Το 2020 έχει φτάσει στο τέλος του και πρόκειται να καταγραφεί στην παγκόσμια ιστορία ως ένα πολύ κομβικό έτος για την ανθρωπότητα. Εμπειρικές παρατηρήσεις των τελευταίων 150 ετών επιβεβαιώνουν ότι 9 στις 10 χρονιές που λήγουν σε 0 αλλά και πολλές που λήγουν σε 1 είναι χρονιές αγωνίας για τις παγκόσμιες εξελίξεις και με σημαντικό αντίκτυπο τόσο οικονομικό όσο και κοινωνικό. Στο παρόν κείμενο θα κάνουμε μια περιεκτική αναδρομή στις κομβικές αλλαγές που συντελέστηκαν εντός του 2020, τι μπορεί να σημαίνουν για το μέλλον και πως θα σταθούν οι αγορές απέναντι σε τυχόν μετωπικούς ανέμους.
Υγεία και υγειονομικό σύστημα
Μια από τις πρώτες μεγάλες αλλαγές που συντελέστηκε στη διάρκεια της πανδημίας είναι η αποτελεσματική συνεργασία της τεχνολογίας με την ιατρική με τα αποτελέσματα να είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρα για το μέλλον. Οι διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για την ανακάλυψη του εμβολίου έχουν ανοίξει νέους δρόμους στην ιατρική επιστήμη και τα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν τεράστια βήματα εξέλιξης για σημαντικές ασθένειες.
Ήδη οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρίες έχουν ξεκινήσει να εξαγοράζουν εξειδικευμένες εταιρίες ενώ υπάρχουν πολλές πιθανές συμφωνίες που βρίσκονται σε διάφορα στάδια διαπραγμάτευσης και αφορούν συγκεκριμένους κλάδους.
Θετικά νέα διαφυλάσσει το μέλλον για τον κλάδο της τηλε-ιατρικής ο οποίος αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό κοντά στο 30% και για τον οποίο η πανδημία η άλλαξε τα δεδομένα και έφερε "ένεση" δεκάδων δισεκατομμυρίων στις μεγάλες εταιρίες που διεξάγουν έρευνα και ανάπτυξη.
Παγκόσμια οικονομία
Το 2020 αποτέλεσε έτος μετασχηματισμού της παγκόσμιας οικονομίας. Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν δεκάδες αναφορές και πολλές μελέτες από οικονομικούς οργανισμούς με το 2020 ως το έτος το οποίο ξεκίνησε η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση.
Η μεγαλύτερη αλλαγή σχετίζεται με τον τρόπο της εργασίας. Η εργασία από το σπίτι καθιερώθηκε σε ποσοστό 30-40% για πολλούς κλάδους και ήρθε για να μείνει καθώς εξοικονομεί εκατοντάδες δισεκατομμύρια από τις πάγιες δαπάνες των εταιριών, τα οποία μπορούν να επενδυθούν για νέες επενδύσεις ή και για τη μελλοντική επιβράβευση των μετόχων. Η εξοικονόμηση αυτών των πόρων, δείχνει ότι ενισχύει αισθητά τους ισολογισμούς των εταιριών.
Μια ακόμα μεγάλη αλλαγή που συντελέστηκε στην παγκόσμια οικονομία εξαιτίας της πανδημίας είναι ο μετασχηματισμός της ταχύτατα προς την μορφή e-economy. Οι κορυφαίες τεχνολογικές εταιρίες οι οποίες διαθέτουν σημαντική ταμειακή ρευστότητα, απλώνουν πλέον τα πλοκάμια τους σε κάθε κλάδο της οικονομίας μετασχηματίζοντάς τον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Amazon, η οποία έχει προχωρήσει επιθετικά την επέκτασή της στον κλάδο του e-pharmacy και της ψυχαγωγίας ενώ αναμένεται να ξεκινήσει και την αναμόρφωση του κλάδου των ταχυ-μεταφορών, ιδιαίτερα μετά από τα προβλήματα καθυστερήσεων και παραδόσεων που υπήρξαν στη διάρκεια των απαγορευτικών και των περιορισμών της πανδημίας.
Επενδύσεις χαρτοφυλακίου
To 2020 αποτέλεσε το δυσκολότερο επενδυτικά έτος από το 1987 και αυτό γιατί η κατακόρυφη πτώση των δεικτών σε λίγες ημέρες δεν είχε ξανασυμβεί από τότε. Η δύναμη της σωστής διάρθρωσης των χαρτοφυλακίων, της ορθής κατανομής του ρίσκου και της τεράστιας διαφοροποίησης που προσφέρουν τα ETFs, αποδείχθηκε εξαιρετικά σωστή επιλογή.
Οι ισχυρές απώλειες που κατέγραψαν οι μετοχές το πρώτο τρίμηνο του 2020, έδωσαν την ευκαιρία στα μεγάλα χαρτοφυλάκια να πραγματοποιήσουν μια τεράστια αναδιάρθρωση και να τοποθετηθούν επιθετικά στους κλάδους που θα κυριαρχήσουν στο μέλλον. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το 2020 απλώς επιτάχυνε αυτή την τεράστια αλλαγή των επενδυτικών τάσεων του μέλλοντος.
- Μια από τις πρώτες αλλαγές που έγινε έντονα εμφανής ήταν η ενίσχυση του ρεύματος των πράσινων επενδύσεων και όλων των επενδύσεων που βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα της έννοιας ESG . Δεν είναι τυχαίο ότι από την αρχή της χρονιάς, η απόδοση του S&P 500 είναι 15% ενώ η απόδοση του αντίστοιχου κλάδου που επενδύει σε εταιρίες πράσινης ενέργειας παγκοσμίως, είναι 117%.
Η τάση αυτή αναμένεται να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο και στο μέλλον και δεν αφορά μόνο στην αγορά μετοχών αλλά και αυτή των ομολόγων. Επιπρόσθετα, μεγάλοι διαχειριστές κεφαλαίων με την πάροδο του χρόνου δεν θα επενδύουν κεφάλαια σε εταιρίες που δε δείχνουν ευαισθησία στην κλίμακα του ESG.
- Μια ακόμα βιομηχανία που έχει λαμπρό μέλλον και χρηματιστηριακά πέτυχε εντυπωσιακές αποδόσεις το 2020, είναι ο κλάδος των ηλεκτρικών οχημάτων αλλά και των εταιριών που ασχολούνται με την ανάπτυξη μπαταριών και συστημάτων φόρτισης για τον κλάδο. Η επίμονη στροφή προς την ηλεκτροκίνηση οδηγεί τεράστια κεφάλαια σε όλες τις εταιρίες που βρίσκονται σε αυτό το φάσμα. Το ίδιο συμβαίνει και με την μετεξέλιξη των εταιριών παραγωγής και παροχής ηλεκτρικού ρεύματος όπως η ΔΕΗ σε εταιρίες υποδομών με ότι αυτό συνεπάγεται για την προεξώφληση των μελλοντικών αποτιμήσεων.
- Αιχμή του δόρατος για τις επόμενες δεκαετίες είναι και τα νέα συστήματα και μορφές πληρωμών. Πρόκειται για τον κλάδο όπου είδαμε σημαντικές προεξωφλήσεις αποτιμήσων κατά το 2020 και πιθανό να δούμε μεγαλύτερες υπερβολές τα επόμενα χρόνια. Το παγκόσμιο σύστημα πληρωμών δεν θα είναι το ίδιο τα επόμενα χρόνια.
Επίλογος ...
Αν και το 2021 δε μπορούμε να προδικάσουμε καμία εξέλιξη, θεωρούμε ότι διαφορετικά χαρτοφυλάκια, διαφορετικού επιπέδου ρίσκου που το καθένα απευθύνεται σε συγκεκριμένα επενδυτικά προφίλ θα συνεχίσουν να λειτουργούν ικανοποιητικά. Ασφαλώς, μια σωστή εκτίμηση των μελλοντικών αναγκών για χρηματικά διαθέσιμα θα συνεχίσει να αποτελεί πρόκληση, ακόμα και για τον πιο risk averse επενδυτή, να συνθέσει ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο με σωστή κατανομή. Το 2020 αποτέλεσε μια χρονιά-πρόκληση για τους διαχειριστές, με τεράστιες αυξομειώσεις της μεταβλητότητας και ιστορικά μοναδική με βάση αρκετά στοιχεία μέτρησης της απόδοσης. Αυτές οι χρονιές με ισχυρά “black swans” είναι αυτές που αποτελούν ισχυρό κριτήριο για το κατά πόσο όλα τα κριτήρια και οι μεταβλητές που έχουν συνθέσει το κάθε χαρτοφυλάκιο λειτουργούν όπως κάθε φορά στο παρελθόν και ακολουθούν το πλαίσιο το οποίο έχει τεθεί.
Κλείνουμε με μία ακόμα παρατήρηση εμπειρική και μέσα από τα 30 χρόνια δραστηριοποίησης μας στις αγορές : Στα ακρότατα των αγορών (ιστορικά υψηλά, ή ιστορικά χαμηλά) παρατηρούνται πάντοτε θεσμικές αλλαγές. Το 2000 ήταν η καθιέρωση των δεκαδικών τιμών για τον υπολογισμό των χρηματιστηριακών τιμών μετοχών και ομολόγων στις ΗΠΑ σε σχέση με τις τιμές τύπου 1/4, 1/2, 2/32 κ.λπ. το 2008 ήταν η εισαγωγή της οδηγίας MIFID I στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές. Τον Δεκέμβριο του 2020 είχαμε την αλλαγή και την διευκόλυνση εισαγωγής μίας εταιρίας απευθείας στο NYSE σε σχέση με τη διαδικασία IPO (δημόσιας εγγραφής) ενώ τον Σεπτέμβριο του 2021 θα έχουμε μία πολύ χαρακτηριστική αλλαγή στον βασικότερο χρηματιστηριακό δείκτη της Ευρώπης όπως έχει ήδη γνωστοποιήσει το Deutshe Boerse : Ο δείκτης εταιριών μεγάλης κεφαλαιοποίησης της Γερμανίας DAX 30 θα επεκταθεί με την προσθήκη 10 ακόμα εταιριών, με αυστηρότερα κριτήρια ένταξης τους και θα γίνει DAX-40.
www.worldenergynews.gr
