Πρόταση προβλέπει την πώληση από τον ΔΑΠΕΕΠ όρους αγοράς και σε τρέχουσες τιμές των παλαιών συμβολαίων που έχει συνάψει με παραγωγούς ΑΠΕ
Εναλλακτικούς τρόπους για τη ριζική αντιμετώπιση του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ), αναζητεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που είναι αντιμέτωπη με μια σειρά προτάσεις οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολο να υιοθετηθούν. Στο τραπέζι έχει μπει σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες και μια πρόταση που μεταθέτει μεν το οικονομικό πρόβλημα στο μέλλον μετατρέποντας το σε δανεισμό, λύνει όμως ριζικά το πρόβλημα του ΕΛΑΠΕ χωρίς να δημιουργεί αβεβαιότητα στην αγορά.
Το διαρκώς αυξανόμενο έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού των ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) που σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις στο τέλος του χρόνου ίσως και να ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ προβληματίζει έντονα. Επισήμως και σύμφωνα με το τελευταίο μηνιαίο δελτίο του διαχειριστή των ΑΠΕ, ΔΑΠΕΕΠ, τον Απρίλιο το έλλειμμα ανέβηκε από τα 129 στα 198,36 εκατ. ευρώ και στο τέλος του χρόνου θα κλείσει στα 232,56 εκατ. ευρώ. Όπως και να έχει όμως, είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος να επιστρέψουν τα προβλήματα και οι δυσλειτουργίες του παρελθόντος. Ο ΔΑΠΕΕΠ κάποια στιγμή δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώνει στην ώρα τους, τους παραγωγούς ενέργειας, με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό, για το κλίμα σε μια αγορά που έχει επενδύσει πολλά η κυβέρνηση.
Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η βασικότερη πηγή εσόδων του ΕΛΑΠΕ είναι το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ), δηλαδή η ρυθμιζόμενη χρέωση που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών του ρεύματος. Το ΕΤΜΕΑΡ, μειώθηκε το 2019 προκειμένου να μην είναι «ορατή» στους τελικούς καταναλωτές η αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ και η χρέωση διαμορφώθηκε στα 17 ευρώ/MWh για τους οικιακούς καταναλωτές από 24 ευρώ/MWh που ήταν μέχρι τότε.
Πολιτικό κόστος
Έτσι ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης έχει να επιλέξει ανάμεσα σε λύσεις όπως η αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ και η επαναφορά του στα 24 ευρώ/MWh, η επιβολή ειδικού τέλους που θα το πληρώνουν οι προμηθευτές όπως είχε συμβεί στο παρελθόν, ή ακόμη και το κούρεμα των παλαιών συμβολαίων ΑΠΕ όπως κάποιοι λένε έστω και χαμηλόφωνα επί του παρόντος.
Καμία από αυτές τις λύσεις δεν είναι δυνατόν να υιοθετηθεί εύκολα και χωρίς πολιτικό κόστος από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ.
Η αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ θα σημάνει σημαντική επιβάρυνση του συνόλου των καταναλωτών σε μια περίοδο ανόδου των τιμολογίων του ρεύματος και υψηλού πληθωρισμού. Η επαναφορά του τέλους στους προμηθευτές ακούστηκε στην αγορά για να απορριφθεί σχεδόν αμέσως από όλους τους εμπλεκόμενους, ενώ οι μνήμες από το New Deal και το κούρεμα των τιμών αποζημίωσης των ΑΠΕ κάνουν όλους τους εμπλεκόμενους να μην θέλουν καν να το θυμούνται. Επισήμως δε, δεν τίθεται από κανέναν καθώς θα οδηγούσε σε δραματική επιβάρυνση του επενδυτικού κλίματος και σε αυτόματο πάγωμα της αγοράς των ΑΠΕ.
Μια εναλλακτική λύση θα ήταν να αυξηθεί το ποσοστό των εσόδων από τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων CO2, το οποίο επίσης τροφοδοτεί τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ. Για το 2024 το ποσοστό αυτό έχει προσδιοριστεί στο 14,6%, με τους εκπροσώπους της αγοράς να επισημαίνουν ότι θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά έως και το 24% προκειμένου να καλυφθεί το έλλειμμα. Ωστόσο και εδώ υπάρχει πρόβλημα καθώς τα έσοδα των δημοπρασιών δικαιωμάτων ρύπων χρηματοδοτούνται άλλες σημαντικές δράσεις όπως οι αποζημιώσεις των βιομηχανιών για τον κίνδυνο "διαρροής άνθρακα".
Το τρίτο σχέδιο
Έτσι παράγοντες ης αγοράς μιλούν πλέον για ένα τρίτο σχέδιο που στη πραγματικότητα μεταθέτει το πρόβλημα στο μέλλον, αλλά που θα μπορούσε επί του παρόντος να δώσει ανάσα στην αγορά και να μην ανακόψει την επενδυτική δραστηριότητα.
Η πρόταση προβλέπει την πώληση από τον ΔΑΠΕΕΠ όρους αγοράς και σε τρέχουσες τιμές των παλαιών συμβολαίων που έχει συνάψει με παραγωγούς ΑΠΕ. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλοι καταναλωτές ή και προμηθευτές θα μπορούσαν να αγοράσουν συμβόλαια «πράσινης» ενέργειας διάρκειας 15 ετών σε συγκριμένες τιμές σταθεροποιώντας και καθιστώντας απολύτως ορατό το κόστος τους.
Η διαφορά μεταξύ των τιμών που θα πωληθούν τα συμβόλαια αυτά και των υφιστάμενων τιμών αγοράς της πράσινης ενέργειας από τον ΔΑΠΕΕΠ θα μπορούσε να παγιοποιηθεί και να πάρει τη μορφή ομολόγων αντίστοιχης διάρκειας και αποπληρωμής σε συνεργασία με το τραπεζικό σύστημα.
Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς μια τέτοια λύση παρά το γεγονός ότι χρειάζεται σημαντική επεξεργασία και σκέψη ως προς τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να επιφέρει, θα έλυνε ριζικά το πρόβλημα του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ το οποίο δεν είναι σημερινό και ταλανίζει την αγορά τουλάχιστον τα τελευταία 20 χρόνια.
Αξίζει εδώ να επισημανθεί ότι η μόνη περίοδος που ο ΕΛΑΠΕ είχε σημαντικότατα πλεονάσματα ήταν κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης όταν δηλαδή οι τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς είχαν εκτιναχθεί στα ύψη και βεβαίως κανείς δεν μπορεί να προσβλέπει σε τέτοιου είδους εξελίξεις για να αντιμετωπιστεί ένα χρόνιο πρόβλημα.
www.worldenergynews.gr
