Οι συνέπειες στον πόλεμο με την Ουκρανία και στη ρωσική οικονομία που βασίζεται στον «μαύρο χρυσό» (oilprice)
Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να είναι ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση στα έσοδα του ρωσικού προϋπολογισμού από τις κυρώσεις της Δύσης.
Σύμφωνα με το oilprice.com, εάν έπεφταν ουσιαστικά εν μέσω άφθονης προσφοράς, το πλήγμα των εσόδων για τη Ρωσία θα μπορούσε να είναι μεγάλο.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η χώρα είναι έτοιμη για χαμηλές τιμές στον «μαύρο χρυσό» και αν αυτό επηρεάσει τον πόλεμο που έχει ξεκινήσει στην Ουκρανία.
Ο OPEC+ (Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών) με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, σχεδιάζει να αυξήσει την προσφορά πετρελαίου (180.000 βαρέλια ημερησίως) στην αγορά από τον Δεκέμβριο, παρά τις ενδείξεις ότι η αύξηση της ζήτησης πετρελαίου φέτος θα ήταν χαμηλότερη από ό,τι ανέμενε αρχικά.
Ακόμη σκοπεύει να συνεχίσει να αντιστρέφει όλο το 2025, τις τρέχουσες περικοπές παραγωγής κατά περίπου 2,2 εκατομμύρια bpd.
Αξιοσημείωτο είναι ότι για 3ο συνεχόμενο μήνα, αναθεώρησε προς τα κάτω τις εκτιμήσεις του για την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης του καυσίμου.
Οι φήμες για τη Σ. Αραβία και οι πιθανές επιπτώσεις στη Ρωσία
Υπήρξαν αναφορές ότι η Σαουδική Αραβία (ο κορυφαίος παραγωγός και ηγέτης του OPEC+), έχει παραιτηθεί από τον ανεπίσημο στόχο της να φέρει τις τιμές του πετρελαίου στα 100 δολάρια το βαρέλι και θα μπορούσε να επιδιώκει την «πειθάρχηση» των παραγωγών εκτός ΟΠΕΚ+.
Αυτή η προσέγγιση της Σαουδικής Αραβίας (εάν την ακολουθήσει), θα μπορούσε να ρίξει τις τιμές του πετρελαίου και τα έσοδα από αυτό για τον ρωσικό προϋπολογισμό.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 30% των εσόδων του προϋπολογισμού της Ρωσίας προέρχονται από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, οι χαμηλές τιμές του «μαύρου χρυσού» θα μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά τα έσοδα της Μόσχας και την ικανότητά της να συνεχίσει να διοχετεύει τεράστιους πόρους στον πόλεμο στην Ουκρανία, λένε ορισμένοι αναλυτές.
Ο ρόλος των πλοίων που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο
Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τα έσοδα του ρωσικού προϋπολογισμού περισσότερο από τις κυρώσεις της Δύσης.
ΗΠΑ, ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο έχουν μέχρι στιγμής ορίσει ρητά 72 δεξαμενόπλοια για μεταφορά ρωσικού πετρελαίου κατά παράβαση των κυρώσεων ή του ανώτατου ορίου τιμών.
Τουλάχιστον 21 από αυτά έχουν φορτώσει ρωσικό πετρέλαιο από τότε που μπήκαν στη μαύρη λίστα (σύμφωνα με το Bloomberg).
Ωστόσο, εάν οι τιμές του πετρελαίου έπεφταν ουσιαστικά εν μέσω άφθονης προσφοράς, το πλήγμα των εσόδων για τη Ρωσία θα μπορούσε να είναι μεγάλο.
«Με τη Ρωσία να πουλά ήδη το πετρέλαιο της σε μειωμένες τιμές και με υψηλότερο κόστος παραγωγής, οι χαμηλές τιμές στις αγορές πετρελαίου μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά της να χρηματοδοτήσει την επιθετικότητά της στην Ουκρανία», έγραψε στο περιοδικό IPS ο Luke Cooper (Αναπληρωτής Καθηγητής Ερευνητής στις Διεθνείς Σχέσεις στο Λονδίνο).
Οι Σαουδάραβες μπορούν να πλήξουν οικονομικά τους Ρώσους
Το πρόβλημα θα μπορούσε να διογκωθεί εάν η Σαουδική Αραβία (βασικός σύμμαχος της Ρωσίας στο σύμφωνο του ΟΠΕΚ+), ακολουθήσει μια πολιτική ανάκτησης του μεριδίου αγοράς που είχε χάσει τα τελευταία 2 χρόνια.
Η τελευταία φορά που οι Σαουδάραβες διεξήγαγαν πόλεμο τιμών ήταν το 2020 (πρώτοι μήνες της πανδημίας), όταν η ασιατική χώρα και η Ρωσία μάχονταν για μερίδιο αγοράς εν μέσω της κατάρρευσης της ζήτησης.
Το Βασίλειο προσπαθεί να περιορίσει την προσφορά στην αγορά για περισσότερο από ένα έτος.
Εκτός από το μερίδιό της στις περικοπές του ΟΠΕΚ+ που ίσχυε από το περασμένο καλοκαίρι, η Σαουδική Αραβία κρατά επίσης οικειοθελώς άλλο 1 εκατομμύριο bpd εκτός αγοράς.
Τηρεί μάλιστα αυστηρά το σχέδιό της να παράγει «περίπου 9 εκατομμύρια bpd».
Εάν ο ΟΠΕΚ+ επιστρέψει περισσότερη προσφορά στην αγορά, ενώ η ζήτηση υπερβαίνει τις αρχικές προσδοκίες, σύμφωνα με την παραδοχή του ίδιου του ΟΠΕΚ, τα έσοδα για όλα τους πετρελαιοπαραγωγούς (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) θα μειωθούν μαζί με τις τιμές του πετρελαίου.
Μπορεί η Ρωσία να αντέξει χαμηλές τιμές πετρελαίου;
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η Ρωσία έχει μια οικονομία που εξαρτάται από το πετρέλαιο και επωφελείται από τη δύναμη του καρτέλ του ΟΠΕΚ+, σύμφωνα με τον Cooper.
«Ωστόσο, σε αντίθεση με τη Σαουδική Αραβία, το πετρέλαιο της δεν είναι φθηνό στην εξόρυξη, καθιστώντας το ανεπαρκώς εξοπλισμένο για να αντιμετωπίσει τις συνθήκες χαμηλών τιμών», πρόσθεσε ο ειδικός.
Η Ρωσία σημείωσε οικονομική ανάπτυξη 3,6% πέρυσι (πολύ πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο).
Ωστόσο, ο αριθμός κρύβει μια ζοφερή πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Stefan Hedlund, διευθυντή ερευνών στο Κέντρο Ρωσικών και Ευρασιατικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα.
Η εξήγηση πίσω από αυτούς τους ρόδινους δείκτες ΑΕΠ είναι απλή: η τρέχουσα πολεμική οικονομία της Ρωσίας, όπως γράφει στο Geopolitical Intelligence Services ο Stefan Hedlund (Διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Ρωσικών και Ευρασιατικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα).
Η ίδια η Ρωσία σηματοδοτεί ότι θα επιδιώκει να μειώσει την εξάρτησή της από το πετρέλαιο για να ελαχιστοποιήσει τον αντίκτυπο των ασταθών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου στα έσοδα του προϋπολογισμού της.
«Πριν από μερικά χρόνια, τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αποτελούσαν το 35-40% των εσόδων του προϋπολογισμού της Ρωσίας», δήλωσε ο Anton Siluanov (Ρώσος υπουργός Οικονομικών) νωρίτερα αυτό το μήνα, προσθέτοντας ότι αυτό το μερίδιο πρόκειται να μειωθεί στο 27% το επόμενο έτος και στο 23% το 2027.
Τα έσοδα από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι η πιο σημαντική ταμειακή ροή για τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό της Ρωσίας.
Η ρωσική οικονομία θα υποστεί το κύριο βάρος μιας πιθανής κατάρρευσης της τιμής του πετρελαίου λόγω ενός νέου πολέμου για το μερίδιο αγοράς.
www.worldenergynews.gr
