UPD (16.00) Ιδιαίτερα ευαίσθητη στις διακυμάνσεις των διεθνών τιμών ενέργειας είναι η ελληνική οικονομία, λόγω της υψηλής εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα (φυσικό αέριο), διαπιστώνει η Κομισιόν στην εξαμηνιαία έκθεσή της και συστήνει επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης και ενίσχυση του ανταγωνισμού για την διασφάλιση προσιτών τιμών. Η υψηλή εξάρτηση από το φυσικό αέριο αποτυπώθηκε και στις λιανικές τιμές το πρώτο εξάμηνο του 2022 που δεν είχαν ληφθεί ακόμη τα έκτακτα μέτρα στήριξης, όπου οι αυξήσεις ήταν άνω του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Οι τιμές που τελικά χρεώθηκαν οι καταναλωτές στην Ελλάδα, μειώθηκαν κατά 50% στο φυσικό αέριο και έως 90% στο ρεύμα, χάρη στα μέτρα στήριξης που χρηματοδοτούνται κυρίως από το ΤΕΜ και δευτερευόντως από τον κρατικό προϋπολογισμό με το ποσό των 8 δις. ευρώ, επισημαίνει η Κομισιόν στην Εκθεσή της.
Σημειώνει ωστόσο, ότι παρά τη στήριξη που παρέχεται, η βιομηχανία και τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος θα μπορούσαν να επηρεαστούν σοβαρά από τις τιμές. Ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά σημειώνει ότι πιθανά να δυσκολευτούν να κρατήσουν ζεστά τα σπίτια τους και να αποπληρώσουν στην ώρα τους τον λογαριασμό ρεύματος και φυσικού αερίου.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με την Εκθεση της Κομισιόν υστερεί σε ορισμένες πτυχές που σχετίζονται με την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και θα μπορούσαν δυνητικά να στερήσουν από τους καταναλωτές την πρόσβαση σε πιο προσιτή ενέργεια και υπονομεύουν την ικανότητα συμμετοχής στην ενεργειακή μετάβαση. Ως μία τέτοια πτυχή καταγράφει την υστέρηση της Ελλάδας στην διείσδυση των έξυπνων μετρητών, εργαλείο που όπως σημειώνει επιτρέπει στους καταναλωτές να συμμετέχουν ενεργά στην αγορά. Το εργαλείο αυτό σε συνδυασμό με την μείωση της ζήτησης παίζουν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της τρέχουσας κρίσης και τις υψηλές τιμές ενέργειας που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές αναφέρουν οι συντάκτες της Εκθεσης. Η Ελλάδα έχει εγκαταστήσει έξυπνους μετρητές σε ποσοστό μόλις 3% έναντι μέσου ευρωπαϊκού όρου 54%.
Μια δεύτερη πτυχή, είναι τα υψηλά μερίδια της ΔΕΗ στη λιανική αγορά (60% και8 65% στην χαμηλή τάση) που υπερβαίνουν κατά πολύ τον στόχο του 50% που ορίζεται από την εθνική νομοθεσία.
Οι αγορές ενέργειας θα μπορούσαν να ενισχυθούν, σύμφωνα με την Κομισιόν, με αύξηση της χρήσης των ΑΠΕ και της αποθήκευσης , την απόκριση ζήτησης. Για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης χρειάζεται εξορθολογισμός του πλαισίου αδειοδότησης των απε, η ολοκλήρωση των ρυθμιστικών πλαισίων για το υδρογόνο και τα υπεράκτια αιολικά, καθώς και ένα πλαίσιο για το βιομεθάνιο. Παράλληλα, συστήνεται η εφαρμογή της νέας απλοποιημένης αδειοδοτικής διαδικασίας στις ΑΠΕ, όπως και η έμφαση στην αυτοκατανάλωση και τις ενεργειακές κοινότητες.
Nωρίτερα, το WEN έγραφε:
Αποσύρετε τα μέτρα στήριξης που ελήφθησαν στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης έως το τέλος του έτους» είναι το μήνυμα της Κομισιόν προς τις κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τον επίτροπο Πάολο Τζεντιλόνι, δεν θα ανοίξει φέτος διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος για καμία από τις 14 χώρες οι οποίες εμφανίζουν έλλειμμα μεγαλύτερο από 3% του ΑΕΠ αλλά, ανάλογα με τις δημοσιονομικές εξελίξεις, η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος θα επανέλθει από την Άνοιξη.
Καθώς η Ευρώπη βγαίνει από την περίοδο κατά την οποία ίσχυε η γενική ρήτρα διαφυγής, η Κομισιόν παρέχει και πάλι ποσοτικοποιημένες και διαφοροποιημένες συστάσεις για τη δημοσιονομική πολιτική για συγκεκριμένες χώρες. Οι γενικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν ως εξής:
- Τα κράτη μέλη που έχουν επιτύχει τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό τους στόχο, με βάση τις εαρινές προβλέψεις του 2023, καλούνται να διατηρήσουν μια υγιή δημοσιονομική θέση το 2024.
- Ζητείται από όλα τα άλλα κράτη μέλη να διασφαλίσουν μια συνετή δημοσιονομική πολιτική, ιδίως περιορίζοντας την ονομαστική αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών που χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο το 2024.
- Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διατηρήσουν τις εθνικές χρηματοδοτούμενες δημόσιες επενδύσεις και να διασφαλίσουν την αποτελεσματική απορρόφηση των επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, και άλλων κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως για την προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
- Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταργήσουν τα μέτρα ενεργειακής στήριξης που ισχύουν έως το τέλος του 2023. Εάν καταγραφούν νέες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που απαιτούν την εφαρμογή μέτρων στήριξης, αυτά θα πρέπει να στοχεύουν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, να είναι δημοσιονομικά ανεκτά και να διατηρούν τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας.
- Για την περίοδο μετά το 2024, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να επιδιώκουν μια μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική σταδιακής και βιώσιμης σύσφιξης, σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν σε υψηλότερη βιώσιμη ανάπτυξη, για να επιτύχουν μια συνετή μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική θέση.
www.worldenergynews.gr