Viohalco: Στα 537 εκατ. ευρώ το a - EBITDA το 2023 - I.Στασινόπουλος: Ανθεκτικότητα σε πληθωριστικό περιβάλλον

Σε 537 εκατ. ευρώ ανήλθε η ενοποιημένη λειτουργική κερδοφορία (αναπροσαρμοσμένο EBITDA) της Viohalco σύμφωνα με τα αποτελέματα που ανακοίνωσε έναντι 649 εκατ. ευρώ το 2022. Η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και οι πληθωριστικές πιέσεις αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη αυξανόμενη ζήτηση που δημιουργείται χάρη στη συνεχιζόμενη τάση προς την «πράσινη» μετάβαση.

Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών ανήλθε σε 6,30 δισ. ευρώ έναντι 6,99 δισ. ευρώ το 2022, λόγω χαμηλότερων όγκων και μειωμένων τιμών μετάλλων.
Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 91 εκατ. ευρώ έναντι 375 εκατ. ευρώ το 2022, λόγω της πτώσης των τιμών μετάλλων που οδήγησε σε αρνητικά αποτελέσματα μετάλλου, καθώς και της αύξησης του χρηματοοικονομικού κόστους.

Ο καθαρός δανεισμός μειώθηκε σημαντικά κατά 184 εκατ. ευρώ στα 1.873 εκατ. ευρώ, χάρη στην αποτελεσματική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης, που ενισχύθηκε περαιτέρω από τις χαμηλότερες τιμές μετάλλων.
Προτεινόμενο μικτό* μέρισμα 0,12 ευρώ ανά μετοχή.

Κύρια επιχειρησιακά στοιχεία
• Σημαντική αύξηση του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας για τους κλάδους καλωδίων και σωλήνων χάλυβα, χάρη στη δυναμική ζήτηση, την επιτυχημένη υλοποίηση υφιστάμενων έργων και την ανάθεση νέων έργων.
• Αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας του κλάδου χαλκού, χάρη στο βελτιωμένο μείγμα προϊόντων και στην αύξηση των πωλήσεων και της κερδοφορίας της Sofia Med.
• Ο κλάδος αλουμινίου επηρεάστηκε από την παγκόσμια κάμψη της ζήτησης, ειδικά για προϊόντα του τομέα της λιθογραφίας.
• Ο κλάδος χάλυβα επηρεάστηκε από τη συρρίκνωση της ζήτησης του ευρωπαϊκού κατασκευαστικού τομέα, το αυξημένο κόστος της ενέργειας και την άνοδο των εισαγωγών από
• χώρες χαμηλού κόστους, τα οποία αντισταθμίστηκαν μερικώς από την ανάπτυξη του ελληνικού κατασκευαστικού τομέα.
• Διαρκείς προσπάθειες για την προσαρμοστικότητα του χαρτοφυλακίου προϊόντων στις τρέχουσες συνθήκες, τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας και την αύξηση της λειτουργικής αποδοτικότητας σε όλους τους βιομηχανικούς κλάδους.
• Θετικές επιδόσεις στον τομέα ακινήτων, μέσω της ανάπτυξης υφιστάμενων ακινήτων με συνεχή προσήλωση στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη συνεχή ενεργή διαχείριση των υφιστάμενων ακινήτων.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο Διευθύνων Σύμβουλος Ιπποκράτης Ιωάννης Στασινόπουλος δήλωσε:

«Το 2023, οι εταιρίες της Viohalco απέδειξαν την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και πληθωριστικών πιέσεων, η Viohalco επέδειξε ανθεκτικότητα όσον αφορά στις επιδόσεις, ενώ μείωσε τα επίπεδα του δανεισμού της. Οι κλάδοι καλωδίων και σωλήνων χάλυβα σημείωσαν πολύ καλές επιδόσεις, καθώς ήταν σε θέση να υλοποιήσουν με επιτυχία υφιστάμενα έργα, εξασφαλίζοντας παράλληλα σημαντικά νέα έργα.

Ο κλάδος χαλκού σημείωσε ισχυρή λειτουργική κερδοφορία, καταγράφοντας καλύτερη επίδοση σε σχέση με το σύνολο της αγοράς. Σε μία δυσμενή παγκόσμια συγκυρία ο κλάδος αλουμινίου διατήρησε το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα και εξακολούθησε να επεκτείνει το διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιό του σε ταχύτερα αναπτυσσόμενους και υψηλότερης προστιθέμενης αξίας τομείς προϊόντων. Τα αποτελέσματα του τομέα του χάλυβα επηρεάστηκαν από την υποτονική ζήτηση από τον κατασκευαστικό κλάδο της ΕΕ και από τον ανταγωνισμό από εισαγωγές χαμηλού κόστους.

Τέλος, ο τομέας ακινήτων σημείωσε θετική επίδοση, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για υψηλής ποιότητας και βιώσιμα κτίρια στην Ελλάδα. Για τα επόμενα χρόνια, αναμένουμε ότι η τρέχουσα κάμψη της ζήτησης θα αντιστραφεί, καθώς οι δυναμικές μεγατάσεις βιωσιμότητας θα κυριαρχήσουν».

Επισκόπηση

Οι επιδόσεις της Viohalco καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 επέδειξαν ανθεκτικότητα, παρότι επηρεάστηκαν από την αδύναμη ζήτηση στους κλάδους αλουμινίου και χάλυβα, ως συνέπεια των δυσχερειών στη διεθνή αγορά για πολλά προϊόντα και ιδίως για όσα συνδέονται με τον κατασκευαστικό κλάδο. Η ασθενική ζήτηση αντισταθμίστηκε εν μέρει από τις πολύ καλές επιδόσεις των κλάδων καλωδίων, των σωλήνων χάλυβα, του τομέα ακινήτων, καθώς και από την υψηλή λειτουργική κερδοφορία του κλάδου χαλκού. Στήριξη στα παραπάνω πρόσφεραν το διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο προϊόντων των εταιριών και οι συνεχείς προσπάθειες ευθυγράμμισης και εκσυγχρονισμού των λειτουργιών τους.

Οι σημαντικά θετικές επιδόσεις των κλάδων καλωδίων και σωλήνων χάλυβα ήταν απόρροια της αυξημένης ζήτησης για ενεργειακά έργα και της βελτιωμένης ανταγωνιστικής θέσης τους. Η ανάθεση νέων έργων, με σκοπό τη στήριξη της ενεργειακής μετάβασης και την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για φυσικό αέριο, ενίσχυσε περισσότερο το χαρτοφυλάκιο ανεκτέλεστων παραγγελιών. Ο κλάδος χαλκού διατήρησε υψηλή λειτουργική κερδοφορία που ενισχύθηκε από τις επιδόσεις της θυγατρικής Sofia Med.

Στον κλάδο αλουμινίου καταγράφηκε χαμηλότερη ζήτηση σε ευρύ φάσμα προϊόντων αλουμινίου, εν μέσω μακροοικονομικών προκλήσεων. Ωστόσο, ο κλάδος επέδειξε ανθεκτικότητα και διατήρησε τη λειτουργική κερδοφορία του, με συντονισμένες προσπάθειες προσανατολισμένες στη μείωση του δανεισμού. Η μείωση του κύκλου εργασιών αποδίδεται κυρίως στις επιδόσεις της Bridgnorth Aluminium, θυγατρικής της Viohalco στο Ηνωμένο Βασίλειο, ως επακόλουθο της συρρίκνωσης του τομέα της λιθογραφίας.

Οι επιδόσεις του κλάδου χάλυβα ήταν υποτονικές, καθώς επηρεάστηκαν από την ισχυρή κάμψη της ζήτησης για χάλυβα στην Ευρώπη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με εξαίρεση την ισχυρή ζήτηση στην Ελλάδα και την αυξημένη δραστηριότητα για λαμαρίνες θερμής έλασης, που επηρεάστηκαν αντίστοιχα θετικά από τον αναπτυσσόμενο κατασκευαστικό τομέα στην Ελλάδα και την αυξανόμενη προτίμηση για λύσεις με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα. Τέλος, ο τομέας ακινήτων σημείωσε θετικές επιδόσεις, καθώς η ενεργή διαχείριση των υφιστάμενων ακινήτων και η ικανότητα της Noval Property να ανταποκρίνεται στη ζήτηση για υψηλής ποιότητας, βιώσιμα κτίρια αποδείχτηκαν γι’ άλλη μια φορά επιτυχημένες. Η Noval Property παραμένει εντός χρονοδιαγράμματος για την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο Αθηνών το 2024.

Η οικονομική πληροφόρηση της Viohalco χωρίζεται σε δύο τομείς, με βάση τα διακριτά επιχειρηματικά χαρακτηριστικά τους και τους δείκτες επιδόσεων:

Ο κύκλος εργασιών του βιομηχανικού τομέα ανήλθε σε 6.264 εκατ. ευρώ. Η λειτουργική κερδοφορία (a-EBITDA) του βιομηχανικού τομέα ανήλθε σε 519 εκατ. ευρώ.
Ο βιομηχανικός τομέας της Viohalco αποτελείται από τους εξής κλάδους: αλουμινίου, χαλκού, καλωδίων, σωλήνων χάλυβα και χάλυβα.

• Ο κλάδος αλουμινίου επέδειξε ανθεκτικότητα στο πλαίσιο μιας αγοράς με διακυμάνσεις της ζήτησης και μακροοικονομικές προκλήσεις. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται στην κάμψη του τομέα της λιθογραφίας που επηρέασε την Bridgnorth Aluminium, καθώς και στη φθίνουσα ζήτηση για τα προϊόντα αλουμινίου. Καθώς κινούμαστε προς ένα μέλλον με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, η κυκλική οικονομία αποκτά ολοένα μεγαλύτερη σημασία και κατά συνέπεια η ζήτηση για βιώσιμες λύσεις αλουμινίου αναμένεται να παραμείνει ισχυρή σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Επίσης, κατά τη διάρκεια του 2023, ο κλάδος πέτυχε επιχειρησιακή αριστεία αξιοποιώντας τις πιο πρόσφατες επενδύσεις του., Στόχος ήταν η βελτιστοποίηση της κατανομής της δυναμικότητας και η αναδιαμόρφωση του μείγματος των προϊόντων του.

• Ο κλάδος χαλκού αντιμετώπισε χαμηλότερη ζήτηση ως επακόλουθο των αυξήσεων των επιτοκίων και της επίπτωσής τους στην παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αυτό το γεγονός επηρέασε κυρίως τις ποσότητες των σωλήνων χαλκού, των προϊόντων διέλασης κραμάτων χαλκού και συρμάτων περιέλιξης, ενώ αντίθετα υπήρξε αύξηση των πωλήσεων των προϊόντων έλασης χαλκού και κραμάτων χαλκού και των προϊόντων διέλασης χαλκού. Η λειτουργική κερδοφορία του κλάδου ήταν υψηλή, χάρη στη θυγατρική Sofia Med, αλλά τα κέρδη προ φόρων επηρεάστηκαν από την πτώση των τιμών μετάλλων. Ο κλάδος χαλκού στο σύνολό του συνέχισε δυναμικά να ευθυγραμμίζεται με προϊόντα και έργα που σχετίζονται με την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση. Αυτά τα έργα απαιτούν ποικίλες μορφές χαλκού και κραμάτων χαλκού, συνεισφέροντας έτσι στη διασφάλιση της μελλοντικής ανάπτυξης του κλάδου.

• Στον κλάδο καλωδίων, η αποτελεσματική εκτέλεση υποβρύχιων και χερσαίων ενεργειακών έργων υψηλών προδιαγραφών, σε συνδυασμό με την υψηλή αξιοποίηση όλων των γραμμών παραγωγής ήταν οι κύριοι λόγοι της ανάπτυξης και των καλών επιδόσεων. Ταυτόχρονα, καταγράφηκε ισχυρή ζήτηση για καλώδια χαμηλής και μέσης τάσης κατά τη διάρκεια του 2023 και καλύτερα περιθώρια κερδοφορίας σε σύγκριση με το περασμένο έτος. Η βελτίωση στα περιθώρια κέρδους, σε συνδυασμό με το βελτιωμένο μείγμα πωλήσεων, παράλληλα με την έγκαιρη και αποτελεσματική εκτέλεση έργων, οδήγησε σε σημαντική βελτίωση του αναπροσαρμοσμένου EBITDA (αύξηση 39% σε ετήσια βάση). Παράλληλα, οι νέες αναθέσεις, τόσο στην αγορά των διασυνδέσεων, όσο και στην αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων ενίσχυσαν το χαρτοφυλάκιο ανεκτέλεστων παραγγελιών του κλάδου που ανήλθε σε 2,5 δισ. ευρώ, σημειώνοντας νέο ρεκόρ.

• Για τον κλάδο σωλήνων χάλυβα, το 2023 αποτέλεσε ένα δυναμικό έτος-ορόσημο. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 580 εκατ. ευρώ και τα αναπροσαρμοσμένα λειτουργικά κέρδη (a-EBITDA) υπερδιπλασιάστηκαν σε σύγκριση με το περασμένο έτος. Επίσης, ο κλάδος βελτίωσε την ανταγωνιστική του θέση και κατέχει πλέον ηγετική θέση στις τεχνολογίες που συμβάλλουν στην ενεργειακή μετάβαση, όπως η μεταφορά υδρογόνου μέσω σωλήνων υψηλής πίεσης και οι τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS), καθώς επωφελήθηκε από ένα ευρύ φάσμα στρατηγικών πρωτοβουλιών που ελήφθησαν τα προηγούμενα χρόνια. Η αυξημένη ζήτηση για φυσικό αέριο στην πορεία προς την ενεργειακή μετάβαση, σε συνδυασμό με την ανάγκη για ενεργειακή ασφάλεια, οδήγησαν σε σειρά νέων συμβάσεων με αυξημένο περιθώριο κέρδους και σε ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο ανεκτέλεστων παραγγελιών ύψους περίπου 650 εκατ. ευρώ στο τέλος του έτους.

• Το 2023, οι επιδόσεις του κλάδου χάλυβα ήταν υποτονικές, κυρίως λόγω της έντονης πτωτικής τάσης που καταγράφηκε στην ευρωπαϊκή αγορά χάλυβα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ο κλάδος διατήρησε την ηγετική του θέση στον αναπτυσσόμενο κατασκευαστικό τομέα της Ελλάδας. Ωστόσο, ο φθίνων ευρωπαϊκός κατασκευαστικός κλάδος, το αυξημένο κόστος της ενέργειας και οι αυξημένες εισαγωγές προϊόντων χάλυβα από χώρες χαμηλού κόστους επηρέασαν αρνητικά τις συνολικές επιδόσεις. Το αποτέλεσμα ήταν η σημαντική μείωση των πωλήσεων χάλυβα οπλισμού (σκυροδέματος), χονδροσύρματος και προϊόντων μορφοσίδηρου.

Η μείωση αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αυξημένη ζήτηση για λαμαρίνες θερμής έλασης από τις χώρες της Βαλτικής και της Βόρειας Ευρώπης, όπου το χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα των λαμαρινών χάλυβα της Stomana Industry παρείχε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Οι πωλήσεις ειδικών χαλύβων κατέγραψαν μείωση όγκων, η οποία αποδίδεται στην επιβράδυνση του ευρωπαϊκού τομέα μηχανολογικών εφαρμογών. Τα spreads των τιμών κατέγραψαν και αυτά σημαντική κάμψη σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων. Παρά τον αντίκτυπο των μακροοικονομικών προκλήσεων και των υψηλών τιμών ενέργειας, η προμήθεια σκραπ του κλάδου χάλυβα αποδείχτηκε ανθεκτική και δεν επηρέασε την παράδοση προϊόντων και τα επίπεδα εξυπηρέτησης.

Στον τομέα ακινήτων, η Noval Property σημείωσε σημαντική αύξηση, τόσο στην αξία των επενδύσεών της σε ακίνητα, όσο και στον κύκλο εργασιών από τα ακίνητα εισοδήματος της . Αυτή η αύξηση επιτεύχθηκε παρά το δυσχερές μακροοικονομικό περιβάλλον, το οποίο χαρακτηρίστηκε από τις αυξήσεις των τιμών ενέργειας και προϊόντων, καθώς και από τα υψηλά επιτόκια και τη γεωπολιτική αναταραχή που επικρατούσε στην περιοχή. Οι επιδόσεις αυτές οφείλονται κυρίως στο ενισχυμένο χαρτοφυλάκιο της Noval Property, ως επακόλουθο της συνεχούς ενεργής διαχείρισης των υφιστάμενων ακινήτων, της αυξανόμενης ζήτησης για υψηλής ποιότητας και βιώσιμα κτίρια στην Ελλάδα και σε συνέχεια της υλοποίησης του προγράμματος ανάπτυξης ιδίων ακινήτων της Noval Property, το οποίο συνίσταται στην έναρξη και την πρόοδο προκαταρκτικών εργασιών και στις κατασκευαστικές εργασίες σε διάφορα ακίνητα.

Τον Οκτώβριο του 2023, η Noval Property και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) υπέγραψαν μετατρέψιμο ομολογιακό δάνειο ύψους 10,5 εκατ. ευρώ, ενόψει της εισαγωγής των μετοχών της εταιρίας στο Χρηματιστήριο Αθηνών, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του 2024.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Viohalco εφαρμόζει το μοντέλο του ιστορικού κόστους στις επενδύσεις σε ακίνητα, ενώ ορισμένες θυγατρικές του τομέα ακινήτων (όπως η Noval Property) εφαρμόζουν το μοντέλο εύλογης αξίας. Με βάση το μοντέλο εύλογης αξίας, τα αποτελέσματα της Noval Property για το 2023 πριν από φόρους ανήλθαν σε κέρδη 67,5 εκατ. ευρώ (το ιστορικό κόστος των κερδών προ φόρων ανήλθε σε 13 εκατ. ευρώ), ενώ η αξία των περιουσιακών της στοιχείων στις 31.12.2023 (συμπεριλαμβανομένων των μακροχρόνιων μισθώσεων) ανήλθε σε 582,6 εκατ. ευρώ και η καθαρή της θέση (Ίδια Κεφάλαια) σε 427,4 εκατ. ευρώ.

Τέλος, η βιώσιμη ανάπτυξη παραμένει βασική προτεραιότητα για όλες τις θυγατρικές της Viohalco, καθώς οι εταιρίες υλοποίησαν με επιτυχία διάφορες πρωτοβουλίες εναρμονισμένες με τη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης. Η κλιματική αλλαγή, η κυκλική οικονομία και η υγεία και ασφάλεια στον χώρο εργασίας παρέμειναν στην πρώτη γραμμή των ενεργειών, καθώς επενδύθηκαν σημαντικοί ανθρώπινοι και οικονομικοί πόροι για τη συνεχή βελτίωση σε αυτούς τους τομείς. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί καίρια απαίτηση για τους πελάτες των εταιριών της Viohalco, ιδίως στους κλάδους καλωδίων και αλουμινίου, όπου οι απαιτήσεις για τα χαρακτηριστικά βιωσιμότητας των προϊόντων είναι αυξημένες, όπως για παράδειγμα τις συγκεκριμένες πιστοποιήσεις βιωσιμότητας και η μακροπρόθεσμη δέσμευση για ενέργειες απεξάρτησης από τον άνθρακα. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του 2023, η Viohalco ολοκλήρωσε την αξιολόγηση των σημαντικότερων κινδύνων και ευκαιριών σε επίπεδο μητρικής, όπως και ορισμένων θυγατρικών σε σχέση με το κλίμα και δημοσίευσε την πρώτη έκθεσή της σύμφωνα με τις συστάσεις της Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD).

Προοπτικές

Εν μέσω της συνεχιζόμενης μακροοικονομικής αβεβαιότητας που εντείνει τις διακυμάνσεις της ζήτησης, το διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο των εταιριών της Viohalco, τα ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, οι αναβαθμισμένες διαδικασίες και η βελτιστοποιημένη παραγωγική δυναμικότητα, σε συνδυασμό με τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις για ζήτηση για βιώσιμα προϊόντα, προοιωνίζουν ευνοϊκές εξελίξεις για το μέλλον.

Παρόλη την υποχώρηση του κύκλου εργασιών στους κλάδους αλουμινίου και χάλυβα το 2023 λόγω των διακυμάνσεων της ζήτησης, η αυξανόμενη ζήτηση για καινοτόμες και βιώσιμες λύσεις συσκευασίας, οι ενεργειακά αποδοτικές υποδομές και η στροφή στην αυτοκινητοβιομηχανία, σε συνδυασμό με τις συνεχείς προσπάθειες για βελτίωση της λειτουργικής αποδοτικότητας, θα συνεχίσουν να ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των εταιριών της Viohalco σε αυτούς τους τομείς.

Ταυτόχρονα, προβλέπεται ότι οι κλάδοι των καλωδίων, του χαλκού και των σωλήνων χάλυβα θα ενισχυθούν, καθώς αναμένεται να υπάρξει περαιτέρω ώθηση χάρη στην αναπόφευκτη αύξηση της απαίτησης για εξηλεκτρισμό, την ευρεία ανάπτυξη επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ανάγκη για επεκτάσεις των κεντρικών δικτύων, καθώς και από τις αυξανόμενες απαιτήσεις για αγωγούς μεταφοράς υδρογόνου και τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS).

Όσον αφορά στον τομέα των ακινήτων, το διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο και τα προγραμματισμένα έργα ανάπτυξης της Noval Property, μαζί με το επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο ενεργής διαχείρισης που εφαρμόζει, ενδυναμώνουν ακόμα περισσότερο τη συνολική θέση της.

Την Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024, στις 15:00 ώρα Ελλάδος θα διεξαχθεί τηλεδιάσκεψη για τη συζήτηση των αποτελεσμάτων.
Για να συμμετάσχετε στην τηλεδιάσκεψη, καλέστε περίπου 5 λεπτά πριν από την έναρξη της διάσκεψης και χρησιμοποιήστε έναν από τους ακόλουθους αριθμούς τηλεφώνου:
• συμμετέχοντες Ελλάδας: +30 213 009 6000 ή +30 210 94 60 800
• συμμετέχοντες Ηνωμένου Βασιλείου: +44 (0) 800 368 1063
• συμμετέχοντες Ηνωμένου Βασιλείου & λοιπών χωρών: +44 (0) 203 059 5872
• συμμετέχοντες ΗΠΑ: +1 516 447 5632
 

Το 2023, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών της Viohalco μειώθηκε στα 6,30 δισ. ευρώ (2022: 6,99 δισ. ευρώ), κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών μετάλλου και των μειωμένων ποσοτήτων σε σχέση με το 2022.
Το ενοποιημένο a-EBITDA διαμορφώθηκε σε 537 εκατ. ευρώ (2022: 649 εκατ. ευρώ), λόγω της μείωσης του όγκου πωλήσεων.
Τα καθαρά χρηματοοικονομικά έξοδα αυξήθηκαν σε 188 εκατ. ευρώ (2022: 121 εκατ. ευρώ), ως αποτέλεσμα της αύξησης των επιτοκίων.
Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρου εισοδήματος για την περίοδο ανήλθαν σε 91 εκατ. ευρώ έναντι 375 εκατ. ευρώ το 2022.
Τα ενοποιημένα καθαρά κέρδη μετά φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας ανήλθαν σε 48 εκατ. ευρώ (2022: 266 εκατ. ευρώ) και τα κέρδη ανά μετοχή σε 0,19 ευρώ (2022: 1,03 ευρώ).

Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες για την περίοδο ανήλθαν σε 308 εκατ. ευρώ (2022: 357 εκατ. ευρώ), οι οποίες αποδίδονται κυρίως στις ακόλουθες επενδύσεις:
 Νέος μηχανολογικός εξοπλισμός στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματος του κλάδου αλουμινίου της ElvalHalcor, με στόχο την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας και τη βελτίωση του χαρτοφυλακίου προϊόντων,
 Αύξηση παραγωγικής δυναμικότητας της θυγατρικής Sofia Med του κλάδου χαλκού,
 Αύξηση παραγωγικής δυναμικότητας στη μονάδα υποβρυχίων καλωδίων στην Κόρινθο και επιλεκτικές επενδύσεις στις μονάδες χερσαίων καλωδίων στην περιοχή της Θήβας,
 Βελτιώσεις δυναμικότητας στο εργοστάσιο του κλάδου σωλήνων χάλυβα στη Θίσβη,
 Βελτιώσεις μηχανημάτων και επενδύσεις πληροφορικής στις θυγατρικές του κλάδου χάλυβα,
 Ανάπτυξη του υφιστάμενου χαρτοφυλακίου και απόκτηση νέων ακινήτων στον τομέα των ακινήτων.
Το κεφάλαιο κίνησης μειώθηκε κατά 26%, κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών μετάλλου σε συνδυασμό με τη βελτίωση του ταμειακού κύκλου.
Ο καθαρός δανεισμός μειώθηκε σε 1.873 εκατ. ευρώ (31 Δεκεμβρίου 2022: 2.057 εκατ. ευρώ), λόγω των θετικών ελεύθερων ταμειακών ροών της Viohalco κατά τη διάρκεια του έτους.


Επιδόσεις ανά επιχειρηματικό κλάδο

• Εκτός από τη Noval Property, ο τομέας ακινήτων της Viohalco περιλαμβάνει και άλλες εταιρίες που δραστηριοποιούνται σε ακίνητα. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Viohalco εφαρμόζει το μοντέλο του ιστορικού κόστους στις επενδύσεις σε ακίνητα, ενώ ορισμένες θυγατρικές του τομέα ακινήτων (όπως η Noval Property) εφαρμόζουν το μοντέλο της εύλογης αξίας. Με βάση το μοντέλο της εύλογης αξίας, τα αποτελέσματα της Noval Property για το 2023 πριν από φόρους ανήλθαν σε κέρδη 67,5 εκατ. ευρώ.

 
Επισκόπηση επιδόσεων ανά τομέα

Βιομηχανικός Τομέας

Αλουμίνιο

Το 2023, ο κύκλος εργασιών του κλάδου αλουμινίου ανήλθε σε 1.887 εκατ. ευρώ (2022: 2.313 εκατ. ευρώ), με ζημιές προ φόρων για την περίοδο ύψους 7 εκατ. ευρώ (2022: κέρδη προ φόρων 179 εκατ. ευρώ), οι οποίες αποδίδονται κατά κύριο λόγο στις αρνητικές επιδόσεις της θυγατρικής Bridgnorth Aluminium στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις φθίνουσες τιμές μετάλλων.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, οι γεωπολιτικές εντάσεις, ο υψηλός πληθωρισμός και τα αυξημένα επιτόκια επηρέασαν την παγκόσμια ζήτηση σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων αλουμινίου που προσφέρει ο κλάδος αλουμινίου της ElvalHalcor, με αποτέλεσμα τη μείωση του συνολικού όγκου πωλήσεων κατά 2% (εξαιρώντας τον Όμιλο Etem, οι όγκοι πωλήσεων παρέμειναν σταθεροί σε σύγκριση με το 2022). Επιπλέον, οι χαμηλότερες τιμές αλουμινίου στο Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου (LME) κατά τη διάρκεια του 2023 έναντι του ιστορικά υψηλού ποσού του 2022 είχαν ως αποτέλεσμα σημαντικό αρνητικό λογιστικό αποτέλεσμα μετάλλου έναντι θετικού αποτελέσματος μετάλλου ύψους 50 εκατ. ευρώ το 2022. Οι ζημιές μετάλλου, σε συνδυασμό με τα υψηλότερα χρηματοοικονομικά έξοδα, επηρέασαν την κερδοφορία.

Λόγω των πολυάριθμων αυξήσεων των επιτοκίων κατά τη διάρκεια του έτους, οι εταιρίες έθεσαν ως βασικό στόχο τη μείωση του δανεισμού τους. Το χαμηλότερο επίπεδο επενδύσεων, στη συνέχεια της ολοκλήρωσης του προηγούμενου επενδυτικού σχεδίου και η καλύτερη διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης, οδήγησαν στη μείωση του καθαρού δανεισμού σε 613 εκατ. ευρώ έναντι 746 εκατ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2022.

Κατά τη διάρκεια του 2023, η ElvalHalcor δημοσίευσε την πρώτη έκθεση TCFD, στην οποία οι εταιρίες του κλάδου αλουμινίου προσδιόρισαν και αξιολόγησαν τους σημαντικότερους κινδύνους που αντιμετωπίζουν και τις σημαντικότερες ευκαιρίες σε σχέση με το κλίμα.

Το 2023 ήταν ένα έτος με προκλήσεις για την Bridgnorth Aluminium. Η εταιρία ξεκίνησε ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, ενώ αντιμετώπισε συρρικνωμένη ζήτηση για όλα τα προϊόντα. Η εταιρία εξακολουθεί να εστιάζει στη βελτιστοποίηση περαιτέρω θεμάτων που αφορούν στην υγεία και ασφάλεια στο χώρο εργασίας, την τεχνολογία, την ποιότητα και τις επιχειρησιακές επιδόσεις της για να διασφαλίσει ότι είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στην τρέχουσα και τη μελλοντική ζήτηση πελατών, καθώς επίσης να προσεγγίσει πιθανούς νέους πελάτες στην παγκόσμια αγορά ηλεκτρικών οχημάτων και σε άλλες αγορές.

Το 2023, η Etem Gestamp προσπάθησε να εξισορροπήσει την επέκταση της υφιστάμενης παραγωγικής δυναμικότητας με την εγκατάσταση μηχανημάτων για να ανταπεξέλθει στα νέα έργα της αυτοκινητοβιομηχανίας και στις δυσμενείς συνθήκες της αγοράς, που επηρέασαν τον κλάδο των βιομηχανικών πωλήσεων της. Καθ’ όλη την περίοδο, η παραγωγή των βιομηχανικών προϊόντων επηρεάστηκε από τις σταθερές μειώσεις των τιμών πωλήσεων και των περιθωρίων κέρδους σε συνδυασμό με τον υψηλό ανταγωνισμό της αγοράς, ο οποίος επίσης συμπίεσε τους αναμενόμενους όγκους.

Από την άλλη, οι πωλήσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας ξεπέρασαν τις προβλέψεις, καθώς ευνοήθηκαν από τη σταθερά αυξανόμενη τάση για ζήτηση η οποία, με τη σειρά της, υποστήριξε τόσο τις ταμειακές ροές, όσο και την κερδοφορία, ενώ παράλληλα κατέστησε δυνατό το μετασχηματισμό του χαρτοφυλακίου πελατών υπέρ της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ενώ στον κλάδο των ηλεκτρικών οχημάτων έχουν σημειωθεί κάποιες καθυστερήσεις στην παρουσίαση νέων μοντέλων και παρατηρείται αβεβαιότητα, το χαρτοφυλάκιο προϊόντων της εταιρίας, το οποίο είναι καλά ισορροπημένο μεταξύ ηλεκτρικών οχημάτων και οχημάτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης, μαζί με την ευελιξία του μηχανολογικού εξοπλισμού, την τοποθετούν σε θέση που θα επιτρέψει να παρακολουθήσει τις εξελίξεις στην αγορά της αυτοκινητοβιομηχανίας το 2024.

Χαλκός

Στον κλάδο χαλκού, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 1.721 εκατ. ευρώ έναντι 1.811 εκατ. ευρώ το 2022, ενώ τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 36 εκατ. ευρώ (2022: 40 εκατ. ευρώ).

Οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες αποτέλεσαν τροχοπέδη για τη ζήτηση, γεγονός που επηρέασε κυρίως τους όγκους πωλήσεων του κλάδου και αποτυπώθηκε στις τιμές χαλκού στο LME, οι οποίες κινήθηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα. Οι όγκοι πωλήσεων των σωλήνων χαλκού, των προϊόντων διέλασης κραμάτων χαλκού και των συρμάτων περιέλιξης κατέγραψαν επίσης πτώση κατά τη διάρκεια του έτους λόγω της αναιμικής ζήτησης, ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα. Από την άλλη πλευρά, η θυγατρική Sofia Med πέτυχε αύξηση των πωλήσεων των προϊόντων της, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αξιοποιώντας τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα προκειμένου να αντισταθμίσει την υποτονική ζήτηση. Η στρατηγική της θέση και το ευρύ χαρτοφυλάκιο προϊόντων που τείνει σε προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας της έδωσαν τη δυνατότητα να αυξήσει το μερίδιο αγοράς και να αυξήσει τους όγκους των πωλήσεών της, τις τιμές κατεργασίας και την κερδοφορία.

Ο κλάδος κατέγραψε εύρωστη λειτουργική κερδοφορία με το αναπροσαρμοσμένο EBITDA να διαμορφώνεται στα 107 εκατ. ευρώ (2022: 75 εκατ. ευρώ), χάρη στο βελτιωμένο μείγμα προϊόντων, τις αυξημένες τιμές κατεργασίας και την αυξημένη χρήση σκραπ. Τα κέρδη προ φόρων για το έτος επηρεάστηκαν αρνητικά από το αρνητικό λογιστικό αποτέλεσμα μετάλλου ύψους 11 εκατ. ευρώ, λόγω της πτωτικής τάσης των τιμών μετάλλων, σε σύγκριση με τα κέρδη 17 εκατ. ευρώ που καταγράφηκαν το περασμένο έτος.

Κατά τη διάρκεια του 2023, οι εταιρίες του κλάδου χαλκού αξιολόγησαν τους σημαντικότερους κινδύνους που αντιμετωπίζουν και τις σημαντικότερες ευκαιρίες σε σχέση με το κλίμα, μέσω της πρώτης έκθεσης TCFD της ElvalHalcor.

Το 2024, οι συνθήκες της αγοράς στον κλάδο χαλκού αναμένεται να παραμείνουν υποτονικές, δεδομένης της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας σχετικά με τα επιτόκια, το κόστος της ενέργειας και τις πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις που επηρεάζουν την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, οι εταιρίες του κλάδου χαλκού παραμένουν αισιόδοξες, χάρη στην αποδεδειγμένη ικανότητά τους να διατηρούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όλο το ευρύ χαρτοφυλάκιο των προϊόντων τους. Τέλος, έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες βελτιστοποίησης των διαδικασιών, ενώ έχουν συναφθεί συμβάσεις για επενδύσεις, με στόχο την αξιοποίηση της παραγωγικής δυναμικότητας για προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και την αύξηση του εύρους διαστάσεων του υφιστάμενου χαρτοφυλακίου προϊόντων του εργοστασίου της Sofia Med στη Βουλγαρία, με προβλεπόμενη ολοκλήρωση το 2024.

Καλώδια

Ο κύκλος εργασιών του κλάδου καλωδίων ανήλθε σε 991 εκατ. ευρώ (αύξηση 11% σε ετήσια βάση), κυρίως χάρη στην ανάπτυξη του τομέα καλωδιακών έργων (αύξηση κύκλου εργασιών 26% σε ετήσια βάση). Η σταθερή ζήτηση για καλωδιακά προϊόντα σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές (δηλαδή Κεντρική Ευρώπη, Ηνωμένο Βασίλειο, Βαλκάνια, Νοτιοανατολική Μεσόγειο) βελτίωσε τα περιθώρια κέρδους ανά τόνο προϊόντος στα ηλεκτρικά και τηλεφωνικά καλώδια. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το πλήρες πρόγραμμα παραγωγής, το βελτιωμένο μείγμα πωλήσεων και τα σταθερά υψηλά περιθώρια στα καλωδιακά έργα οδήγησαν σε αύξηση των κερδών προ φόρων κατά 15% σε ετήσια βάση στα 73 εκατ. ευρώ το 2023 έναντι 64 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, η Hellenic Cables συμμετείχε ενεργά σε διαγωνισμούς και ανέλαβε αρκετά νέα έργα τόσο σε υπεράκτια αιολικά πάρκα, όσο και στην αγορά των διασυνδέσεων, όπως:
• Η σύμβαση προμήθειας και εγκατάστασης με την 50Hertz Germany για τη διασύνδεση του δυτικού υποσταθμού του υπεράκτιου αιολικού πάρκου Gennaker στη Βαλτική Θάλασσα με το γερμανικό δίκτυο μεταφοράς, η οποία περιλαμβάνει δύο καλωδιακά συστήματα μεταφοράς εναλλασσόμενου ρεύματος (80 χλμ υποβρύχιων καλωδίων 220kV και 210 χλμ. υπόγειων καλωδίων 220kV) με αξία περίπου 450 εκατ. ευρώ,
• Η προμήθεια καλωδιακού συστήματος μεταφοράς εναλλασσόμενου ρεύματος για το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Baltica 2 στην Πολωνία,
• Η προμήθεια inter-array καλωδίων για το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Eoliennes en Mer Dieppe Le Tréport στη Γαλλία,
• Τα έργα διασύνδεσης «με το κλειδί στο χέρι» για το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Thor στη Δανία που ανέθεσε η RWE,
• Η σύμβαση προμήθειας που ανατέθηκε από τον Όμιλο Končar για την αντικατάσταση υφιστάμενων καλωδιακών γραμμών στην Αδριατική Θάλασσα,
• Οι συμβάσεις με την Ørsted για την προμήθεια inter-array καλωδίων για το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Hornsea 3 στο Ηνωμένο Βασίλειο και τα South Fork Wind και Revolution Wind στις βορειοανατολικές ΗΠΑ και
• Το έργο «με το κλειδί στο χέρι» που ανέθεσε η TenneT σε κοινοπραξία της Hellenic Cables με τη Jan de Nul, για τρία καλώδια διασύνδεσης δικτύου υψηλής τάσης εναλλασσόμενου ρεύματος που θα διασυνδέσουν αιολικά πάρκα με τον σταθμό μετατροπής ρεύματος DolWin Kappa στη Γερμανία.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο παραγγελιών του κλάδου ανήλθε σε 2,5 δισ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2023, το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί (1,35 δισ. ευρώ στις 31.12.2022). Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια του 2023 παραδόθηκαν με επιτυχία αρκετά έργα, είτε εξ ολοκλήρου, είτε τμηματικά.

Τα περιθώρια κέρδους για τα καλωδιακά προϊόντα αυξήθηκαν λόγω της ισχυρής ζήτησης σε όλες τις κύριες αγορές και του ευνοϊκού μείγματος πωλήσεων. Οι παράγοντες αυτοί συνέβαλαν περαιτέρω στην κερδοφορία του κλάδου.
Δεδομένης της αυξανόμενης ζήτησης που ήδη αποτυπώνεται στο ανεκτέλεστο υπόλοιπο παραγγελιών, ο κλάδος προχώρησε σε συνολικές κεφαλαιουχικές δαπάνες 121 εκατ. ευρώ κατά τη διάρκεια του 2023, κυρίως αναφορικά με την προγραμματισμένη αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας του εργοστασίου υποβρύχιων καλωδίων στην Κόρινθο.

Το 2023, οι εταιρίες του κλάδου καλωδίων δημοσίευσαν, μέσω της μητρικής τους εταιρίας Cenergy Holdings, την πρώτη τους έκθεση TCFD, προωθώντας τη διαφάνεια στην αντιμετώπιση των κινδύνων και των ευκαιριών που συνδέονται με το κλίμα.
Ο κλάδος καλωδίων συνεχίζει δυναμικά, τόσο στο τομέα καλωδιακών προϊόντων, όσο και στα καλωδιακά έργα, καθώς η ζήτηση για τα πρώτα παραμένει ισχυρή, ενώ το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των έργων συνεχίζει να αυξάνεται. Ο εξηλεκτρισμός και η ανάγκη για ενεργειακή ασφάλεια θα αποτελούν τις κύριες τάσεις τουλάχιστον για την επόμενη δεκαετία και οδηγούν την ανάγκη για παραγωγή περισσότερων καλωδίων όλων των τύπων, ενώ αναμένεται να τροφοδοτήσουν περαιτέρω το ανεκτέλεστο υπόλοιπο του κλάδου.

Σωλήνες χάλυβα

Στον κλάδο των σωλήνων χάλυβα, η ανάκαμψη ξεκίνησε κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και συνεπώς το 2023 αποδείχτηκε ένα ισχυρό έτος με υψηλή αξιοποίηση της παραγωγικής δυναμικότητας, βελτιωμένη κερδοφορία και σημαντικές αναθέσεις νέων έργων. Ο κλάδος των σωλήνων χάλυβα κατέγραψε κύκλο εργασιών 580 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 27% έναντι του 2022, ενώ τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος διαμορφώθηκαν σε 25 εκατ. ευρώ (2022: κέρδη 8 εκατ. ευρώ).

Νέα καινοτόμα έργα ανατέθηκαν στη Σωληνουργεία Κορίνθου και το χαρτοφυλάκιο ανεκτέλεστων παραγγελιών της εταιρίας αυξήθηκε σε περίπου 650 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2023. Χάρη στις πρωτοβουλίες που ανέλαβε τα προηγούμενα δύσκολα χρόνια, η εταιρία εδραίωσε την ανταγωνιστική θέση της και κατάφερε να αυξήσει το παγκόσμιο μερίδιο αγοράς της, κατέχοντας ηγετική θέση σε τεχνολογίες, όπως οι αγωγοί μεταφοράς υδρογόνου και οι αγωγοί δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS).

Χάλυβας

Το 2023, ο κύκλος εργασιών του κλάδου χάλυβα ανήλθε σε 1.014 εκατ. ευρώ, έναντι 1.392 εκατ. ευρώ το 2022, ενώ ο κλάδος κατέγραψε ζημιές προ φόρων 41 εκατ. ευρώ (2022: κέρδη προ φόρων 88 εκατ. ευρώ).
Το 2023, ο κλάδος χάλυβα κατέγραψε κάμψη των επιδόσεων, κυρίως ως συνέπεια της συρρίκνωσης της ευρωπαϊκής αγοράς χάλυβα. Ενώ ο κλάδος διατήρησε την ηγετική του θέση στην αγορά της Ελλάδας, όπου ο κατασκευαστικός τομέας συνέχισε να αναπτύσσεται, ο πόλεμος στην Ουκρανία σε συνδυασμό με τη φθίνουσα ζήτηση από τον ευρωπαϊκό κατασκευαστικό τομέα (ο μεγαλύτερος ως προς τη ζήτηση για χάλυβα), το αυξημένο κόστος της ενέργειας και η άνοδος των εισαγωγών από χώρες χαμηλού κόστους είχαν δυσμενή αντίκτυπο στις συνολικές επιδόσεις.

Οι όγκοι πωλήσεων χάλυβα οπλισμού, χονδροσύρματος και προϊόντων μορφοσίδηρου ήταν αυτοί που δέχτηκαν το μεγαλύτερο πλήγμα. Η μείωση αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αυξημένη ζήτηση για λαμαρίνες θερμής έλασης από τις χώρες της Βαλτικής και της Βόρειας Ευρώπης, όπου το χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα των λαμαρινών χάλυβα της Stomana Industry παρείχε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2023, οι πωλήσεις ειδικών χαλύβων κατέγραψαν μείωση όγκων, η οποία αποδόθηκε στην επιβράδυνση του ευρωπαϊκού τομέα μηχανολογικών εφαρμογών. Επιπλέον, τα spreads των τιμών κατέγραψαν και αυτά σημαντική κάμψη σε όλες τις σειρές προϊόντων. Παρά τον αντίκτυπο των μακροοικονομικών προκλήσεων και των υψηλών τιμών ενέργειας, η προμήθεια σκραπ του κλάδου χάλυβα αποδείχτηκε ανθεκτική και δεν είχε δυσμενή αντίκτυπο στην παράδοση προϊόντων και τα επίπεδα εξυπηρέτησης.

Κατά τη διάρκεια του έτους, οι εταιρίες του κλάδου χάλυβα δρομολόγησαν αρκετά έργα με στόχο τη βελτίωση των διεργασιών και την προώθηση της μετάβασης προς μια κυκλική οικονομία με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα. Στο εργοστάσιο της Σιδενόρ, ξεκίνησε η εγκατάσταση ενός νέου συστήματος διαχείρισης της περαιτέρω μείωσης των ατμοσφαιρικών εκπομπών.

Στην Ελλάδα αναμένεται να συνεχιστεί η ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα. Ωστόσο, σε ευρύτερο πλαίσιο, η ζήτηση για χάλυβα επηρεάζεται αρνητικά από το αβέβαιο μακροοικονομικό περιβάλλον

www.worldenergynews.gr