Ποιός είναι ο Άγιος Φανούριος την μνήμη του οποίου η Ορθοδοξία τιμά αύριο 27 Αυγούστου
Ο Άγιος Φανούριος υπήρξε η μορφή που πάντοτε θα βοηθούσε να βρεθούν τα χαμένα. Από γαμπρούς και νύφες μέχρι χαμένα πρόσωπα ή ακόμη και κλειδιά.
Στο όνομά του οι νοικοκυρές πηγαίνουν φανουρόπιτες στην Εκκλησία. Μια παράδοση πίστης και που ξεκίνησε στη Ρόδο και επεκτάθηκε σε ολόκληρη τη χώρα. Όσο για τον ίδιο τον Άγιο Φανούριο; Λέγεται πως αυτό δεν είναι καν το πραγματικό του όνομα, ενώ οι πληροφορίες που υπάρχουν για τον ίδιο και την ζωή του είναι ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Το μόνο γνωστό, σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση τουλάχιστον, είναι πως η μητέρα του Αγίου ήταν… αμαρτωλή.
Η αμαρτωλή μητέρα του Αγίου Φανουρίου
Αν και κανείς δεν γνωρίζει λεπτομέρειες για το που, πότε και πως έζησε ο Άγιος, εντούτοις η λαϊκή φαντασία έσπευσε να τις δημιουργήσει.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτήν, η μητέρα του Αγίου ήταν άνθρωπος που δεν βοηθούσε τους άλλους. Ήταν αμαρτωλή.
Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, αρκετοί είναι αυτοί που φτιάχνουν την πίτα για «να συγχωρεθεί η μάνα του Αγίου». Αυτό το έθιμο όμως είναι ελάχιστα διαδεδομένο.
Η ιστορία του Αγίου Φανουρίου
Μέχρι τον 14ο ή 15ο κατ’ άλλους αιώνα, ο Άγιος δεν ήταν γνωστός. Εκείνη την εποχή στη Ρόδο, κατά την διάρκεια εργασιών αναστήλωσης των τειχών της πόλεως, αποκαλύφθηκε πως υπήρχε ένας μισογκρεμισμένος Ναός στον οποίο υπήρχαν πολλές παλαιές εικόνες.
Μια από αυτές, η πιο καλοδιατηρημένη λέει η παράδοση, ήταν ενός Αγίου ο οποίος φορούσε ρωμαϊκά στρατιωτικά ρούχα και κρατούσε ένα κερί κι έναν Σταυρό.
Το όνομα που φαινόταν ήταν «Ο Άγιος Φανώ»
Γύρω από την εικόνα του Αγίου, υπήρχαν 12 παραστάσεις στις οποίες απεικονιζόταν το μαρτύριο του. Έτσι το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως πρόκειται για έναν μάρτυρα ο οποίος πιθανότατα υπήρξε στρατιώτης.
Το όνομα Φανούριος του αποδόθηκε από τον Μητροπολίτη Ρόδου Νείλο, ο οποίος ανακαίνισε το εκκλησάκι που βρέθηκε η εικόνα, αφιερώνοντας το στον νεοφανή Άγιο Φανούριο.
Αυτές είναι και οι μοναδικές πληροφορίες. Από την Ρόδο, στόμα με στόμα, η ιστορία του νέου Αγίου διαδόθηκε πρώτα στα γύρω νησιά και μετέπειτα σε ολόκληρη τη χώρα.
Η εικόνα του Αγίου Φανουρίου
Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή “Άγιος Φανούριος”. Παρίστανε ένα νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, που κρατούσε σταυρό με λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από 12 σκηνές του μαρτυρίου του.
Ο Μητροπολίτης καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου την ημέρα εύρεσής του και επίσης ανακαίνισε το εκκλησάκι που βρέθηκε η εικόνα, αφιερώνοντας το στον νεοφανή Άγιο Φανούριο.
Λόγω της εύρεσης της εικόνας του εκεί θεωρείται προστάτης του νησιού της Ρόδου. Λόγω της ετυμολογίας του ονόματός του, και της συγγένειάς του με το ρήμα φαίνω, που σημαίνει φανερώνω, είναι ιδιαιτέρως δημοφιλής στην λαϊκή παράδοση για την φανέρωση χαμένων ανθρώπων, ζώων ή πραγμάτων.
Η σπηλιά του Αγίου Φανουρίου, βρίσκεται στον κατεχόμενο Άγιο Γεώργιο Κερύνειας στο οποίο διατηρείται μια παράδοση για τον άγιο Φανούριο.
Σε μια βραχώδη ακρογιαλιά,σ΄ένα σπήλαιο στα βόρεια του χωριού, βρίσκεται το εικόνισμα του Αγίου, στο οποίο ο Άγιος κρύφτηκε όταν καταδιωκόταν από τους Σαρακηνούς προερχόμενος από την Μικρά Ασία.
Το θαύμα του Αγίου Φανουρίου με την απελευθέρωση των τριών ιερέων
Τον καιρό κατά τον οποίο η Κρήτη ήταν υποταγμένη στους Ενετούς δεν είχε ορθόδοξο επίσκοπο, επειδή τις επισκοπές είχαν σταδιακά καταλάβει Λατίνοι, με δόλιο τρόπο• όταν πέθαινε ένας ορθόδοξος απαγόρευαν να χειροτονηθεί αντικαταστάτης του και όριζαν στην έδρα του δικό τους, παπικό ιεράρχη.
Όσοι λοιπόν από τους ορθοδόξους επιθυμούσαν να ιερωθούν αποστέλλονταν στα Κύθηρα, όπου χειροτονούνταν και επέστρεφαν στην Κρήτη.
Την εποχή λοιπόν εκείνοι τρεις διάκονοι πήραν το καράβι, πήγαν στα Κύθηρα, χειροτονήθηκαν ιερείς και επέστρεφαν στο νησί τους. Στο ταξίδι της επιστροφής το καράβι έπεσε στα χέρια Αγαρηνών πειρατών.
Ανάμεσα στους άλλους αυτοί αιχμαλώτισαν και τους τρεις νεοχειροτονημένους ιερείς, τους μετέφεραν στη Ρόδο και τους πούλησαν για σκλάβους σε τρεις διαφορετικές οικογένειες Αγαρηνών.
Ενώ και οι τρεις θρηνούσαν για τη συμφορά πού τους έλαχε, άκουσαν για τα θαύματα πού επιτελούνταν με τη χάρη του Αγίου Φανουρίου.
Και χωρίς ο ένας ιερέας να ξέρει τι κάνει ο άλλος, έστρεψαν και οι τρεις τη σκέψη τους στον άγιο και τον παρακαλούσαν να μεσιτέψει στον Κύριο και να βρουν την ελευθερία τους, ώστε να επιστρέψουν στο ποίμνιο τους στην Κρήτη.
Τότε λοιπόν «ο ταχύς σε προστασία και ισχυρός σε βοήθεια μέγας Φανούριος», εμφανίστηκε σε όραμα στους τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες των ιερέων, την ώρα του ύπνου, και τους έδωσε εντολή να επιτρέψουν στους αιχμαλώτους να πάνε να προσκυνήσουν στον ιερό ναό του. Οι σκληροί Αγαρηνοί, θεωρώντας το όραμα αυτό δαιμονική ενέργεια, έδεσαν με αλυσίδες τους σκλάβους τους και τους βασάνισαν.
Τη νύχτα όμως ο άγιος παρουσιάστηκε στους αιχμαλώτους, τους έλυσε από τα δεσμά, τους έδωσε θάρρος και τους βεβαίωσε ότι την άλλη μέρα θα ελευθερωθούν. Έπειτα εμφανίστηκε σε όραμα και στους τρεις Αγαρηνούς και τους προειδοποίησε, ότι αν δεν ελευθερώσουν τους σκλάβους τους, θα δουν τη δύναμη του Θεού!
Κι επειδή αυτοί δεν συμμορφώθηκαν, «ξύπνησαν το πρωί τυφλοί, παράλυτοι και μαστιζόμενοι από φρικτούς πόνους». Έντρομοι κάλεσε ο καθένας το δικό του αιχμάλωτο ιερέα και ρώτησαν τι έπρεπε να κάνουν για να γιατρευθούν.
Τότε εμφανίστηκε και τρίτη φορά ο άγιος και τους υπέδειξε να στείλουν αμέσως στο ναό του το έγγραφο βεβαίωση ότι ελευθερώνουν το σκλάβο τους και θα γίνονταν και πάλι καλά.
Πράγματι το πρωί της επόμενης μέρας άνθρωπος τους προσκόμισε τη βεβαίωση αυτή, αμέσως θεραπεύτηκαν και όχι μόνο άφησαν ελεύθερους τους τρεις ιερείς, αλλά και πλήρωσαν τη δαπάνη του ταξιδιού τους από Ρόδο για Κρήτη.
Το Συναξάρι αναφέρει ότι προτού αναχωρήσουν, οι ιερείς έκαμαν ένα αντίγραφο της ιεράς εικόνας του αγίου Φανουρίου και το πήραν μαζί τους «ως πλούτο ουράνιο και ανέκλειπτο θησαυρό», τιμούσαν δε τον άγιο με ετήσιες πανηγύρεις, χωρίς να πάψουν, ενόσω ζούσαν, να διηγούνται στους χριστιανούς τη μεγάλη ευεργεσία του.
Πηγή: EKKLHCIA ON LINE
www.worldenergynews.gr
Στο όνομά του οι νοικοκυρές πηγαίνουν φανουρόπιτες στην Εκκλησία. Μια παράδοση πίστης και που ξεκίνησε στη Ρόδο και επεκτάθηκε σε ολόκληρη τη χώρα. Όσο για τον ίδιο τον Άγιο Φανούριο; Λέγεται πως αυτό δεν είναι καν το πραγματικό του όνομα, ενώ οι πληροφορίες που υπάρχουν για τον ίδιο και την ζωή του είναι ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Το μόνο γνωστό, σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση τουλάχιστον, είναι πως η μητέρα του Αγίου ήταν… αμαρτωλή.
Η αμαρτωλή μητέρα του Αγίου Φανουρίου
Αν και κανείς δεν γνωρίζει λεπτομέρειες για το που, πότε και πως έζησε ο Άγιος, εντούτοις η λαϊκή φαντασία έσπευσε να τις δημιουργήσει.
Σύμφωνα λοιπόν με αυτήν, η μητέρα του Αγίου ήταν άνθρωπος που δεν βοηθούσε τους άλλους. Ήταν αμαρτωλή.
Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, αρκετοί είναι αυτοί που φτιάχνουν την πίτα για «να συγχωρεθεί η μάνα του Αγίου». Αυτό το έθιμο όμως είναι ελάχιστα διαδεδομένο.
Η ιστορία του Αγίου Φανουρίου
Μέχρι τον 14ο ή 15ο κατ’ άλλους αιώνα, ο Άγιος δεν ήταν γνωστός. Εκείνη την εποχή στη Ρόδο, κατά την διάρκεια εργασιών αναστήλωσης των τειχών της πόλεως, αποκαλύφθηκε πως υπήρχε ένας μισογκρεμισμένος Ναός στον οποίο υπήρχαν πολλές παλαιές εικόνες.
Μια από αυτές, η πιο καλοδιατηρημένη λέει η παράδοση, ήταν ενός Αγίου ο οποίος φορούσε ρωμαϊκά στρατιωτικά ρούχα και κρατούσε ένα κερί κι έναν Σταυρό.
Το όνομα που φαινόταν ήταν «Ο Άγιος Φανώ»
Γύρω από την εικόνα του Αγίου, υπήρχαν 12 παραστάσεις στις οποίες απεικονιζόταν το μαρτύριο του. Έτσι το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως πρόκειται για έναν μάρτυρα ο οποίος πιθανότατα υπήρξε στρατιώτης.
Το όνομα Φανούριος του αποδόθηκε από τον Μητροπολίτη Ρόδου Νείλο, ο οποίος ανακαίνισε το εκκλησάκι που βρέθηκε η εικόνα, αφιερώνοντας το στον νεοφανή Άγιο Φανούριο.
Αυτές είναι και οι μοναδικές πληροφορίες. Από την Ρόδο, στόμα με στόμα, η ιστορία του νέου Αγίου διαδόθηκε πρώτα στα γύρω νησιά και μετέπειτα σε ολόκληρη τη χώρα.
Η εικόνα του Αγίου Φανουρίου
Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή “Άγιος Φανούριος”. Παρίστανε ένα νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, που κρατούσε σταυρό με λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από 12 σκηνές του μαρτυρίου του.
Ο Μητροπολίτης καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου την ημέρα εύρεσής του και επίσης ανακαίνισε το εκκλησάκι που βρέθηκε η εικόνα, αφιερώνοντας το στον νεοφανή Άγιο Φανούριο.
Λόγω της εύρεσης της εικόνας του εκεί θεωρείται προστάτης του νησιού της Ρόδου. Λόγω της ετυμολογίας του ονόματός του, και της συγγένειάς του με το ρήμα φαίνω, που σημαίνει φανερώνω, είναι ιδιαιτέρως δημοφιλής στην λαϊκή παράδοση για την φανέρωση χαμένων ανθρώπων, ζώων ή πραγμάτων.
Η σπηλιά του Αγίου Φανουρίου
Η σπηλιά του Αγίου Φανουρίου, βρίσκεται στον κατεχόμενο Άγιο Γεώργιο Κερύνειας στο οποίο διατηρείται μια παράδοση για τον άγιο Φανούριο.
Σε μια βραχώδη ακρογιαλιά,σ΄ένα σπήλαιο στα βόρεια του χωριού, βρίσκεται το εικόνισμα του Αγίου, στο οποίο ο Άγιος κρύφτηκε όταν καταδιωκόταν από τους Σαρακηνούς προερχόμενος από την Μικρά Ασία.
Το θαύμα του Αγίου Φανουρίου με την απελευθέρωση των τριών ιερέων
Τον καιρό κατά τον οποίο η Κρήτη ήταν υποταγμένη στους Ενετούς δεν είχε ορθόδοξο επίσκοπο, επειδή τις επισκοπές είχαν σταδιακά καταλάβει Λατίνοι, με δόλιο τρόπο• όταν πέθαινε ένας ορθόδοξος απαγόρευαν να χειροτονηθεί αντικαταστάτης του και όριζαν στην έδρα του δικό τους, παπικό ιεράρχη.
Όσοι λοιπόν από τους ορθοδόξους επιθυμούσαν να ιερωθούν αποστέλλονταν στα Κύθηρα, όπου χειροτονούνταν και επέστρεφαν στην Κρήτη.
Την εποχή λοιπόν εκείνοι τρεις διάκονοι πήραν το καράβι, πήγαν στα Κύθηρα, χειροτονήθηκαν ιερείς και επέστρεφαν στο νησί τους. Στο ταξίδι της επιστροφής το καράβι έπεσε στα χέρια Αγαρηνών πειρατών.
Ανάμεσα στους άλλους αυτοί αιχμαλώτισαν και τους τρεις νεοχειροτονημένους ιερείς, τους μετέφεραν στη Ρόδο και τους πούλησαν για σκλάβους σε τρεις διαφορετικές οικογένειες Αγαρηνών.
Ενώ και οι τρεις θρηνούσαν για τη συμφορά πού τους έλαχε, άκουσαν για τα θαύματα πού επιτελούνταν με τη χάρη του Αγίου Φανουρίου.
Και χωρίς ο ένας ιερέας να ξέρει τι κάνει ο άλλος, έστρεψαν και οι τρεις τη σκέψη τους στον άγιο και τον παρακαλούσαν να μεσιτέψει στον Κύριο και να βρουν την ελευθερία τους, ώστε να επιστρέψουν στο ποίμνιο τους στην Κρήτη.
Τότε λοιπόν «ο ταχύς σε προστασία και ισχυρός σε βοήθεια μέγας Φανούριος», εμφανίστηκε σε όραμα στους τρεις διαφορετικούς Αγαρηνούς αφέντες των ιερέων, την ώρα του ύπνου, και τους έδωσε εντολή να επιτρέψουν στους αιχμαλώτους να πάνε να προσκυνήσουν στον ιερό ναό του. Οι σκληροί Αγαρηνοί, θεωρώντας το όραμα αυτό δαιμονική ενέργεια, έδεσαν με αλυσίδες τους σκλάβους τους και τους βασάνισαν.
Τη νύχτα όμως ο άγιος παρουσιάστηκε στους αιχμαλώτους, τους έλυσε από τα δεσμά, τους έδωσε θάρρος και τους βεβαίωσε ότι την άλλη μέρα θα ελευθερωθούν. Έπειτα εμφανίστηκε σε όραμα και στους τρεις Αγαρηνούς και τους προειδοποίησε, ότι αν δεν ελευθερώσουν τους σκλάβους τους, θα δουν τη δύναμη του Θεού!
Κι επειδή αυτοί δεν συμμορφώθηκαν, «ξύπνησαν το πρωί τυφλοί, παράλυτοι και μαστιζόμενοι από φρικτούς πόνους». Έντρομοι κάλεσε ο καθένας το δικό του αιχμάλωτο ιερέα και ρώτησαν τι έπρεπε να κάνουν για να γιατρευθούν.
Τότε εμφανίστηκε και τρίτη φορά ο άγιος και τους υπέδειξε να στείλουν αμέσως στο ναό του το έγγραφο βεβαίωση ότι ελευθερώνουν το σκλάβο τους και θα γίνονταν και πάλι καλά.
Πράγματι το πρωί της επόμενης μέρας άνθρωπος τους προσκόμισε τη βεβαίωση αυτή, αμέσως θεραπεύτηκαν και όχι μόνο άφησαν ελεύθερους τους τρεις ιερείς, αλλά και πλήρωσαν τη δαπάνη του ταξιδιού τους από Ρόδο για Κρήτη.
Το Συναξάρι αναφέρει ότι προτού αναχωρήσουν, οι ιερείς έκαμαν ένα αντίγραφο της ιεράς εικόνας του αγίου Φανουρίου και το πήραν μαζί τους «ως πλούτο ουράνιο και ανέκλειπτο θησαυρό», τιμούσαν δε τον άγιο με ετήσιες πανηγύρεις, χωρίς να πάψουν, ενόσω ζούσαν, να διηγούνται στους χριστιανούς τη μεγάλη ευεργεσία του.
Πηγή: EKKLHCIA ON LINE
www.worldenergynews.gr
