Πως διαμορφώνονται οι συσχετισμοί δυνάμεων
Την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου συνεδριάζει και πάλι στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας χωρίς να έχουν αρθεί οι αντιρρήσεις των χωρών του Βορά με επικεφαλής τη Γερμανία, ενώ στους αντιτιθέμενους στην ιδέα του πλαφόν, προστίθενται κάθε μέρα και περισσότεροι εμπλεκόμενοι φορείς όπως η Europex, η ένωση ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων ενέργειας.
Την ίδια ώρα πληροφορίες του Reuters, αναφέρουν ότι η Ελλάδα, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Πολωνία απείλησαν πως θα μπλοκάρουν όλο το πακέτο των έκτακτων μέτρων που προτείνει η Κομισιόν για τον έλεγχο της, αν δεν συμπεριληφθεί το πλαφόν.
Παράγοντες του ΥΠΕΝ δεν θέλησαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες αυτές. Πάντως φαίνεται ότι στην ελληνική πλευρά επικρατεί απαισιοδοξία για τις εξελίξεις. Την Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας αναχωρεί για τη βελγική πρωτεύουσα προκειμένου να συμμετάσχει στο Συμβούλιο Υπουργών. Η ατζέντα της συνεδρίασης περιλαμβάνει τους νέους κανονισμούς που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και για την έναρξη κοινών προμηθειών φυσικού αερίου για τις 27 χώρες της ΕΕ.
Παρότι 17 χώρες έχουν κατ’ αρχήν ταχθεί υπέρ του πλαφόν και η Κομισιόν έχει προτείνει σχέδιο για ένα είδος limit up σε περίπτωση ακραίας ενοδημερήσιας μεταβολής της τιμής, μία ομάδα άλλων χωρών με επικεφαλής τη Γερμανία αρνούνται σθεναρά την όποια παρέμβαση στην αγορά TTF, με το επιχείρημα ότι θα μπορούσε να διαταράξει τις προμήθειες αερίου, στρέφοντας τους προμηθευτές σε τρίτες αγορές.
Επικρίσεις από την Europex
Από την πλευρά της η Europex, επέκρινε το σχέδιο για επιβολή ανώτατης τιμής στην αγορά αερίου, κατά τη διαβούλευση που έγινε για το όλο ζήτημα.
Η τελευταία πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα προβλέπει την επιβολή πλαφόν στη διακύμανση της τιμής των παραγώγων, δηλαδή στα συμβόλαια ΤΤF για παράδοση τον επόμενο μήνα. Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή το σχήμα που προτείνει δεν θα επηρεάσει το εξωχρηματιστηριακό εμπόριο (OTC), το οποίο έχει χαρακτηρίσει ως μια δικλείδα ασφαλείας για κρίσιμες παραδόσεις.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Κομισιόν χαρακτηρίζει το ανώτατο όριο ως ένα «μηχανισμό έσχατης λύσης» που προορίζεται να λειτουργήσει κυρίως ως αποτρεπτικός παράγοντας. Επίσης η Επιτροπή δεν έχει προσδιορίσει τον χρονικό ορίζοντα εφαρμογής του μέτρου, ενώ έχει διευκρινιστεί ότι δεν πρόκειται να προταθεί ένα συγκεκριμένο ανώτατο όριο τιμών ή ένας “διάδρομος τιμών” στη φάση αυτή τουλάχιστον.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά για την πρόταση της Επιτροπής ο προτεινόμενος μηχανισμός θα μπορούσε να ενεργοποιείται όταν υπάρχει ένα ακραίο άλμα στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη χωρίς ανάλογη κίνηση τιμών στις παγκόσμιες αγορές, όταν δηλαδή η ΕΕ θα αποκλίνει από τις παγκόσμιες τιμές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Αυτή ακριβώς η προϋπόθεση, η μεγάλη απόκλιση από τις διεθνείς τιμές είναι απαραίτητη προκειμένου η Ευρώπη να συνεχίσει να προσελκύει ικανές προμήθειες αερίου.
Ως παράδειγμα ακραίας διακύμανσης στην αγορά, που θα μπορούσε να εφαρμοστεί ο προτεινόμενος μηχανισμός, η ίδια η Επιτροπή αναφέρει την απότομη αύξηση των τιμών του TTF τον περασμένο Αύγουστο, ενώ οι παγκόσμιες αγορές ήταν σχετικά σταθερές.
Σύμφωνα με το σχέδιο, αρμόδιος για την καθημερινή παρακολούθηση των αγορών θα είναι ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ (ACER). Όταν υπάρχει μια απόκλιση τιμών από τις παγκόσμιες αγορές, θα ενημερώνει την Κομισιόν την ίδια ημέρα, προκειμένου να τεθεί αυτόματα σε εφαρμογή το ανώτατο όριο.
Η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει το ανώτατο όριο αμέσως εάν αυτό επιφέρει ανεπιθύμητες αρνητικές συνέπειες και κυρίως ενδείξεις διαταραχής της ασφάλειας των προμηθειών. Επίσης η Κομισιόν μπορεί να σταματήσει την εφαρμογή του μηχανισμού, αν πάψει να ισχύει η μία από τις δύο βασικές προϋποθέσεις (άλμα τιμής και μεγάλη απόκλιση), ή όταν θα έχει εξυπηρετήσει το σκοπό του.
www.worldenergynews.gr
