Επιδοτήσεις 500 εκατ. ευρώ στην ελληνική βιομηχανία για δέσμευση CO2
Έργα δέσμευσης, χρήσης και αποθήκευσης άνθρακα (Carbon Capture, Utilisation and Storage – CCUS) τα οποία έχουν πλέον τεθεί σε τροχιά ανάπτυξης, αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο του 4ου ΟΤ FORUM.
Πρόκειται για έργα δέσμευσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τις ελληνικές βιομηχανίες, συλλογής και μεταφοράς τους από τον Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) και αποθήκευσής τους σε γεωλογικούς σχηματισμούς (σε πρώτη φάση στον Πρίνο από την Energean) ή τη χρήση τους για την παρασκευή εναλλακτικών καυσίμων.
Στη φάση της τεχνικής αξιολόγησης τo Prinos CO2
Όσον αφορά στην αποθήκη CO2, η Enearth η οποία είναι θυγατρική της Energean που έχει αναλάβει το έργο στον Πρίνο (Prinos CO2 Storage) έχει υποβάλλει από τον περασμένο Ιούλιο αίτηση για τη χορήγηση άδειας αποθήκευσης από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).
Όπως ανέφερε στις 2 Δεκεμβρίου στο 4ο ΟΤ FORUM ο Άρης Στεφάτος (CEO της ΕΔΕΥΕΠ), «το υλικό του σχεδίου βρίσκεται στη φάση της τεχνικής αξιολόγησης η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τέλος του 2024».
Σύμφωνα με τον ίδιο, εκκρεμεί και η άδεια περιβαλλοντικών όρων (η μελέτη είχε υποβληθεί από την εταιρεία στις αρχές Αυγούστου) και η ενημέρωση της Κομισιόν (DG Clima) η οποία έχει την υποχρέωση υποβολής σχολίων πριν την έκδοση της τελικής αδειοδότησης.
Η δυναμικότητα αποθήκευσης στα σχεδόν εξαντλημένα κοιτάσματα πετρελαίου του Πρίνου σχεδιάζεται να λειτουργήσει, σε πρώτη φάση, με δυναμικότητα 1 εκατ. τόνων CO2 και σε δεύτερη φάση 3 εκατ. τόνων CO2.
Σχέδια από το 2019
Η Κατερίνα Σάρδη (Διευθύνουσα Σύμβουλος και country manager της Energean), αποκάλυψε στο «OT Forum» ότι το έργο σχεδιάζεται από το 2019 για παραλαβή συμπιεσμένου CO2 από βιομηχανίες της ευρύτερης περιοχής της Καβάλας και στόχευση αποθήκευσης 1 εκατ. τόνων.
Αυτό είναι και το τμήμα του έργου που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Επειδή προέκυψε η ανάγκη να αυξηθεί η δυναμικότητα της αποθήκης στους 3 εκατ. τόνους για την κάλυψη και άλλων επιχειρήσεων που απέχουν μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από την Καβάλα, το CO2 να πρέπει να οδηγηθεί στον Πρίνο σε υγροποιημένη μορφή.
Έγκριση χρηματοδοτήσεων
Επίσης ο κ. Στεφάτος ανέφερε ότι η βιομηχανία η οποία δυσκολεύεται να βρει εναλλακτική λύση για τη διαχείριση των ρύπων της, έχει εξασφαλίσει επιδοτήσεις για έργα δέσμευσης 3,4 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2).
Από το Ταμείο Καινοτομίας (Innovation Fund) της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εγκριθεί για δέσμευση άνθρακα 127 εκατ. ευρώ για το έργο Ιris της Motor Oil, 234 εκατ. ευρώ για το Ifestos του Τιτάνα και 124,5 εκατ. ευρώ για το Olympus του Ηρακλή.
Πρόταση χρηματοδότησης έχει υποβάλλει και η HELLENiQ Energy.
Σχέδιο επενδύσεων 600 εκατ. ευρώ για τον όμιλο «Ηρακλής»
Στο 4ο OT FORUM ο Δημήτρης Χανής (Διευθύνων Σύμβουλος της τσιμεντοβιομηχανίας Ηρακλής), ανέφερε ότι ο όμιλος επικεντρώθηκε στην ενεργειακή μετάβαση των δύο εργοστασίων της τσιμεντοβιομηχανίας σε Βόλο και Αλιβέρι. Σύμφωνα με τον ίδιο, το επόμενο επενδυτικό πλάνο ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ, με επενδύσεις 30 εκατ. ευρώ φέτος και 80 εκατ. ευρώ το 2025.
Χαρακτηριστικά είπε ότι «κορωνίδα των επενδύσεών μας είναι ο πράσινος μετασχηματισμός του εργοστασίου στο Αλιβέρι, με ένα έργο δέσμευσης CO2, υγροποίησής του και μεταφοράς του για αποθήκευση στον Πρίνο, συνολικού προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται με 125 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Το έργο βρίσκεται σε φάση μελετών και ξεκινά το 2025.
Ο παράγοντας ναυτιλία
Σημαντικός θα είναι ο ρόλος της ναυτιλίας στη μεταφορά του υγροποιημένου CO2 στον Πρίνο.
Σχετικά με την πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας και πώς μπορεί να συμβάλλει σε αυτή, ο Γεράσιμος Καλογηράτος (Διευθύνων Σύμβουλος της Capital Clean Energy Carriers,) μίλησε για το ρόλο που θα παίξει (η ναυτιλία) στη νέα αγορά της δέσμευσης άνθρακα, της υγροποίησής του και της μεταφορά τους για αποθήκευση με πλοία.
Έρευνες για άλλες γεωλογικές αποθήκες
Παράλληλα, αναπτύσσεται και η έρευνα στο πεδίο του CCUS από πολλά ευρωπαϊκά ερευνητικά κέντρα, φορείς και εταιρείες.
Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται και το ελληνικό Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) το οποίο συμμετέχει σε πολλά έργα, ως επί το πλείστον χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ.
Σύμφωνα με τον διευθυντή Ερευνών στο ΕΚΕΤΑ, Δρ. Νικόλαο Κούκουζα, από τα πρώτα ευρωπαϊκά έργα σχετικά με τη διαχείριση του διοξειδίου του άνθρακα στο οποίο συμμετείχε το ερευνητικό κέντρο (από το 2013), ήταν το RISCS, στα πλαίσια του οποίου εκτιμήθηκαν και αξιολογήθηκαν πιθανές επιπτώσεις διαρροής διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από γεωλογικούς σχηματισμούς στο περιβάλλον (καλλιέργειες, βοσκότοποι, υπόγεια ύδατα, έμβιους οργανισμούς), είτε σε χερσαίο είτε σε θαλάσσιο.
Έρευνες για πιλοτικές μονάδες αποθήκευσης
Το 2019, ένα από τα σημαντικότερα έργα του ΕΚΕΤΑ στον τομέα αυτό, το ευρωπαϊκό έργο STRATEGY CCUS που διερεύνησε την ανάπτυξη τεχνολογιών δέσμευσης, αξιοποίησης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανικές περιοχές της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα μελετήθηκαν 8 περιοχές σε 7 ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κροατία, Ρουμανία, Πολωνία και Ελλάδα), μία εκ των οποίων ήταν η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας που περιλαμβάνει τις βιομηχανικές περιοχές Κοζάνης και Πτολεμαΐδας ως πηγή CO2, και τη Μεσοελληνική Αύλακα ως θέση αποθήκευσης CO2.
Το έργο είχε σκοπό να ανοίξει τον δρόμο προς την ανάπτυξη λειτουργικών εγκαταστάσεων CCUS στην περιοχή μας, αναλύοντας κάθε πτυχή που εμπλέκεται στην ανάπτυξη τους.
Προχώρησε μάλιστα ένα βήμα παραπέρα την εφαρμογή τεχνολογιών CCUS από βιομηχανικές ζώνες σε αλατούχους ταμιευτήρες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και έθεσε τα θεμέλια για την ανάπτυξη πιλοτικών μονάδων σε μετέπειτα έργα, όπως το PilotSTRATEGY που προχώρησε στο πιο πρακτικό κομμάτι, ερευνώντας περιπτώσεις εφαρμογής της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) και αναπτύσσεται η δημιουργία πιλοτικών μονάδων CCS.
Οι 3 περιοχές στις οποίες θα δημιουργηθούν πιλοτικές μονάδες αποθήκευσης CO2, περιλαμβάνουν τη Λεκάνη του Παρισιού (ιζηματογενής λεκάνη), της Λουζιτανίας στην Πορτογαλία και του Έβρου στην Ισπανία και συμπληρωματικά στο μέλλον στις λεκάνες της Δυτικής Μακεδονίας (καλύπτει τις βιομηχανικές περιοχές Κοζάνης και Πτολεμαΐδας και τη Μεσοελληνική Αύλακα ως θέση αποθήκευσης CO2) και της Άνω Σιλεσίας στην Πολωνία.
Το PilotSTRATEGY έχει λάβει χρηματοδότηση από το Horizon 2020 της ΕΕ και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026.
www.worldenergynews.gr
