίου παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων.
11β) επί του εδαφίου β) θεωρούμε ότι η εν λόγω διάταξη δεν λαμβάνει υπόψη τις προβλέψεις του Άρθρου 7 του Κανονισμού ΕΕ/2017/352, περί Υποχρέωσης Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας.
11γ) Απουσιάζει ο σαφής ορισμός της ΡΑΛ ως φορέας έχων την αποφασιστική αρμοδιότητα για α) την θέσπιση της μεθοδολογίας αποτίμησης των αιτημάτων εξαίρεσης και β) την εξέταση και τελική κρίση επί των αιτημάτων εξαίρεσης.
Παράγραφος 13 §13. Παρατηρήσεις
13α) Οι αποφάσεις για περιορισμό του αριθμού των παρόχων δέον όπως δημοσιεύονται και στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων.
Παράγραφος 15 §15. Παρατηρήσεις
15α) Ο Κανονισμός ΕΕ 352/2017 προτρέπει για την συγκεκριμένη περίπτωση η επιλογή περί περιορισμού του αριθμού των παρόχων να γίνεται από «αρμόδια ρυθμιστική αρχή» και όχι από αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση της Ελλάδας εφόσον υφίσταται ρυθμιστική αρχή, αυτή και μόνον πρέπει να κρίνει περί του περιορισμού.
Ένα επιπλέον επιχείρημα προς τούτου είναι ότι για τους Φορείς Διαχείρισης οι οποίοι ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από το Ελληνικό Δημόσιο (ή/και ακόμη κατέχοντας ποσοστό επί του μετοχικού τους κεφαλαίου) δεν μπορεί να αποφασίζει ούτε το ΥΝΑΝΠ ούτε η ΔΑΛ για τον περιορισμό παρόχων, καθότι υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, αφού οι ανωτέρω (ΥΠΑΝΠ και ΔΑΛ) βρίσκονται εντός της ιεραρχικής δομής του Ελληνικού Δημοσίου και νομικά εκπροσωπούν το Ελληνικό Δημόσιο. Περαιτέρω στο σημείο 27 του Προοιμίου του Κανονισμού ΕΕ 352/2017 προβλέπεται ότι «Αν ο διαχειριστικός φορέας λιμένα ή αρμόδια αρχή παρέχουν λιμενικές υπηρεσίες οι ίδιοι ή μέσω νομικά διακριτής οντότητας την οποία ελέγχουν άμεσα ή έμμεσα, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αποφευχθούν συγκρούσεις συμφερόντων και να εξασφαλισθεί δίκαιη και διαφανής πρόσβαση στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών όταν περιορίζεται ο αριθμός των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών. Μεταξύ των μέτρων αυτών θα μπορούσε να περιλαμβάνεται η ανάθεση της απόφασης περιορισμού του αριθμού των παρόχων σε αρμόδια εθνική αρχή ανεξάρτητη από τον διαχειριστικό φορέα του λιμένα ή από την αρμόδια αρχή». Επειδή το προοίμιο των ευρωπαϊκών νομοθετημάτων εκλαμβάνεται ως η ερμηνευτική προσέγγιση του εκάστοτε.
νομοθετήματος, τυχόν αντίθεση διάταξης εθνικού νομοθετήματος με το πνεύμα, αλλά και την ουσιαστική και αληθή ερμηνευτική προσέγγιση ευρωπαϊκού νομοθετήματος, δύναται να οδηγήσει εν τέλει σε αντίθεση της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή.
15β) Επιπλέον όσον αφορά τον αριθμό παρόχων για κάθε μία κατηγορία αποβλήτων σε 2 ανά εκάστοτε λιμένα, ο ανωτέρω Κανονισμός δεν επιβάλλει αναγκαστικά τον ελάχιστο αριθμό των παρόχων σε 2 αλλά αφήνει το περιθώριο περαιτέρω μείωσης. Μπορεί, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, να είναι ακόμα και ένας σύμφωνα με το Άρθρο 6 § 6 του Κανονισμού ΕΕ 352/2017 «Όταν ο διαχειριστικός φορέας λιμένα ή η αρμόδια αρχή παρέχει λιμενικές υπηρεσίες είτε ο ίδιος / η ίδια ή μέσω νομικά ανεξάρτητης οντότητας την οποία ελέγχει άμεσα ή έμμεσα, το οικείο κράτος μέλος λαμβάνει τα μέτρα που είναι αναγκαία για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων. Ελλείψει τέτοιων μέτρων, οι πάροχοι δεν μπορεί να είναι λιγότεροι από δύο, εκτός εάν ένας ή περισσότεροι από τους λόγους της παραγράφου 1 δικαιολογεί περιορισμό του αριθμού των παρόχων λιμενικών υπηρεσιών σε έναν μόνον πάροχο».
Προτάσεις
15α) Συμπερασματικά η απόφαση περί περιορισμού των παρόχων αποτελεί αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων τόσο εκ του εν ισχύ (μη τεθέντος ωστόσο ακόμη σε εφαρμογή) Κανονισμού 352/2017, όσο και εκ του άρθρου 113 παρ. 1 εδ. β και ε του Ν. 4389/2016.
Παράγραφος 16 §16. Παρατηρήσεις
16α) Όπως και ανωτέρω φρονούμε ότι δεν πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ επικίνδυνων και λοιπών αποβλήτων. Παρά τούτο σε περίπτωση θέσπισης του άρθρου η προθεσμία των 20 ημερών (ουσιαστικά 15 εργασίμων ημερών) είναι ελάχιστη και πρέπει να διευρυνθεί. Επίσης αποτελεί ρυθμιστική αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων σύμφωνα με το Ν. 4389/2016 να κρίνει επί της συμβάσεως που αναφέρεται στο άρθρο. Οπότε πρέπει να περιληφθεί και η ΡΑΛ πέραν της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.
Παράγραφος 20 §20. Παρατηρήσεις
20α) Ο ανωτέρω περιορισμός κρίνεται ιδιαιτέρως προβληματικός, καθώς έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της καλόπιστης σύναψης και εκτέλεσης των συμβάσεων, η οποία τυγχάνει εφαρμογής τόσο στις ιδιωτικές έννομες σχέσεις όσο και στις έννομες σχέσεις δημοσίου και διοικητικού δικαίου. Επίσης ο περιορισμός τούτος έρχεται σε αντίθεση και με την συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας, η οποία δε αναγνωρίζεται ως θεμελιώδης αρχή και του ευρωπαϊκού δικαίου. Εξ' αυτών των λόγων, ο περιορισμός αυτός πρέπει να καταργηθεί.
Παράγραφος 21 §21. Παρατηρήσεις
21α) Όπως και ανωτέρω υπό την παράγραφο 20.
Παράγραφος 23 §23. Παρατηρήσεις
23α) Η συγκεκριμένη διάταξη είναι ατελής καθώς δεν λαμβάνει υπόψη και τις διατάξεις του Άρθρου 21 του Κανονισμού ΕΕ 352/2017, όπου προβλέπεται ότι «Οι συμβάσεις παροχής λιμενικών υπηρεσιών που συνήφθησαν πριν από τις 15 Φεβρουαρίου 2017 και είναι αορίστου χρόνου, ή έχουν παρόμοια αποτελέσματα, τροποποιούνται ώστε να συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό έως την 1η Ιουλίου 2025.» Για τυχόν συμβάσεις με μεγαλύτερη διάρκεια (π.χ. λιμένας Πειραιά) θα πρέπει να ληφθεί νομοθετική πρόνοια. Θα πρέπει να εξεταστεί πιθανό καινούργιο μοντέλο λειτουργίας της υποδομής, όπως έγινε με τις περιπτώσεις τηλεπικοινωνιών και ενέργειας.
Διευκρινιστικά τίθεται το ερώτημα εάν ισχύει και η παρούσα σύμβαση και ο κατάλογος πολλαπλών παρόχων.
Παράγραφος 24 §24. Παρατηρήσεις
24α) Πρέπει να αναθεωρηθεί η ΚΥΑ 8111./41/09 ως προς τα Σχέδια και να τεθούν νέοι όροι εκπόνησής τους. Δηλαδή από τον Νόμο θα πρέπει να απαιτηθεί νέα αναθεωρημένη ΚΥΑ η οποία θα καθορίσει τους επιπλέον όρους για τα Σχέδια Παραλαβής και Διαχείρισης και θα πρέπει να συνταχθούν Προδιαγραφές εκπόνησης από το ΥΝΑΝΠ, το ΥΠΕΝ και την ΡΑΛ. Σύμφωνα με τις παραγράφους 8,9, και 10 οι προτεινόμενες συμβάσεις ή κατάλογος συνάγεται πιθανώς ότι έχουν διάρκεια όσο και το Σχέδιο, δηλαδή 5 έτη. Περαιτέρω στις προβλέψεις αναφορικά με την κατάρτιση Σχεδίων παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων, πρέπει να περιληφθεί η πρόβλεψη για την κατάρτιση νέου Σχεδίου 6 μήνες πριν από την λήξη του παλαιού και να θεσπιστεί η ύπαρξη ασυμβίβαστου μεταξύ μελετητή και παρόχου. Επίσης, η διάρκεια ισχύος των εν λόγω Σχεδίων δέον όπως ακολουθήσει τους χρόνους που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του Άρθρου 106.
Παράγραφος 27 §27. Παρατηρήσεις
27α) Πρέπει να ορισθεί και η εφαρμογή του Ν.4413/2016. Σημειώνεται όμως η αντίθεση μας στο περιεχόμενο των παραγράφων 8 και 10Α του άρθρου 106.
Παράγραφος 28 §28. Παρατηρήσεις
28α) Η αναφορά σε « αρμόδιους δημόσιους φορείς» κρίνεται ασαφής, ενώ η ανωτέρω διαδικασία αποτελεί τόσο κανονιστική όσο και ρυθμιστική αρμοδιότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων σύμφωνα με τον Ν. 4389/2016.
Προτάσεις
28α) Επί της Παρατήρησης 28α), δέον όπως αναφερθεί ρητά η ΡΑΛ ως αρμόδιος φορέας για την ανωτέρω διαδικασία.
28β) Δέον όπως γνωμοδοτήσει η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων επί των τεθέντων της παραγράφου 28.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Καταρχήν στις προβλέψεις του Άρθρου 106, απαιτείται η προσθήκη μεταβατικών και τελικών διατάξεων, προκειμένου να ρυθμιστούν ζητήματα που θα προκύψουν από την εφαρμογή του νόμου σε σχέση με πραγματοποιηθείσες ή σε εξέλιξη ιδιωτικών επενδύσεων εγκαταστάσεων υποδοχής αποβλήτων (π.χ. δεξαμενές υποδοχής / επεξεργασίας αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου) εντός λιμενικής ζώνης. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να ρυθμίζονται θέματα που θα αφορούν στην πρόσβαση παρόχων υπηρεσιών αποβλήτων στις εγκαταστάσεις αυτές, τον ενδεχόμενο διαχωρισμό των λειτουργιών υποδομών / επεξεργασίας αποβλήτων από τη συλλογή τους, καθώς και διαδικασίες αποζημιώσεων.
Περαιτέρω ιδιαίτερα προβλήματα εντοπίζονται στην περιοχή ισχύος, στην κατάρτιση των Σχεδίων Παραλαβής και Διαχείρισης Αποβλήτων και Καταλοίπων, χωρίς αναφορές σε υφιστάμενες ή μελλοντικές Εγκαταστάσεις υποδοχής και επεξεργασίας αποβλήτων και καταλοίπων πλοίων εντός των χερσαίων ζωνών, χωρίς αναφορές στην ανακύκλωση και τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις των λιμένων, ούτε επίσης στην αμοιβή των λιμένων. Τα γενικά αναφερόμενα κριτήρια για την μείωση των παρόχων θα πρέπει να προσδιοριστούν περαιτέρω και ει δυνατόν αριθμητικά ούτως ώστε να είναι κοινά για τους υπόχρεους φορείς διαχείρισης. Επίσης θα πρέπει να προβλεφθεί διαδικασίας έγκρισης των αποφάσεων των φορέων. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει σαφής αναφορά στο νομοθετικό πλαίσιο τόσο του Ν. 412/2016 όσο και του Ν. 4413/2016, περί των διαδικασιών σύναψης των εν λόγω συμβάσεων και των δικαιϊκών αρχών που θα τις διέπουν.
Εν συνεχεία, δεν υπάρχει αναφορά για τις ενταγμένες λιμενικές εγκαταστάσεις, πέραν της υπόχρεας, στα υφιστάμενα Σχέδια παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου. Σύμφωνα με την ισχύουσα ΚΥΑ 8111/4941/2007 2009 υπάρχει δυνατότητα σύνταξης Περιφερειακών Σχεδίων. Τέλος, προτείνεται η προσθήκη εδαφίου που θα αναφέρεται σε ανάγκη εκπόνησης ΚΥΑ από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με την οποία θα πραγματοποιείται κωδικοποίηση-συσχέτιση των κατηγοριών ΕΚΑ του Ηλεκτρονικού Μητρώου σε σχέση με τις των κατηγοριών αποβλήτων MARPOL 73/78, προκειμένου να διασφαλισθεί η επάρκεια των παρόχων στις παρεχόμενες υπηρεσίες και η τελική διάθεση των αποβλήτων. Στόχοι τόσο της MARPOL όσο και της Ε.Ε. είναι η μείωση της διάθεσης των αποβλήτων στην θάλασσα, η μείωση των παραγομένων αποβλήτων και η αύξηση των ανακυκλούμενων υλικών. Με τις προτεινόμενες διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν διαφαίνεται η σύγκλιση με τις παραπάνω αρχές, ούτε η επιβράβευση πρακτικών προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι σχετικές προτάσεις καθώς και στοιχεία των ως άνω παρατηρήσεων όπως αυτές μελετηθούν, τροποποιηθούν και εγκριθούν από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ρ.Α.Λ., ακολούθως όπως αυτό εξουσιοδοτήσει τον Πρόεδρο για:
α) υποβολή προς αρμόδια όργανα και φορείς των σχετικών προτάσεων και στοιχείων των ανωτέρω παρατηρήσεων, όπως αυτές εξειδικευτούν νομοτεχνικά.
β) υποβολή αιτήματος προς αρμόδια όργανα και φορείς για παροχή εύλογου χρονικού διαστήματος για την επεξεργασία νομοτεχνικών προτάσεων σημείων του σχεδίου νόμου τα οποία χρήζουν περαιτέρω μελέτης, καθώς και διαβούλευσης.
www.worldenergynews.gr
