O Sören Amelang αναλύει για το CLEW, τι συμβαίνει με τον γερμανικό νόμο και αναδημοσιεύει το Energy Post
Όπως πολλά έθνη, η Γερμανία αγωνίζεται να βρει έναν τρόπο να αντικαταστήσει τους λέβητες που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα σε εκατομμύρια σπίτια και κτίρια με αντλίες θερμότητας και άλλες πιο καθαρές εναλλακτικές λύσεις.
Η θέρμανση ευθύνεται για το 15% των εκπομπών ρύπων της χώρας, και όπως εξηγεί ο Sören Amelang στο CLEW, και αναδημοσιεύει το Energy Post, το αρχικό κόστος ενός νέου καθαρού θερμαντήρα μπορεί να είναι διπλάσιο από αυτό του υπάρχοντος ισοδύναμου ορυκτών μαζικής παραγωγής, επομένως οι ιδιοκτήτες αντιδρούν, γι'αυτό το 2022, τα 2/3 όλων των νέων συστημάτων θέρμανσης που πωλήθηκαν λειτουργούν με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο.
Ένα σχέδιο νόμου θέλει, από τις αρχές του 2024, όλα τα πρόσφατα εγκατεστημένα συστήματα θέρμανσης να λειτουργούν με τουλάχιστον 65% ΑΠΕ, όμως η αντίσταση είναι σκληρή –ακόμη και στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού– και μια αναθεώρηση πρόκειται να συζητηθεί στο κοινοβούλιο τους επόμενους μήνες, γιατί προσφέρονται μεν γενναιόδωρες επιδοτήσεις, αλλά θα είναι αρκετές;
Ο Amelang παρέχει μια σύνοψη του θέματος και μια ματιά ενόψει της επερχόμενης συζήτησης.
Γιατί η Γερμανία απαιτεί έναν νέο «νόμο για την ενέργεια των κτιρίων»;
Η μείωση των εκπομπών στον κτιριακό τομέα παρέμεινε τυφλό σημείο στην ενεργειακή μετάβαση της Γερμανίας με αποτέλεσμα τα συστήματα θέρμανσης που τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο εξακολουθούν να είναι ο κανόνας στα σπίτια της χώρας - πάνω από το 80% της ζήτησης θέρμανσης της Γερμανίας καλύπτεται με ορυκτά καύσιμα.
Τα ενεργειακά αποδοτικά ποσοστά ανακαίνισης παραμένουν επίσης πολύ χαμηλά, θέτοντας τον τομέα εκτός στόχου στην προσπάθεια της χώρας να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2045.
Ο στόχος υποδηλώνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των 40 εκατομμυρίων σπιτιών της Γερμανίας πρέπει να στραφεί σε φιλική προς το κλίμα θέρμανση εντός 20 ετών.
Πολλοί λέβητες λειτουργούν για 20 χρόνια ή περισσότερο, πράγμα που σημαίνει ότι τα νέα συστήματα που εγκαθίστανται σήμερα θα πρέπει να είναι έτοιμα για ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον.
Όμως πέρυσι, τα δύο τρίτα όλων των νέων συστημάτων θέρμανσης που πωλήθηκαν στη χώρα εξακολουθούσαν να λειτουργούν με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο.
Αντιδράσεις εντός και εκτός κυβέρνησης
Η κυβέρνηση της Γερμανίας που αποτελείται από τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), το Κόμμα των Πρασίνων και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP) που υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις κατέληξε σε συμφωνία για τον τρόπο διαχείρισης αυτής της μετάβασης τον Απρίλιο.
Ωστόσο, ένα σχέδιο νόμου που κατατέθηκε από τον υπουργό Οικονομίας και Κλίματος των Πρασίνων Robbert Habeck, το οποίο όριζε τη μετάβαση από λέβητες φυσικού αερίου και πετρελαίου σε φιλικές προς το κλίμα εναλλακτικές, όπως οι αντλίες θερμότητας, συνάντησε σκληρή αντίσταση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα δεξιά μέσα ενημέρωσης και από μέσα στον αποξενωμένο κυβερνητικό συνασπισμό.
Πολλοί άνθρωποι διαφωνούν με τα σχέδια επειδή πιστεύουν ότι θα μεταφραστεί σε υψηλό κόστος επένδυσης για πολλούς ιδιοκτήτες σπιτιού. Από την άλλη πλευρά, οι υποστηρικτές λένε ότι το σχέδιο νόμου προβλέπει άφθονες επιδοτήσεις για τη μετάβαση, η οποία, όπως λένε, πρέπει να ξεκινήσει άμεσα δεδομένης της μακροζωίας των συστημάτων θέρμανσης.
Τι περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου;
Σύμφωνα με την τρέχουσα πρόταση, μόνο συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με τουλάχιστον 65 % ΑΠΕ μπορούν να εγκατασταθούν εκ νέου από τις αρχές του 2024.
Αυτή η απαίτηση είχε ήδη συμπεριληφθεί στη συνθήκη συνασπισμού των κυβερνήσεων με έτος στόχο το 2025, η οποία αναβλήθηκε επειδή του πολέμου στην Ουκρανία.
Αποτελεί εκ των πραγμάτων απαγόρευση εγκατάστασης νέων συμβατικών συστημάτων αερίου και πετρελαίου στη συντριπτική πλειοψηφία των κτιρίων.
Ισχύει τόσο για εντελώς νέες όσο και για υπάρχουσες κατοικίες που πρέπει να αντικαταστήσουν τα συστήματα του λέβητα, εάν δεν μπορούν πλέον να επισκευαστούν.
Το προσχέδιο περιέχει εξαιρέσεις για περιπτώσεις όπου αυτό δεν είναι δυνατό. για παράδειγμα, άτομα άνω των 80 ετών και άλλες περιπτώσεις κακουχιών.
Θα εισαχθεί επίσης ένα σχέδιο διάλυσης παλαιών λεβήτων.
Οι υπάρχουσες θερμάστρες μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν, οι σπασμένες θερμάστρες μπορούν να αντικατασταθούν και, όταν η επισκευή δεν είναι πλέον δυνατή, θα ισχύουν μεταβατικές περίοδοι.
Η χρήση συστημάτων θέρμανσης με ορυκτά καύσιμα θα απαγορευτεί πλήρως από το 2045, έτος κατά το οποίο η Γερμανία σκοπεύει να κάνει την οικονομία της εντελώς κλιματικά ουδέτερη, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου.
Τι σημαίνει στην πράξη ο νόμος για διάφορες τεχνολογίες θέρμανσης;
Θεωρητικά, μια ολόκληρη σειρά συστημάτων θέρμανσης πληροί τις προϋποθέσεις για τον κανόνα του 65 τοις εκατό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για παράδειγμα αντλίες θερμότητας, ηλιακά θερμικά και υβριδικά συστήματα που συνδυάζουν ένα σύστημα ορυκτών καυσίμων με μια αντλία θερμότητας.
Τα συστήματα βιομάζας και βιομεθανίου μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν, αλλά μόνο σε υπάρχοντα κτίρια.
Επιτρέπονται επίσης οι λεγόμενοι λέβητες αερίου «έτοιμοι για υδρογόνο», αλλά μόνο εάν ο τοπικός διαχειριστής του δικτύου έχει εγκεκριμένο σχέδιο για μετάβαση σε υδρογόνο και εγγυάται την προμήθεια 10 ετών.
Ωστόσο, η ένωση βιομηχανίας ενέργειας BDEW έχει χαρακτηρίσει τις απαιτήσεις για θέρμανση με υδρογόνο «μακριά από την πραγματικότητα».
Οι συνδέσεις με τηλεθέρμανση επιτρέπονται επίσης εάν ο φορέας εκμετάλλευσης έχει σχέδιο μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Παρά αυτό το φάσμα τεχνολογικών επιλογών και τις πολυάριθμες εξαιρέσεις, ο νόμος πρόκειται να ξεκινήσει μια ταχεία στροφή προς τις αντλίες θερμότητας στην πράξη.
Η μοντελοποίηση από ομάδες προβληματισμού για την κυβέρνηση δείχνει ότι περισσότερο από το 80% των νέων εγκαταστάσεων θα είναι αντλίες θερμότητας έως το 2030, με την τηλεθέρμανση να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων.
Γιατί τα σχέδια έχουν προκαλέσει τέτοια καταιγίδα;
Η διαμάχη αφορά κυρίως το υψηλότερο κόστος των φιλικών προς το κλίμα λεβήτων.
Η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας είναι συνήθως τουλάχιστον δύο φορές πιο ακριβή από τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης, που συχνά κοστίζουν πάνω από 20.000 ευρώ.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι το κόστος λειτουργίας των αντλιών θερμότητας είναι πολύ χαμηλότερο από τα συμβατικά συστήματα λόγω της υψηλότερης απόδοσης και της αυξανόμενης τιμής CO2 στη Γερμανία για θέρμανση και σύμφωνα με δημοσκόπηση της δεξιάς Bild —η οποία ηγήθηκε της εκστρατείας κατά των κυβερνητικών σχεδίων— το 61% των Γερμανών ανησυχεί για το κόστος.
Στο αποκορύφωμα της διαμάχης, ο αρμόδιος υφυπουργός Patrick Greichen (ο οποίος ονομάστηκε «Mr Heat Pump») κατηγορήθηκε για παραβίαση των κανόνων συμμόρφωσης του υπουργείου Οικονομικών και Κλίματος, με αποτέλεσμα την αποχώρησή του.
Δεν υπάρχουν μόνο ανησυχίες για το υψηλό κόστος για τους ιδιοκτήτες σπιτιού, αλλά και για τους ενοικιαστές καθώς η Γερμανία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ενοικιαστών στην Ευρώπη και οι
Σοσιαλδημοκράτες (SPD) έχουν προειδοποιήσει ότι οι ιδιοκτήτες δεν πρέπει απλώς να μετακυλίσουν το κόστος μέσω των πληρωμών ενοικίου.
Η μετάβαση στη θέρμανση φιλική προς το κλίμα δεν πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την «έξωση των ανθρώπων από τα σπίτια τους», δήλωσε η επικεφαλής του κόμματος Saschkia Esken.
Kοινωνικές δυσκολίες
Για να αποφευχθούν κοινωνικές δυσκολίες, η κυβέρνηση προβλέπει επιδοτήσεις δισεκατομμυρίων για να μετριαστεί η μετάβαση στην κλιματικά ουδέτερη θέρμανση, αλλά οι λεπτομέρειες μένει να διερευνηθούν.
Οι ιδιοκτήτες σπιτιού άνω των 80 ετών ή όσοι λαμβάνουν κοινωνικές παροχές θα απαλλάσσονται πλήρως από την υποχρέωση αντικατάστασης χαλασμένων συστημάτων θέρμανσης με υβριδικά ή ανανεώσιμα.
Ο υπουργός Ενέργειας και Κλίματος Habeck τόνισε ότι κανείς δεν πρέπει να επιβαρύνεται υπερβολικά κατά την αντικατάσταση του συστήματος θέρμανσης.
Το κόμμα του πίεζε αρχικά για επιδοτήσεις που καλύπτουν το 25 με 40% του κόστους, ανάλογα με το εισόδημα, αλλά η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος πρότεινε αργότερα να καλυφθεί έως και το 80%.
Ένα άλλο σημείο διαμάχης είναι η συμπερίληψη συστημάτων θέρμανσης «έτοιμα για υδρογόνο», τα οποία προστέθηκαν από την FDP υπέρ των επιχειρήσεων στο όνομα της «ελευθερίας της τεχνολογίας» — θυμίζοντας την αμφιλεγόμενη επιμονή του κόμματος να επιτρέπεται η χρήση συνθετικών καυσίμων σε κινητήρες εσωτερικής καύσης. απαλλαγή από τις ανθρακούχες μεταφορές.
Οι περισσότεροι ειδικοί λένε ότι οι λέβητες «έτοιμοι για υδρογόνο» δεν έχουν νόημα, δεδομένου ότι είναι εξαιρετικά αναποτελεσματικοί σε σύγκριση με τις αντλίες θερμότητας και ως εκ τούτου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υψηλότερο κόστος για όσους τους εγκαθιστούν.
Δεκάδες ανεξάρτητες μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το υδρογόνο δεν θα παίξει σημαντικό ρόλο στη θέρμανση, δεδομένου ότι θα απαιτήσει πέντε έως έξι φορές περισσότερη ανανεώσιμη ενέργεια από τις αντλίες θερμότητας – και ότι τα σπάνια καύσιμα θα χρειαστούν σε άλλους τομείς όπως η βιομηχανία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια ευρεία συμμαχία περιβαλλοντολόγων, συνδικαλιστικών οργανώσεων, ομάδων καταναλωτών και επαγγελματικών ενώσεων τα αποκάλεσε «ψευδή» λύση που καθυστερεί την αποτελεσματική δράση για το κλίμα.
Θα αλλάξει το προτεινόμενο νομοσχέδιο;
Μέχρι στιγμής, μόνο το κυβερνητικό υπουργικό συμβούλιο έχει συμφωνήσει για το σχέδιο νόμου, το οποίο πρέπει ακόμη να περάσει από το γερμανικό κοινοβούλιο.
Ο υπουργός Οικονομικών του FDP, Christian Lindner, είχε συμφωνήσει στο υπουργικό συμβούλιο, σημειώνοντας τις ανησυχίες του, και το κόμμα του ζητά τώρα μια μεγάλη αναμόρφωση.
Υπήρξε επίσης κριτική από το SPD, ενώ το αντιπολιτευόμενο κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) είναι ενάντια στα σχέδια, μέχρι... τέλους.
Ως εκ τούτου, οι τροπολογίες κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής διαδικασίας είναι πολύ πιθανές.
Ωστόσο, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Olaf Scholz, είπε ότι δεν αναμένει θεμελιώδεις αλλαγές στα σχέδια και παρότι το κοινοβούλιο θα ελέγξει εάν το σχέδιο νόμου μπορεί να γίνει πιο ακριβές σε ορισμένες ενότητες, «η βασική του δομή δεν θα αλλάξει».
Η γερμανική άνω βουλή που εκπροσωπεί τα 16 κρατίδια, η Bundesrat, έχει επίσης λόγο στα σχέδια και έχει ήδη καταθέσει διάφορα αιτήματα για τροπολογίες, όπως για παράδειγμα να εξαρτηθούν περισσότερο οι επιδοτήσεις από το εισόδημα.
Πότε θα ψηφιστεί ο νόμος;
Το SPD και οι Πράσινοι θέλουν να εγκρίνουν τη νομοθεσία πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές του κοινοβουλίου τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όμως το FDP ζήτησε ένα «πιο ρεαλιστικό» χρονοδιάγραμμα, υποδηλώνοντας ότι θέλουν να καθυστερήσουν μια συμφωνία μέχρι το φθινόπωρο.
Ο Scholz διατηρεί τη φιλοδοξία να συζητηθούν τα σχέδια θέρμανσης στο κοινοβούλιο πριν από το καλοκαίρι, και οι εμπλεκόμενοι φορείς έχουν «υποσχεθεί να συζητήσουν πολύ γρήγορα», όμως ο υπουργός Οικονομίας και Κλίματος Robert Habeck (Πράσινοι) είπε ότι η έγκριση του νόμου πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές, «δεν θα είναι πλέον δυνατή», αφού το FDP θα καθυστερήσει μια κοινοβουλευτική συζήτηση.
Sören Amelang είναι ανταποκριτής για το Clean Energy Wire
www.worldenergynews.gr
Η θέρμανση ευθύνεται για το 15% των εκπομπών ρύπων της χώρας, και όπως εξηγεί ο Sören Amelang στο CLEW, και αναδημοσιεύει το Energy Post, το αρχικό κόστος ενός νέου καθαρού θερμαντήρα μπορεί να είναι διπλάσιο από αυτό του υπάρχοντος ισοδύναμου ορυκτών μαζικής παραγωγής, επομένως οι ιδιοκτήτες αντιδρούν, γι'αυτό το 2022, τα 2/3 όλων των νέων συστημάτων θέρμανσης που πωλήθηκαν λειτουργούν με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο.
Ένα σχέδιο νόμου θέλει, από τις αρχές του 2024, όλα τα πρόσφατα εγκατεστημένα συστήματα θέρμανσης να λειτουργούν με τουλάχιστον 65% ΑΠΕ, όμως η αντίσταση είναι σκληρή –ακόμη και στο εσωτερικό του κυβερνητικού συνασπισμού– και μια αναθεώρηση πρόκειται να συζητηθεί στο κοινοβούλιο τους επόμενους μήνες, γιατί προσφέρονται μεν γενναιόδωρες επιδοτήσεις, αλλά θα είναι αρκετές;
Ο Amelang παρέχει μια σύνοψη του θέματος και μια ματιά ενόψει της επερχόμενης συζήτησης.
Γιατί η Γερμανία απαιτεί έναν νέο «νόμο για την ενέργεια των κτιρίων»;
Η μείωση των εκπομπών στον κτιριακό τομέα παρέμεινε τυφλό σημείο στην ενεργειακή μετάβαση της Γερμανίας με αποτέλεσμα τα συστήματα θέρμανσης που τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο εξακολουθούν να είναι ο κανόνας στα σπίτια της χώρας - πάνω από το 80% της ζήτησης θέρμανσης της Γερμανίας καλύπτεται με ορυκτά καύσιμα.
Τα ενεργειακά αποδοτικά ποσοστά ανακαίνισης παραμένουν επίσης πολύ χαμηλά, θέτοντας τον τομέα εκτός στόχου στην προσπάθεια της χώρας να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2045.
Ο στόχος υποδηλώνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των 40 εκατομμυρίων σπιτιών της Γερμανίας πρέπει να στραφεί σε φιλική προς το κλίμα θέρμανση εντός 20 ετών.
Πολλοί λέβητες λειτουργούν για 20 χρόνια ή περισσότερο, πράγμα που σημαίνει ότι τα νέα συστήματα που εγκαθίστανται σήμερα θα πρέπει να είναι έτοιμα για ένα κλιματικά ουδέτερο μέλλον.
Όμως πέρυσι, τα δύο τρίτα όλων των νέων συστημάτων θέρμανσης που πωλήθηκαν στη χώρα εξακολουθούσαν να λειτουργούν με φυσικό αέριο ή πετρέλαιο.
Αντιδράσεις εντός και εκτός κυβέρνησης
Η κυβέρνηση της Γερμανίας που αποτελείται από τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), το Κόμμα των Πρασίνων και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP) που υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις κατέληξε σε συμφωνία για τον τρόπο διαχείρισης αυτής της μετάβασης τον Απρίλιο.
Ωστόσο, ένα σχέδιο νόμου που κατατέθηκε από τον υπουργό Οικονομίας και Κλίματος των Πρασίνων Robbert Habeck, το οποίο όριζε τη μετάβαση από λέβητες φυσικού αερίου και πετρελαίου σε φιλικές προς το κλίμα εναλλακτικές, όπως οι αντλίες θερμότητας, συνάντησε σκληρή αντίσταση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα δεξιά μέσα ενημέρωσης και από μέσα στον αποξενωμένο κυβερνητικό συνασπισμό.
Πολλοί άνθρωποι διαφωνούν με τα σχέδια επειδή πιστεύουν ότι θα μεταφραστεί σε υψηλό κόστος επένδυσης για πολλούς ιδιοκτήτες σπιτιού. Από την άλλη πλευρά, οι υποστηρικτές λένε ότι το σχέδιο νόμου προβλέπει άφθονες επιδοτήσεις για τη μετάβαση, η οποία, όπως λένε, πρέπει να ξεκινήσει άμεσα δεδομένης της μακροζωίας των συστημάτων θέρμανσης.
Τι περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου;
Σύμφωνα με την τρέχουσα πρόταση, μόνο συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με τουλάχιστον 65 % ΑΠΕ μπορούν να εγκατασταθούν εκ νέου από τις αρχές του 2024.
Αυτή η απαίτηση είχε ήδη συμπεριληφθεί στη συνθήκη συνασπισμού των κυβερνήσεων με έτος στόχο το 2025, η οποία αναβλήθηκε επειδή του πολέμου στην Ουκρανία.
Αποτελεί εκ των πραγμάτων απαγόρευση εγκατάστασης νέων συμβατικών συστημάτων αερίου και πετρελαίου στη συντριπτική πλειοψηφία των κτιρίων.
Ισχύει τόσο για εντελώς νέες όσο και για υπάρχουσες κατοικίες που πρέπει να αντικαταστήσουν τα συστήματα του λέβητα, εάν δεν μπορούν πλέον να επισκευαστούν.
Το προσχέδιο περιέχει εξαιρέσεις για περιπτώσεις όπου αυτό δεν είναι δυνατό. για παράδειγμα, άτομα άνω των 80 ετών και άλλες περιπτώσεις κακουχιών.
Θα εισαχθεί επίσης ένα σχέδιο διάλυσης παλαιών λεβήτων.
Οι υπάρχουσες θερμάστρες μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν, οι σπασμένες θερμάστρες μπορούν να αντικατασταθούν και, όταν η επισκευή δεν είναι πλέον δυνατή, θα ισχύουν μεταβατικές περίοδοι.
Η χρήση συστημάτων θέρμανσης με ορυκτά καύσιμα θα απαγορευτεί πλήρως από το 2045, έτος κατά το οποίο η Γερμανία σκοπεύει να κάνει την οικονομία της εντελώς κλιματικά ουδέτερη, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου.
Τι σημαίνει στην πράξη ο νόμος για διάφορες τεχνολογίες θέρμανσης;
Θεωρητικά, μια ολόκληρη σειρά συστημάτων θέρμανσης πληροί τις προϋποθέσεις για τον κανόνα του 65 τοις εκατό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, για παράδειγμα αντλίες θερμότητας, ηλιακά θερμικά και υβριδικά συστήματα που συνδυάζουν ένα σύστημα ορυκτών καυσίμων με μια αντλία θερμότητας.
Τα συστήματα βιομάζας και βιομεθανίου μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν, αλλά μόνο σε υπάρχοντα κτίρια.
Επιτρέπονται επίσης οι λεγόμενοι λέβητες αερίου «έτοιμοι για υδρογόνο», αλλά μόνο εάν ο τοπικός διαχειριστής του δικτύου έχει εγκεκριμένο σχέδιο για μετάβαση σε υδρογόνο και εγγυάται την προμήθεια 10 ετών.
Ωστόσο, η ένωση βιομηχανίας ενέργειας BDEW έχει χαρακτηρίσει τις απαιτήσεις για θέρμανση με υδρογόνο «μακριά από την πραγματικότητα».
Οι συνδέσεις με τηλεθέρμανση επιτρέπονται επίσης εάν ο φορέας εκμετάλλευσης έχει σχέδιο μετάβασης στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Παρά αυτό το φάσμα τεχνολογικών επιλογών και τις πολυάριθμες εξαιρέσεις, ο νόμος πρόκειται να ξεκινήσει μια ταχεία στροφή προς τις αντλίες θερμότητας στην πράξη.
Η μοντελοποίηση από ομάδες προβληματισμού για την κυβέρνηση δείχνει ότι περισσότερο από το 80% των νέων εγκαταστάσεων θα είναι αντλίες θερμότητας έως το 2030, με την τηλεθέρμανση να καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων.
Γιατί τα σχέδια έχουν προκαλέσει τέτοια καταιγίδα;
Η διαμάχη αφορά κυρίως το υψηλότερο κόστος των φιλικών προς το κλίμα λεβήτων.
Η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας είναι συνήθως τουλάχιστον δύο φορές πιο ακριβή από τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης, που συχνά κοστίζουν πάνω από 20.000 ευρώ.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές υποστηρίζουν ότι το κόστος λειτουργίας των αντλιών θερμότητας είναι πολύ χαμηλότερο από τα συμβατικά συστήματα λόγω της υψηλότερης απόδοσης και της αυξανόμενης τιμής CO2 στη Γερμανία για θέρμανση και σύμφωνα με δημοσκόπηση της δεξιάς Bild —η οποία ηγήθηκε της εκστρατείας κατά των κυβερνητικών σχεδίων— το 61% των Γερμανών ανησυχεί για το κόστος.
Στο αποκορύφωμα της διαμάχης, ο αρμόδιος υφυπουργός Patrick Greichen (ο οποίος ονομάστηκε «Mr Heat Pump») κατηγορήθηκε για παραβίαση των κανόνων συμμόρφωσης του υπουργείου Οικονομικών και Κλίματος, με αποτέλεσμα την αποχώρησή του.
Δεν υπάρχουν μόνο ανησυχίες για το υψηλό κόστος για τους ιδιοκτήτες σπιτιού, αλλά και για τους ενοικιαστές καθώς η Γερμανία έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ενοικιαστών στην Ευρώπη και οι
Σοσιαλδημοκράτες (SPD) έχουν προειδοποιήσει ότι οι ιδιοκτήτες δεν πρέπει απλώς να μετακυλίσουν το κόστος μέσω των πληρωμών ενοικίου.
Η μετάβαση στη θέρμανση φιλική προς το κλίμα δεν πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την «έξωση των ανθρώπων από τα σπίτια τους», δήλωσε η επικεφαλής του κόμματος Saschkia Esken.
Kοινωνικές δυσκολίες
Για να αποφευχθούν κοινωνικές δυσκολίες, η κυβέρνηση προβλέπει επιδοτήσεις δισεκατομμυρίων για να μετριαστεί η μετάβαση στην κλιματικά ουδέτερη θέρμανση, αλλά οι λεπτομέρειες μένει να διερευνηθούν.
Οι ιδιοκτήτες σπιτιού άνω των 80 ετών ή όσοι λαμβάνουν κοινωνικές παροχές θα απαλλάσσονται πλήρως από την υποχρέωση αντικατάστασης χαλασμένων συστημάτων θέρμανσης με υβριδικά ή ανανεώσιμα.
Ο υπουργός Ενέργειας και Κλίματος Habeck τόνισε ότι κανείς δεν πρέπει να επιβαρύνεται υπερβολικά κατά την αντικατάσταση του συστήματος θέρμανσης.
Το κόμμα του πίεζε αρχικά για επιδοτήσεις που καλύπτουν το 25 με 40% του κόστους, ανάλογα με το εισόδημα, αλλά η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος πρότεινε αργότερα να καλυφθεί έως και το 80%.
Ένα άλλο σημείο διαμάχης είναι η συμπερίληψη συστημάτων θέρμανσης «έτοιμα για υδρογόνο», τα οποία προστέθηκαν από την FDP υπέρ των επιχειρήσεων στο όνομα της «ελευθερίας της τεχνολογίας» — θυμίζοντας την αμφιλεγόμενη επιμονή του κόμματος να επιτρέπεται η χρήση συνθετικών καυσίμων σε κινητήρες εσωτερικής καύσης. απαλλαγή από τις ανθρακούχες μεταφορές.
Οι περισσότεροι ειδικοί λένε ότι οι λέβητες «έτοιμοι για υδρογόνο» δεν έχουν νόημα, δεδομένου ότι είναι εξαιρετικά αναποτελεσματικοί σε σύγκριση με τις αντλίες θερμότητας και ως εκ τούτου θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υψηλότερο κόστος για όσους τους εγκαθιστούν.
Δεκάδες ανεξάρτητες μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το υδρογόνο δεν θα παίξει σημαντικό ρόλο στη θέρμανση, δεδομένου ότι θα απαιτήσει πέντε έως έξι φορές περισσότερη ανανεώσιμη ενέργεια από τις αντλίες θερμότητας – και ότι τα σπάνια καύσιμα θα χρειαστούν σε άλλους τομείς όπως η βιομηχανία.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μια ευρεία συμμαχία περιβαλλοντολόγων, συνδικαλιστικών οργανώσεων, ομάδων καταναλωτών και επαγγελματικών ενώσεων τα αποκάλεσε «ψευδή» λύση που καθυστερεί την αποτελεσματική δράση για το κλίμα.
Θα αλλάξει το προτεινόμενο νομοσχέδιο;
Μέχρι στιγμής, μόνο το κυβερνητικό υπουργικό συμβούλιο έχει συμφωνήσει για το σχέδιο νόμου, το οποίο πρέπει ακόμη να περάσει από το γερμανικό κοινοβούλιο.
Ο υπουργός Οικονομικών του FDP, Christian Lindner, είχε συμφωνήσει στο υπουργικό συμβούλιο, σημειώνοντας τις ανησυχίες του, και το κόμμα του ζητά τώρα μια μεγάλη αναμόρφωση.
Υπήρξε επίσης κριτική από το SPD, ενώ το αντιπολιτευόμενο κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) είναι ενάντια στα σχέδια, μέχρι... τέλους.
Ως εκ τούτου, οι τροπολογίες κατά τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής διαδικασίας είναι πολύ πιθανές.
Ωστόσο, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Olaf Scholz, είπε ότι δεν αναμένει θεμελιώδεις αλλαγές στα σχέδια και παρότι το κοινοβούλιο θα ελέγξει εάν το σχέδιο νόμου μπορεί να γίνει πιο ακριβές σε ορισμένες ενότητες, «η βασική του δομή δεν θα αλλάξει».
Η γερμανική άνω βουλή που εκπροσωπεί τα 16 κρατίδια, η Bundesrat, έχει επίσης λόγο στα σχέδια και έχει ήδη καταθέσει διάφορα αιτήματα για τροπολογίες, όπως για παράδειγμα να εξαρτηθούν περισσότερο οι επιδοτήσεις από το εισόδημα.
Πότε θα ψηφιστεί ο νόμος;
Το SPD και οι Πράσινοι θέλουν να εγκρίνουν τη νομοθεσία πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές του κοινοβουλίου τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όμως το FDP ζήτησε ένα «πιο ρεαλιστικό» χρονοδιάγραμμα, υποδηλώνοντας ότι θέλουν να καθυστερήσουν μια συμφωνία μέχρι το φθινόπωρο.
Ο Scholz διατηρεί τη φιλοδοξία να συζητηθούν τα σχέδια θέρμανσης στο κοινοβούλιο πριν από το καλοκαίρι, και οι εμπλεκόμενοι φορείς έχουν «υποσχεθεί να συζητήσουν πολύ γρήγορα», όμως ο υπουργός Οικονομίας και Κλίματος Robert Habeck (Πράσινοι) είπε ότι η έγκριση του νόμου πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές, «δεν θα είναι πλέον δυνατή», αφού το FDP θα καθυστερήσει μια κοινοβουλευτική συζήτηση.
Sören Amelang είναι ανταποκριτής για το Clean Energy Wire
www.worldenergynews.gr
