Ποιές επιφυλάξεις διατηρεί η ΕΒΙΚΕΝ απέναντι στις ωφέλειες από ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ και τι διαπιστώνει για το ενεργειακό κόστος
Με σκεπτικισμό και απαισιοδοξία αντιμετωπίζει η ενεργοβόρος βιομηχανία την προοπτική μείωσης του ενεργειακού κόστους, που συνεχίζει να την ταλανίζει μέσω της μείωσης των ρυθμιζόμενων χρεώσεων όπως το ΕΤΜΕΑΡ (χρέωση υπέρ ΑΠΕ) και των ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας ) παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ειδικά κατά την παρουσίαση του ΕΣΕΚ.
Σε σχέση με τις ΥΚΩ, η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας ΕΒΙΚΕΝ υπενθυμίζει, ότι θα έπρεπε ήδη να έχουν μειωθεί, όταν ολοκληρώθηκε η διασύνδεση των Κυκλάδων και η Μικρή Διασύνδεση της Κρήτης. Σημειώνει δε, ότι ενώ εντός του 2025 αναμένεται να λειτουργήσει και η Μεγάλη Διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική, ήδη έχουν μεταφερθεί στο νησί ως εφεδρικές της Μικρής Διασύνδεσης τρείς αεροστροβιλικές μονάδες με κόστος για τη λειτουργία του συστήματος. Όσο δε για τα υπόλοιπα νησιά διατηρούνται με κόστος οι πεπαλαιωμένες πετρελαϊκές μονάδες της ΔΕΗ ως εφεδρεία.
Σε ότι αφορά το ΕΤΜΕΑΡ η ΕΒΙΚΕΝ σημειώνει ότι αναμένεται αύξηση του, καθώς και ότι ακόμα δεν έχει γίνει η εκκαθάριση για τα χρόνια από το 2021 και μετά ενώ καθυστερεί η παρουσίαση του νέου σχήματος, που θα ισχύει μετά το 2024. Σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ παρά το ότι οι τιμές ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά έχουν υποχωρήσει από τα υψηλά του καλοκαιριού, εν τούτοις παραμένουν οι τεράστιες διαφορές τις ώρες αιχμής.
Δεν έχει φανεί φως στο τούνελ
Το «φως στο τούνελ» δεν έχει φανεί και όπως τονίζει η Ένωση πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα, καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, χωρίς καμία ένδειξη για πώς οι ελληνικές βιομηχανίες θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τους ευρωπαίους ανταγωνιστές.
Σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ η εκτόξευση των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που καταγράφεται στις ώρες αιχμής μετά τη δύση του ηλίου από τον περασμένο Ιούλιο μέχρι και σήμερα, αυξάνει τη διαφορά σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές σε ποσοστό υψηλότερο του 30%. Ενδεικτικά, οι μέσες τιμές από την αρχή του έτους όπως καταγράφονται στις 20.10.24 σε συγκεκριμένες αγορές, ήταν στην Ελλάδα 93,96 ευρώ/ΜWh, στη Γερμανία, 72,01 ευρώ/MWh, και στην Ισπανία 53,51 ευρώ/MWh.
Οι συνθήκες που επικρατούν στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συνηγορούν στο γεγονός ότι το φαινόμενο των απαράδεκτα υψηλών τιμών στις ώρες αιχμής θα είναι μόνιμο.
Η Ένωση θεωρεί επίσης ότι η μεταφορά του προβλήματος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παγώσει και το ενδεχόμενο λήψης προσωρινών μέτρων, όπως η επιβολή πλαφόν. Η βιομηχανία θεωρεί ότι οι υψηλές τιμές θα επανεμφανιστούν στη ΝΑ Ευρώπη, όχι όμως στην κεντρική Ευρώπη, οπότε παραμένει ο άνισος ανταγωνισμός.
Και τούτο γιατί δεν διαφαίνεται εφικτό να συγκρατηθούν οι προσφορές στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας, όσο δεν υπάρχει στοιχειώδης ανταγωνισμός ικανός να συγκρατήσει τις τιμές. Επιπρόσθετα τα περισσότερα τιμολόγια λιανικής συνδέονται με την τιμή χονδρικής, μεταφέροντας έτσι το ρίσκο στους καταναλωτές.
Ασύμφορα τα PPA
Εξίσου σημαντικό είναι και το μείγμα της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής, με τη μεγάλη διείσδυση των φωτοβολταϊκών, που κάνει ασύμφορη τη σύναψη PPA. Για τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας η σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων με φωτοβολταϊκά, δεν τις προστατεύει αποτελεσματικά στις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών στην αγορά στις ώρες αιχμής μετά τη δύση του ηλίου.
Ακόμα η ΕΒΙΚΕΝ επισημαίνει τον κίνδυνο από τον κανιβαλισμό των τιμών τις ώρες ηλιοφάνειας. Υπάρχουν ημέρες που το capture price των Φ/Β υστερεί κατά 20-50 ευρώ/MWh ως προς την μέση τιμή της αγοράς και πιθανότατα διαμορφώνεται σε τιμή χαμηλότερη από αυτή που έχει «κλειδώσει» στο ΡΡΑ (strike price). Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι οι βιομηχανίες που συνάπτουν μακροχρόνια ΡΡΑ με Φ/Β δεν ωφελούνται από τη μεγάλη μείωση στη τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας, αφού πληρώνουν strike price, μεταφέρουν δε πλεονέκτημα στους ανταγωνιστές τους, που δεν έχουν PPAs, οι οποίοι απολαμβάνουν πιο χαμηλή τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας και ταυτόχρονα πληρώνουν αυξημένα uplifts.
Το πρόβλημα για την ελληνική βιομηχανία επιδεινώνεται από την αδυναμία εξασφάλισης των αναγκαίων ποσών που διατίθενται από τους μηχανισμούς επιδότησης, οι οποίοι ισχύουν στην ΕΕ, όπως για παράδειγμα η αντιστάθμιση του διοξειδίου του άνθρακα. Στο πλαίσιο του ισχύοντος μηχανισμού το 2023 το ύψος της επιδότησης ανήλθε στα 237 εκ ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 16,118 % επί των εσόδων από τις δημοπρασίες των δωρεάν δικαιωμάτων. Για το 2024, ενώ απαιτούνται για την κάλυψη του τμήματος της βασικής επιδότησης (AMAX) 254 εκ ευρώ, έχει αποφασιστεί να διατεθούν μόλις 154 εκ. ευρώ.
Παράλληλα έχουν εκτοξευτεί οι χρεώσεις της αγοράς εξισορρόπησης που φθάνουν στα 19 ευρώ/MWh, ποσό σημαντικά υψηλότερο σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τις χρεώσεις για τα δίκτυα.
www.worldenergynews.gr
Σε σχέση με τις ΥΚΩ, η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας ΕΒΙΚΕΝ υπενθυμίζει, ότι θα έπρεπε ήδη να έχουν μειωθεί, όταν ολοκληρώθηκε η διασύνδεση των Κυκλάδων και η Μικρή Διασύνδεση της Κρήτης. Σημειώνει δε, ότι ενώ εντός του 2025 αναμένεται να λειτουργήσει και η Μεγάλη Διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική, ήδη έχουν μεταφερθεί στο νησί ως εφεδρικές της Μικρής Διασύνδεσης τρείς αεροστροβιλικές μονάδες με κόστος για τη λειτουργία του συστήματος. Όσο δε για τα υπόλοιπα νησιά διατηρούνται με κόστος οι πεπαλαιωμένες πετρελαϊκές μονάδες της ΔΕΗ ως εφεδρεία.
Σε ότι αφορά το ΕΤΜΕΑΡ η ΕΒΙΚΕΝ σημειώνει ότι αναμένεται αύξηση του, καθώς και ότι ακόμα δεν έχει γίνει η εκκαθάριση για τα χρόνια από το 2021 και μετά ενώ καθυστερεί η παρουσίαση του νέου σχήματος, που θα ισχύει μετά το 2024. Σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ παρά το ότι οι τιμές ηλεκτρισμού στη χονδρική αγορά έχουν υποχωρήσει από τα υψηλά του καλοκαιριού, εν τούτοις παραμένουν οι τεράστιες διαφορές τις ώρες αιχμής.
Δεν έχει φανεί φως στο τούνελ
Το «φως στο τούνελ» δεν έχει φανεί και όπως τονίζει η Ένωση πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα, καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, χωρίς καμία ένδειξη για πώς οι ελληνικές βιομηχανίες θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με τους ευρωπαίους ανταγωνιστές.
Σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ η εκτόξευση των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που καταγράφεται στις ώρες αιχμής μετά τη δύση του ηλίου από τον περασμένο Ιούλιο μέχρι και σήμερα, αυξάνει τη διαφορά σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές σε ποσοστό υψηλότερο του 30%. Ενδεικτικά, οι μέσες τιμές από την αρχή του έτους όπως καταγράφονται στις 20.10.24 σε συγκεκριμένες αγορές, ήταν στην Ελλάδα 93,96 ευρώ/ΜWh, στη Γερμανία, 72,01 ευρώ/MWh, και στην Ισπανία 53,51 ευρώ/MWh.
Οι συνθήκες που επικρατούν στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συνηγορούν στο γεγονός ότι το φαινόμενο των απαράδεκτα υψηλών τιμών στις ώρες αιχμής θα είναι μόνιμο.
Η Ένωση θεωρεί επίσης ότι η μεταφορά του προβλήματος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παγώσει και το ενδεχόμενο λήψης προσωρινών μέτρων, όπως η επιβολή πλαφόν. Η βιομηχανία θεωρεί ότι οι υψηλές τιμές θα επανεμφανιστούν στη ΝΑ Ευρώπη, όχι όμως στην κεντρική Ευρώπη, οπότε παραμένει ο άνισος ανταγωνισμός.
Και τούτο γιατί δεν διαφαίνεται εφικτό να συγκρατηθούν οι προσφορές στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας, όσο δεν υπάρχει στοιχειώδης ανταγωνισμός ικανός να συγκρατήσει τις τιμές. Επιπρόσθετα τα περισσότερα τιμολόγια λιανικής συνδέονται με την τιμή χονδρικής, μεταφέροντας έτσι το ρίσκο στους καταναλωτές.
Ασύμφορα τα PPA
Εξίσου σημαντικό είναι και το μείγμα της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής, με τη μεγάλη διείσδυση των φωτοβολταϊκών, που κάνει ασύμφορη τη σύναψη PPA. Για τις βιομηχανίες έντασης ενέργειας η σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων με φωτοβολταϊκά, δεν τις προστατεύει αποτελεσματικά στις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών στην αγορά στις ώρες αιχμής μετά τη δύση του ηλίου.
Ακόμα η ΕΒΙΚΕΝ επισημαίνει τον κίνδυνο από τον κανιβαλισμό των τιμών τις ώρες ηλιοφάνειας. Υπάρχουν ημέρες που το capture price των Φ/Β υστερεί κατά 20-50 ευρώ/MWh ως προς την μέση τιμή της αγοράς και πιθανότατα διαμορφώνεται σε τιμή χαμηλότερη από αυτή που έχει «κλειδώσει» στο ΡΡΑ (strike price). Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι οι βιομηχανίες που συνάπτουν μακροχρόνια ΡΡΑ με Φ/Β δεν ωφελούνται από τη μεγάλη μείωση στη τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας, αφού πληρώνουν strike price, μεταφέρουν δε πλεονέκτημα στους ανταγωνιστές τους, που δεν έχουν PPAs, οι οποίοι απολαμβάνουν πιο χαμηλή τιμή της Αγοράς Επόμενης Ημέρας και ταυτόχρονα πληρώνουν αυξημένα uplifts.
Το πρόβλημα για την ελληνική βιομηχανία επιδεινώνεται από την αδυναμία εξασφάλισης των αναγκαίων ποσών που διατίθενται από τους μηχανισμούς επιδότησης, οι οποίοι ισχύουν στην ΕΕ, όπως για παράδειγμα η αντιστάθμιση του διοξειδίου του άνθρακα. Στο πλαίσιο του ισχύοντος μηχανισμού το 2023 το ύψος της επιδότησης ανήλθε στα 237 εκ ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 16,118 % επί των εσόδων από τις δημοπρασίες των δωρεάν δικαιωμάτων. Για το 2024, ενώ απαιτούνται για την κάλυψη του τμήματος της βασικής επιδότησης (AMAX) 254 εκ ευρώ, έχει αποφασιστεί να διατεθούν μόλις 154 εκ. ευρώ.
Παράλληλα έχουν εκτοξευτεί οι χρεώσεις της αγοράς εξισορρόπησης που φθάνουν στα 19 ευρώ/MWh, ποσό σημαντικά υψηλότερο σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τις χρεώσεις για τα δίκτυα.
www.worldenergynews.gr
