Για την ερχόμενη Πέμπτη, 12 Σεπτεμβρίου, προγραμματίζεται εκτός απροόπτου η πανηγυρική υπογραφή για τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, που τροχοδρομεί την είσπραξη του τιμήματος – μαμούθ ύψους 3,27 δισ. ευρώ, ακόμα και ως το τέλος του έτους. Τον Νοέμβριο θέτει η κυβέρνηση ως ορόσημο για την ευτυχή κατάληξη του ΒΟΑΚ, ενώ με πιο αργά βήματα προχωρούν οι εκκρεμότητες για την παράδοση της Εγνατίας Οδού στον παραχωρησιούχο.
Πάντως, το φθινόπωρο είναι κρίσιμο για τις τρεις μεγαλύτερες παραχωρήσεις που θα «τρέξουν» τα επόμενα χρόνια στη χώρα, αθροίζοντας έναν κύκλο που ξεπερνά τα 6 δισ. ευρώ. Πλησιάζοντας στην 5η Οκτωβρίου, οπότε λήγει η υφιστάμενη σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού, δρομολογείται η διαδοχή του asset. Μια διαδικασία που από μόνη της αποτελεί στοίχημα, αφού γίνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας.
Το ελληνικό δημόσιο, πιθανώς δια του ΤΑΙΠΕΔ, αν και αυτό αναμένεται να κλειδώσει τις επόμενες ημέρες, θα πάρει στα χέρια του την ενδιάμεση λειτουργία για διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων μηνών. Τα σενάρια η μεταβατική φάση της Αττικής Οδού να ανατεθεί είτε στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, είτε στο ΤΑΙΠΕΔ έχουν τα υπέρ και τα κατά του. Από τη μία, το ΤΑΙΠΕΔ έχει μεγάλη εμπειρία στις αναθέσεις, αλλά ανακύπτει το ζήτημα σε ποιον κορβανά θα πάνε τα διόδια.
Επικρατέστερο σχήμα για να αναλάβει τη λειτουργία μέχρις ότι η Αττική Οδός παραδοθεί για 25 έτη στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, είναι ο υφιστάμενος παραχωρησιούχος, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Άβαξ – Egis Projects. Βάσει της σύμβασης, το οικονομικό κλείσιμο θα πρέπει να ολοκληρωθεί ως πέντε μήνες μετά τις υπογραφές. Αυτό μας οδηγεί στα μέσα Φεβρουαρίου 2025.
Με αργούς ρυθμούς η Εγνατία
Παράταση, πάντως, στο οικονομικό κλείσιμο -που επίσης είχε πεντάμηνο ορίζοντα- έχει δοθεί στην Εγνατία Οδό, όπου οι εκκρεμότητες για την παράδοση του άξονα που διασχίζει τη Βόρεια Ελλάδα παραμένουν πολλές. Η σύμβαση παραχώρησης διάρκειας 35 ετών, που υπεγράφη με τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis Projects τον περασμένο Μάρτιο, δεν έχει περάσει την πόρτα του Κοινοβουλίου.
Ο στόχος ήταν ο Σεπτέμβριος, όμως φαίνεται πως καθυστερεί, καθώς είναι υπό διαμόρφωση μία σειρά διευκρινιστικών διατάξεων για θέματα που συνδέονται ακριβώς με την παράδοση του αυτοκινητόδρομου. Οι εκκρεμότητες για την έναρξη της παραχώρησης είναι πολυσύνθετες και ο χρονικός ορίζοντας παραμένει θολός.
Για να καταβληθεί το τίμημα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η πιστοποίηση των σηράγγων του αυτοκινητόδρομου, αφού προηγηθούν οι απαραίτητες εργασίες, ώστε να πληρούν τις προδιαγραφές των σύγχρονων κανονισμών ασφαλείας και να γίνει πλήρης καταγραφή της κατάστασης του αυτοκινητόδρομου. Ακόμα, να ληφθούν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών οι οριστικές αποφάσεις για τους ακυρωθέντες από το ΣτΕ σταθμούς διοδίων σε Μάλγαρα, Χαλάστρα και Πολύκαστρο, αλλά και να μπει ψαλίδι στις κάρτες δωρεάν διελεύσεων, που σύμφωνα με πληροφορίες είναι περί τις 75 χιλιάδες. Απόφαση που σίγουρα θα έχει και πολιτικό κόστος. Εκτιμάται ότι ο ορίζοντας για την ολοκλήρωση όλων των παραπάνω είναι το πρώτο εξάμηνο του 2025.
Ως προς το ύψος του τιμήματος, που πριν τέσσερα χρόνια, όταν κατατέθηκαν οι προσφορές ήταν 1,496 δισ. ευρώ, αυτό θα προσαρμοστεί βάσει του πιστωτικού κινδύνου βάσει της προκήρυξης του διαγωνισμού. Στις αρχές του έτους, αυτό είχε προσδιοριστεί σε 1,35 δισ. ευρώ, ενώ τις προηγούμενες ημέρες, στο πλαίσιο της ΔΕΘ, ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Δημήτρης Πολίτης, το έφερε στο 1,3 δισ., επιφυλασσόμενος βεβαίως για μία αλλαγή των συνθηκών όταν η σύμβαση θα είναι κοντά στο οικονομικό κλείσιμο.
Τα εμπόδια του ΒΟΑΚ
Εμπόδια, όμως, υπάρχουν και στο μεγάλο έργο της παραχώρησης του ΒΟΑΚ από Κίσσαμο Χανίων ως Ηράκλειο, αξίας 1,75 δισ. ευρώ. Η οριστικοποίηση των νομιμοποιητικών εγγράφων του προσωρινού αναδόχου, που είναι και σε αυτή την περίπτωση η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, έχει παραταθεί ως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Προχθές, κατά τη συνέντευξή του στη ΔΕΘ, ο Πρωθυπουργός προσδιόρισε το έργο του ΒΟΑΚ ως το πιο δύσκολο, περίπλοκο, και αυτό με τις πιο βαριές κληρονομιές από το παρελθόν. Εξέφρασε, όμως, την πεποίθηση ότι αυτό μπορεί να υπογραφεί εντός Νοεμβρίου.
«Πιστεύω ότι πριν το τέλος του χρόνου θα μπορέσουμε να υπογράψουμε και τη σχετική συμφωνία με τους αναδόχους για να προχωρήσει επιτέλους το μεγάλο κομμάτι που θα ενώνει σε πρώτη φάση τα Χανιά με το Ηράκλειο, τη μεγάλη σύμβαση παραχώρησης. Εξαιρετικά δύσκολο έργο, τολμώ να πω, και με κάποιες αντιδράσεις και από την τοπική κοινωνία. Δε βοηθάει να έχουμε προσφυγές. Καταλαβαίνω και τη συζήτηση η οποία πρέπει να γίνεται πάντα με τις τοπικές κοινωνίες. Δεν μπορεί να τα θέλουν όμως όλα όλοι ακριβώς όπως τα επιθυμούν, σε ένα τέτοιο έργο, γιατί τελικά πάει πίσω όλο το έργο», είπε χαρακτηριστικά.
Επίσης, ενημέρωσε πως θα προχωρήσει και ο ίδιος σε συζητήσεις με δημάρχους που ζητούν κάποιες διαφοροποιήσεις στον τρόπο με τον οποίο έχει σχεδιαστεί το έργο του ΒΟΑΚ. Η συζήτηση στο ΣτΕ των προσφυγών που έχουν καταθέσει οι δήμοι Ηρακλείου και Μαλεβιζίου για τη χάραξη του μεγάλου τμήματος «Χανιά – Ηράκλειο» θα γίνει εντός Νοεμβρίου.
Εφόσον οι προσφυγές γίνουν δεκτές, τότε θα πρέπει να επανεκτιμηθεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου, γεγονός που θα επιφέρει ακόμα μεγαλύτερες καθυστερήσεις, απειλώντας να στείλει τα έργα το 2026, με προφανή επίπτωση και στο κόστος. Ο Δήμος Ηρακλείου, για παράδειγμα, έχει εκτιμήσει το επιπλέον κόστος για τη μερική έστω υπογειοποίηση στα 100-120 εκατ. ευρώ.
www.worldenergynews.gr
