Αν και οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν για λίγο λόγω των πιθανών διαταραχών στο Sudzha, ο αντίκτυπος της ουκρανικής εισβολής φαίνεται να είναι περιορισμένος
Μετά από δύο εβδομάδες μαχών στην ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ, η Ουκρανία ισχυρίζεται ότι έχει θέσει υπό τον έλεγχό της έναν τερματικό σταθμό φυσικού αερίου που είναι κομβικής σημασίας για την Ευρώπη.
Η πόλη Sudzha, μόλις 10 χιλιόμετρα από τα ουκρανικά σύνορα, έχει γίνει το επίκεντρο της ουκρανικής αντεπίθεσης και όχι τυχαία, μιας και εκεί εντοπίζεται το μοναδικό σημείο εισόδου του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ουκρανία πριν φτάσει στους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Παρά τις κυρώσεις της ΕΕ που περιορίζουν τη ροή ενέργειας από τη Ρωσία, οι Σλοβακία, Ουγγαρία και Αυστρία εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο που έρχεται μέσω του αγωγού Sudzha.
Αυτές οι χώρες είναι οι κύριοι αποδέκτες, ωστόσο και η Ιταλία αλλά και η Κροατία λαμβάνουν επίσης ένα μέρος του αερίου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο τελευταίος σταθμός μέτρησης φυσικού αερίου στον ρωσικό αγωγό Urengoy-Pomary-Uzhhorod εκτός ουκρανικού εδάφους περιήλθε στον έλεγχο του Κιέβου στις 7 Αυγούστου.
Ουκρανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες εικάζουν ότι ο χώρος θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως καταφύγιο για τα ουκρανικά στρατεύματα και τον εξοπλισμό τους έναντι των ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και drones.
Μια άλλη οδός διέλευσης από το Ροστόφ προς το έδαφος της ΕΕ μέσω της Sokhranivka στην περιοχή του Λουγκάνσκ έχει αποκλειστεί από το Κίεβο από τις 11 Μαΐου 2022. Ο ουκρανικός Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς υποστήριξε τότε ότι δεν μπορούσε πλέον να λειτουργήσει τους αγωγούς διέλευσης επειδή έπεσαν σε κατεχόμενο έδαφος.
Ο σταθμός μέτρησης φυσικού αερίου Sudzha ανήκει σε ένα σύστημα αγωγών που αρχικά ονομαζόταν «Αδελφότητα» και το οποίο κατασκεύασαν οι Σοβιετικοί τη δεκαετία του 1980, όταν κανείς δεν περίμενε ότι θα έρθει μετά από αρκετά χρόνια πόλεμος μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.
Η εγκατάσταση επέτρεπε μέχρι στιγμής την καταγραφή της παράδοσης και της παραλαβής φυσικού αερίου για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας προς τους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν η Ουκρανία ελέγχει τον κοντινό συμπιεστή φυσικού αερίου στο ρωσικό έδαφος, γεγονός που θα μπορούσε να σταματήσει τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου ανά πάσα στιγμή.
Τα στοιχεία
Το 2023, ο όγκος της διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας ήταν κατά μέσο όρο 42-42,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ημερησίως, περίπου το ήμισυ των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου.
Στις 8 Αυγούστου, ο διαχειριστής φυσικού αερίου της Ουκρανίας επιβεβαίωσε στην ExPro τις αναφορές ότι ο όγκος είχε μειωθεί στα 37,25 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Gazprom, είχε επιστρέψει στα 42,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι τις 15 Αυγούστου.
Συγκριτικά, ο αγωγός TurkStream, ο οποίος συνδέει τη Ρωσία με τη νοτιοανατολική Ευρώπη, μετέφερε κατά μέσο όρο 45,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ημερησίως τον Ιούλιο.
Αν και οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν για λίγο λόγω των πιθανών διαταραχών στο Sudzha, ο αντίκτυπος της ουκρανικής εισβολής φαίνεται να είναι περιορισμένος.
«Ο πρωταρχικός κίνδυνος είναι στρατιωτικός», δήλωσε ο Serhiy Makogon, πρώην επικεφαλής του διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου της Ουκρανίας, σε μέσα ενημέρωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πέντε μεγάλοι αγωγοί φυσικού αερίου διέρχονται από την περιοχή Sudzha και διασχίζουν ολόκληρη την περιοχή.
«Εάν η Ρωσία αρχίσει να χρησιμοποιεί βαρύ πυροβολικό και αεροπορικές επιδρομές, ο κίνδυνος τεχνικών ζημιών στις υποδομές είναι πολύ υψηλός», δήλωσε, υποστηρίζοντας ότι οι ουκρανικές επιχειρήσεις δεν έχουν προκαλέσει ζημιές στον σταθμό μέτρησης φυσικού αερίου Sudzha, ο οποίος παραμένει λειτουργικός.
«Θα ήθελα να επισημάνω ότι οι δυνάμεις μας διεξήγαγαν επιχειρήσεις εκεί χωρίς να χρησιμοποιήσουν βαρέα όπλα. Ο σταθμός μέτρησης φυσικού αερίου στη Sudzha δεν έχει υποστεί ζημιές και εξακολουθεί να λειτουργεί», πρόσθεσε ο ίδιος.
Σημείωσε επίσης ότι εάν υπήρχε πρόβλημα στο να λαμβάνουμε καθημερινά πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για το αέριο που περνάει από τον σταθμό αυτό, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε εμπορικούς κινδύνους.
Επιπλέον, η σύμβαση με την Gazprom λήγει στο τέλος του 2024 και ούτε η Ουκρανία ούτε η Ευρώπη επιθυμούν να την παρατείνουν, αν και συζητούν εναλλακτικές επιλογές για τη φόρτωση του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου (με αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, για παράδειγμα).
Τέλος, ειδικοί σχολιάζουν ότι η διαμετακόμιση παραμένει ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία, καθώς παρά τον περιορισμό των κρατών που λαμβάνουν ρωσικό φυσικό αέριο, η «Αρκούδα» εξακολουθεί να κερδίζει περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Η πόλη Sudzha, μόλις 10 χιλιόμετρα από τα ουκρανικά σύνορα, έχει γίνει το επίκεντρο της ουκρανικής αντεπίθεσης και όχι τυχαία, μιας και εκεί εντοπίζεται το μοναδικό σημείο εισόδου του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ουκρανία πριν φτάσει στους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Παρά τις κυρώσεις της ΕΕ που περιορίζουν τη ροή ενέργειας από τη Ρωσία, οι Σλοβακία, Ουγγαρία και Αυστρία εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο που έρχεται μέσω του αγωγού Sudzha.
Αυτές οι χώρες είναι οι κύριοι αποδέκτες, ωστόσο και η Ιταλία αλλά και η Κροατία λαμβάνουν επίσης ένα μέρος του αερίου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο τελευταίος σταθμός μέτρησης φυσικού αερίου στον ρωσικό αγωγό Urengoy-Pomary-Uzhhorod εκτός ουκρανικού εδάφους περιήλθε στον έλεγχο του Κιέβου στις 7 Αυγούστου.
Ουκρανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες εικάζουν ότι ο χώρος θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως καταφύγιο για τα ουκρανικά στρατεύματα και τον εξοπλισμό τους έναντι των ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και drones.
Μια άλλη οδός διέλευσης από το Ροστόφ προς το έδαφος της ΕΕ μέσω της Sokhranivka στην περιοχή του Λουγκάνσκ έχει αποκλειστεί από το Κίεβο από τις 11 Μαΐου 2022. Ο ουκρανικός Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς υποστήριξε τότε ότι δεν μπορούσε πλέον να λειτουργήσει τους αγωγούς διέλευσης επειδή έπεσαν σε κατεχόμενο έδαφος.
Ο σταθμός μέτρησης φυσικού αερίου Sudzha ανήκει σε ένα σύστημα αγωγών που αρχικά ονομαζόταν «Αδελφότητα» και το οποίο κατασκεύασαν οι Σοβιετικοί τη δεκαετία του 1980, όταν κανείς δεν περίμενε ότι θα έρθει μετά από αρκετά χρόνια πόλεμος μεταξύ Μόσχας και Κιέβου.
Η εγκατάσταση επέτρεπε μέχρι στιγμής την καταγραφή της παράδοσης και της παραλαβής φυσικού αερίου για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας προς τους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν η Ουκρανία ελέγχει τον κοντινό συμπιεστή φυσικού αερίου στο ρωσικό έδαφος, γεγονός που θα μπορούσε να σταματήσει τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου ανά πάσα στιγμή.
Τα στοιχεία
Το 2023, ο όγκος της διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας ήταν κατά μέσο όρο 42-42,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ημερησίως, περίπου το ήμισυ των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου.
Στις 8 Αυγούστου, ο διαχειριστής φυσικού αερίου της Ουκρανίας επιβεβαίωσε στην ExPro τις αναφορές ότι ο όγκος είχε μειωθεί στα 37,25 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Gazprom, είχε επιστρέψει στα 42,4 εκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι τις 15 Αυγούστου.
Συγκριτικά, ο αγωγός TurkStream, ο οποίος συνδέει τη Ρωσία με τη νοτιοανατολική Ευρώπη, μετέφερε κατά μέσο όρο 45,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ημερησίως τον Ιούλιο.
Αν και οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν για λίγο λόγω των πιθανών διαταραχών στο Sudzha, ο αντίκτυπος της ουκρανικής εισβολής φαίνεται να είναι περιορισμένος.
«Ο πρωταρχικός κίνδυνος είναι στρατιωτικός», δήλωσε ο Serhiy Makogon, πρώην επικεφαλής του διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου της Ουκρανίας, σε μέσα ενημέρωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πέντε μεγάλοι αγωγοί φυσικού αερίου διέρχονται από την περιοχή Sudzha και διασχίζουν ολόκληρη την περιοχή.
«Εάν η Ρωσία αρχίσει να χρησιμοποιεί βαρύ πυροβολικό και αεροπορικές επιδρομές, ο κίνδυνος τεχνικών ζημιών στις υποδομές είναι πολύ υψηλός», δήλωσε, υποστηρίζοντας ότι οι ουκρανικές επιχειρήσεις δεν έχουν προκαλέσει ζημιές στον σταθμό μέτρησης φυσικού αερίου Sudzha, ο οποίος παραμένει λειτουργικός.
«Θα ήθελα να επισημάνω ότι οι δυνάμεις μας διεξήγαγαν επιχειρήσεις εκεί χωρίς να χρησιμοποιήσουν βαρέα όπλα. Ο σταθμός μέτρησης φυσικού αερίου στη Sudzha δεν έχει υποστεί ζημιές και εξακολουθεί να λειτουργεί», πρόσθεσε ο ίδιος.
Σημείωσε επίσης ότι εάν υπήρχε πρόβλημα στο να λαμβάνουμε καθημερινά πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για το αέριο που περνάει από τον σταθμό αυτό, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε εμπορικούς κινδύνους.
Επιπλέον, η σύμβαση με την Gazprom λήγει στο τέλος του 2024 και ούτε η Ουκρανία ούτε η Ευρώπη επιθυμούν να την παρατείνουν, αν και συζητούν εναλλακτικές επιλογές για τη φόρτωση του συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου (με αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, για παράδειγμα).
Τέλος, ειδικοί σχολιάζουν ότι η διαμετακόμιση παραμένει ζωτικής σημασίας για τη Ρωσία, καθώς παρά τον περιορισμό των κρατών που λαμβάνουν ρωσικό φυσικό αέριο, η «Αρκούδα» εξακολουθεί να κερδίζει περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
www.worldenergynews.gr
