Σύμφωνα με τη Μελέτη Επάρκειας Ισχύος του ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2017 – 2027, η ταυτόχρονη απόσυρση των λιγντικών σταθμών ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αμυνταίου ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την επάρκεια ηλεκτρισμού
Πλήρη εξάρτηση του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας από τις εισαγωγές και ορατό κίνδυνο black out ειδικά για τη διετία 2020 - 2021 και κατά τις ώρες αιχμής, η οποία πλέον έχει μετακινηθεί από τα βράδια του καλοκαιριού στις βραδινές ώρες του χειμώνα, διαπιστώνει η Μελέτη Επάρκειας Ισχύος του ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2017 - 2027.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα συμπεράσματα της μελέτης «η επάρκεια του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής κατά την επόμενη δεκαετία θα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμβολή των διασυνδέσεων».
Προστίθεται μάλιστα ότι «εφόσον είναι εφικτές εισαγωγές ενέργειας στα επίπεδα των περασμένων ετών, φαίνεται ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το σύστημα θα μπορεί να ανταπεξέλθει επαρκώς στις απαιτήσεις της ζήτησης».
Ωστόσο η μελέτη επισημαίνει τους σοβαρούς κινδύνους για την επάρκεια ηλεκτρισμού εξ αιτίας της ταυτόχρονης απόσυρσης των λιγντικών σταθμών ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αμυνταίου τη διετία 2020-2021.
Εάν μάλιστα οι καιρικές συνθήκες είναι δυσμενείς, λόγω ξηρασίας, δηλαδή μειωμένης παραγωγής από τις υδροηλεκτρικές μονάδες τότε δεν αποκλείονται τα black out καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις όπως αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ «η αξιοπιστία του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανεπαρκής παρά τη συμβολή των διασυνδέσεων».
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι τιμές των δεικτών αξιοπιστίας τόσο στο σενάριο Αναφοράς, όσο και στο Σενάριο Μειωμένης Λιγνιτικής Διαθεσιμότητας, καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας 2017 – 2027 είναι σημαντικά χαμηλότερες από τα υιοθετημένα (από τον ΑΔΜΗΕ) κριτηρίου αξιοπιστίας, ενώ σε συνθήκες αυτόνομης λειτουργίας δηλαδή χωρίς τις διασυνδέσεις, «η αξιοπιστία του συστήματος κρίνεται ανεπαρκής στην πλειονότητα των περιπτώσεων».
Είναι φανερό, σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, ότι οι παραπάνω διαπιστώσεις για την επάρκεια του συστήματος έχουν ισχύ µόνο εφόσον δεν αποσυρθούν και άλλες μονάδων, πέραν των προβλεπομένων, κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας.
Ο κρίσιμος ρόλος της νέας μονάδας στην Πτολεμαϊδα
Σύμφωνα με τη μελέτη η ένταξη της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα V στις αρχές του 2022 φαίνεται τα αντισταθμίζει την απώλεια των μονάδων των ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αµυνταίου, βελτιώνοντας τους δείκτες αξιοπιστίας έως το 2025 και πάντα υπό την προϋπόθεση της συμμετοχής των διασυνδέσεων.
Σημειώνεται δε ότι τυχόν καθυστέρηση στην ένταξη της νέας αυτής μονάδας θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην επάρκεια του συστήματος, ενώ ο αυξημένος κίνδυνος µη επαρκούς κάλυψης της ζήτησης θα παραμείνει και μετά τη διετία 2020-2021, μέχρι την ένταξή της.
Εξάλλου η ένταξη της Κρήτης στο διασυνδεδεμένο σύστημα και η κάλυψη των αναγκών της από αυτό, όταν ολοκληρωθούν τα σχετικά έργα, στις αρχές του 2025 (σύμφωνα με τον προγραμματισμό) που θα συμπέσει χρονικά με την απόσυρση της μονάδας «Μεγαλόπολη ΙΙΙ» στο τέλος του 2025, θα οδηγήσουν σε αύξηση του δείκτη επικινδυνότητας, καθιστώντας και πάλι το όλο σύστημα πλήρως εξαρτημένο από τις εισαγωγές.
Και όλα αυτά με μάλλον περιορισμένη αύξηση της ζήτησης η οποία σύμφωνα με το Ήπιο Σενάριο του ΑΔΜΗΕ αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 0,5%, ενώ στο Σενάριο Αναφοράς αυξάνεται κατά 0,9% και στο Ακραίο Σενάριο κατά 1,3%.
Πάντως η μελέτη σημειώνει ότι φαινόμενα όπως η πρόσφατη κρίση φυσικού αερίου, η οποία ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασµού ιδιαίτερα δυσµενών συνθηκών (έλλειψη καυσίµου, αυξηµένη ζήτηση, περιορισµός τη λειτουργίας των µονάδων ΦΑ, ταυτόχρονη βλάβη δύο λιγνιτικών µονάδων, µηδενική συµβολή των ΑΠΕ και η διασύνδεση µε την Ιταλία εκτός λειτουργίας), δεν αναιρούν τα συµπεράσµατα της Μελέτης Επάρκειας Ισχύος καθώς αποτελούν βραχυπρόθεσµους κινδύνους που εµπίπτουν στα θέµατα ασφάλειας τροφοδότησης (security of supply), η αντιµετώπιση των οποίων δεν επιτυγχάνεται µε επαύξηση του παραγωγικού δυναµικού, αλλά την εφαρµογή άλλων µέτρων.
Δυσκολία πρόβλεψης της αιχμής ζήτησης
Σε ότι αφορά την πρόβλεψη της αιχµής της ζήτησης ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι παρουσιάζει πολύ µεγαλύτερη αβεβαιότητα από την πρόβλεψη της ζήτησης ενέργειας.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ζήτηση ισχύος, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς µήνες, οπότε εµφανίζεται η µέγιστη ετήσια αιχµή, εξαρτάται πολύ έντονα από τον καιρό και κυρίως από τη θερµοκρασία, αλλά και από τη διάρκεια των περιόδων υψηλών θερµοκρασιών.
Η εν λόγω εξάρτηση φαίνεται να εντείνεται συνεχώς.
Επιπλέον, η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ αυξάνει την αβεβαιότητα της πρόβλεψης.
Υπό τις παρούσες συνθήκες, η πρόβλεψη της ετήσιας αιχµής καθίσταται ακόµα δυσκολότερη, αφού δεν είναι δυνατό να εκτιµηθεί η επίπτωση της οικονοµικής ύφεσης στη συμπεριφορά των καταναλωτών κατά τις ώρες των θερινών αιχµών, ειδικά σε συνθήκες παρατεταμένου καύσωνα.
Στη μελέτη σημειώνεται ακόμη ότι από το 2013 και µετά οι βραδινές αιχµές του έτους έχουν αρχίσει να παρατηρούνται κατά τους χειµερινούς µήνες και οι οποίες υπολείπονται ελαφρώς από τη Συνολική Αιχµή που εµφανίζεται κατά τις µεσηµβρινές θερινές ώρες. Εξαίρεση αποτέλεσε το 2014 όπου η χειµερινή βραδινή αιχµή συστήµατος (9092 MW) που παρατηρήθηκε το ∆εκέµβριο ξεπέρασε σηµαντικά τη Συνολική Αιχµή (8667 MW) που εµφανίστηκε τις µεσηµβρινές ώρες του Ιουλίου.
Ενδεχοµένως καταλήγει η μελέτη, η στροφή των καταναλωτών στη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρµανση να οδηγήσει σε µόνιµη εµφάνιση των βραδινών αιχµών του έτους κατά τη χειµερινή περίοδο.
www.worldenergynews.gr
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στα συμπεράσματα της μελέτης «η επάρκεια του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής κατά την επόμενη δεκαετία θα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμβολή των διασυνδέσεων».
Προστίθεται μάλιστα ότι «εφόσον είναι εφικτές εισαγωγές ενέργειας στα επίπεδα των περασμένων ετών, φαίνεται ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το σύστημα θα μπορεί να ανταπεξέλθει επαρκώς στις απαιτήσεις της ζήτησης».
Ωστόσο η μελέτη επισημαίνει τους σοβαρούς κινδύνους για την επάρκεια ηλεκτρισμού εξ αιτίας της ταυτόχρονης απόσυρσης των λιγντικών σταθμών ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αμυνταίου τη διετία 2020-2021.
Εάν μάλιστα οι καιρικές συνθήκες είναι δυσμενείς, λόγω ξηρασίας, δηλαδή μειωμένης παραγωγής από τις υδροηλεκτρικές μονάδες τότε δεν αποκλείονται τα black out καθώς σε αυτές τις περιπτώσεις όπως αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ «η αξιοπιστία του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανεπαρκής παρά τη συμβολή των διασυνδέσεων».
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι τιμές των δεικτών αξιοπιστίας τόσο στο σενάριο Αναφοράς, όσο και στο Σενάριο Μειωμένης Λιγνιτικής Διαθεσιμότητας, καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας 2017 – 2027 είναι σημαντικά χαμηλότερες από τα υιοθετημένα (από τον ΑΔΜΗΕ) κριτηρίου αξιοπιστίας, ενώ σε συνθήκες αυτόνομης λειτουργίας δηλαδή χωρίς τις διασυνδέσεις, «η αξιοπιστία του συστήματος κρίνεται ανεπαρκής στην πλειονότητα των περιπτώσεων».
Είναι φανερό, σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, ότι οι παραπάνω διαπιστώσεις για την επάρκεια του συστήματος έχουν ισχύ µόνο εφόσον δεν αποσυρθούν και άλλες μονάδων, πέραν των προβλεπομένων, κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας.
Ο κρίσιμος ρόλος της νέας μονάδας στην Πτολεμαϊδα
Σύμφωνα με τη μελέτη η ένταξη της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα V στις αρχές του 2022 φαίνεται τα αντισταθμίζει την απώλεια των μονάδων των ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αµυνταίου, βελτιώνοντας τους δείκτες αξιοπιστίας έως το 2025 και πάντα υπό την προϋπόθεση της συμμετοχής των διασυνδέσεων.
Σημειώνεται δε ότι τυχόν καθυστέρηση στην ένταξη της νέας αυτής μονάδας θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην επάρκεια του συστήματος, ενώ ο αυξημένος κίνδυνος µη επαρκούς κάλυψης της ζήτησης θα παραμείνει και μετά τη διετία 2020-2021, μέχρι την ένταξή της.
Εξάλλου η ένταξη της Κρήτης στο διασυνδεδεμένο σύστημα και η κάλυψη των αναγκών της από αυτό, όταν ολοκληρωθούν τα σχετικά έργα, στις αρχές του 2025 (σύμφωνα με τον προγραμματισμό) που θα συμπέσει χρονικά με την απόσυρση της μονάδας «Μεγαλόπολη ΙΙΙ» στο τέλος του 2025, θα οδηγήσουν σε αύξηση του δείκτη επικινδυνότητας, καθιστώντας και πάλι το όλο σύστημα πλήρως εξαρτημένο από τις εισαγωγές.
Και όλα αυτά με μάλλον περιορισμένη αύξηση της ζήτησης η οποία σύμφωνα με το Ήπιο Σενάριο του ΑΔΜΗΕ αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 0,5%, ενώ στο Σενάριο Αναφοράς αυξάνεται κατά 0,9% και στο Ακραίο Σενάριο κατά 1,3%.
Πάντως η μελέτη σημειώνει ότι φαινόμενα όπως η πρόσφατη κρίση φυσικού αερίου, η οποία ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασµού ιδιαίτερα δυσµενών συνθηκών (έλλειψη καυσίµου, αυξηµένη ζήτηση, περιορισµός τη λειτουργίας των µονάδων ΦΑ, ταυτόχρονη βλάβη δύο λιγνιτικών µονάδων, µηδενική συµβολή των ΑΠΕ και η διασύνδεση µε την Ιταλία εκτός λειτουργίας), δεν αναιρούν τα συµπεράσµατα της Μελέτης Επάρκειας Ισχύος καθώς αποτελούν βραχυπρόθεσµους κινδύνους που εµπίπτουν στα θέµατα ασφάλειας τροφοδότησης (security of supply), η αντιµετώπιση των οποίων δεν επιτυγχάνεται µε επαύξηση του παραγωγικού δυναµικού, αλλά την εφαρµογή άλλων µέτρων.
Δυσκολία πρόβλεψης της αιχμής ζήτησης
Σε ότι αφορά την πρόβλεψη της αιχµής της ζήτησης ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι παρουσιάζει πολύ µεγαλύτερη αβεβαιότητα από την πρόβλεψη της ζήτησης ενέργειας.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η ζήτηση ισχύος, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς µήνες, οπότε εµφανίζεται η µέγιστη ετήσια αιχµή, εξαρτάται πολύ έντονα από τον καιρό και κυρίως από τη θερµοκρασία, αλλά και από τη διάρκεια των περιόδων υψηλών θερµοκρασιών.
Η εν λόγω εξάρτηση φαίνεται να εντείνεται συνεχώς.
Επιπλέον, η αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ αυξάνει την αβεβαιότητα της πρόβλεψης.
Υπό τις παρούσες συνθήκες, η πρόβλεψη της ετήσιας αιχµής καθίσταται ακόµα δυσκολότερη, αφού δεν είναι δυνατό να εκτιµηθεί η επίπτωση της οικονοµικής ύφεσης στη συμπεριφορά των καταναλωτών κατά τις ώρες των θερινών αιχµών, ειδικά σε συνθήκες παρατεταμένου καύσωνα.
Στη μελέτη σημειώνεται ακόμη ότι από το 2013 και µετά οι βραδινές αιχµές του έτους έχουν αρχίσει να παρατηρούνται κατά τους χειµερινούς µήνες και οι οποίες υπολείπονται ελαφρώς από τη Συνολική Αιχµή που εµφανίζεται κατά τις µεσηµβρινές θερινές ώρες. Εξαίρεση αποτέλεσε το 2014 όπου η χειµερινή βραδινή αιχµή συστήµατος (9092 MW) που παρατηρήθηκε το ∆εκέµβριο ξεπέρασε σηµαντικά τη Συνολική Αιχµή (8667 MW) που εµφανίστηκε τις µεσηµβρινές ώρες του Ιουλίου.
Ενδεχοµένως καταλήγει η μελέτη, η στροφή των καταναλωτών στη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας για θέρµανση να οδηγήσει σε µόνιµη εµφάνιση των βραδινών αιχµών του έτους κατά τη χειµερινή περίοδο.
www.worldenergynews.gr