Δημοοσίευμα του Φιλελεύθερου - Φilenews κάνει λόγο για αίτημα του Euroasia στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου ( ΡΑΕΚ) για θέσπιση τελών στους καταναλωτές με στόχο την έναρξη ανάκτησης του κόστους του έργου, καθώς μπορεί νομικά ο Euroasia να αρχίσει να διεκδικεί το κόστος ανάκτησης από την στιγμή που η κατασκευή του έργου ξεκινά. Αυτό θα αφορά μελλοντικά και την ΡΑΕ και κατά συνέπεια και τους Έλληνες καταναλωτές.
Το ζήτημα δεν είναι άσχετο με τα θέματα χρηματοδότησης που έχουν τεθεί και από την ΕΕ προς την Κύπρο για την εύρεση κονδυλίων της τάξης του 1 δισ που απαιτούνται για την υλοποίηση του έργου, πέραν αυτών που προέρχονται από τις Βρυξέλλες και είναι της τάξης των 650 εκατ.
Όπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ η κατ’ εξαίρεση παραχώρηση δικαιώματος ανάκτησης μέρους του κόστους κατασκευής και πόντισης του καλωδίου (στη φάση της κατασκευής) εξαρτάται, σύμφωνα με τον Κανονισμό, αλλά κυρίως σύμφωνα με ρυθμιστική απόφαση του Ιανουαρίου του 2023 (για τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις), στην ίδια τη ΡΑΕΚ, καθώς το έργο είναι ρυθμιζόμενο (ελεγχόμενο).
Η αναστάτωση που προκλήθηκε τις τελευταίες μέρες σε μερίδα της κοινής γνώμης, μέσω δηλώσεων ή και αναφορών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, περί επικείμενης έναρξης χρέωσης των καταναλωτών ρεύματος με ειδικό τέλος (ανά κιλοβατώρα) για την κατασκευή της ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia Interconnector. Προς το παρόν πάντως δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα, αλλά από την άλλη δεν είναι μακριά από την πραγματικότητα όπως θα διαμορφωθεί εφόσον προχωρήσει το έργο.
Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν πάντως πως δεν τίθεται σήμερα ή τα επόμενα λίγα χρόνια θέμα έγκρισης από τη ΡΑΕΚ ενδεχόμενου αιτήματος της EuroAsia να αρχίσει την ανάκτηση του κόστους της διασύνδεσης μέσω των λογαριασμών ρεύματος, πριν αρχίσει η λειτουργία του έργου.
Σύμφωνα με την ίδια την εταιρεία, το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί πλήρως -αν δεν προκύψουν έκτακτα προβλήματα- τον Δεκέμβριο του 2029.
Τι αναφέρει ο Κανονισμός που διέπει τα έργα κοινού ενδιαφέροντος
Όμως, ο Κανονισμός της ΕΕ που διέπει τα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (όπως το συγκεκριμένο) επιτρέπει κατ’ εξαίρεση κάποια «κανονιστικά κίνητρα» που μπορεί να επιτρέψει η οικεία ρυθμιστική αρχή, ώστε ένα έργο, π.χ. ηλεκτρικής διασύνδεσης, να αρχίσει να ανακτά τα έξοδα που πραγματοποιεί, μέσω χρέωσης των καταναλωτών, πριν ακόμα λειτουργήσει.
Θεωρητικά, δηλαδή, η EuroAsia θα μπορούσε να διεκδικήσει από τη ΡΑΕΚ (και τη ΡΑΕ στην Ελλάδα) έναρξη ανάκτησης κόστους, αμέσως μετά την έναρξη κατασκευής του έργου.
Και ως χρονικό σημείο έναρξης των κατασκευαστικών έργων η EuroAsia θεωρεί (και ενημέρωσε σχετικά τις δύο ρυθμιστικές αρχές) την υπογραφή του συμβολαίου (συνολικης αξίας 1,4 δισ. ευρώ) με τη νορβηγική Nexans, η οποία έγινε πριν από περίπου 10 μέρες.
Συνεπώς, δεν είναι αβάσιμη η ανησυχία στην κοινή γνώμη ότι είναι δυνατό να αρχίσει το επόμενο διάστημα η οικονομική επιβάρυνση των καταναλωτών ηλεκτρισμού, για ένα ιδιωτικό έργο που αναμένεται να λειτουργήσει σε περίπου επτά χρόνια, χωρίς να είναι σαφές το όφελος που θα έχει ο καταναλωτής στην Κύπρο, ιδιαίτερα αν το καλώδιο λειτουργήσει τελικά ως εξαγωγικό μέσο, όπως υποστηρίζει η εταιρεία.
Τι προσδιορίζει η Μεθοδολογία Ανάκτησης
Η εν λόγω μακροσκελής και πολύ τεχνικής φύσης, σε πλείστα σημεία, ρυθμιστική απόφαση αποκαλείται «Μεθοδολογία Αναπροσαρμογής των Επιτρεπόμενων Εσόδων και Διατιμήσεων των Ρυθμιζόμενων Δραστηριοτήτων Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Γραμμής Διασύνδεσης» και σε γενικές γραμμές καθορίζει τη μεθοδολογία με την οποία η EuroAsia (στη συγκεκριμένη περίπτωση) θα χρηματοδοτείται (αργά ή γρήγορα) από τους καταναλωτές ηλεκτρισμού για ανάκτηση του κόστους της διασύνδεσης.
Στο άρθρο 17 αυτής της απόφασης αναφέρονται οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα μπορούσε η ΡΑΕΚ να επιτρέψει κατ’ εξαίρεση την έναρξη της είσπραξης εσόδων από τον ιδιοκτήτη και τον διαχειριστή του καλωδίου, πριν τη λειτουργία του έργου.
Είναι ξεκάθαρο μέσα από την απόφαση αυτή ότι απαιτείται η συγκατάθεση της ΡΑΕΚ. Αναφέρεται για παράδειγμα στο εδάφιο 2 του άρθρου 17 της απόφασης ότι «η Απόφαση της ΡΑΕΚ για τη χορήγηση κινήτρων (σ.σ. ανάκτηση εξόδων στη φάση των κατασκευαστικών έργων) λαμβάνει υπόψη τον ειδικό χαρακτήρα του κινδύνου που ενέχεται για το εκάστοτε έργο (σ.σ. διασύνδεσης) και μπορεί να χορηγεί κίνητρα ως προνοείται στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/869».
Τα κριτήρια για την ανάκτηση
Και οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου αναφέρουν πως σε αυτή τη φάση (και προφανώς όχι πριν αρχίσουν έργα πόντισης του καλωδίου και κατασκευής των σταθμών μετατροπής τάσης, αφού αποδεδειγμένα εξευρεθεί ικανοποιητική χρηματοδότηση από την εταιρεία) δεν τίθεται θέμα να επιτραπεί ανάκτηση κόστους μέσω χρεώσεων στους καταναλωτές.
Οι πληροφορίες του Φιλελευθέρου εν κατακλείδι σημειώνουν, πως δεν τίθεται σήμερα ή τα επόμενα λίγα χρόνια θέμα έγκρισης από τη ΡΑΕΚ ενδεχόμενου αιτήματος της EuroAsia να αρχίσει την ανάκτηση του κόστους της διασύνδεσης μέσω των λογαριασμών ρεύματος, πριν αρχίσει η λειτουργία του έργου.
www.worldenergynews.gr
