Ξεπερνά τα δύο έτη η εξέταση από τη ΡΑΕ των αιτήσεων για την έκδοση νέων αδειών παραγωγής
Καθυστερήσεις στην έκδοση αδειών παραγωγής που ξεπερνούν τα δύο έτη και νέα εμπόδια στις επενδύσεις ΑΠΕ καταγγέλλουν εκπρόσωποι του κλάδου, εκφράζοντας τις ανησυχίες τους για την επίτευξη του νέου αναθεωρημένου στόχου για μερίδιο των ΑΠΕ στο σύνολο της παραγόμενης ενέργειας το 2030 στο 35%, από 31% που προβλέπει το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
Τους τελευταίους μήνες αντιμετωπίζονται μεγάλες δυσχέρειες για την μεταφορά ανεμογεννητριών λόγω αρνήσεων ορισμένων διαχειριστών αυτοκινητοδρόμων να επιτρέψουν τη διέλευση των σχετικών φορτίων. Οι αρνήσεις αυτές βασίζονται σε αυθαίρετους περιορισμούς των εκάστοτε ορίων του βάρους των φορτίων, παρότι τα χαρακτηριστικά των αιτούμενων μεταφορών είναι εντός των προδιαγραφών σχεδίασης των αυτοκινητοδρόμων και μάλιστα με σημαντικά περιθώρια ασφάλειας.
Μπλόκο στη διέλευση του εξοπλισμού
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση αιολικού πάρκου υπό κατασκευή στη Δυτική Μακεδονία, του οποίου τμήματα των ανεμογεννητριών έχουν εγκλωβιστεί στο λιμάνι του Βόλου, καθώς ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου δεν επιτρέπει τη διέλευση φορτίων με βάρος μεγαλύτερο των 44 τόνων.
Ταυτόχρονα η Περιφέρεια Θεσσαλίας επίσης αρνείται την άδεια μεταφοράς του εξοπλισμού των ανεμογεννητριών, επικαλούμενη ένα όριο βάρους των φορτίων των περιφερειακών οδών μόλις στους 3,5 τόνους.
Το πρόβλημα έχει ήδη τεθεί τόσο από τους εμπλεκόμενους επενδυτές, όσο και από τους φορείς των ΑΠΕ, στους υπηρεσιακούς παράγοντες, αλλά και στις νέες πολιτικές ηγεσίες των υπουργείων Μεταφορών και Ενέργειας, οι οποίες έχουν δείξει να αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα του και να θέλουν να δώσουν λύση.
Θα πρέπει όμως αυτό να γίνει πολύ σύντομα καθώς όλο και περισσότερα έργα σε διάφορες περιοχές της χώρας έρχονται αντιμέτωπα με αυτό το αναπάντεχο εμπόδιο.
Αλλαγή του τρόπου εξέτασης των αιτήσεων για νέες άδειες
Αυξανόμενη καθυστέρηση τα τελευταία χρόνια καταγγέλλουν επενδυτές του κλάδου και στην έκδοση νέων αδειών παραγωγής ΑΠΕ, αλλά και στην τροποποίηση υφιστάμενων, με αποτέλεσμα, όπως τονίζουν, σήμερα ο χρόνος εξέτασης των αιτήσεων για άδειες παραγωγής από τη ΡΑΕ να έχει ξεπεράσει τα 2 έτη.
Η αύξηση του αριθμού των αιτήσεων σε κάθε κύκλο υποβολής και η υποστελέχωση της ΡΑΕ είναι σίγουρα λόγοι για την καθυστέρηση, αλλά όχι οι μοναδικοί.
Σημαντικό ρόλο έχει παίξει επίσης και η αλλαγή του τρόπου εξέτασης των αιτήσεων από τη ΡΑΕ με βάση το σχετικό Κανονισμό.
Παρότι ο Κανονισμός δεν έχει αλλάξει, η ΡΑΕ πλέον επικεντρώνεται υπερβολικά σε τυπικά θέματα, εξαντλώντας ή μερικές φορές ακόμα και υπερβαίνοντας τα όρια των διατάξεων του, ειδικά σε ό,τι αφορά την εξέταση του κριτηρίου της οικονομικής δυνατότητας του αιτούντος.
Το αποτέλεσμα είναι να πολλαπλασιάζεται ο χρόνος εξέτασης κάθε αίτησης με ατελείωτη αλληλογραφία μεταξύ της Αρχής και των αιτούντων με απαιτήσεις για επιπλέον στοιχεία, προσκόμιση τους από τον αιτούντα, νέες απαιτήσεις κ.ο.κ.
Στοιχεία μάλιστα που στις περισσότερες περιπτώσεις αφορούν τον τύπο των διατάξεων, όπως τις ερμήνευσε από μια χρονική στιγμή και πέρα η ΡΑΕ και δεν έχουν σχέση ούτε με την ουσία του αιτούμενου έργου ΑΠΕ, ούτε με τις πραγματικές δυνατότητες του αιτούντα.
Εκτός λειτουργίας ο Γεωπληροφοριακός Χάρτης
Αποκορύφωμα της δυσλειτουργίας της ΡΑΕ είναι η κατάρρευση του κεντρικού ηλεκτρονικού συστήματος της Αρχής τον περασμένο Ιούλιο. Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν λειτουργούσε ούτε ο ιστότοπος αλλά ούτε καν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο της ΡΑΕ, ενώ μέχρι σήμερα εξακολουθεί να είναι εκτός λειτουργίας ο Γεωπληροφοριακός Χάρτης, που αποτελεί βασικό εργαλείο της αγοράς για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ.
Η θεαματική αυτή αστοχία έχει δώσει τροφή για διάφορες φήμες σχετικά με το τι και γιατί συνέβη.
Την ίδια στιγμή όμως η ΡΑΕ παρουσιάζεται ιδιαίτερα ελαστική και αποτελεσματική στα αιτήματα για άδειες παραγωγής θερμικών σταθμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο διάστημα έχει εκδοθεί ένας σημαντικός αριθμός αδειών παραγωγής μονάδων φυσικού αερίου ισχύος εκατοντάδων μεγαβάτ ο καθένας, με συνοπτικές διαδικασίες και σε χρόνους που δεν υπερέβαιναν τους 5 με 6 μήνες.
Η άνιση αυτή μεταχείριση αποκτά μια επιπλέον διάσταση καθώς η χώρα μεταβαίνει ήδη στη νέα μορφή της αγοράς ενέργειας, όπου συμβατικοί σταθμοί και ΑΠΕ ανταγωνίζονται ευθέως με τη σταδιακή κατάργηση των συστημάτων στήριξης των τελευταίων.
Σε ένα τέτοιο καθεστώς οι καθυστερήσεις και ιδιαίτερα αυτής της έκτασης στην αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ συνιστούν σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα, υπονομεύουν την επίτευξη των εθνικών στόχων ΑΠΕ του ΕΣΕΚ και αυξάνουν το κόστος παραγωγής ενέργειας, που τελικά θα επωμιστούν οι τελικοί καταναλωτές.
Απλοποίηση του Κανονισμού Αδειών Παραγωγής
Πρόσφατα η ΡΑΕ αναγνώρισε το πρόβλημα και ξεκίνησε διαδικασία απλοποίησης του Κανονισμού Αδειών Παραγωγής από ΑΠΕ προσλαμβάνοντας νομικό σύμβουλο για το σκοπό αυτό. Η απλοποίηση είναι φυσικά καλοδεχούμενη, αλλά η αλλαγή του Κανονισμού θα χρειαστεί σημαντικό χρόνο, ενώ οι αιτήσεις συνεχίζουν να συσσωρεύονται.
Για το λόγο αυτό απαιτείται η ΡΑΕ να λάβει άμεσα μέτρα εντός των περιθωρίων του υφιστάμενου Κανονισμού για την άμεση απεμπλοκή των εκατοντάδων αιτήσεων που εκκρεμούν.
Τα περιθώρια αυτά υπάρχουν, το θέμα είναι αν η διοίκηση της ΡΑΕ θέλει να αναστρέψει την πορεία που έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια. Η αγορά των ΑΠΕ αναμένει από τη νέα πολιτική ηγεσία να συνδράμει αντίστοιχα στην άμεση επίλυση του οξύτατου αυτού προβλήματος στα πλαίσια πάντα της ανεξαρτησίας της Αρχής.
Τους τελευταίους μήνες αντιμετωπίζονται μεγάλες δυσχέρειες για την μεταφορά ανεμογεννητριών λόγω αρνήσεων ορισμένων διαχειριστών αυτοκινητοδρόμων να επιτρέψουν τη διέλευση των σχετικών φορτίων. Οι αρνήσεις αυτές βασίζονται σε αυθαίρετους περιορισμούς των εκάστοτε ορίων του βάρους των φορτίων, παρότι τα χαρακτηριστικά των αιτούμενων μεταφορών είναι εντός των προδιαγραφών σχεδίασης των αυτοκινητοδρόμων και μάλιστα με σημαντικά περιθώρια ασφάλειας.
Μπλόκο στη διέλευση του εξοπλισμού
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση αιολικού πάρκου υπό κατασκευή στη Δυτική Μακεδονία, του οποίου τμήματα των ανεμογεννητριών έχουν εγκλωβιστεί στο λιμάνι του Βόλου, καθώς ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου δεν επιτρέπει τη διέλευση φορτίων με βάρος μεγαλύτερο των 44 τόνων.
Ταυτόχρονα η Περιφέρεια Θεσσαλίας επίσης αρνείται την άδεια μεταφοράς του εξοπλισμού των ανεμογεννητριών, επικαλούμενη ένα όριο βάρους των φορτίων των περιφερειακών οδών μόλις στους 3,5 τόνους.
Το πρόβλημα έχει ήδη τεθεί τόσο από τους εμπλεκόμενους επενδυτές, όσο και από τους φορείς των ΑΠΕ, στους υπηρεσιακούς παράγοντες, αλλά και στις νέες πολιτικές ηγεσίες των υπουργείων Μεταφορών και Ενέργειας, οι οποίες έχουν δείξει να αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα του και να θέλουν να δώσουν λύση.
Θα πρέπει όμως αυτό να γίνει πολύ σύντομα καθώς όλο και περισσότερα έργα σε διάφορες περιοχές της χώρας έρχονται αντιμέτωπα με αυτό το αναπάντεχο εμπόδιο.
Αλλαγή του τρόπου εξέτασης των αιτήσεων για νέες άδειες
Αυξανόμενη καθυστέρηση τα τελευταία χρόνια καταγγέλλουν επενδυτές του κλάδου και στην έκδοση νέων αδειών παραγωγής ΑΠΕ, αλλά και στην τροποποίηση υφιστάμενων, με αποτέλεσμα, όπως τονίζουν, σήμερα ο χρόνος εξέτασης των αιτήσεων για άδειες παραγωγής από τη ΡΑΕ να έχει ξεπεράσει τα 2 έτη.
Η αύξηση του αριθμού των αιτήσεων σε κάθε κύκλο υποβολής και η υποστελέχωση της ΡΑΕ είναι σίγουρα λόγοι για την καθυστέρηση, αλλά όχι οι μοναδικοί.
Σημαντικό ρόλο έχει παίξει επίσης και η αλλαγή του τρόπου εξέτασης των αιτήσεων από τη ΡΑΕ με βάση το σχετικό Κανονισμό.
Παρότι ο Κανονισμός δεν έχει αλλάξει, η ΡΑΕ πλέον επικεντρώνεται υπερβολικά σε τυπικά θέματα, εξαντλώντας ή μερικές φορές ακόμα και υπερβαίνοντας τα όρια των διατάξεων του, ειδικά σε ό,τι αφορά την εξέταση του κριτηρίου της οικονομικής δυνατότητας του αιτούντος.
Ατέλειωτη αλληλογραφία
Το αποτέλεσμα είναι να πολλαπλασιάζεται ο χρόνος εξέτασης κάθε αίτησης με ατελείωτη αλληλογραφία μεταξύ της Αρχής και των αιτούντων με απαιτήσεις για επιπλέον στοιχεία, προσκόμιση τους από τον αιτούντα, νέες απαιτήσεις κ.ο.κ.
Στοιχεία μάλιστα που στις περισσότερες περιπτώσεις αφορούν τον τύπο των διατάξεων, όπως τις ερμήνευσε από μια χρονική στιγμή και πέρα η ΡΑΕ και δεν έχουν σχέση ούτε με την ουσία του αιτούμενου έργου ΑΠΕ, ούτε με τις πραγματικές δυνατότητες του αιτούντα.
Εκτός λειτουργίας ο Γεωπληροφοριακός Χάρτης
Αποκορύφωμα της δυσλειτουργίας της ΡΑΕ είναι η κατάρρευση του κεντρικού ηλεκτρονικού συστήματος της Αρχής τον περασμένο Ιούλιο. Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν λειτουργούσε ούτε ο ιστότοπος αλλά ούτε καν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο της ΡΑΕ, ενώ μέχρι σήμερα εξακολουθεί να είναι εκτός λειτουργίας ο Γεωπληροφοριακός Χάρτης, που αποτελεί βασικό εργαλείο της αγοράς για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ.
Η θεαματική αυτή αστοχία έχει δώσει τροφή για διάφορες φήμες σχετικά με το τι και γιατί συνέβη.
Την ίδια στιγμή όμως η ΡΑΕ παρουσιάζεται ιδιαίτερα ελαστική και αποτελεσματική στα αιτήματα για άδειες παραγωγής θερμικών σταθμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο διάστημα έχει εκδοθεί ένας σημαντικός αριθμός αδειών παραγωγής μονάδων φυσικού αερίου ισχύος εκατοντάδων μεγαβάτ ο καθένας, με συνοπτικές διαδικασίες και σε χρόνους που δεν υπερέβαιναν τους 5 με 6 μήνες.
Η άνιση αυτή μεταχείριση αποκτά μια επιπλέον διάσταση καθώς η χώρα μεταβαίνει ήδη στη νέα μορφή της αγοράς ενέργειας, όπου συμβατικοί σταθμοί και ΑΠΕ ανταγωνίζονται ευθέως με τη σταδιακή κατάργηση των συστημάτων στήριξης των τελευταίων.
Σε ένα τέτοιο καθεστώς οι καθυστερήσεις και ιδιαίτερα αυτής της έκτασης στην αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ συνιστούν σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα, υπονομεύουν την επίτευξη των εθνικών στόχων ΑΠΕ του ΕΣΕΚ και αυξάνουν το κόστος παραγωγής ενέργειας, που τελικά θα επωμιστούν οι τελικοί καταναλωτές.
Απλοποίηση του Κανονισμού Αδειών Παραγωγής
Πρόσφατα η ΡΑΕ αναγνώρισε το πρόβλημα και ξεκίνησε διαδικασία απλοποίησης του Κανονισμού Αδειών Παραγωγής από ΑΠΕ προσλαμβάνοντας νομικό σύμβουλο για το σκοπό αυτό. Η απλοποίηση είναι φυσικά καλοδεχούμενη, αλλά η αλλαγή του Κανονισμού θα χρειαστεί σημαντικό χρόνο, ενώ οι αιτήσεις συνεχίζουν να συσσωρεύονται.
Για το λόγο αυτό απαιτείται η ΡΑΕ να λάβει άμεσα μέτρα εντός των περιθωρίων του υφιστάμενου Κανονισμού για την άμεση απεμπλοκή των εκατοντάδων αιτήσεων που εκκρεμούν.
Τα περιθώρια αυτά υπάρχουν, το θέμα είναι αν η διοίκηση της ΡΑΕ θέλει να αναστρέψει την πορεία που έχει ακολουθήσει τα τελευταία χρόνια. Η αγορά των ΑΠΕ αναμένει από τη νέα πολιτική ηγεσία να συνδράμει αντίστοιχα στην άμεση επίλυση του οξύτατου αυτού προβλήματος στα πλαίσια πάντα της ανεξαρτησίας της Αρχής.
www.worlenergynews.gr
