Στο τραπέζι των "27" ΥΠΕΝ η πρόταση των 3 σεναρίων για το πλαφόν - Αισιοδοξία για συμφωνία μέχρι το Νοέμβριο

Στην Πράγα συναντώνται σήμερα το πρωί οι υπουργοί Ενέργειας των «27» προκειμένου να συζητήσουν εάν και πώς θα καταφέρουν να περιορίσουν το ενεργειακό κόστος. Στο επίκεντρο, για άλλη μια φορά το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου.

Το ζητούμενο είναι εάν θα καταφέρουν να μιλήσουν την ίδια γλώσσα καθώς 16 κράτη μέλη (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) στηρίζουν την πρόταση για γενικό ανώτατο (μεταβαλλόμενο) όριο στην τιμή του φυσικού αερίου σε όλη την ΕΕ, έχοντας ωστόσο απέναντί τους τη Γερμανία, την Ολλανδία, αλλά και την Ισπανία και Πορτογαλία που προτείνουν μια γενίκευση της «ιβηρικής εξαίρεσηs».

Πάντως, το μπλοκ των 16 κατεβαίνει με τεκμηριωμένη πρόταση, προτείνοντας ένα μεταβαλλόμενο όριο ανώτατης τιμής φυσικού αερίου, το οποίο δεν θα περιορίζεται σε συγκεκριμένες ροές αερίου (π.χ. ρωσικές) ή σε αέριο για ειδικές χρήσεις (π.χ. ηλεκτροπαραγωγή) και εφαρμόζεται σε επίπεδο χονδρικής. Επίσης, προτείνει το πλαφόν να οριστεί σε αρκετά υψηλό όριο ώστε αφενός να λειτουργεί ως ...διακόπτης ασφαλείας και αφετέρου να διατηρείται το κίνητρο εξοικονόμησης ενέργειας ή απομάκρυνσης από το φυσικό αέριο.

Επίσης, θα είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να επιτρέπει στην Ευρώπη να προσελκύει φορτία αερίου, ενώ θα επηρεάζει και τις υφιστάμενες μακροπρόθεσμες συμβάσεις. Μάλιστα, αυτό το μεταβαλλόμενο πλαφόν στο φυσικό αέριο θα επιτρέπει στα χρηματιστήρια φυσικού αερίου (hub αερίου) να συναλλάσσονται πάνω – κάτω με ένα premium (π.χ. 5%-10%) για την εξισορρόπηση των τιμών εντός της ΕΕ.
Το προτεινόμενο από τους «16» μεταβαλλόμενο πλαφόν θα καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη άλλα benchmarks (εκτός TTF) π.χ. Henry Hub, αργό πετρέλαιο, άνθρακας, hub Ιαπωνίας-Κορέας. Επιπλέον, προτείνεται να επιτρέπονται συναλλαγές και πάνω από το όριο εάν κρίνεται απολύτως απαραίτητο. Δηλαδή ο σχεδιασμός περιλαμβάνει και ανάπτυξη ενός μηχανισμός Συμβάσεων επί Διαφορών, που θα επιτρέπει στους εισαγωγείς να πραγματοποιούν συναλλαγές εκτός του πλαφόν.

Τρία σενάρια

Οποιαδήποτε πρόταση επιβολής πλαφόν θα πρέπει σύμφωνα με την πρόταση των «16» να εξετάζεται και να διαφοροποιείται έναντι τριών διαφορετικών σεναρίων:\

α) Καμία φυσική έλλειψη (όταν προσφορά και ζήτηση «κουμπώνουν»).
β) Πιθανή φυσική έλλειψη: η τιμή πλησιάζει ή βρίσκεται στην κορυφή του μεταβαλλόμενου ορίου, απαιτώντας εισαγωγές αερίου πάνω από αυτό το ανώτατο όριο για να ισορροπήσει η αγορά.
γ) Φυσική έλλειψη: ελλείψεις εφοδιασμού σε περιφερειακό ή σε όλη την ΕΕ, παρά τα μέτρα έκτακτης ανάγκης. Σε αυτήν την περίπτωση, η ΕΕ βρίσκεται υπό μεγάλη αναστάτωση, εμπίπτοντας σε διατάξεις του Κανονισμού (UE) 2022/1369 και όχι υπό την πρόταση ενός μεταβαλλόμενου ανώτατου ορίου τιμών. Σε αυτήν την περίπτωση θα βασιστεί στον συγκεκριμένο κανονισμό για την ασφάλεια εφοδιασμού για να εξισορροπήσει η αγορά. Η συζήτηση για την επιβολή ενός μεταβαλλόμενου ορίου θα διαχωρίζεται από το συγκεκριμένο σενάριο.

Στόχος της επιβολής γενικού πλαφόν στο αέριο είναι ο μετριασμός των πληθωριστικών πιέσεων, η αποτροπή και μείωση της κερδοσκοπίας, η διαμόρφωση ενός πλαισίου για την περίπτωση πιθανών διαταραχών του εφοδιασμού και ο περιορισμός των υπερκερδών στον κλάδο.

Πάντως, η πρόταση για ανώτατο όριο στην τιμή του αερίου συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σθεναρή αντίσταση των χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά Γερμανία και Ολλανδία που υποστηρίζονται επίσης από Αυστρία, Ουγγαρία και Δανία οι οποίες διατηρούν επιφυλάξεις για την ασφάλεια του εφοδιασμού, επικαλούμενες ανησυχίες ότι τα φορτία LNG, λόγω του πλαφόν, θα καταλήξουν σε άλλες αγορές, π.χ. της Ασίας.

Ωστόσο η δική τους πρόταση για επιβολή ανώτατου ορίου μόνο για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για ηλεκτρική ενέργεια, αφήνει εκτός τα 2/3 της αγοράς αερίου που αφορά βιομηχανία και κτίρια. Επίσης, εάν εφαρμοστεί η συγκεκριμένη πρόταση η τιμή εισαγωγής αερίου θα συνεχίσει να αυξάνεται και θα δημιουργεί αντικίνητρα για χαμηλότερες τιμές αφού οι εισαγωγείς θα αποζημιώνονται για οποιαδήποτε τιμή αγοράζουν και τη διαφορά μεταξύ πλαφόν και τιμής εισαγωγής θα πληρώνει το κράτος (ιβηρικό μοντέλο). Επιπλέον, εάν το πλαφόν στο αέριο είναι πολύ χαμηλό, θα οδηγήσει σε πρόσθετη ζήτηση αερίου, εάν είναι πολύ υψηλό, και πιθανότατα θα χρειαστεί να συμπληρωθεί με πρόσθετη υποστήριξη σε επίπεδο λιανικής για να διατηρηθούν οι προσιτές τιμές.

Τι αναφέρει η EΡΤnews

Την Τετάρτη πάντως αναμένονται πιο συγκεκριμένες προτάσεις από την Επιτροπή.

Η παρουσίαση της νομοθετικής πρότασης της Κομισιόν ίσως πάντως και να μην γίνει τελικά στην τακτική Σύνοδο Κορυφής στις 20-21 Οκτωβρίου αλλά στις 25 Οκτωβρίου όταν και πραγματοποιείται η τακτική συνάντηση των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες. Ίσως μάλιστα να υπάρξει μια νέα, έκτακτη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας μέσα στον Νοέμβριο.

www.worldenergynews.gr