Αλ. Σδούκου: Το ΕΣΕΚ αποτελεί τον οδικό χάρτη για ένα νέο, αναπτυξιακό παραγωγικό μοντέλο της χώρας

Τι βασικές πτυχές του Αναθεωρημένου ΕΣΕΚ παρουσιάσε η  Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και πρόεδρος της
Διυπουργικής Επιτροπής για το ΕΣΕΚ, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου.

 Η ομιλία της κ. Σδούκου

Καλησπέρα σε όλους. Ξέρετε, η σημερινή ημέρα παρουσιάζει μια όμορφη συμμετρία. Για όσους δεν το γνωρίζουν, το πρώτο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, παρουσιάστηκε εδώ για πρώτη φορά πριν από 5 ακριβώς χρόνια, τέλη του 2019. Επί Υπουργίας Κωστή Χατζηδάκη και Υφυπουργίας Γεράσιμου Θωμά.
Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, ο κύριος Στουρνάρας, ήταν και τότε ο οικοδεσπότης, όπως και σήμερα – 

Τον ευχαριστώ λοιπόν για μια ακόμα φορά θερμά για τη φιλοξενία και το ενδιαφέρον που δείχνει διαχρονικά για το ΕΣΕΚ.

 Το ΕΣΕΚ του 2019 ήταν σταθμός για την Ελλάδα.

 Με αυτό αποτυπώθηκε για πρώτη φορά σε θεσμικό έγγραφο η στρατηγική της Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη για την Ενέργεια και το Κλίμα.

 Ήταν το θεσμικό έγγραφο που έθεσε ρητό και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την απολιγνιτοποίηση.  Αλλά και που έθεσε τις βάσεις για τη Δίκαιη Μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Ήταν το έγγραφο που τόνιζε τη σημασία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Έθετε πολύ τολμηρούς στόχους για τις ΑΠΕ, που κάποιοι τότε θεωρούσαν ανέφικτους.

Ήταν το έγγραφο που προτεραιοποιούσε την ενεργειακή αποδοτικότητα. Προέβλεπε παρεμβάσεις σε κτίρια που θα κόστιζαν δισεκατομμύρια, χρήματα που κάποιοι θεωρούσαν ότι δεν θα βρεθούν και δεν θα πέσουν στην αγορά ποτέ. Ήταν το έγγραφο που μιλούσε για την πρόοδο της ηλεκτροκίνησης.

 Τότε που στην Ελλάδα υπήρχαν με το ζόρι 500 ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ούτε 50 φορτιστές, και όλοι πίστευαν ότι μιλάμε για επιστημονική φαντασία.

 Το ΕΣΕΚ είναι η Στρατηγική που έθεσε τις κατευθύνσεις για τις πολιτικές που ακολουθήσαμε τα 5 αυτά χρόνια στο ΥΠΕΝ.

 Και είναι αυτό που αποτελεί ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΜΑΣ αυτά τα 5 χρόνια!+ Γιατί, κοιτώντας πίσω, όχι απλά κάναμε όσα τότε σχεδιάσαμε... .αλλά πήγαμε πολύ πιο γρήγορα, πολύ πιο δυνατά, πολύ πιο ψηλά!

Δεν θα κάνω σήμερα λεπτομερή απολογισμό του τι καταφέραμε και πως υπηρετήσαμε το ΕΣΕΚ του 2019.

 Αναφέρομαι όμως στην ως τώρα πορεία για να προλάβω κάποιους δύσπιστους που ενδεχομένως και για το Αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, που σήμερα παρουσιάζουμε, θα ήθελαν να εκφράσουν επιφυλάξεις. Για το αν θα πιάσουμε τους ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους.

 Για το αν οι πολιτικές μας θα υπηρετήσουν το όραμα αυτής της Εθνικής Στρατηγικής.

Σε αυτούς απαντώ υπογραμμίζοντας ότι το Αναθεωρημένο ΕΣΕΚ πετυχαίνει μια δύσκολη, και ευαίσθητη, ισορροπία.

 Περιγράφει το ΟΡΑΜΑ και την ΦΙΛΟΔΟΞΙΑ της Χώρας για την Κλιματική Δράση και την Ενεργειακή Μετάβαση Ενώ ταυτόχρονα εμφορείται πλήρως από ΡΕΑΛΙΣΜΟ και ΠΡΑΓΜΑΤΙΣΜΟ.  Και μιας και είμαστε φιλοξενούμενοι της Τράπεζας της Ελλάδος, το «μεταφράζω» και στην χρηματοπιστωτική ορολογία:

 Ως προς την υλοποίηση του ΕΣΕΚ, όπως ξέρετε κύριε Διοικητά, το ΥΠΕΝ έχει εγγυημένη απόδοση! Και οι προηγούμενές επιδόσεις της Ελλάδας από το 2019 ως σήμερα, διασφαλίζουν πλήρως και τις μελλοντικές!

Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα 2024

• Πάμε τώρα στα πιο συγκεκριμένα.

 

• Το ΕΣΕΚ δεν είναι ένα μόνο πράγμα. Είναι πολλά.

 

• Πρώτον, είναι ένα τεχνοκρατικό έγγραφο.

 

• Αποτελεί την Εθνική μας Στρατηγική για την επίτευξη του στόχου μηδενικών καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου ως το 2050, το net zero, 
  • με ενδιάμεσο ορόσημο τη μείωση κατά 58% ως το 2030 
  • και κατά 80% ως το 2040.

 

• Κατά την προετοιμασία του οι ομάδες του Καθηγητή κ. Κάπρου, του Προέδρου του ΚΑΠΕ κ. Καρδοματέα και του Καθηγητή κ. Παπαθανασίου δούλεψαν βαθιά τεχνοκρατικά, με εξελιγμένα μαθηματικά μοντέλα.

 

• Για τα δεκάδες σενάρια που «τρέξανε», προσομοιώθηκε αναλυτικά ξανά και ξανά η λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος ώρα-ώρα, για όλο το χρονικό διάστημα από τώρα ως το 2050! 

 

• Είναι 25 χρόνια, 365 μέρες το χρόνο, 24 ώρες την ημέρα. 

Σύνολο, 219.000 ώρες! 

• Το ΕΣΕΚ λοιπόν είναι βαθιά τεχνοκρατικό έγγραφο.
• Παράλληλα, είναι και ένα πολιτικό κείμενο. 

 

• Είναι ένα ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ, θα έλεγα, για ένα νέο αναπτυξιακό παραγωγικό μοντέλο της χώρας, με έμφαση στην πράσινη μετάβαση, την ψηφιοποίηση, την μείωση του ενεργειακού κόστους, τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και την δημιουργία εγχώριας προστιθέμενης αξίας.

 

• Και ταυτόχρονα, είναι ένα κείμενο με βαθιά κοινωνική διάσταση, με δεδομένο ότι η ενέργεια είναι απαραίτητη για κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. 

 

• Μάλιστα, και ακόμα σημαντικότερα, η άφθονη, καθαρή και προσιτή ενέργεια είναι από τα βασικότερα συστατικά για κοινωνική ευημερία.

 

• Με βάση τα παραπάνω, καταλαβαίνετε ότι η παρουσίαση που σήμερα θα σας κάνω για αυτό το πυκνό κείμενο 530 σελίδων, με πάνω από 130 χιλιάδες λέξεις και 100 διαγράμματα, δεν μπορεί να είναι πλήρης και εξαντλητική.

 

• Εκτός αν ο κύριος Διοικητής δέχεται να μας παραχωρήσει την αίθουσα ως το μεσημέρι της Κυριακής περίπου!! 

 

• Θα προσπαθήσω όμως να τονίσω κάποιες διαστάσεις του που, αφενός, θα φωτίσουν την «μεγάλη εικόνα» αλλά και, αφετέρου, θα μπουν σε κάποια σημαντικά ζητήματα σε πιο μεγάλη λεπτομέρεια.

 

Η ενεργειακή μετάβαση με τη βέλτιστη σχέση κόστους / οφέλους

• Το ΕΣΕΚ λοιπόν είναι ο οδικός χάρτης για να ολοκληρωθεί μια κατακλυσμιαία αλλαγή που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και θα διαρκέσει 25 χρόνια.

 

• Και μάλιστα, για να επιτευχθεί με την βέλτιστη σχέση κόστους – οφέλους.

 

• Για να το διαχειριστούμε καλύτερα, χωρίσαμε αυτή την αλλαγή σε τρεις επιμέρους περιόδους.

 

• Δεν θα μπω σε πολλές λεπτομέρειες – μόνο δύο κουβέντες για την καθεμία.

1^η Περίοδος, 2025 - 2030

• Κατά την 1η περίοδο,  διατηρούμε τον ταχύ ρυθμό διείσδυσης των αιολικών και φωτοβολταϊκών, ισοσκελίζοντας την στοχαστικότητά τους με αποθήκευση.

 

• Και προς το τέλος της δεκαετίας, το 2028, πετυχαίνουμε το ορόσημο της απολιγνιτοποίησης, κάνοντας πραγματικότητα την πρωθυπουργική εξαγγελία του 2019!

 

• Στις μεταφορές, επιταχύνουμε τον εξηλεκτρισμό των αστικών μεταφορών, ενώ στα κτίρια συνεχίζουμε τις ανακαινίσεις. 

 

• Ταυτόχρονα,  όμως, «φυτεύουμε τον σπόρο»  για τις τεχνολογίες της «επόμενης μέρας».

 

• Έτσι, εδώ έχουμε σταδιακή είσοδο στο μείγμα νέων πηγών όπως το βιομεθάνιο, το υδρογόνο και τα υπεράκτια αιολικά.

 

• Εδώ ξεκινάμε την δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα.

 

• Εδώ βάζουμε τις πρώτες αντλίες θερμότητας σε μεγάλη κλίμακα.

 

• Εδώ σχεδιάζουμε τις μεγάλες διασυνδετήριες «λεωφόρους» με τις γειτονικές χώρες και ηπείρους. 
• Και εδώ λαμβάνονται οι τελικές αποφάσεις για την εκμετάλλευση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

 

• Με λίγα λόγια εδώ, τώρα, μπαίνουν οι βάσεις για το μέλλον.

 

2^η περίοδος

• Στη δεύτερη περίοδο, οι στόχοι είναι συγκεκριμένοι.

 

• «Καθαρίζουμε» πλήρως τον ηλεκτρισμό και επιταχύνουμε τον εξηλεκτρισμό και των άλλων τομέων τελικής χρήσης: κτίρια, μεταφορές και βιομηχανία. 

 

• Και εδώ, οι «σπόροι» που φυτεύτηκαν την πρώτη περίοδο, δίνουν καρπούς. 

 

• Οι «ριζοσπαστικές» τεχνολογίες μετάβασης του σήμερα αρχίζουν και γίνονται πια κομμάτι της καθημερινής ζωής μας.

 

3^η περίοδος

• Και φτάνουμε στην 3^η περίοδο, όπου η βασική προσπάθεια στρέφεται γύρω από τους τομείς που είναι οι πλέον δύσκολοι να μειώσουν τις εκπομπές τους.

 

• Βαριές μεταφορές, τμήματα της βιομηχανίας, ναυτιλία και  αεροπλοΐα.

 

• Ταυτόχρονα όμως γίνονται πλέον ανταγωνιστικές και οι τεχνολογικές λύσεις που σήμερα υπάρχουν αλλά είναι μη οικονομικές:

 

• Το υδρογόνο, τα συνθετικά καύσιμα, το Direct Air Capture και άλλες τέτοιες λύσεις που στοχεύουν σε αυτό το τελευταίο κομμάτι  εκπομπών που είναι και το πιο δύσκολο και ακριβό να αποφύγουμε.

 

• Είδαμε λοιπόν συνοπτικά πως περίπου σχεδιάζεται αυτή η κολοσσιαία αλλαγή.

 

• Πάμε να δούμε κάποια πιο συγκεκριμένα πράγματα.

 

Εγκατεστημένη ισχύς ηλεκτροπαραγωγής

• Η πλέον κρίσιμη συνιστώσα της διαδικασίας είναι ο εξηλεκτρισμός.

 

• Γιατί εξηλεκτρισμός;
• Επειδή η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να παραχθεί με εντελώς «καθαρό» τρόπο από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

 

• Και επειδή μπορεί να αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα στις περισσότερες από τις δραστηριότητες που σήμερα τα χρησιμοποιούμε.

 

• Σήμερα στον ηλεκτρισμό έχουμε ΑΠΕ στο 57%. Είναι επίδοση ρεκόρ, όπως ξέρετε όλοι. 

 

• Τα δύσκολα όμως είναι μπροστά μας. 

 

• Ο ηλεκτρισμός μπορεί και πρέπει να γίνει εντελώς «καθαρός» από εκπομπές όσο πιο γρήγορα γίνεται!

 

• Οι ΑΠΕ θα είναι η «ραχοκοκαλιά» του νέου συστήματος ηλεκτρισμού.

 

• Έχουμε στόχο ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 75,2% ως το τέλος της δεκαετίας και 95,6% σε δέκα χρόνια από τώρα, το 2035. 

 

• Τα φωτοβολταϊκά ως το 2030 θα φτάνουν τα 13.5 GW εγκατεστημένης ισχύος, ενώ τα χερσαία αιολικά τα 8.9 GW – διπλάσια περίπου εγκατεστημένη ισχύ απ’ όση έχουμε σήμερα.

 

• Και οι δύο αυτές τεχνολογίες συμπληρώνονται από μια νέα τεχνολογία, τα υπεράκτια αιολικά, που το 2050 θα αποτελούν την τρίτη τεχνολογία σε μέγεθος εγκατεστημένης ισχύος.

 

• Δείτε επίσης ότι το 2050 θα έχουμε τη διπλάσια εγκατεστημένη ισχύ ηλεκτροπαραγωγής, 77 GW, σε σχέση με αυτή που έχουμε σήμερα.

 

• Ένα ακόμα σημείο που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι διατηρούμε, για λόγους ασφάλειας τροφοδοσίας, μια σημαντική διαθέσιμη ισχύ φυσικού αερίου.

 

• Η ανάγκη για την ισχύ αυτή θα επικαιροποιείται τακτικά, ανάλογα με τις σχετικές Μελέτες Επάρκειας Εφοδιασμού που θα γίνονται από το Διαχειριστή.

 

• Ενώ παράλληλα η ενέργεια, όπως θα δείτε παρακάτω, που θα παράγεται από Φυσικό Αέριο μειώνεται δραστικά.

 

Ηλεκτρισμός ενέργεια

• Εδώ βλέπουμε ακριβώς σε τι θα συνίσταται το ενεργειακό μείγμα μας.
• Μια πρώτη παρατήρηση είναι η άνοδος της ζήτησης.
• Από 56 Τεραβατώρες σήμερα, πάμε  σε 130 Τεραβατώρες το 2050 – μιάμιση φορά πάνω περίπου, το αποτέλεσμα του εξηλεκτρισμού.

 

• Και βλέπετε και πόσο σημαντικά είναι τα υπεράκτια αιολικά – το 2050, ενώ είναι μόλις το ένα έβδομο της εγκατεστημένης ισχύος, παράγουν το 33% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειαζόμαστε. 

 

• Αντίθετα το Φυσικό Αέριο, είναι το 9% της εγκατεστημένης ισχύος το 2050 αλλά παράγει μόνο το 2.8% της ενέργειας – ουσιαστικά μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις.

 

Αποθήκευση

• Για να γίνουν όλα αυτά πραγματικότητα, χρειάζεται αποθήκευση.

 

• Για το 2030 ο στόχος των 6.2 GW ισχύος με 27.5 GWh ενέργειας είναι φιλόδοξος, αλλά εφικτός με τα βήματα που ήδη έχουμε κάνει και σχεδιάζουμε. 

 

• Το 2050 αυτή η ισχύς θα έχει τριπλασιαστεί, στα 17 Γιγαβάτ, και η ενέργεια σχεδόν θα τετραπλασιαστεί, στις 98 Γιγαβατώρες.

 

• Και εδώ κρίσιμο ρόλο θα παίξουν τα αντλησιοταμιευτικά, που επιτρέπουν ένα πιο βαθύ «μαξιλάρι ασφαλείας».

SLIDE 10 – Δίκτυα και διασυνδέσεις

• Οι απαιτήσεις από τα δίκτυα ηλεκτρισμού πολλαπλασιάζονται αφού πολλαπλασιάζεται και η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. 

 

• Τα Δίκτυα της ηπειρωτικής Ελλάδας χρειάζονται σοβαρές επενδύσεις για να ανταποκριθούν στο νέο τους ρόλο: να «σηκώσουν» την αυξημένη ζήτηση και να «υποδεχθούν» την μεγάλη ισχύ από ΑΠΕ που απαιτείται.

 

• Στη Διανομή, οι ετήσιες επενδύσεις ήδη ξεπερνούν το μισό δισεκατομμύριο.

 

• Κατευθύνονται κυρίως στην βελτίωση της ποιότητας του ρεύματος, στην αύξηση του ηλεκτρικού χώρου και στην βελτίωση της ανθεκτικότητας. 

 

• Σημαντική είναι και η ψηφιοποίηση, με την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών. 

 

• Έχουν εγκατασταθεί ήδη πάνω από 660.000 έξυπνοι μετρητές και η κάλυψη του συνόλου των 7,5 εκατομμυρίων παροχών θα ολοκληρωθεί έως το 2030.

 

• Αντίστοιχα και το Σύστημα Μεταφοράς ενισχύεται και επεκτείνεται.

 

• Τεράστιας σημασίας είναι η διασύνδεση των νησιών. 

 

• Το έργο – ορόσημο της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής ολοκληρώνεται το 2025, ενώ έχει ήδη εκκινήσει η υλοποίηση των διασυνδέσεων Δωδεκανήσων και Βορείου Αιγαίου.

 

• Τα οφέλη είναι πολλαπλά: 
  • Βελτιώνεται η ποιότητα του ηλεκτρικού ρεύματος για τους νησιώτες, με ωφέλεια τόσο στον τρόπο ζωής, όσο και στο τουριστικό προϊόν
  • Αποσύρονται οι ρυπογόνες μονάδες υγρού καυσίμου και
  • Εξοικονομούνται εκατοντάδες εκατομμύρια ετησίως από την επιδότηση των ΥΚΩ.

 

• Ενδεικτικά, η διασύνδεση Κρήτης – Αττικής, κόστους περίπου 1 δις. ευρώ, όταν ολοκληρωθεί θα μας γλιτώνει το χρόνο 350 εκατομμύρια ευρώ ΥΚΩ.

 

• Αυτό σημαίνει ότι σε 3 χρόνια περίπου θα έχει βγάλει τα λεφτά της!

 

• Αντίστοιχα και οι άλλες διασυνδέσεις, αφού άλλα 350 με 400 εκατομμύρια το χρόνο μας στοιχίζει η ηλεκτροπαραγωγή στα υπόλοιπα νησιά.

 

• Το απόλυτο win-win.

 

• Και έρχομαι και στο τρίτο σημαντικό κομμάτι: τις Διεθνείς Διασυνδέσεις.

 

• Μέσα από ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα διασυνδέσεων, υλοποιούμε ένα διπλό όραμα: 

 

• Aφενός να καταστούμε ενεργειακός κόμβος, με όλα τα γεωπολιτικά οφέλη.

 

• Kαι, αφετέρου, να γίνουμε καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας.

 

• Η  πρόβλεψη του ΕΣΕΚ μιλάει για 3,5 Τεραβατώρες εξαγωγές το 2035 και πάνω από 11 το 2045, όταν σήμερα εισάγουμε πάνω από 3 Τεραβατώρες. 

 Κόστος ηλεκτρικής ενέργειας 

• Και τώρα ένα διάγραμμα που λέει πολλά.

 

• Από την πρώτη μέρα που ανέλαβα πριν 5 χρόνια, λέω συχνά ότι οι λόγοι της ενεργειακής μετάβασης δεν είναι μόνο περιβαλλοντικοί.

 

• Είναι και οικονομικοί!

 

• Αυτό το διάγραμμα το δείχνει ξεκάθαρα. 

 

• Επισημαίνω ότι αυτά τα νούμερα εμπεριέχουν όλα τα επιμέρους κόστη και επενδύσεις. 

 

• Νέες ΑΠΕ, δίκτυα, κόστος ρύπων, όλα, είτε ανακτώνται από την αγορά είτε από ρυθμιζόμενες χρεώσεις. 

 

• Σήμερα, το μέσο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας υπολογίζεται σε 145 ευρώ.

 

• Και εδώ φαίνεται καθαρά πως το κόστος ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΝΕΤΑΙ ΑΙΣΘΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΙΜΑ από την ενεργειακή μετάβαση! 

 

• Αυτό φυσικά υπαγορεύει η κοινή λογική: βγάζουμε τα ορυκτά καύσιμα, που έχουν σημαντικό κόστος καυσίμου και ρύπου, και βάζουμε μονάδες με μηδενικά λειτουργικά.

 

• Μακροχρόνια βγαίνουμε κερδισμένοι. Είναι κοινή λογική. Αλλά να και η μαθηματική απόδειξη.

 

• Ένα αποτέλεσμα, όπως είπα, μελετημένο ώρα – ώρα για καθεμιά από τις 200 τόσες χιλιάδες ώρες ως το 2050!

 

Κτίρια 

• Ο κτιριακός τομέας αντιπροσωπεύει το 7.3% των καθαρών εκπομπών και η ένταξή του στο ETS 2 επιβάλει την ταχύτατη απανθρακοποίησή του.

 

• Το πεπαλαιωμένο κτιριακό απόθεμα της Ελλάδας προκαλεί μεγάλη ενεργειακή και οικονομική σπατάλη, καθώς το 58% των κτιρίων έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980. 

 

• Έχει γίνει μια τεράστια προσπάθεια τα τελευταία χρόνια. 

 

• Από το 2019 έως σήμερα έχουν υπαχθεί περίπου 200.000 κατοικίες στα προγράμματα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, με δημόσια  δαπάνη άνω του 1,2 δις ευρώ.

 

• Ο στόχος είναι 409 χιλιάδες παρεμβάσεις εξοικονόμησης σε κτίρια συνολικά την περίοδο 2025-2030. 

 

• Αντίστοιχα, στοχεύουμε σε 640 χιλιάδες τη δεκαετία 31 – 40 και 832 χιλιάδες τη δεκαετία 41 – 50.

 

• Αποτελέσματα αναμένονται και από τον τομέα της θέρμανσης όπου στοχεύουμε στο διπλασιασμό της διείσδυσης αντλιών θερμότητας στον οικιακό και τριτογενή τομέα μέχρι το 2030.

 

• Η αντικατάσταση καυστήρων πετρελαίου με αντλίες επιφέρει εξοικονόμηση τελικής ενέργειας πάνω από 70% και εξοικονόμηση κόστους άνω του 50% - είναι, αυτό που λένε, no brainer.

 

• Σημαντικές και οι ανάγκες στον Δημόσιο τομέα.

 

• Από τα κτίρια των δημοσίων υπηρεσιών μέχρι τα σχολεία και τα κολυμβητήρια, ο πολίτης πληρώνει πολύ ακριβά για υποδομές που είναι ανεπαρκείς ενεργειακά, λειτουργικά αλλά και αισθητικά.

 

• Στο Πρόγραμμα Ηλέκτρα, υπήχθησαν 172 δημόσια κτίρια για τα οποία θα επιτευχθεί συνολική ετήσια Εξοικονόμηση Ενέργειας 170 Γιγαβατώρες, ωφέλεια δηλαδή περίπου 25 εκατομμύρια κατ’ έτος.
• Και στο νομοσχέδιο που την άλλη εβδομάδα συζητάμε στη Βουλή, το νέο Πρόγραμμα Ενεργειακής Εξοικονόμησης σε Clusters Δημοσίων Κτιρίων θέτει τις βάσεις για την οργανωμένη αλλά και οικονομικά ορθολογική διενέργεια μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεων.

 

• Αλλά και το Πρόγραμμα Απόλλων, μέσα από προμήθεια πράσινης, φθηνής ενέργειας σε Δήμους και Δημοτικές Επιχειρήσεις, θα μειώσει το ενεργειακό κόστος σημαντικά και οριζόντια.

 

Μεταφορές

• Ο τομέας των μεταφορών αποτελεί την δεύτερη μεγαλύτερη πηγή συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ελλάδα. 

 

• Η μέση ηλικία των αυτοκινήτων και των φορτηγών στην Ελλάδα φτάνει τα 17 έτη και τα 23 έτη αντίστοιχα, ενώ ο μέσος όρος σε όλη την ΕΕ είναι τα 12 και τα 14 έτη αντίστοιχα.

 

• Το ΕΣΕΚ βάζει το φιλόδοξο στόχο να είναι τα ηλεκτρικά οχήματα το 50% των νέων ταξινομήσεων το 2030. 

 

 

• Παράλληλα, τίθεται για πρώτη φορά στόχος για ελαφρά φορτηγά, με 40% στις νέες ταξινομήσεις το 2030.

 

• Ενώ ήδη προωθείται η διείσδυση της ηλεκτροκίνησης σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.

 

• Ως αποτέλεσμα, ο στόλος των ηλεκτρικών οχημάτων σε κυκλοφορία  αναμένεται να αυξηθεί από περίπου 30 χιλιάδες οχήματα σήμερα  σε περισσότερα από 460 χιλιάδες το 2030.

 

• Μια εξέλιξη που, όσοι με ξέρετε, γνωρίζετε ότι με κάνει προσωπικά πολύ χαρούμενη, αλλά και περήφανη!

 

• Παράλληλα, χαράσσεται η πορεία απανθρακοποίησης για τις βαριές οδικές μεταφορές, τη ναυτιλία και την αεροπλοΐα. 

 

Νέες Τεχνολογίες Μετάβασης

• Στο πλαίσιο του ΕΣΕΚ, επενδύουμε στις νέες τεχνολογίες ενεργειακής μετάβασης.

 

• Επενδύουμε αποφασιστικά, αλλά επενδύουμε και ορθολογικά!

 

• Θέλω να το ξεκαθαρίσω λίγο αυτό.

 

• Δεν θέλουμε να είμαστε early adopters, αυτοί που τρέχουν πρώτοι να πάρουν την τελευταία «νέα μόδα» και δεν έχουν πρόβλημα να την πληρώνουν «χρυσή». 

 

• Είπαμε, έχουμε φιλοδοξία, αλλά σε συνδυασμό με ρεαλισμό και πραγματισμό.

 

• Από την άλλη, δεν θέλουμε να χάσουμε και το καράβι. 

 

• Κυρίως επειδή όσοι μπαίνουν νωρίς σε μια νέα τεχνολογία, έχουν τη δυνατότητα να χτίσουν τεχνογνωσία και να την «πουλήσουν» μετά και στους άλλους.

 

• Αντί πολλών, αναφέρομαι σε τρεις τέτοιες τεχνολογίες.

 

• Πρώτον, βιομεθάνιο.

 

• Το βιομεθάνιο έχει τη δυναμική να αντικαταστήσει ένα μέρος του φυσικού αερίου άμεσα και χωρίς πρόσθετη επένδυση σε υποδομές.

 

• Ταυτόχρονα, δημιουργεί μεγάλη προστιθέμενη αξία για τον εγχώριο πρωτογενή τομέα.

 

 

• Το θεσμικό πλαίσιο είναι έτοιμο και θα βγει την αμέσως επόμενη περίοδο. 

 

• Και οι στόχοι είναι άμεσοι και σαφείς: 2 Τεραβατώρες το 2030, 3,5 το 2040.

 

• Στο Πράσινο Υδρογόνο, η στόχευσή μας είναι πιο μακροπρόθεσμη, αλλά και η δυναμική πολύ πιο έντονη, όπως φαίνεται από το διάγραμμα.

 

• Η -συντηρητική- 1 τεραβατώρα για το 2030 εικοσαπλασιάζεται το 2050!

 

• Αυτό δίνει ένα πολύ σαφές μήνυμα: παρακολουθούμε την τεχνολογία, την μαθαίνουμε και περιμένουμε να έρθει η ώρα της!

 

• Πάντως, το ότι στηρίζουμε το υδρογόνο αποδεικνύεται και από τη στήριξη μας σε υποδομές υδρογόνου, όπως το ευρωπαϊκό Hydrogen Backbone, που υλοποιείται στην Ελλάδα από το ΔΕΣΦΑ.

 

• Τρίτη καινοτόμα τεχνολογία μετάβασης: η Δέσμευση και Αποθήκευση Άνθρακα.

 

• Εδώ πράγματι μπήκαμε νωρίς. 

 

• Αναπτύσσουμε μια από τις πρώτες αποθήκες άνθρακα στη Μεσόγειο και οι επιχειρήσεις μας από τους λεγόμενους hard to abate sectors, διυλιστήρια και τσιμεντοβιομηχανία, ήδη σχεδιάζουν τις δικές τους υποδομές δέσμευσης.

 

• Μιλάμε για μια νέα αγορά, ή όπως προτιμώ να λέω, ένα νέο οικοσύστημα, που ήδη έχει εξασφαλίσει χρηματοδοτήσεις από την Ευρώπη ύψους σχεδόν 1 δις!

 

• Στοχεύουμε σε 3 εκατομμύρια τόνους δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 από τη βιομηχανία.

 

• Ενώ δεν παραγνωρίζουμε και τη σημασία του Direct Air Capture, που αναμένεται να πετύχει τεράστια αποκλιμάκωση κόστους και αύξηση της απόδοσης τα επόμενα χρόνια.

 

• Κλείνω το κομμάτι της καινοτομίας με δύο σημειακές αναφορές.

 

• Πρώτη, στα συνθετικά καύσιμα για ναυτιλία και αεροπλοΐα.

 

• Τα παρακολουθούμε και τα στηρίζουμε ενεργά για δύο πολύ συγκεκριμένους λόγους.

 

• Είμαστε η χώρα με το μεγαλύτερο εμπορικό στόλο παγκοσμίως. 

 

• Πρέπει να πρωτοστατήσουμε, με την ισχυρή διεθνή φωνή μας, ώστε να φέρουμε στη διεθνή ναυτιλία την ισορροπία που έχουμε στο εθνικό μας ΕΣΕΚ: φιλοδοξία με πραγματισμό.

 

• Στα Sustainable Aviation Fuels ισχύει το ίδιο, αλλά με μια μικρή διαφορά. 

 

• Είμαστε χώρα με διυλιστήρια, που μπορούν να πρωταγωνιστήσουν στην αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων αεροπλοΐας με συνθετικά.

 

• Θέλουν, ξέρουν, μπορούν.  Κι εμείς θα τους στηρίξουμε.

 

• Δεύτερη σημειακή αναφορά, οι κρίσιμες ορυκτές πρώτες ύλες.

 

• Έχουμε στην Ελλάδα μεγάλο δυναμικό. 

 

• Το ΕΑΓΜΕ τα τελευταία χρόνια κάνει πολύ δουλειά για να το χαρτογραφήσει και να το αναδείξει.

 

• Απ’ όσο έχω δει, το δικό μας είναι το μόνο ΕΣΕΚ σε όλη την Ευρώπη που περιέχει ρητή αναφορά σε αυτόν τον τομέα. 
• Αυτονόητα, ενστερνιζόμαστε τους στόχους του Critical Raw Materials Act και θα στηρίξουμε όσο μπορούμε αυτή τη δραστηριότητα.

 

• Αλλά όμως, όση αξία κι αν έχουν οι στόχοι στο ΕΣΕΚ, τόση και μεγαλύτερη έχουν οι πολιτικές.

 

• Δεν μπορώ φυσικά να αναλύσω εδώ όλες τις πολιτικές που περιγράφουμε στις 500 και σελίδες του ΕΣΕΚ.

 

• Επιτρέψτε μου όμως μια συνοπτική αναφορά σε δύο δέσμες πολιτικών που δείχνουν πως προσεγγίζουμε το μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.

 

Γ΄ ΜΕΡΟΣ – ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ

 

SLIDE 15 –  Πολιτικές για ενεργούς καταναλωτές ενέργειας

• Μια βασική ερώτηση που καλούμαστε να απαντήσουμε με το ΕΣΕΚ είναι :  Τι σημαίνει η ενεργειακή μετάβαση για τον πολίτη και πως μπορεί να γίνει μέρος της;

 

• Η δημιουργία ενεργών καταναλωτών είναι από τις βασικές προτεραιότητές μας.

 

• Γι’ αυτό και προωθούμε σταθερά τα τελευταία χρόνια την αυτοκατανάλωση, με συγκεκριμένα μέτρα και προγράμματα.

 

• Δεσμεύουμε ηλεκτρικούς χώρους στους υποσταθμούς του δικτύου για έργα αυτοπαραγωγής, δίνουμε προτεραιότητα σε τέτοια έργα και επιδοτούμε  μέρος του κόστους εγκατάστασης τέτοιων συστημάτων.

 

• Έχουμε ήδη 21.000 ωφελούμενους, νοικοκυριά και αγρότες, που έχουν ενταχθεί στα προγράμματα επιδότησης μικρών φωτοβολταϊκών. 

 

• Με τις πολιτικές μας φτάσαμε τα 500 Μεγαβατ συνολική ισχύ αυτοκατανάλωσης, με άλλα 700 μεγαβάτ να είναι σε φάση υλοποίησης.

 

• Και με τη μετάβαση στο net billing διευκολύνουμε την αύξηση της αυτοκατανάλωσης χωρίς να επιβαρύνουμε δυσανάλογα το σύστημα.

 

• Παράλληλα ενεργοποιούμε το εργαλείο της δυναμικής τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας.
• Με τα δυναμικά τιμολόγια να προσφέρονται από τις αρχές του 2025, αρχικά σε επαγγελματικούς καταναλωτές.

 

• Και στόχο στο τέλος του 2025 να υποστηρίζεται η δυναμική τιμολόγηση σε περίπου 1.5 εκατομμύριο παροχές, καλύπτοντας το 60% της συνολικής κατανάλωσης του Δικτύου.

 

• Τέλος, στις πολιτικές που περιγράφονται στο ΕΣΕΚ είναι και η αύξηση της απόκρισης ζήτησης, για μεγάλους καταναλωτές όσο και μικρούς, μέσα από σχήματα σωρευτικής εκπροσώπησης αλλά και Ενεργειακές Κοινότητες.

 

• Οι οποίες κι αυτές θα έχουν πολύ έντονο ρόλο να παίξουν.

 

• Το ΕΣΕΚ δίνει επιλογές και εργαλεία στον ενεργειακό καταναλωτή για να διαχειριστεί τις ανάγκες του και να μειώσει το κόστος του.

 

Πολιτικές για μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρηματιών 

• Το ενεργειακό κόστος αποτελεί σημαντικό παράγοντα και για την επιχειρηματική δραστηριότητα. 
• Οι μεγάλες ενεργοβόρες επιχειρήσεις εξαρτούν άμεσα την ίδια τη βιωσιμότητά τους από τις διακυμάνσεις του κόστους ενέργειας.

 

• Αλλά και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες, καλούνται να διαχειριστούν το κόστος αυτό, και μάλιστα χωρίς να διαθέτουν πρόσβαση σε σοφιστικέ εργαλεία. 

 

• Για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις, στηρίζουμε την αυτοκατανάλωση με πρόγραμμα επιδότησης της εγκατάστασης μπαταρίας.

 

• Ταυτόχρονα, διευκολύνουμε τη σύναψη διμερών συμβάσεων, όπως η πρόσφατη πρωτοβουλία μας για τα πράσινα PPA’s της βιομηχανίας συνολικής ισχύος 2.4 Γιγαβάτ.

 

• Αλλά και για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, τον τριτογενή τομέα και τον τουρισμό, επιδοτούμε την μείωση του κόστους μέσω εξοικονόμησης ενέργειας, τόσο με κτιριακές παρεμβάσεις όσο και με αντικατάσταση επιχειρηματικού εξοπλισμού.

• Μάλιστα, δύο τέτοια προγράμματα είναι ανοικτά και δέχονται αιτήσεις σήμερα. 

 

• Ενώ στηρίζουμε και την αυτοπαραγωγή.

 

• Και τέλος, για τους αγρότες, λαμβάνουμε ειδική μέριμνα εξασφαλίζοντας σταθερό και χαμηλό τιμολόγιο αλλά και κινητροδοτώντας την αυτοπαραγωγή. 

 

• Καίριες παρεμβάσεις για στήριξη του πρωτογενούς τομέα στην πράξη.

 

• Τέτοιες καινοτόμες και φιλόδοξες πολιτικές θα συνεχίσουμε να υλοποιούμε, ώστε να πετύχουμε και τους νέους, ακόμα πιο φιλόδοξους στόχους του ΕΣΕΚ.

 

• Φτάνοντας στο κλείσιμο, θα μπορούσε να πει κανείς, κράτησα το καλύτερο για το τέλος.

 

• Μέχρι τώρα επικεντρωθήκαμε κυρίως στην τεχνοκρατική, ενεργειακή διάσταση.

 

• Αλλά είπαμε ότι το ΕΣΕΚ δεν είναι μόνο αυτό.
• Το ΕΣΕΚ αφορά στους ανθρώπους. Εμάς και τα παιδιά μας. Την οικονομία μας και την κοινωνία μας. 

 

• Μια τόσο τεράστια αλλαγή, όπως είναι η ενεργειακή μετάβαση, φέρνει και τεράστιες αλλαγές σε κοινωνία και οικονομία.

 

• Τις οποίες πρέπει να γνωρίζουμε εκ των προτέρων, όταν τη σχεδιάζουμε.

 

• Γι’ αυτό και εμείς απευθυνθήκαμε σε μια από τις καλύτερες εταιρείες για τέτοιες αναλύσεις, τη McKinsey.

 

• Πήραν το ΕΣΕΚ και έκαναν μια μελέτη κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων.

 

• Ας δούμε δύο τελευταία slides με κάποια από τα πορίσματά τους.

ΑΕΠ ΚΑΙ ΤΟΜΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

• Στο πλαίσιο της μελέτης, αναλύθηκε η επίπτωση του ΕΣΕΚ σε 44 κλάδους της ελληνικής οικονομίας, σε επίπεδο άμεσης, έμμεσης και προκαλουμένης συνεισφοράς.
• Ως βάση λήφθηκε το σύνολο των προβλεπόμενων επενδύσεων, δηλαδή 436 δισ. ευρώ ως το 2050.

 

• Προκύπτει ότι οι επενδύσεις του ΕΣΕΚ συνεισφέρουν 6 δισ. ευρώ ως Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία σε ετήσια βάση για όλη την περίοδο 2025-50.

 

• Οι κυριότεροι κλάδοι της οικονομίας που εκτιμάται ότι ευνοούνται είναι οι κατασκευές, τα μηχανήματα και ο εξοπλισμός και οι επαγγελματικές υπηρεσίες. 

 

• Μιλάμε, για να συνοψίσω, για συνεισφορά περίπου 2.5% στο ΑΕΠ, κάθε έτος από τώρα ως το 2050.

 

ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

• Και τα καλά νέα συνεχίζονται.

 

• Η μελέτη δείχνει ότι οι επενδύσεις αυτές θα έχουν θεαματικό αντίκτυπο και στην απασχόληση.

 

• Εκτιμάται λοιπόν ότι για την υλοποίηση της μετάβασης θα απαιτηθούν περίπου 210 χιλιάδες θέσεις εργασίας σε ετήσια βάση, 
• Μόνιμες και σταθερές για όλη την περίοδο 2025-50.

 

• Μιλάμε για ποσοστό της τάξεως του 5% σε σχέση με το σύνολο του εργατικού δυναμικού!

 

• Και με αυτά τα ευχάριστα νέα, 2.5% συνεισφορά στο ΑΕΠ και 210 χιλιάδες μόνιμες θέσεις εργασίας,  κλείνω την παρουσίασή μου με την ελπίδα να μην κούρασα πολύ.
• Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και την υπομονή σας.

www.worldenergynews.gr