Τελευταία Νέα
Ενέργεια

Capital Link για ενέργεια: Τα βασικά σημεία των σημαντικότερων ομιλιών

Capital Link για ενέργεια: Τα βασικά σημεία των σημαντικότερων ομιλιών

Μέσα στο καλοκαίρι θα είναι έτοιμο το θεσμικό πλαίσιο για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας στο συνέδριο της Capital Link

 

Τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για να εξασφαλίσει ένα σταθερό και βιώσιμο ενεργειακό σύστημα στην Ελλάδα, από εταιρικές συμβάσεις πώλησης και αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για τη χρηματοδότηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, έργα αποθήκευσης ενέργειας για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της σταθερότητας του ηλεκτρικού εφοδιασμού, σύνδεση των νησιών με το δίκτυο και τον αναπτυσσόμενο τομέα της ηλεκτροκίνησης συζήτησαν

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωνσταντίνος Σκρέκας, και η δικηγόρος και Partner της Watson Farley & Williams, Virginia Murray κατά την διάρκεια του συνεδρίου "Annual Capital Link Sustainability Forum" με τίτλο “Εστιάζοντας στον Kοινωνικό & Oικονομικό Mετασχηματισμό / Βιώσιμη Ανάπτυξη: Περιβάλλον - Οικονομία - Κοινωνία”, την Τετάρτη 21 και την Πέμπτη 22 Απριλίου 2021.

Ο τομέας της Ενέργειας αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας του Συνεδρίου με τα ακόλουθα θέματα :
• Ενέργεια - Πυλώνας Οικονομικής & Κοινωνικής Ανάπτυξης
• Πράσινη Ανάπτυξη – Επενδύσεις – Η Πρόκληση της Απορρόφησης των Πόρων του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανασυγκρότησης

Πιο συγκεκριμένα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, στο πλαίσιο της συζήτησης με την κα Virginia Murray για τον ρόλο της ενέργειας ως ενός κεντρικού πυλώνα για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, επισήμανε, μεταξύ άλλων:

«Ο μετασχηματισμός του τομέα της ενέργειας θα διαδραματίσει ρόλο κομβικό στην επίτευξη μιας πράσινης, βιώσιμης και ανθεκτικής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, με ισχυρό κοινωνικό και περιβαλλοντικό πρόσημο. Οι κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας είναι μεγάλες.
Σήμερα, όμως, η Ελλάδα μπορεί και θα κατακτήσει πρωταγωνιστική θέση στις εξελίξεις μέσα από ένα συνεκτικό και ολιστικό σχέδιο που έχουμε καταρτίσει στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με συγκεκριμένους στόχους, όπως αυτοί έχουν αποτυπωθεί καταρχήν στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Στη βάση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», με το 38% των πόρων να αφιερώνεται στην πράσινη μετάβαση, προχωράμε σε ένα πλέγμα στοχευμένων μεταρρυθμίσεων για τη στρατηγική στροφή στην πράσινη ενέργεια, αλλά και στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και προστατεύουμε το περιβάλλον. Επενδύουμε, μεταξύ άλλων, στις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, οι οποίες αποτελούν την επόμενη μεγάλη επανάσταση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
Μέσα στο καλοκαίρι, επίσης, θα είναι έτοιμο το θεσμικό πλαίσιο για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, τα οποία πρόκειται να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο στους στόχους που έχουμε θέσει για τη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Η προώθηση της έξυπνης και βιώσιμης κινητικότητας μέσα από την ηλεκτροκίνηση, από την άλλη πλευρά, αποτελεί μία από τις βασικές ενεργειακές προτεραιότητές μας. Προχωρούμε στην ηλεκτρική διασύνδεση των ελληνικών νησιών, η οποία θα μειώσει σημαντικά το ενεργειακό κόστος νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ενώ η απεξάρτηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας από τον λιγνίτη έως το 2028 αποτελεί μία εμβληματική απόφαση της κυβέρνησής μας και του ίδιου του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία θα καταστήσει την Ελλάδα πρωτοπόρο στην Ευρώπη.
Οι στόχοι μας είναι φιλόδοξοι, αλλά ταυτόχρονα ρεαλιστικά επιτεύξιμοι. Και η υλοποίησή τους συνιστά μονόδρομο για την κυβέρνησή μας, όχι μόνο για τη μετά – Covid εποχή αλλά και για την οικοδόμηση της επόμενης ημέρας για την πατρίδα μας. Διότι οφείλουμε - και θα το πράξουμε - να εξασφαλίσουμε τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και να παραδώσουμε ένα καλύτερο μέλλον στην επόμενη γενιά».


 

ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ – ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ – Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

     Συντονιστής: κ. Δημήτρης Κουτσόπουλος, CEO - Deloitte Greece

Ομιλητές:

  • κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών
  • κα. Πηνελόπη Λαζαρίδου, General Financial Manager, Executive Board Member - GT – GEK TERNA Group of Companies
  • κ. Γιώργος Αλεξόπουλος, General Manager Group Strategic Planning & New Activities, Executive Member of the BoD – Hellenic Petroleum S.A.
  • κ. Μάνος Μανουσάκης, Chairman & CEO – IPTO - Independent Power Transmission Operator
  • κ. Κωνσταντίνος Μαύρος, CEO – PPC Renewables

Ο κ. Δημήτρης Κουτσόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Deloitte Greece, τονίζοντας την ανάγκη για μια ισχυρή και ανθεκτική οικονομία μετά την πανδημία, ανέφερε ότι οι επενδύσεις στην Πράσινη Ανάπτυξη πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο των επενδυτικών πλάνων τόσο της Πολιτείας όσο και των εταιρειών. Δύο είναι τα βασικά συστατικά για να επιτευχθεί η Πράσινη Ανάπτυξη, και αυτά δεν είναι άλλα από τη μετάβαση του γραμμικού επιχειρηματικού και οικονομικού μοντέλου σε κυκλικό και η αποδοτική διαχείριση από την Πολιτεία των κεφαλαίων που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση για Πράσινες Επενδύσεις.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να γίνει το πρώτο κλιματικά ουδέτερο μπλοκ κρατών στον κόσμο μέχρι το 2050.  Σε αυτό το πνεύμα, κρίνονται αναγκαίες επενδύσεις τόσο από την ΕΕ όσο και από τον εθνικό δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Το επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη έχει ήδη ξεκινήσει να στρέφει τον επιχειρηματικό κόσμο προς την Κυκλική Οικονομία και την Πράσινη Ανάπτυξη, συμβάλλοντας στην αποδέσμευση ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ, τα οποία θα οδηγήσουν σε επενδύσεις βεληνεκούς ενός τρισεκατομμύριου ευρώ.

Στο ερώτημα που έθεσε ο κύριος Κουτσόπουλος σχετικά με το πόσο προετοιμασμένες είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στο κάλεσμα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την άμεση υλοποίηση πράσινων ενεργειακών επενδύσεων, οι συνομιλητές τόνισαν τα παρακάτω ζητήματα:

  • τις προϋποθέσεις που θα θέσει και τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η Πολιτεία, όπως για παράδειγμα την fast track διαδικασία αδειοδότησης για την ομαλή, ταχύρρυθμη και αποδοτική υλοποίηση των πράσινων ενεργειακών επενδύσεων που θα ενταχθούν στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0»
  • τη σημασία ενός σταθερού νομοθετικού, ρυθμιστικού και φορολογικού πλαισίου
  • την ετοιμότητα των επιχειρήσεων για τη μετάβασή τους σε μια περιβαλλοντικά βιώσιμη, κλιματικά ουδέτερη και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή οικονομία

Ο κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης, Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, δήλωσε τα εξής: «Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» περιλαμβάνει μία τεράστια κινητοποίηση με δάνεια και επιδοτήσεις για ιδιωτικές επενδύσεις στο χώρο της πράσινης ενέργειας. Πρόκειται για μια σημαντική προσπάθεια που συνιστά μοναδική ευκαιρία τόσο για τη χρηματοδότηση βιώσιμων και πραγματικών επενδύσεων στη χώρα, όσο και για την ευρύτερη ανάπτυξη της Ελλάδας και της οικονομίας της. Το Σχέδιο προβλέπει πάνω από 10 δις. ευρώ  δυνατότητες τέτοιων επενδύσεων, με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους, απαιτώντας ωστόσο πολύ μεγάλη ταχύτητα ανταπόκρισης από το κράτος, η οποία θα κρίνει εν πολλοίς και το αποτέλεσμα. Η ευκαιρία είναι πολύ μεγάλη και είμαι σίγουρος ότι θα την αξιοποιήσουμε».

Η κα. Πηνελόπη Λαζαρίδου, General Financial Manager, Executive Board Member - GT – GEK TERNA Group of Companies, μεταξύ άλλων ανέφερε ότι: «Ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ βρίσκεται σε στρατηγική θέση για να ανταποκριθεί αποφασιστικά στο κάλεσμα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας για την ομαλή και αποτελεσματική

υλοποίηση πράσινων επενδύσεων μεγάλης κλίμακας, οι οποίες μετά από χρόνια σχεδιασμού και σκληρής αναπτυξιακής εργασίας έχουν φθάσει πλέον σε ώριμο στάδιο. Αυτοί οι τύποι επενδύσεων, οι οποίοι αποτελούνται από (α) έργα ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας (κυρίως αιολικά πάρκα), (β) ηλεκτρικά δίκτυα και νησιωτικές διασυνδέσεις και (γ) αποθήκευση ενέργειας μέσω έργων αντλησιοτεμίευσης και μεγάλων σταθμών μπαταριών, είναι ενσωματωμένοι τόσο στο Ευρωπαϊκό όσο και στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και χαρακτηρίζονται ως «εμβληματικές επενδύσεις» για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Εν μέσω αυτής της ιστορικής ευκαιρίας του Ταμείου Ανάκαμψης, ο χρόνος είναι ιδανικός για το Κράτος να παρέμβει και να πρωτοστατήσει σε μία ενημερωτική πρωτοβουλία για την εκπαίδευση των πολιτών με οργανωμένο, συνεκτικό, απλό και πειστικό τρόπο σχετικά με τα πολλαπλά οφέλη αυτών των επενδύσεων, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στον στόχο της αυξημένης απορρόφησης κεφαλαίων, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, για την υλοποίηση αυτών των εμβληματικών έργων.»

 

Ο κ. Γιώργος Αλεξόπουλος, General Manager Group Strategic Planning & New Activities, Executive Member of the BoD – Hellenic Petroleum S.A. τόνισε: «Ο Όμιλος ΕΛΠΕ αντιμετωπίζει την πρόκληση της ενεργειακής μετάβασης,  βελτιστοποιώντας την απόδοση στις βασικές του δραστηριότητες, μειώνοντας το ανθρακικό τους αποτύπωμα και ταυτόχρονα αναπτύσσοντας ένα διαφοροποιημένο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο δραστηριοτήτων χαμηλού αποτυπώματος. Ο στόχος που έχουμε θέσει για βιώσιμη ανάπτυξη, προβλέπει τη βελτίωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος κατά 50% έως το 2030, κάτι και θα επιτευχθεί μέσω της μείωσης των εκπομπών στις βιομηχανικές μας δραστηριότητες, αλλά και της ανάπτυξης του χαρτοφυλακίου που διαθέτουμε σε έργα Ανανεώσιμων Πηγών. Σε όλες μας τις δράσεις, βελτιώνουμε διαρκώς την ενεργειακή αποδοτικότητα και προωθούμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ως μεγάλος καταναλωτής υδρογόνου και ηλεκτρικής ενέργειας στις βιομηχανικές μας δραστηριότητες, αναπτύσσουμε εφαρμογές για την παραγωγή μπλε και πράσινου υδρογόνου και δημιουργούμε εντός των εγκαταστάσεών μας μονάδες ΑΠΕ. Επιπλέον, αξιοποιούμε περισσότερες βιώσιμες πρώτες ύλες, προωθούμε την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων -όπως χρησιμοποιημένα τηγανέλαια και πλαστικά- και διερευνούμε τη δυνατότητα παραγωγής υγρών καυσίμων χαμηλών εκπομπών, σε ευρεία κλίμακα. Στον τομέα των βιώσιμων μεταφορών, αναπτύσσουμε δίκτυο ταχυφορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων σε όλη την επικράτεια. 

Στην ηλεκτροπαραγωγή από ανανεώσιμες πηγές, η θυγατρική μας “ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες” αναπτύσσει χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών και αιολικών έργων 1,3 GW και στοχεύει, μεσοπρόθεσμα, σε εγκατεστημένη ισχύ 600 MW. Το εμβληματικό φωτοβολταϊκό πάρκο 204 MW στην Κοζάνη -το μεγαλύτερο αυτή την στιγμή έργο ΑΠΕ στη Ελλάδα, αλλά και η πιο μεγάλη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών με πλαίσια διπλής όψεως στην Ευρώπη- βρίσκεται σε φάση κατασκευής και η ολοκλήρωσή του αναμένεται στις αρχές του 2022. Οι στρατηγικές επενδύσεις στις οποίες αναφέρθηκα, εξυπηρετούν τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, είναι μεγάλης κλίμακας και βρίσκονται στο ενδεδειγμένο στάδιο ωριμότητας. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός για την Ανάκαμψη και την Ανθεκτικότητα, δίνει μια εξαιρετική ευκαιρία για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά και την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας. Ο Όμιλος ΕΛΠΕ, φιλοδοξεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το εθνικό εγχείρημα.»

Τους κύριους άξονες του δεκαετούς επενδυτικού προγράμματος και της νέας στρατηγικής του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) παρουσίασε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης, στο πάνελ με θέμα «Πράσινη Ανάπτυξη – Επενδύσεις - Η πρόκληση της απορρόφησης των πόρων του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάκαμψης». Με ένα επενδυτικό πλάνο ύψους 5 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, ο ΑΔΜΗΕ γίνεται enabler της ενεργειακής μετάβασης επεκτείνοντας και εκσυγχρονίζοντας τις υποδομές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα. Σχεδιάζει και υλοποιεί μια σειρά από εμβληματικά έργα, όπως οι διασυνδέσεις των Κυκλάδων και η διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, δημιουργώντας ηλεκτρικό χώρο για τη διείσδυση περισσότερης πράσινης ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας. Εκτός από τις νησιωτικές διασυνδέσεις, ο ΑΔΜΗΕ δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα και στην αναβάθμιση της «ραχοκοκαλιάς» του ηλεκτρικού συστήματος μέσα από σημαντικά έργα ενίσχυσης και θωράκισης των υποδομών του. Ταυτόχρονα, επεκτείνει τις διεθνείς διασυνδέσεις, τόσο χερσαίες όσο και θαλάσσιες, με πολλαπλά οφέλη για τους πολίτες, τόσο σε επίπεδο ευστάθειας του συστήματος όσο και ανταγωνιστικότητας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Όχημα στην υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος του ΑΔΜΗΕ είναι η κοινοτική χρηματοδότηση είτε μέσω του ΕΣΠΑ είτε –προσφάτως- μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης που αποτελούν μοχλό επιτάχυνσης καίριων έργων για τις ενεργειακές υποδομές στη χώρα μας. Δύο σημαντικά έργα του Διαχειριστή, η νέα γραμμή Κόρινθος-Αττική μαζί με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου, καθώς και η Δ΄ Φάση Διασύνδεσης των Κυκλάδων, έχουν για ένταξη στο RRF. Μέσω του ΕΣΠΑ συγχρηματοδοτούνται, επίσης, σειρά έργων όπως οι διασυνδέσεις της Κρήτης και των Κυκλάδων. Ταυτόχρονα, ο ΑΔΜΗΕ προετοιμάζεται για την επόμενη ημέρα της Ενέργειας στη χώρα. Δηλώνει «παρών» στις νέες δραστηριότητες μετασχηματισμού του ενεργειακού τοπίου, όπως είναι τα έργα διασυνδέσεων μεγάλων μονάδων ΑΠΕ και υπεράκτιων

αιολικών πάρκων, αξιοποιώντας state-of-the-art τεχνολογίες όπως η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, με όραμα ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.

Στην τοποθέτησή του ο κ. Μανουσάκης τόνισε, τέλος, την ανάγκη απλούστευσης και επίσπευσης των αδειοδοτικών διαδικασιών που απαιτούνται για την κατασκευή των έργων ενεργειακών υποδομών. Με αυτόν τον τρόπο, το Σύστημα Μεταφοράς θα θωρακιστεί ταχύτερα απέναντι στην απειλή της κλιματικής αλλαγής και ταυτόχρονα θα επιταχυνθεί η στροφή προς την πράσινη ενέργεια με ακόμη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Μαύρος, CEO – PPC Renewables, μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής: «Στον ενεργειακό τομέα, η ουσία της μετάβασης συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο: αποανθρακοποίηση (decarbonization), ψηφιοποίηση (digitalization) και αποκεντρωμένη παραγωγή (decentralization). Η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης και η σημαντική πρόοδος του εξηλεκτρισμού (electrification) και της ψηφιοποίησης της οικονομίας αποτελούν τους κύριους άξονες για την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης και την ενίσχυση της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. Ο εξηλεκτρισμός δημιουργεί νέες προκλήσεις και ευκαιρίες ανάπτυξης στην ενεργειακή αγορά. Η ηλεκτροκίνηση, οι αντλίες θερμότητας στα κτίρια και η παραγωγή πράσινου υδρογόνου αποτελούν τεχνολογικές πρακτικές που αναμένεται, σύντομα, να καταστούν εμπορικά εφαρμόσιμες σε ευρεία κλίμακα. Η ενεργειακή μετάβαση που βρίσκεται σε εξέλιξη, σε συνδυασμό με την περαιτέρω εφαρμογή του εξηλεκτρισμού στα ενεργειακά συστήματα, αναμένεται να αποτελέσει τον κύριο μοχλό ενίσχυσης των επενδύσεων για την επόμενη μέρα των νέων έργων ΑΠΕ. Από την πλευρά της ενεργειακής πολιτικής, το ανανεωμένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) θέτει φιλόδοξους εθνικούς στόχους και, συγκεκριμένα, κατ’ ελάχιστον 35% μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, με τον αντίστοιχο στόχο για ΑΠΕ στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής να υπερβαίνει το 60%. Η υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε έργα ΑΠΕ τίθεται στον πυρήνα της ενεργειακής μετάβασης στην Ελλάδα με τις εκτιμώμενες επενδύσεις να διαμορφώνονται, με βάση το ΕΣΕΚ, στα 9 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες θεωρούμε πως έφτασε η ώρα να γίνουν πραγματικότητα σημαντικές επενδύσεις σε νέα έργα ΑΠΕ που θα συμβάλουν καταλυτικά στην επίτευξη των εθνικών στόχων για καθαρή ενέργεια και στην ενεργειακή μετάβαση που συντελείται, με γνώμονα τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη για τις κοινωνίες, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος.»

www.worldenergynews.gr



Ρoή Ειδήσεων

Δείτε επίσης