Η απότομη πτώση της τιμής του άνθρακα στην ΕΕ, η οποία προκλήθηκε από τις υψηλές τιμές ενέργειας και την πολιτική αβεβαιότητα, θέτει σε κίνδυνο την αξιοπιστία της αγοράς άνθρακα, αποτελώντας ενδεχομένως εμπόδιο για την απαλλαγή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας από τις εκπομπές ρύπων και για την πράσινη μετάβαση γενικότερα.
Όπως γράφει το Energy Market Price, η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών Cο2 στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS) μειώθηκε σχεδόν στο μισό μέσα σε ένα χρόνο.
Ενδεικτικά, η τιμή ενός τόνου CO2 μειώθηκε από 95 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2023 σε 52 ευρώ τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους.
Αυτά, αποτελούν ανησυχητικά μηνύματα, δεδομένου ότι η τιμή του διοξειδίου του άνθρακα τέθηκε σε εφαρμογή για να ενθαρρύνει την πράσινη μετάβαση, δίνοντας στις επιχειρήσεις μια μακροπρόθεσμη προοπτική για να στραφούν σε πράσινες επιλογές, και τώρα η απότομη πτώση των τιμών φαίνεται πως μπορεί να ανατρέψει το κλίμα.
Οι παραγωγοί ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας πως οι τιμές πρέπει να αυξηθούν για να απαλλαγεί η οικονομία από τους ρύπους, καθιστώντας τη χρήση ενέργειας που βασίζεται στον άνθρακα λιγότερο ανταγωνιστική άρα και λιγότερο ελκυστική.
Σε κίνδυνο και η δημοσιονομική σταθερότητα
Την ίδια στιγμή, εκφράζεται και η ανησυχία ότι αυτές οι εξελίξεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά όχι μόνο την διαδικασία της πράσινης μετάβασης, αλλά και τα δημοσιονομικά.
Οι χώρες της ΕΕ είναι υποχρεωμένες να διοχετεύσουν μέρος των εσόδων τους από την πώληση δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα για την ενίσχυση της πράσινης μετάβασης.
Εάν οι τιμές του άνθρακα παραμείνουν σταθερά κάτω από τις προβλέψεις, το δημόσιο χρήμα θα πρέπει να καλύψει τα κενά χρηματοδότησης.
Ωστόσο, δεν ανησυχούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι του κλάδου.
Ο κίνδυνος της μεταφοράς της παραγωγής εκτός ΕΕ
«Οι υψηλότερες τιμές άνθρακα στην ΕΕ μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα και επενδύσεων, πράγμα που σημαίνει απώλεια μεριδίου αγοράς στην ΕΕ και μεταφορά της παραγωγής εκτός Ευρώπης χωρίς απαραίτητα αυτό να συνδυαστεί με την προστασία του κλίματος», δήλωσε η Cefic, η ένωση της χημικής βιομηχανίας της ΕΕ.
Για τον Matthias Buck, διευθυντή στα θέματα Ευρώπης του think tank Agora Energiewende, «η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών είναι το αποτέλεσμα της προσφοράς και της ζήτησης», ο οποίος δήλωσε πως «από την πλευρά της προσφοράς, κυκλοφορούν πολλά δικαιώματα».
Το 2022, η ΕΕ συμφώνησε να θέσει σε κυκλοφορία επιπλέον 20 εκατομμύρια πιστοποιητικά, ύψους 1 εκατομμυρίου τόνων Cο2, για να χρηματοδοτήσει τη στροφή του μπλοκ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, αλλά «από την πλευρά της ζήτησης, η μικρή ανάπτυξη στην Ευρώπη και η άνοδος των τιμών της ενέργειας έχουν μειώσει την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων και συνεπώς την ανάγκη χρήσης δικαιωμάτων», προσθέτει ο Buck.
Τέλος, να αναφερθεί ότι σχεδόν το 50% των εκπομπών άνθρακα της ΕΕ αφορά παραδοσιακά τον βιομηχανικό τομέα, ο οποίος έχει αντιμετωπίσει σοβαρές δυσκολίες από τις υψηλές τιμές της ενέργειας και την πολιτική αστάθεια.
www.worldenergynews.gr
