Το σχέδιο των 300 δισ.
Οι χώρες που συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής COP29 στο Μπακού έθεσαν την Κυριακή (24/11) έναν παγκόσμιο χρηματοδοτικό στόχο ύψους 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για να βοηθήσουν τα φτωχότερα κράτη να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, η εν λόγω συμφωνία επικρίθηκε ως θλιβερά ανεπαρκής.
Ο στόχος των 300 δισ. αναμένεται θεωρητικά να δώσει ώθηση στις διεθνείς προσπάθειες για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ορισμένοι σύνεδροι χειροκρότησαν όρθιοι τη συμφωνία στην αίθουσα ολομέλειας της COP29, ενώ αρκετοί ήταν αυτοί που κατακεραύνωσαν τα πιο προηγμένα κράτη που δεν έκαναν περισσότερα για την υποστήριξη των ασθενέστερων.
Παράλληλα, ασκήθηκε κριτική και στο Αζερμπαϊτζάν για τη βιαστική προώθηση του αμφιλεγόμενου σχεδίου.
«Με λύπη μου λέω ότι αυτό το έγγραφο δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ψευδαίσθηση», δήλωσε η εκπρόσωπος της ινδικής αντιπροσωπείας, Chandni Raina, στη σύνοδο κορυφής, λίγα λεπτά μετά την έγκριση της συμφωνίας.
«Αυτό, κατά τη γνώμη μας, δεν θα αντιμετωπίσει το τεράστιο μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε όλοι μας. Ως εκ τούτου, αντιτιθέμεθα στην έγκριση της συμφωνίας».
Ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα Simon Stiell αναγνώρισε τις δύσκολες διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη συμφωνία, αλλά χαιρέτισε το αποτέλεσμα ως ασφαλιστική δικλείδα έναντι της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
«Ήταν ένα δύσκολο ταξίδι, αλλά πετύχαμε μια συμφωνία», δήλωσε ο Stiell. «Η συμφωνία αυτή θα συνεχίσει να στηρίζει την έκρηξη της καθαρής ενέργειας και θα προστατεύσει δισεκατομμύρια ζωές.
«Αλλά όπως κάθε ασφαλιστήριο συμβόλαιο, λειτουργεί μόνο αν τα ασφάλιστρα καταβάλλονται πλήρως και εγκαίρως».
Τι προβλέπει η συμφωνία
Η συμφωνία θα παρέχει 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035, τροποποιώντας ανοδικά την προηγούμενη δέσμευση των ανεπτυγμένων χωρών να παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τη βελτίωση του κλίματος έως το 2020.
Η συμφωνία θέτει επίσης τις βάσεις για τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα του επόμενου έτους, που θα πραγματοποιηθεί στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου στη Βραζιλία, όπου οι χώρες πρόκειται να χαράξουν την δράση για το κλίμα της επόμενης δεκαετίας.
Η σύνοδος κορυφής έθεσε στο επίκεντρο τη συζήτηση σχετικά με την οικονομική ευθύνη των ισχυρότερων βιομηχανικών χωρών - των οποίων η χρήση ορυκτών καυσίμων προκάλεσε το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου - να αποζημιώσουν άλλες χώρες για την επιδείνωση των ζημιών από την κλιματική αλλαγή.
Αποκάλυψε επίσης τις διαφωνίες μεταξύ των πλουσιότερων κρατών που περιορίζονται από τους σφιχτούς εγχώριους προϋπολογισμούς και των αναπτυσσόμενων χωρών που υποφέρουν από το κόστος των καταιγίδων, των πλημμυρών και της ξηρασίας.
Οι διαπραγματεύσεις επρόκειτο να ολοκληρωθούν την Παρασκευή, αλλά οδηγήθηκαν σε παράταση, καθώς οι αντιπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες αγωνίστηκαν να καταλήξουν σε συμφωνία. Οι συνομιλίες διακόπηκαν το Σάββατο, καθώς ορισμένοι αντιπρόσωποι αποχώρησαν απογοητευμένοι.
«Φεύγουμε με ένα μικρό μέρος της χρηματοδότησης που χρειάζονται επειγόντως οι ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή χώρες. Δεν είναι αρκετά, αλλά είναι μια αρχή», δήλωσε η Tina Stege, απεσταλμένη των Νήσων Μάρσαλ.
Τα κράτη αναζητούν χρηματοδότηση για την επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα - πέρα από τα οποία θα μπορούσαν να προκύψουν καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις.
Η εικόνα
Ο κόσμος βρίσκεται επί του παρόντος σε τροχιά για αύξηση της θερμοκρασίας έως και 3,1 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για το χάσμα εκπομπών του 2024, με τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη χρήση ορυκτών καυσίμων να συνεχίζουν να αυξάνονται.
Η συμφωνία της Κυριακής απέτυχε να καθορίσει λεπτομερή βήματα για τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες θα ενεργήσουν σύμφωνα με την περσινή δέσμευση της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα και να τριπλασιάσουν το δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυτή τη δεκαετία.
Ορισμένοι διαπραγματευτές δήλωσαν ότι η Σαουδική Αραβία προσπάθησε να εμποδίσει ένα τέτοιο σχέδιο κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.
Ο κατάλογος των χωρών που πρέπει να συνεισφέρουν - περίπου 24 κράτη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της ΕΕ και του Καναδά – καθορίστηκε από έναν κατάλογο που αποφασίστηκε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών του ΟΗΕ για το κλίμα το 1992.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απαίτησαν να πληρώσουν και άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, και των πλούσιων σε πετρέλαιο κρατών του Κόλπου.
Η συμφωνία ενθαρρύνει τις αναπτυσσόμενες χώρες να συνεισφέρουν, αλλά δεν το απαιτεί.
Επίσης, η συμφωνία περιλαμβάνει έναν ευρύτερο στόχο για τη συγκέντρωση 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τη χρηματοδότηση του κλίματος έως το 2035 - το οποίο θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση από όλες τις δημόσιες και ιδιωτικές πηγές και το οποίο, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, αντιστοιχεί στο ποσό που απαιτείται για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Οι χώρες συμφώνησαν επίσης σε κανόνες για μια παγκόσμια αγορά πιστωτικών μορίων άνθρακα που θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν δισεκατομμύρια δολάρια σε νέα έργα για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, από την αναδάσωση έως την ανάπτυξη τεχνολογιών καθαρής ενέργειας.
Ο παράγοντας ΗΠΑ
Η νίκη του Trump στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ δημιούργησε σοβαρές αμφιβολίες σε σχέση με τις πράσινες φιλοδοξίες του κράτους, καθώς ο νέος πρόεδρος είχε αποκαλέσει την κλιματική αλλαγή απάτη, δεσμευόμενος να θέσει τις ΗΠΑ εκτός της διεθνούς συνεργασίας για το κλίμα.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Reuters, η εν λόγω συμφωνία επικρίθηκε ως θλιβερά ανεπαρκής.
Ο στόχος των 300 δισ. αναμένεται θεωρητικά να δώσει ώθηση στις διεθνείς προσπάθειες για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ορισμένοι σύνεδροι χειροκρότησαν όρθιοι τη συμφωνία στην αίθουσα ολομέλειας της COP29, ενώ αρκετοί ήταν αυτοί που κατακεραύνωσαν τα πιο προηγμένα κράτη που δεν έκαναν περισσότερα για την υποστήριξη των ασθενέστερων.
Παράλληλα, ασκήθηκε κριτική και στο Αζερμπαϊτζάν για τη βιαστική προώθηση του αμφιλεγόμενου σχεδίου.
«Με λύπη μου λέω ότι αυτό το έγγραφο δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ψευδαίσθηση», δήλωσε η εκπρόσωπος της ινδικής αντιπροσωπείας, Chandni Raina, στη σύνοδο κορυφής, λίγα λεπτά μετά την έγκριση της συμφωνίας.
«Αυτό, κατά τη γνώμη μας, δεν θα αντιμετωπίσει το τεράστιο μέγεθος της πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε όλοι μας. Ως εκ τούτου, αντιτιθέμεθα στην έγκριση της συμφωνίας».
Ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα Simon Stiell αναγνώρισε τις δύσκολες διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη συμφωνία, αλλά χαιρέτισε το αποτέλεσμα ως ασφαλιστική δικλείδα έναντι της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
«Ήταν ένα δύσκολο ταξίδι, αλλά πετύχαμε μια συμφωνία», δήλωσε ο Stiell. «Η συμφωνία αυτή θα συνεχίσει να στηρίζει την έκρηξη της καθαρής ενέργειας και θα προστατεύσει δισεκατομμύρια ζωές.
«Αλλά όπως κάθε ασφαλιστήριο συμβόλαιο, λειτουργεί μόνο αν τα ασφάλιστρα καταβάλλονται πλήρως και εγκαίρως».
Τι προβλέπει η συμφωνία
Η συμφωνία θα παρέχει 300 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2035, τροποποιώντας ανοδικά την προηγούμενη δέσμευση των ανεπτυγμένων χωρών να παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τη βελτίωση του κλίματος έως το 2020.
Η συμφωνία θέτει επίσης τις βάσεις για τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα του επόμενου έτους, που θα πραγματοποιηθεί στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου στη Βραζιλία, όπου οι χώρες πρόκειται να χαράξουν την δράση για το κλίμα της επόμενης δεκαετίας.
Η σύνοδος κορυφής έθεσε στο επίκεντρο τη συζήτηση σχετικά με την οικονομική ευθύνη των ισχυρότερων βιομηχανικών χωρών - των οποίων η χρήση ορυκτών καυσίμων προκάλεσε το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου - να αποζημιώσουν άλλες χώρες για την επιδείνωση των ζημιών από την κλιματική αλλαγή.
Αποκάλυψε επίσης τις διαφωνίες μεταξύ των πλουσιότερων κρατών που περιορίζονται από τους σφιχτούς εγχώριους προϋπολογισμούς και των αναπτυσσόμενων χωρών που υποφέρουν από το κόστος των καταιγίδων, των πλημμυρών και της ξηρασίας.
Οι διαπραγματεύσεις επρόκειτο να ολοκληρωθούν την Παρασκευή, αλλά οδηγήθηκαν σε παράταση, καθώς οι αντιπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες αγωνίστηκαν να καταλήξουν σε συμφωνία. Οι συνομιλίες διακόπηκαν το Σάββατο, καθώς ορισμένοι αντιπρόσωποι αποχώρησαν απογοητευμένοι.
«Φεύγουμε με ένα μικρό μέρος της χρηματοδότησης που χρειάζονται επειγόντως οι ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή χώρες. Δεν είναι αρκετά, αλλά είναι μια αρχή», δήλωσε η Tina Stege, απεσταλμένη των Νήσων Μάρσαλ.
Τα κράτη αναζητούν χρηματοδότηση για την επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα - πέρα από τα οποία θα μπορούσαν να προκύψουν καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις.
Η εικόνα
Ο κόσμος βρίσκεται επί του παρόντος σε τροχιά για αύξηση της θερμοκρασίας έως και 3,1 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ για το χάσμα εκπομπών του 2024, με τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και τη χρήση ορυκτών καυσίμων να συνεχίζουν να αυξάνονται.
Η συμφωνία της Κυριακής απέτυχε να καθορίσει λεπτομερή βήματα για τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες θα ενεργήσουν σύμφωνα με την περσινή δέσμευση της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα και να τριπλασιάσουν το δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αυτή τη δεκαετία.
Ορισμένοι διαπραγματευτές δήλωσαν ότι η Σαουδική Αραβία προσπάθησε να εμποδίσει ένα τέτοιο σχέδιο κατά τη διάρκεια των συνομιλιών.
Ο κατάλογος των χωρών που πρέπει να συνεισφέρουν - περίπου 24 κράτη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της ΕΕ και του Καναδά – καθορίστηκε από έναν κατάλογο που αποφασίστηκε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών του ΟΗΕ για το κλίμα το 1992.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απαίτησαν να πληρώσουν και άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, και των πλούσιων σε πετρέλαιο κρατών του Κόλπου.
Η συμφωνία ενθαρρύνει τις αναπτυσσόμενες χώρες να συνεισφέρουν, αλλά δεν το απαιτεί.
Επίσης, η συμφωνία περιλαμβάνει έναν ευρύτερο στόχο για τη συγκέντρωση 1,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τη χρηματοδότηση του κλίματος έως το 2035 - το οποίο θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση από όλες τις δημόσιες και ιδιωτικές πηγές και το οποίο, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, αντιστοιχεί στο ποσό που απαιτείται για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Οι χώρες συμφώνησαν επίσης σε κανόνες για μια παγκόσμια αγορά πιστωτικών μορίων άνθρακα που θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν δισεκατομμύρια δολάρια σε νέα έργα για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, από την αναδάσωση έως την ανάπτυξη τεχνολογιών καθαρής ενέργειας.
Ο παράγοντας ΗΠΑ
Η νίκη του Trump στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ δημιούργησε σοβαρές αμφιβολίες σε σχέση με τις πράσινες φιλοδοξίες του κράτους, καθώς ο νέος πρόεδρος είχε αποκαλέσει την κλιματική αλλαγή απάτη, δεσμευόμενος να θέσει τις ΗΠΑ εκτός της διεθνούς συνεργασίας για το κλίμα.
www.worldenergynews.gr
