Διοίκηση της επιχείρησης και Υπερταμείο δεν αντιμετώπισαν τα προβλήματα με τη λήψη μέτρων, αλλά αρκέστηκαν στο να διαπιστώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις
Η εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ΔΕΗ και η οποία επιβεβαιώθηκε πλήρως από τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2019, βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης εν όψει των εκλογών της 7ης Ιουλίου.
Η απερχόμενη κυβέρνηση να μιλάει για «κινδυνολογία» εκ μέρους της αντιπολίτευσης και ο αρχηγός της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης προαναγγέλλει την αναζήτηση ευθυνών τόσο από τη διοίκηση της ΔΕΗ όσο και από το Υπερταμείο που ελέγχει τυπικά την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης για λογαριασμό του δημοσίου.
Ο κ. Μητσοτάκης στη συνέντευξη που έδωσε στην «Καθημερινή της Κυριακής» (30/6) αναφέρει σαφώς ότι εφόσον τον εμπιστευθούν οι πολίτες, «θα αναζητηθούν ευθύνες», ενώ δεσμεύεται ότι η ΝΔ θα διασώσει τη ΔΕΗ.
Συγκεκριμένα κατηγορεί την απερχόμενη κυβέρνηση ότι πολέμησε το σχέδιο της Μικρής ΔΕΗ «που θα κρατούσε υγιή και όρθια τη ΔΕΗ», υπενθυμίζει ότι «από 2,6 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίηση στο τέλος Ιουνίου 2014, τώρα, πέντε χρόνια μετά, η κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ είναι έξι φορές χαμηλότερη, στα 423 εκατ. ευρώ. Από 91 εκατ. ευρώ κέρδη το 2014, έφτασε σε ζημιές 542 εκατ. ευρώ το 2018».
Τάσσεται κατά του σχεδίου πώλησης των λιγνιτικών μονάδων, το οποίο χαρακτηρίζει «ξεπούλημα» και «απαράδεκτο κυβερνητικό σχέδιο που ενέκριναν και οι δανειστές», σημειώνοντας ότι δεν ενδιαφέρεται κανείς για την αγορά τους.
Υπογραμμίζει με έμφαση ότι η «καταστροφή που συνέβη στη ΔΕΗ δεν έχει προηγούμενο», καθώς αποκαλύπτει ότι «έγιναν συγκεκριμένες εισηγήσεις για την εξυγίανση στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας, αλλά καμία δεν υιοθετήθηκε».
Και προαναγγέλλει μάλιστα ότι «εφόσον με εμπιστευθούν οι πολίτες, θα αναζητηθούν ευθύνες τόσο από τη σημερινή διοίκηση, όσο και από τη διοίκηση του υπερταμείου που αποτελεί πλέον το βασικό μέτοχο της εταιρείας».
Σε ανάλογο κλίμα, αλλά με μεγαλύτερη ένταση η Ντόρα Μπακογιάννη σε τηλεοπτική εκπομπή, δήλωσε ότι «ο πρόεδρος της ΔΕΗ έχει ποινικές ευθύνες για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η εταιρία», ενώ και ο πρώην υπουργός Ενέργειας Γιάννης Μανιάτης έχει μιλήσει όχι μόνο για πολιτικές αλλά και για ποινικές ευθύνες.
«Διαφύλαξη» δημοσίου χαρακτήρα και ζημιών
Την ίδια ώρα ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση με την πολιτική της διατήρησε το δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΗ και μιλάει για την προσαρμογή της στα νέα δεδομένα μέσω του σχεδίου της McKinsey το οποίο ωστόσο δεν φαίνεται ούτε να εφαρμόζεται αλλά ούτε και να αποδίδει.
Και πως θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι εφαρμόζεται κάποιο στρατηγικό σχέδιο μείωσης του κόστους λειτουργίας της και στροφής της ΔΕΗ σε νέες δραστηριότητες όπως οι ΑΠΕ, όταν τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του έτους δείχνουν ότι οι λειτουργικές ζημιές ανέρχονται σε 51,3 εκατ. ευρώ χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι πωλούμενες λιγνιτικές μονάδες της Μελίτης και της Μεγαλόπολης.
Όταν προστίθενται και οι ζημιές των δυο αυτών θυγατρικών, τότε το ποσό φθάνει στα 66,4 εκατ. ευρώ.
Πώς να υποστηρίξει κάποιος ότι οι ζημιές των 900 εκατ. ευρώ το 2018 ήταν συγκυριακές, όταν το πρώτο τρίμηνο οι ζημιές μετά από φόρους έφθασαν 205,1 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τη ΔΕΗ η επιδείνωση των λειτουργικών δαπανών κατά 21,6% ή 211,6 εκατ. ευρώ οφείλεται κατά κύριο λόγο:
• Στην αυξημένη δαπάνη για φυσικό αέριο και λόγω μεγαλύτερων ποσοτήτων αλλά και λόγω αύξησης της τιμής κατά 32,5%
• Στην αύξηση της Οριακής Τιμής Συστήματος κατά 33,6% και κατ’ επέκταση στην υψηλότερη δαπάνη για αγορές ενέργειας
• Στην αύξηση της δαπάνης για αγορά δικαιωμάτων εκπομπών CO2 λόγω της ραγδαίας ανόδου της τιμής
• Στη μεγαλύτερη επιβάρυνση από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, καθώς το α΄ τρίμηνο του 2019 οι σχετικές ποσότητες υπερέβησαν το άθροισμα της λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής κατά 418 GWh.
Καμία διάθεση αντιμετώπισης των προβλημάτων
Όμως για να αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα θα έπρεπε να έχουν ληφθεί μέτρα και όχι απλώς να διαπιστώνονται οι αρνητικές επιπτώσεις.
Για παράδειγμα το αυξημένο κατά 32,5% κόστος αγοράς φυσικού αερίου εξαιτίας της αύξησης της τιμής του καυσίμου, είναι ένα πρόβλημα που η διοίκηση της επιχείρησης θα μπορούσε να προβλέψει και να το διαχειριστεί εγκαίρως.
Οι ιδιωτικές εταιρίες ηλεκτροπαραγωγής έχουν προχωρήσει σε απευθείας προμήθειες LNG εδώ και περίπου ένα χρόνο, ενώ η ΔΕΗ ανακοίνωσε ανάλογη κίνηση μόλις πριν λίγες ημέρες μιλώντας για όφελος 22 εκ. ευρώ.
«Too little too late», σημειώνουν παρατηρητές της αγοράς, ενώ ανάλογο είναι το σχόλιο και για το περίφημο «σαφάρι» είσπραξης, μέσα στο καλοκαίρι, ληξιπρόθεσμων οφειλών 1,05 δισ. ευρώ από τους παλιούς 890.000 πελάτες της.
Το πρόβλημα δημιουργήθηκε το 2015 και οι τελικοί καταναλωτές αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς εδώ και ένα χρόνο.
Από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τη ΔΕΗ ήταν η δέσμευση της απερχόμενης κυβέρνησης έναντι των δανειστών να μειώσει το μερίδιο της στη λιανική κατά 50% χωρίς το παραμικρό έσοδο.
Οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, που θεσμοθετήθηκαν γι αυτό το σκοπό έχουν προκαλέσει μέχρι σήμερα τεράστια ζημιά, έως και 1 δις στη ΔΕΗ, χωρίς να έχουν αποδώσει στο άνοιγμα της.
Το μέσο μερίδιο αγοράς στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα περιορίσθηκε σε 76,6% τον Μάρτιο του 2019 από 82,7% τον Μάρτιο του 2018.
Έτσι, η ΔΕΗ με μερίδιο παραγωγής μόλις στο 42,4% και προμήθειας στο 76,6% αναγκάζεται να αγοράζει συμπληρωματικά από το σύστημα επιπλέον ποσότητες προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες ηλεκτροδότησης των πελατών της.
Όσο δε για το θέμα των ρύπων είναι πλέον ένα ζήτημα γνωστό, καθώς οι τιμές του CO2 βαίνουν αυξανόμενες εδώ και ένα χρόνο και η ΔΕΗ έχει ανακοινώσει ότι κάνει hedging για τον έλεγχο του κόστους.
Όμως η προαγορά δικαιωμάτων απαιτεί ρευστότητα την οποία η ΔΕΗ δεν διαθέτει και ως εκ τούτου το περίφημο hedging είναι μάλλον για να λέγεται παρά για να γίνεται.
Το πρόβλημα της ΔEH είναι δομικό, και τα προσδοκώμενα έσοδα που ανακοίνωσε η ΔEH, θα έχουν εφάπαξ επίπτωση.
Για παράδειγμα, τα έσοδα 160 – 200 εκ. ευρώ από ΥΚΩ του 2011, δεν έχουν καν προσδιοριστεί με ακρίβεια και δεν υπάρχει και νομοθετική πρόβλεψη για να τα εισπράξει.
Πέραν αυτών, υπάρχει η επιστροφή 99,3 εκατ. ευρώ από το πλεόνασμα του ΕΛΑΠΕ και η ανάκτηση ΥΚΩ ύψους 21,9 εκατ. ευρώ, οι οποίες θα αποτυπωθούν στα αποτελέσματα του β’ τριμήνου.
www.worldenergynews.gr
