Ανασταλτικός παράγοντας για τον ανταγωνισμό οι απειλές για επιβολή νέας φορολογίας
Ο θόρυβος όλου του προηγούμενου διαστήματος για έκρηξη των λιανικών τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος τον Δεκέμβριο λόγω της ανόδου στη χονδρική αγορά, δεν επιβεβαιώθηκε.
Οι προμηθευτές και κυρίως οι μεγάλοι καθετοποιημένοι παίκτες, όπως η ΔΕΗ και η Protergia που δίνουν τον τόνο στην αγορά αφού και οι δυο μαζί έχουν μερίδιο της τάξης του 70% (περίπου 50% για τη ΔΕΗ και 20% για την Protergia), επέδειξαν ψυχραιμία προτάσσοντας την πελατοκεντρική τους στρατηγική έναντι των πρόσκαιρων εσόδων. Άλλωστε και οι δυο εταιρίες έχουν την οικονομική ευρωστία να το πράξουν, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα προς την πολιτική ηγεσία ότι ο ανταγωνισμός λειτουργεί αποτελεσματικότερα για τη συγκράτηση των τιμών από τις απειλές της επιβολής νέων φόρων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΔΕΗ για τη διαμόρφωση της τελικής τιμής του πράσινου τιμολογίου, συμπεριέλαβε τη μεγαλύτερη έκπτωση που έχει προσφέρει από την αρχή του έτους και συγκεκριμένα 68,23%, ενώ εντός του 2024 έχει διαθέσει στους καταναλωτές εκπτώσεις συνολικού ύψους 550 εκατ. ευρώ.
Η Protergia από την πλευρά της διατηρεί τα ίδια σταθερά επίπεδα τιμής που ισχύουν από τον περασμένο Ιούλιο στο «πράσινο» τιμολόγιο. Μάλιστα τον Νοέμβριο προσέφερε επιπλέον έκπτωση 10 ευρώ, ανάλογη με τις συνθήκες που επικρατούσαν στην αγορά και θα το επαναλάβει εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν. Πρόσφατα δε παρουσίασε σταθερό τιμολόγιο εξάμηνης διάρκειας στα 8,5 λεπτά/KWh.
Οι κινήσεις αυτές των δυο μεγάλων της αγοράς προϊδεάζουν για το τι πρόκειται να συμβεί του επόμενους μήνες. Είναι σαφές πλέον ότι οι καθετοποιημένες εταιρίες που δραστηριοποιούνται τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια ρεύματος και οι οποίες διαθέτουν οικονομική ευρωστία, μπορούν και θα διαμορφώσουν την τελική εικόνα στην αγορά.
Aπό τις τιμές που έχουν δώσει οι πάροχοι για τον Δεκέμβριο και σύμφωνα με πληροφορίες, προκύπτει ότι θα χρειαστούν επιδοτήσεις 1,5 λεπτό/κιλοβατώρα ώστε να ισορροπήσουν οι τιμές στα επίπεδα του Νοεμβρίου. Το συνολικό ποσό που απαιτείται δεν είναι μεγάλο και το Δημόσιο εύλογα μπορεί να το χρηματοδοτήσει, θα είναι άδικο δε να ανοίξει θέμα, αν και ο πρωθυπουργός με δηλώσεις του στη Morgan Stanley το απέκλεισε για νέους φόρους στους ηλεκτροπαραγωγούς, από τη στιγμή που οι δυο μεγάλοι είναι αυτοί που λόγω των δυνατοτήτων τους συγκράτησαν τις τιμές.
Κομβική χρονιά το 2025
Η μεταβατική περίοδος του 2024 βαίνει προς το τέλος της και το 2025 αναμένεται να είναι μια κομβική χρονιά για το νέο τοπίο που θα υπάρξει στην λιανική ρεύματος. Πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι οι εξαγορές μικρότερων εταιριών από τους μεγάλους παίκτες παραμένουν στο τραπέζι όσο και αν κανείς δεν το παραδέχεται δημοσίως.
Άλλωστε τα τιμολόγια του Δεκεμβρίου κατέδειξαν ότι από τους 13 παρόχους που δραστηριοποιούνται στην λιανική αγορά, είναι ελάχιστοι εκείνοι που έχουν την δυνατότητα να ανταποκριθούν στην μεγάλη πρόκληση της αποσύνδεσης των τιμών χονδρικής από αυτές της λιανικής. Απαιτεί τεράστια ρευστότητα, τεχνογνωσία, δυνατότητες hedging τόσο σε συμβόλαια ηλεκτρισμού όσο και σε συμβόλαια φυσικού αερίου που αποτελεί την πρώτη ύλη για την ευέλικτη παραγωγή ηλεκτρισμού.
Αυτές οι κινήσεις δεν μπορούν να γίνουν από το σύνολο των παικτών. Η καθετοποίηση, δηλαδή η δραστηριοποίηση τόσο στην παραγωγή με μεγάλους όγκους ενέργειας όλων των τεχνολογιών, όσο και στην προμήθεια είναι απαραίτητη προϋπόθεση. Και αυτό διότι, το όφελος από την άνοδο των τιμών στη χονδρική αγορά, οι μεγάλοι παίκτες που είναι ταυτόχρονα παραγωγοί και προμηθευτές, έχουν τη δυνατότητα να το μετακυλήσουν στους καταναλωτές αυξάνοντας τα μερίδια τους ενώ ταυτόχρονα διατηρούν την οικονομική ευρωστία τους.
Καθοριστικός παράγοντας η σταθερότητα
Σε αυτό το πλαίσιο έχει μεγάλη σημασία η σταθερότητα των κανόνων που διέπουν την αγορά. Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι οι απειλές που εκτοξεύονται από την πολιτική ηγεσία περί της επιβολής νέας φορολογίας είναι ο κύριος ανασταλτικός παράγοντας στη λειτουργία του ανταγωνισμού. Οι εταιρίες αδυνατούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά όταν επικρέμεται μονίμως πάνω από το κεφάλι τους η απειλή επιβολής κάποιου νέου φόρου.
Είναι σαφές ότι η λειτουργία του ανταγωνισμού κράτησε τις τιμές το Δεκέμβριο και απομακρύνει την αναγκαιότητα για την κυβέρνηση να αναζητήσει νέους πόρους για να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων.
Και φαίνεται ότι αυτό το έχει αντιληφθεί πλήρως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος από το Λονδίνο χθες δήλωσε ότι δεν θα επιβληθεί νέα φορολογία στις ενεργειακές εταιρίες.
www.worldenergynews.gr
