Περί τα τέλη του 2019 αναμένεται να ξεκινήσει η λειτουργία της νέας πλατφόρμας εμπορίας
Με μία πλατφόρμα εμπορίας (trading platform), η οποία προγραμματίζεται να ξεκινήσει τη λειτουργία της έως το τέλος της χρονιάς, αλλά και μία αγορά παραγώγων που βρίσκεται στον ορίζοντα, το φυσικό αέριο θα γίνει εντός των επόμενων μηνών το δεύτερο - μετά το ρεύμα - ενεργειακό προϊόν που θα συναλλάσσεται μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Μάλιστα, το εναρκτήριο λάκτισμα για την επέκταση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας στο αέριο δόθηκε την προηγούμενη εβδομάδα με την ανάθεση σε εξωτερικό σύμβουλο από την Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) της σχετικής μελέτης σκοπιμότητας.
Η ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας αναμένεται σε τρεις μήνες. Για την ανάπτυξη της πλατφόρμας εμπορίας, η οποία ουσιαστικά θα σηματοδοτήσει τη δημιουργία μίας οργανωμένης spot χονδρεμπορικής αγοράς, θα ακολουθήσει η σύνταξη του Κανονισμού της αγοράς και η ανάπτυξη των απαραίτητων πληροφοριακών συστημάτων.
Μία διαδικασία που εκτιμάται πως θα διαρκέσει δύο περίπου μήνες, ώστε μέχρι τον επόμενο Δεκέμβριο να κάνει «πρεμιέρα» ένα νέο μοντέλο συναλλαγών ανάμεσα στις εταιρίες εισαγωγής, εμπορίας και προμήθειας του καυσίμου και τους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Το μοντέλο αυτό, μέσω της πλατφόρμας εμπορίας, θα προσθέσει τις ανώνυμες συναλλαγές στις εξωχρηματιστηριακές αγοραπωλησίες (over the counter) με τις οποίες λειτουργεί η εγχώρια χονδρεμπορική αγορά, στην τρέχουσα δομή της.
Μεγαλύτερος ανταγωνισμός, χαμηλότερες τιμές
Μία εξέλιξη που αναμένεται να ενισχύσει τον ανταγωνισμό, ο οποίος με τη σειρά του θα βελτιστοποιήσει τις συνθήκες προμήθειας και θα καταστήσει πιο αξιόπιστα τα οικονομικά σήματα, εξασφαλίζοντας έτσι μικρότερο κόστος για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Επίσης, θα δώσει τη δυνατότητα εισόδου νέων «παικτών» στην αγορά.
Ορόσημα στην πορεία προς την οργανωμένη spot χονδρεμπορική αγορά θεωρούνται τόσο το βάθρο εξισορρόπησης (Balancing Platform), το οποίο αναπτύχθηκε από τον ΔΕΣΦΑ σε συνεργασία με το Χρηματιστήριο Αθηνών και ξεκίνησε να λειτουργεί την 1η Ιουλίου 2018, όσο και η εισαγωγή του εικονικού σημείου συναλλαγών.
Μέσω του Βάθρου Εξισορρόπησης, ο ΔΕΣΦΑ μπορεί πλέον να αγοράζει και να πωλεί τις ποσότητες αερίου που απαιτούνται για την εξισορρόπηση του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς μέσω δημοπρασιών.
Έτσι, οι ημερήσιες τιμές αναφοράς για την αγορά και πώληση αερίου διαμορφώνονται πλέον με βάση τις συναλλαγές μεταξύ των χρηστών και του ΔΕΣΦΑ στο Βάθρο Εξισορρόπησης
Από την άλλη πλευρά, το εικονικό σημείο συναλλαγών διεύρυνε τη δυνητική «δεξαμενή» εμπόρων και στους λεγόμενους paper traders.
Κι αυτό γιατί έδωσε τη δυνατότητα δραστηριοποίησης και εταιρειών εμπορίας που δεν έχουν ως αντικείμενο τη φυσική παράδοση ή παραλαβή αέριου.
Αύξηση συναλλαγών και ποσοτήτων αερίου
Η αναδιοργάνωση του μοντέλου συναλλαγών έρχεται σε μία εποχή όπου έχει βελτιωθεί η ρευστότητα της χονδρεμπορικής αγοράς, ακόμη και στην υφιστάμενη δομή της.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιοποίησε ο ΔΕΣΦΑ τον περασμένο Δεκέμβριο, σε σχέση με την περίοδο 2010-2014 παρατηρείται πλέον σημαντική αύξηση του αριθμού των συναλλαγών, της ποσότητας φυσικού αερίου που αποτέλεσε αντικείμενο συναλλαγής, του αριθμού των χρηστών που συμμετέχουν σε συναλλαγές, καθώς και του ποσοστού της ποσότητας φυσικού αερίου που εγχέεται στο σύστημα μεταφοράς και αποτελεί αντικείμενο εμπορίας.
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τη μελέτη, ο λόγος εμπορευόμενης προς διακινούμενης ποσότητας είναι της τάξης του 0,6.
Ένα νούμερο αισθητά βελτιωμένο σε σχέση με το παρελθόν, το οποίο ωστόσο υστερεί έναντι των ώριμων αγορών στην ΕΕ, όπου π.χ. ο λόγος εμπορευόμενης προς διακινούμενης ποσότητας είναι πολλαπλάσιος της μονάδας, ενώ ο αριθμός των συναλλαγών στη spot αγορά μπορεί να ανέρχεται σε αρκετές εκατοντάδες ανά ημέρα.
Πάντως, η ολοκλήρωση των νέων υποδομών φυσικού αερίου που έχουν δρομολογηθεί να κατασκευασθούν στην Ελλάδα ή να διέλθουν από τη χώρα μας, θα πολλαπλασιάσουν τις πηγές τροφοδοσίας, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω ενίσχυση της ρευστότητας.
Τέτοιες υποδομές είναι η τρίτη δεξαμενή αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, ο αγωγός ΤΑΡ (που αναμένεται να αρχίσει τις παραδόσεις καυσίμου την επόμενη χρονιά), η σχεδιαζόμενη πλωτή μονάδα (FSRU) της εταιρίας Gastrade στην Αλεξανδρούπολη, καθώς και ο διασυνδετήριος αγωγού φυσικού αερίου Ελλάδας - Βουλγαρίας (IGB).
Έργα που παράλληλα δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την εξέλιξη της πλατφόρμας εμπορίας σε trading hub για τα όμορα κράτη.
www.worldenergynews.gr