Μελέτη του ΙΟΒΕ επισημαίνει πως η προσφορά φορολογικών κινήτρων θα μπορούσε να κινητοποιήσει σημαντικούς ιδιωτικούς πόρους
Βελτίωση του ΑΕΠ έως και 1,7 δις ευρώ μέχρι το 2025, αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατά 0,7 ποσοστιαίες μονάδες και δημιουργία 40.000 νέων θέσεων εργασίας θα μπορούσε να επιφέρει στην ελληνική οικονομία η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
Αυτό προκύπτει από μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων ως μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας», που παρουσιάστηκε χθες (4/12) σε ειδική εκδήλωση που διοργανώθηκε από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Διογκωμένης Πολυστερίνης στον Δημόκριτο.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ για την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας που αναλαμβάνει η χώρα έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του μακροχρόνιου ενεργειακού σχεδιασμού, αλλά και για να υπάρξει κινητοποίηση του κλάδου των κατασκευών που έχει πληγεί καίρια από την κρίση θα πρέπει να υιοθετηθούν φορολογικά κίνητρα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
Συγκεκριμένα προτείνεται η παροχή έκπτωσης φόρου και αναλύονται μια σειρά από σενάρια ως προς το ποσοστό της έκπτωσης που θα μπορούσε να είναι από 20% έως και 50%.
Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η δημοσιονομική επίπτωση θα είναι ελάχιστη και τα οφέλη από την κινητοποίηση ανενεργών κεφαλαίων πολύ μεγάλα.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννης Μανιάτης ο οποίος υποστήριξε ότι οι εργασίες εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα μπορούν να κινητοποιήσουν επενδύσεις έως και 10 δις ευρώ την επόμενη πενταετία.
Μοχλός οικονομικής ανάπτυξης
Από την πλευρά του ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας υπογράμμισε ότι η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων άπτεται δημοσιονομικών ζητημάτων, αλλά μπορεί να αξιοποιηθεί ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας.
Σχολιάζοντας τη γενικότερη πορεία της οικονομίας ο κ. Βέττας είπε χαρακτηριστικά: «Φοβάμαι ότι δεν έχουμε ξεμπλέξει από την κρίση. Η χώρα βρίσκεται εκτός αγορών και η οικονομία παρά το ότι σταμάτησε να αιμορραγεί συνεχίζει να είναι πολύ ασθενής».
Αναλυτικότερα η μελέτη του ΙΟΒΕ που εκπονήθηκε από τους Ηλία Ντεμιάν, Αλέξανδρο Μουστάκα και Γιώργο Μανιάτη προβλέπει ότι με την υλοποίηση των εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης του σεναρίου στόχων για κατοικίες, όπως αυτό προβλέπεται στον στρατηγικό σχεδιασμό του ΥΠΕΝ προκύπτει καθαρή συνολική επίδραση στο ΑΕΠ της τάξης των 800 εκατ. ευρώ την πρώτη εξαετία υλοποίησης του σεναρίου, η οποία μειώνεται τα επόμενα έτη, χωρίς όμως να πέφτει κάτω από τα 500 εκατ. μέχρι το 2030.
Η επίδραση αυτή αντιστοιχεί σε τόνωση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατά περίπου 0,4 ποσοστιαίες μονάδες κατά τα πρώτα έτη υλοποίησης του σεναρίου.
Επίσης το ίδιο σενάριο οδηγεί στη δημιουργία περί των 20.000 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης ετησίως, κατά τα πρώτα έτη υλοποίησης του σεναρίου, ενώ προκαλεί συνολική ενίσχυση των ετήσιων εσόδων του Δημοσίου με ποσά της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ.
Το φιλόδοξο προβλέπει ότι η συνολική καθαρή επίδραση στο ΑΕΠ φτάνει τα 1,7 δισ. ευρώ το έτος 2025, ενισχύοντας τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατά 0,7 ποσοστιαίες μονάδες.
Οι επιδράσεις στην απασχόληση ξεπερνούν τις 40.000 θέσεις εργασίας, ενώ οι επιδράσεις στα έσοδα του Δημοσίου φτάνουν τα 540 εκατ.
Σημαντικά οικονομικά οφέλη μπορούν επίσης να προκύψουν με την υλοποίηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης στα κτίρια του τριτογενούς τομέα.
Η υλοποίηση αυτών των παρεμβάσεων οδηγεί σε τόνωση του ΑΕΠ της χώρας κατά 228 εκατ. και της απασχόλησης κατά 5.900 θέσεις εργασίας το 2018, επιδράσεις που αυξάνονται σε 980 εκατ. και 24.700 θέσεις εργασίας το 2025, αντιστοίχως.
Εκτιμάται ότι για κάθε 1 ευρώ επένδυσης στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, στο ΑΕΠ της Ελλάδας προστίθενται συνολικά 1,4 ευρώ και στα έσοδα του Δημοσίου προστίθενται συνολικά 0,5 ευρώ και δημιουργούνται 37 θέσεις εργασίας.
Φορολογικά κίνητρα
Σύμφωνα με τη μελέτη η προσφορά κινήτρων από την Πολιτεία για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων μπορεί θα οδηγήσει σε τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης, σε υπολογίσιμα περιβαλλοντικά οφέλη, μεταξύ των οποίων και η σημαντική μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον κτιριακό τομέα, και σε μείωση της κατανάλωσης εισαγόμενων καυσίμων.
Εξάλλου η προσφορά φορολογικών κινήτρων θα μπορούσε να κινητοποιήσει ιδιωτικούς πόρους για επενδύσεις στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων.
Ένα κατάλληλο φορολογικό κίνητρο θα μπορούσε να είναι η προσφορά έκπτωσης φόρου, ανάλογης με το ύψος της δαπάνης για εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων.
Αν μία έκπτωση φόρου ύψους 20% της δαπάνης για εργασίες ανακαίνισης κινητοποιήσει ιδιωτικές επενδύσεις του ύψους που περιγράφεται στο φιλόδοξο σενάριο για αναβαθμίσεις κατοικιών, τότε τα δημόσια έσοδα κατά τα πρώτα έτη εφαρμογής του μέτρου καταλήγουν να είναι ελαφρώς αυξημένα (κατά περίπου 12 εκατ. ευρώ, ή 3% της δαπάνης για ανακαινίσεις).
Ωστόσο, αυτή η θετική δημοσιονομική επίδραση αμβλύνεται βαθμιαία. Από το 2023 και μετά η τελική επίδραση στα ετήσια έσοδα του Δημοσίου γίνεται αρνητική.
Αν η έκπτωση φόρου 20% επί της δαπάνης για ενεργειακές αναβαθμίσεις δεν επαρκεί για να κινητοποιηθούν οι ιδιωτικοί πόροι που απαιτούνται για τις ανακαινίσεις που προβλέπονται από το φιλόδοξο σενάριο, αλλά θα χρειαζόταν έκπτωση φόρου 50% επί της δαπάνης για αυτόν τον σκοπό, προκύπτει ότι το Δημόσιο θα είχε απώλεια εσόδων με την εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, ήδη από το πρώτο έτος εφαρμογής του μέτρου, με το εν λόγω δημοσιονομικό κενό να βαίνει αυξανόμενο.
Εντούτοις, η απώλεια δημοσίων εσόδων από την προσφορά έκπτωσης φόρου 50% επί της δαπάνης για ανακαινίσεις αντιστοιχεί στο 27% της δαπάνης αυτής κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του μέτρου, φτάνει το 30% της δαπάνης, σε σωρευτικούς όρους το έτος 2024, ενώ δεν ξεπερνά το 34% της σωρευτικής δαπάνης το έτος 2030.
Η τελική απώλεια δημοσίων εσόδων είναι σημαντικά μικρότερη του ποσού που προσφέρεται ως έκπτωση φόρου, ακριβώς λόγω των θετικών επιδράσεων στα δημόσια έσοδα που προκύπτουν από την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας που επιφέρουν οι εργασίες ανακαινίσεων.
Σύμφωνα πάντα με τη μελέτη, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του μέτρου της έκπτωσης φόρου είναι σημαντικό η έκπτωση να καλύπτει όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα φορολογικών υποχρεώσεων των πολιτών, πέραν του φόρου εισοδήματος (π.χ. ΕΝΦΙΑ). Θα ήταν επίσης σημαντικό οι δικαιούχοι της έκπτωσης φόρου να μπορούν να μετακυλήσουν τυχόν υπόλοιπο της έκπτωσης που δικαιούνται σε επόμενα φορολογικά έτη, αν η έκπτωση φόρου που δικαιούνται είναι μεγαλύτερη από τις φορολογικές τους υποχρεώσεις το έτος της επένδυσης.
Με τους τρόπους αυτούς η έκπτωση φόρου θα αποτελέσει κίνητρο για περισσότερα νοικοκυριά και ιδιαίτερα για νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, τα οποία συχνά έχουν και πιο επείγουσες ανάγκες ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών τους.
www.worldenergynews.gr
