O Νότιος Διάδρομος και οι νέες συμφωνίες για την διασφάλιση της επάρκειας
Η νέα εξωτερική ενεργειακή στρατηγική της ΕΕ φέρνει την Ελλάδα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τόσο λόγω του αγωγού TAP που διασχίζει τη Βόρεια Ελλάδα και συνδεόμενος με τον τουρκικό TANAP φθάνει στα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν στη Μαύρη Θάλασσα, όσο και λόγω της συνεργασίας της χώρας μας τόσο με την Αίγυπτο όσο και με το Ισραήλ.
Όπως προκύπτει από έγγραφο ενημέρωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τις αρμόδιες επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχει στη διάθεση του το WEN, οι βασικές ενέργειες που σχεδιάζονται προκειμένου να εξασφαλιστούν ποσότητες φυσικού αερίου που θα τροφοδοτήσουν την κοινή ευρωπαϊκή πλατφόρμα προμηθειών, η οποία ετέθη σε πιλοτική λειτουργία ήδη από τον Απρίλιο είναι:
• Η ενεργοποίηση της τριμερούς συμφωνίας για την ενεργειακή μεταξύ ΕΕ,ΗΠΑ και Καναδά
• Η διαπραγμάτευση πολιτικών συμφωνιών με προμηθευτές φυσικού αερίου όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ για την αύξηση των προμηθειών LNG στην Ευρώπη.
• Η υποστήριξη του διπλασιασμού της χωρητικότητας του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου στα 20 bcm ανά έτος.
• Η επανεκκίνηση του ενεργειακού διαλόγου υψηλού επιπέδου με την Αλγερία το 2022.
• Η ενίσχυση της συνεργασίας με χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής όπως η Νιγηρία, η Σενεγάλη και η Αγκόλα ώστε να αυξηθεί η προσφορά LNG στην Ευρώπη.
Το σχέδιο REPowerEU
Μακροπρόθεσμα η ΕΕ θεωρεί πως με πακέτα Fit-for-55 και REPowerEU θα εξοικονομήσει σε ετήσια βάση 80 δισ. ευρώ από αγορές φυσικού αερίου, 12 δισ. ευρώ από αγορές πετρελαίου και 1,7 δισ. ευρώ από εισαγωγές άνθρακα.
Ωστόσο σήμερα, η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης καλύπτοντας περισσότερο από το 40% των αναγκών της το 2021. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 155 bcm αερίου.
Το σχέδιο REPowerEU αποσκοπεί στη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο κατά 2/3 έως το τέλος του τρέχοντος έτους και πλήρη απεξάρτηση έως το 2027. Σύμφωνα πάντα με τους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ζήτησης φυσικού αερίου θα αντικατασταθεί από ΑΠΕ, άλλες πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα και εξοικονόμηση ενέργειας.
Παράλληλα βεβαίως θα επιδιωχθεί η αντικατάσταση και η διαφοροποίηση των προμηθευτών και των οδών εφοδιασμού. Για να εξασφαλίσει τον απαραίτητο εφοδιασμό φυσικού αερίου, η ΕΕ πρέπει να αυξήσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου από πηγές εκτός Ρωσίας και κυρίως από LNG (+50 bcm), αλλά και φυσικό αέριο αγωγών (+10 bcm).
Ενεργειακή Πλατφόρμα
Αυτό απαιτεί τοποθέτηση οι σχέσεις με τους παραδοσιακούς προμηθευτές σε νέα βάση και η επέκταση του εμπορίου σε νέους αξιόπιστους προμηθευτές.
Για το σκοπό αυτό, η ΕΕ έχει δρομολογήσει την Ενεργειακή Πλατφόρμα της ΕΕ – για τη συγκέντρωση της ζήτησης και τον συντονισμό χρήσης των υποδομών, διαπραγμάτευση με τους διεθνείς εταίρους και προετοιμασία για από κοινού προμήθειες φυσικού αερίου και υδρογόνου.
Ήδη από το περασμένο Φθινόπωρο η Επιτροπή ήρθε σε επικοινωνία με τους κύριους προμηθευτές LNG και φυσικού αερίου της ΕΕ. Αυτές οι προσπάθειες κατέληξαν σε ρεκόρ παραδόσεων LNG 12,5 bcm μόνο τον Απρίλιο του 2022 και 42 bcm από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2022.
Η πλατφόρμα θα ενσωματώσει τις συνεχείς προσπάθειες διαφοροποίησης από τα κράτη μέλη της ΕΕ και θα λάβει υπόψη τις ανάγκες της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, καθώς και των Δυτικών Βαλκανίων.
Σε αυτό το πλαίσιο η ΕΕ έχει ήδη καταλήξει σε συμφωνία με τις ΗΠΑ για την παράδοση επιπλέον LNG (15 bcm το 2022 και περίπου 50 bcm ετησίως έως το 2030), μέσω των εξαγωγών των ΗΠΑ αλλά και της συνεργασίας με άλλους διεθνείς εταίρους.
Παρόμοια προσέγγιση ακολουθήθηκε και στην συμφωνία με τον Καναδά ο οποίος ιδρύει ειδική ομάδα εργασίας για να εξετάσει αύξηση των παραδόσεων LNG τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα οι διαπραγματεύσεις τριμερούς Μνημονίου Συναντίληψης με Αίγυπτο και Ισραήλ για εφοδιασμό της Ευρώπης με LNG έχει ξεκινήσει. Η Ιαπωνία και η Κορέα έχουν έχει ήδη ανακατευθύνει έναν αριθμό φορτίων LNG στην Ευρώπη. Το Κατάρ είναι έτοιμο να διευκολύνει τις ανταλλαγές με τις ασιατικές χώρες.
Τέλος σε ότι αφορά τους αγωγούς φυσικού αερίου, η Νορβηγία έχει ήδη αυξήσει τις παραδόσεις της στην Ευρώπη και τόσο η Αλγερία όσο και το Αζερμπαϊτζάν έχουν εκφράσει την προθυμία τους να το πράξουν.
Χώρες όπως η Νιγηρία, ήδη προμηθεύαν το 15% των εισαγωγών της ΕΕ το 2021, η Σενεγάλη και η Αγκόλα εξακολουθούν να προσφέρουν αναξιοποίητο δυναμικό LNG, ενώ οι προβλέψεις δείχνουν ότι η παραγωγή φυσικού αερίου από την Αφρική συνολικά θα μπορούσε να φτάσει περίπου 260 bcm το 2022 έως 470 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2030.
www.worldenergynews.gr
