Έντονο προβληματισμό στην ενεργειακή αγορά έχει προκαλέσει μια αναφορά στα …ψιλά γράμματα του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα ΕΣΕΚ το οποίο έχει αποσταλεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Κομισιόν για έγκριση. Ειδικότερα, στο κεφάλαιο που αφορά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, επισημαίνεται ότι «το ΕΣΕΚ επιδιώκει κατά προτεραιότητα να μηδενιστούν σχεδόν οι εκπομπές CO2 από την παραγωγή ενέργειας, ήδη αμέσως μετά το 2035, ώστε απρόσκοπτα η ηλεκτρική ενέργεια να βοηθήσει τη μείωση των εκπομπών στους τομείς των μεταφορών και των κτηρίων, μέσω του εξηλεκτρισμού».
Παράλληλα ωστόσο προβλέπει και αύξηση της ισχύος των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο φυσικό αέριο στα 7,7 GW (από 6,9 GW στο ισχύον ΕΣΕΚ) ώστε να μπει στο σύστημα και η τρίτη νέα μονάδα αερίου που κατασκευάζεται, δηλαδή των ΔΕΗ – ΔΕΠΑ – Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη, εκτός από εκείνες της Mytilineos στη Βοιωτία που είναι ήδη έτοιμη και των Motor Oil -TΕΡΝΑ στην Κομοτηνή.
Αναγκαίες οι νέες τεχνολογίες
Ερωτηματικό παραμένει το τι θα γίνει με τις συγκεκριμένες μονάδες μετά το 2035. Όπως αναφέρει παράγοντας της αγοράς, προφανώς οι νέες μονάδες δεν αποτελούν επενδύσεις μιας δεκαετίας και θα παραμείνουν στο σύστημα, αλλά για να μηδενιστούν οι εκπομπές τους μετά το 2035 θα πρέπει να επιστρατευτούν οι νέες τεχνολογίες, (αφορούν τα επενδυτικά πλάνα της Energean) όπως της Δέσμευσης, Χρήσης ή Αποθήκευσης Διοξειδίου του Άνθρακα (Carbon Capture and Storage – CCS) για την επίτευξη των στόχων απαλλαγής από τον άνθρακα. Άλλωστε, όπως επισημαίνει η ίδια πηγή, το δεσμευόμενο CO2 μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη, π.χ. για την παραγωγή συνθετικών καυσίμων. Μπορεί επίσης να αποθηκεύεται σε στεγανούς γεωλογικούς σχηματισμούς.
Ωστόσο, καθώς η τεχνολογία είναι ακόμη δαπανηρή, εξετάζεται από το ΥΠΕΝ η διευκόλυνση επενδύσεων για δέσμευση CO2 που εκπέμπεται από βιομηχανικές δραστηριότητες και εγκαταστάσεις. Ήδη έχουν εγκριθεί για συγχρηματοδότηση από το Innovation Fund δύο έργα: έργο IRIS για τη δέσμευση CO2 στη μονάδα παραγωγής υδρογόνου ενός διϋλιστηρίου στην Κόρινθο, και έργο IFESTOS για τη δέσμευση CO2 σε ένα εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου στη Βοιωτία.
Η μονάδα αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο
Παράλληλα, έχει υπαχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για συγχρηματοδότηση και ωριμάζει αδειοδοτικά η πρώτη μονάδα αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο της Καβάλας. Η μονάδα θα διαθέτει δυναμικότητα απορρόφησης 2,5 εκατ. τόνους CO2 κατ’ έτος στην πλήρη της λειτουργία. Εκτιμάται ότι η πρώτη φάση (για δυναμικότητα περίπου 1 εκατ. τόνους ετησίως) θα έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος 2025 και η δεύτερη φάση (πλήρης δυναμικότητα) ως το τέλος 2027. Προχωρά επίσης η ολοκλήρωση του σχετικού αδειοδοτικού και ρυθμιστικού πλαισίου για την δέσμευση, μεταφορά, χρήση και αποθήκευση CO2.
Σε κάθε περίπτωση, μπορεί για τις νέες μονάδες αερίου το ζήτημα να λύνεται, ωστόσο παραμένει ο προβληματισμός για τις παλαιότερες μονάδες καθώς οι προβλέψεις του ΕΣΕΚ πέρα από τον μηδενισμό των εκπομπών μετά το 2035 προβλέπει και μείωση της ηλεκτροπαραγωγής από αέριο η οποία περιορίζεται στις 11,7 TWh (τεραβατώρες), από 19 TWh που προβλεπόταν το 2019. Δεν είναι τυχαία η αναφορά στο ΕΣΕΚ ότι «ενδέχεται να τεθεί σε κίνδυνο η οικονομική βιωσιμότητα των μονάδων φυσικού αερίου, ιδίως των παλαιότερων» και η επισήμανση ότι για τη διασφάλιση λειτουργίας τους «μπορεί να απαιτηθεί υιοθέτηση κατάλληλων μηχανισμών ενίσχυσης».
www.worldenergynews.gr