Το φυσικό αέριο και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αποδεικνύονται φθηνότερες, ασφαλέστερες και ευκολότερες λύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή
Σε παράγοντα καθοριστικής σημασίας για το μέλλον της ηλεκτροπαραγωγής αναδεικνύεται η τιμή των CO2 και κυρίως το φράγμα των 30 ευρώ ανά τόνο που τείνει να σπάσει.
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας του Bloomberg ΝEF, η άνοδος της τιμής των CO2 σε συνδυασμό με τη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου είναι οι δύο παράμετροι που αλλάζουν θεμελιωδώς τα περιθώρια κέρδους των μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού ανά τύπο καυσίμου, εκτοπίζοντας τον άλλοτε φθηνό άνθρακα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι το φυσικό αέριο διαπραγματεύεται σήμερα κοντά στα πιο χαμηλά επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας, ενώ οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής CO2 είναι διπλάσιες από την προ ενός έτους τιμή.
Έτσι η μετάβαση στην μετά άνθρακα εποχή φαίνεται ότι επιτυγχάνεται με όρους αγοράς και όχι μόνο ως υποχρέωση της πολιτικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η τάση αυτή ήταν εμφανής εφέτος στην Ιταλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η συμμετοχή του άνθρακα στο ενεργειακό μείγμα μειώθηκε σημαντικά.
Η μείωση πραγματοποιείται με τόσο γρήγορους ρυθμούς, ώστε μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι όπως η RWE AG στη Γερμανία και η ιταλική Enel SpA να αναθεωρούν τους υπολογισμούς τους, επισπεύδοντας τον χρόνο που θα απαιτηθεί για την επίτευξη των στόχων μείωσης του CO2.
«Είναι μια μαγική ευθυγράμμιση που επιταχύνει τη μετάβαση» δήλωσε στο Bloomberg κορυφαίο στέλεχος της Enel/
«Έχουμε μια ευθυγράμμιση του στόχου για το Κλίμα με την οικονομία της αγοράς, που στηρίζει τη στροφή στο φυσικό αέριο και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας επειδή είναι φθηνότερες, ασφαλέστερες και ευκολότερες» πρόσθεσε.
Εξάλλου η αφθονία προσφοράς φθηνού φυσικού αερίου μειώνει το μερίδιο αγοράς του άνθρακα στις ΗΠΑ, όπου έκλεισαν πολλά ανθρακικά εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής.
Τα νέα τερματικά εξαγωγής που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ διοχετεύουν φθηνό αμερικανικό αέριο παγκοσμίως, παρακινώντας χώρες της Ασίας, ιδίως την Κίνα και το Πακιστάν, να αγοράζουν Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (LNG) αντί για άνθρακα, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
«Η έξοδος από τον άνθρακα καθοδηγείται τελικά από την αγορά», δήλωσε η Claudia Kemfert, καθηγήτρια ενεργειακής οικονομίας στο ερευνητικό ινστιτούτο DIW του Βερολίνου.
«Η αναθεώρηση του συστήματος εμπορίας εκπομπής ρύπων τελικά λειτούργησε» πρόσθεσε.
Δραστική μείωση της παραγωγής και χρήσης άνθρακα
Η παραγωγή άνθρακα στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και τη Βρετανία μειώθηκε κατά 40% σε ετήσια βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2019, σύμφωνα με την S&P Global Platts Analytics. Η συμμετοχή του άνθρακα στο ενεργειακό μείγμα της Βρετανίας μέσα σε μία δεκαετία έπεσε από 35% σε περίπου 4% σήμερα, εν μέρει λόγω των στόχων που έχει θέσει η βρετανική κυβέρνηση για την εξάλειψη του άνθρακα από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2025.
Η τιμή αναφοράς του άνθρακα στα συμβόλαια προθεσμίας ενός έτους έπεσε από 100 δολάρια τον τόνο σε μόλις 62 δολάρια τον τόνο.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος της φετινής χρονιάς ήταν πιο αποδοτικό για τις εταιρίες ηλεκτρισμού να στραφούν στις μονάδες αερίου και κλείσουν τους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς.
Είναι ενδεικτικό ότι σε ορισμένα βραχυπρόθεσμα συμβόλαια, το περιθώριο κέρδους για τις μονάδες φυσικού αερίου έφθασε ως και 14 ευρώ/MWh πάνω από τις ανθρακικές.
Το αποτέλεσμα είναι οι μονάδες φυσικού αερίου να ανταγωνίζονται ευθέως τις ανθρακικές μονάδες σε καθαρά οικονομική βάση, κυρίως εξ αιτίας της αύξησης της τιμής των ρύπων.
Τον Ιούνιο στη Γερμανία η χρήση άνθρακα έπεσε θεαματικά, καθώς η παραγωγή λιγνιτικής ενέργειας υποχώρησε κατά 38% και του hard coal κατά 41% σε σχέση με τον Ιούνιο 2018.
Στην Ιταλία η λιθανθρακική παραγωγή μειώθηκε κατά 19% το πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ενώ η χρήση λιθάνθρακα για ηλεκτροπαραγωγή στην Ισπανία μειώθηκε στο 6,7% το πρώτο εξάμηνο, ενώ το φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 17%, σύμφωνα με την RedElectrica Corp.
Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι με τις τρέχουσες τιμές των δικαιωμάτων ρύπων, λίγο κάτω από τα 30 ευρώ/τόνο, ο άνθρακας δεν μπορεί πια να είναι ανταγωνιστικό καύσιμο ηλεκτροπαραγωγής.
Το όριο των 30 ευρώ/τόνο είναι εκείνο για το οποίο πολλοί οικονομολόγοι είχαν δηλώσει στο παρελθόν ότι είναι ο παράγων που θα επηρεάσει θεμελιωδώς τον τρόπο που η βιομηχανία ηλεκτρισμού καθορίζει τη στρατηγική της.
Πιστή στον άνθρακα η ανατολική Ευρώπη
Υπάρχουν όμως και χώρες όπου η μετατόπιση αυτή καθυστερεί.
Πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρακα για παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και για θέσεις εργασίας.
Η Πολωνία εξακολουθεί να συγκεντρώνει περισσότερο από το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας από τα ορυκτά καύσιμα, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg NEF.
Η προσφορά αυξήθηκε κατά 5% από ένα χρόνο πριν το πρώτο τρίμηνο, ανέφερε η Eurostat.
Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που μπορεί να λειτουργήσουν επιβραδυντικά στη μετάβαση.
Ορισμένες μεγάλοι ηλεκτροπαραγωγοί όπως η RWE έχουν αντισταθμίσει την έκθεσή τους στις τιμές του διοξειδίου του άνθρακα για πολλά χρόνια στο μέλλον, πράγμα που τους επιτρέπει να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν ως καύσιμο τον λιθάνθρακα με κέρδος και να αποφεύγουν μία βίαιη
προσαρμογή στα νέα οικονομικά δεδομένα της αγοράς, υπαγορευμένη πολλές φορές από τις βραχυπρόθεσμες κινήσεις των τιμών των εμπορευμάτων.
Στελέχη της RWE δήλωσαν ότι αναμένουν επιβράδυνση της στροφής στο φυσικό αέριο αν η αύξηση τιμών που εμφανίζεται στα προθεσμιακά συμβόλαια υλοποιηθεί και στις σποτ αγορές.
Από την πλευρά της, η βιομηχανία άνθρακα ελπίζει να παραμείνει στην αγορά όσο το δυνατόν περισσότερο.
Υποστηρίζει ότι τα πιο αποδοτικά και λιγότερο ρυπογόνα σύγχρονα εργοστάσια άνθρακα είναι εξίσου καθαρά με ορισμένες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου. Η Παγκόσμια Ένωση Άνθρακα επιδιώκει την ανάπτυξη της τεχνολογίας διακράτησης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.
www.worldenergynews.gr
