Η αυξητική δυναμική του δημοσίου χρέους είναι λογική και κακώς ορισμένοι διερωτώνται πως είναι δυνατόν μετά από τόσες θυσίες το χρέος να συνεχίζει να αυξάνεται.
Τέσσερις είναι οι προσδιοριστικοί παράγοντες μείωσης του δημοσίου χρέους .
Το δημόσιο χρέος μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη από το επιτόκιο δανεισμού , όταν υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα που θα καλύπτουν τους τόκους , όταν υπάρχουν σημαντικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και όταν δεν υπάρχουν κρυφά χρέη ή καταπτώσεις εγγυήσεων δανειακών υποχρεώσεων ΔΕΚΟ .
Από τις τέσσερις προϋποθέσεις απουσιάζουν και οι τέσσερις.
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται σε κατάστασης οριακής ανάπτυξης με την έννοια των ελάχιστων θετικών ρυθμών τουλάχιστον για το ορατό διάστημα της διετίας 2017-2019 ενώ πάντα με δεδομένο ότι όλα θα πάνε καλά ισχυροί θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης θα υπάρχουν μετά το 2020.
Εάν λάβουμε υπόψη ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού όπως αυτό διαμορφώνεται από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι 2 % τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα επιτόκια θα επιβαρύνουν αυξητικά το δημόσιο χρέος για αρκετά μεγάλο διάστημα.
Σε ότι αφορά τον παράγοντα πρωτογενή πλεονάσματα εάν υπάρξει συμφωνία για περιορισμό τους στα επίπεδα του 1,5-2% του ΑΕΠ μόνο ως ανέκδοτο θα ακούγεται η προοπτική χρησιμοποίησης τους για την μείωση του δημοσίου χρέους .
Με δεδομένο ότι το πλεόνασμα πρέπει να καλύπτει του ετήσιους τόκους για να μην υπάρχει νέος δανεισμός εύκολα γίνεται κατανοητό ότι υπό τις παρούσες συνθήκες κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό .
Στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2017 υπολογίζεται ότι το ΑΕΠ τη χώρας θα φθάσει τα 180.817 εκατ. € πράγμα που σημαίνει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ φθάνει στα επίπεδα των 3,6 δις € με υποχρέωση καταβολής τόκων για το 2017 της τάξεως των 5,9 δις € .
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους αποκαλύπτοντας ότι σε θεωρητικό επίπεδο ο ορισμός πρωτογενών πλεονασμάτων όπως είχε καθορισθεί με το δεύτερο μνημόνιο στα επίπεδα περί του 4% ήταν το θεωρητικά ιδεατό επίπεδο .
Μιλούμε για θεωρητικό επίπεδο διότι σε πραγματικό κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο , πράγμα που από μόνο του κατευθύνει τους πάντες στην αναγκαιότητα αναδιάταξης της αποπληρωμής του δημοσίου χρέους .
Ακόμη και εάν υιοθετήσουμε την θετική προοπτική των ισχυρών θετικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2020 , πράγμα αμφίβολο υπό τις παρούσες συνθήκες , για την μείωση του δημοσίου χρέους στα επίπεδα του 60% εντός μιας δεκαετίας απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 6,5% κάτι που για τα ελληνικά και όχι μόνο δεδομένα είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν .
Αναφέρουμε το όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα διότι, σε απάντηση ερώτησης έλληνα ευρωβουλευτή, συνάγεται ότι μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα κατά το διάστημα που ακολούθησε την φυσική εισαγωγή του ευρώ το 2002 πέτυχαν λίγες χώρες και αυτές για μικρά διαστήματα.
Σε ότι αφορά τα κρυφά ελλείμματα η πρόσφατα ιστορία διδάσκει ότι με χρονική υστέρηση διογκώνουν το χρέος χωρίς μάλιστα να υπάρχει η στοιχειώδης ευθιξία των εκάστοτε υπουργών Οικονομικών να δικαιολογήσουν την εμφάνιση τους .
Είναι λυπηρό και παράλληλα απαράδεκτο για μια οικονομία να υπάρχουν χρέη εκτός προϋπολογισμού και να υφίσταται το φαινόμενο
η αύξηση του χρέους να μην δικαιολογείται με βάση τα ετήσια ελλείμματα .
Όσο δεν σταματάει αυτή η ελληνική πατέντα τόσο το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών θα καρκινοβατεί .
Σε ότι αφορά τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις με την εκλογή της νέας κυβέρνησης ακόμη και οι θεωρητικοί στόχοι του παρελθόντος έχουν πλέον απομακρυνθεί ενώ οι προθέσεις τουλάχιστον σε επίπεδο διακηρύξεων είναι τόσο συγκεχυμένες που αλλοιώνουν κάθε πρόβλεψη .
Για παράδειγμα ενώ κατά το 2016 είχαν προϋπολογίσει ιδιωτικοποιήσεις ύψους 1.8 δις € τελικά υλοποίησαν ιδιωτικοποιήσεις αξίας 123 εκατ. €
Το βέβαιο είναι ότι πρέπει να σχεδιασθεί σοβαρά η εκμετάλλευση της κρατικής περιουσίας με όρους αξιοπρέπειας και οικονομικού ρεαλισμού .
Εν κατακλείδι οι παράγοντες μειώσεις του δημοσίου χρέους μέχρι και το ορατό προσεχές διάστημα δεν θα βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση του με αποτέλεσμα ο βραχνάς του χρέους να παραμένει αναλλοίωτος .
ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ
www.worldenergynews.gr
Τέσσερις είναι οι προσδιοριστικοί παράγοντες μείωσης του δημοσίου χρέους .
Το δημόσιο χρέος μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ όταν η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ είναι μεγαλύτερη από το επιτόκιο δανεισμού , όταν υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα που θα καλύπτουν τους τόκους , όταν υπάρχουν σημαντικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και όταν δεν υπάρχουν κρυφά χρέη ή καταπτώσεις εγγυήσεων δανειακών υποχρεώσεων ΔΕΚΟ .
Από τις τέσσερις προϋποθέσεις απουσιάζουν και οι τέσσερις.
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται σε κατάστασης οριακής ανάπτυξης με την έννοια των ελάχιστων θετικών ρυθμών τουλάχιστον για το ορατό διάστημα της διετίας 2017-2019 ενώ πάντα με δεδομένο ότι όλα θα πάνε καλά ισχυροί θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης θα υπάρχουν μετά το 2020.
Εάν λάβουμε υπόψη ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού όπως αυτό διαμορφώνεται από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι 2 % τότε εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι τα επιτόκια θα επιβαρύνουν αυξητικά το δημόσιο χρέος για αρκετά μεγάλο διάστημα.
Σε ότι αφορά τον παράγοντα πρωτογενή πλεονάσματα εάν υπάρξει συμφωνία για περιορισμό τους στα επίπεδα του 1,5-2% του ΑΕΠ μόνο ως ανέκδοτο θα ακούγεται η προοπτική χρησιμοποίησης τους για την μείωση του δημοσίου χρέους .
Με δεδομένο ότι το πλεόνασμα πρέπει να καλύπτει του ετήσιους τόκους για να μην υπάρχει νέος δανεισμός εύκολα γίνεται κατανοητό ότι υπό τις παρούσες συνθήκες κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό .
Στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2017 υπολογίζεται ότι το ΑΕΠ τη χώρας θα φθάσει τα 180.817 εκατ. € πράγμα που σημαίνει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ φθάνει στα επίπεδα των 3,6 δις € με υποχρέωση καταβολής τόκων για το 2017 της τάξεως των 5,9 δις € .
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους αποκαλύπτοντας ότι σε θεωρητικό επίπεδο ο ορισμός πρωτογενών πλεονασμάτων όπως είχε καθορισθεί με το δεύτερο μνημόνιο στα επίπεδα περί του 4% ήταν το θεωρητικά ιδεατό επίπεδο .
Μιλούμε για θεωρητικό επίπεδο διότι σε πραγματικό κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο , πράγμα που από μόνο του κατευθύνει τους πάντες στην αναγκαιότητα αναδιάταξης της αποπληρωμής του δημοσίου χρέους .
Ακόμη και εάν υιοθετήσουμε την θετική προοπτική των ισχυρών θετικών ρυθμών ανάπτυξης από το 2020 , πράγμα αμφίβολο υπό τις παρούσες συνθήκες , για την μείωση του δημοσίου χρέους στα επίπεδα του 60% εντός μιας δεκαετίας απαιτούνται πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 6,5% κάτι που για τα ελληνικά και όχι μόνο δεδομένα είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν .
Αναφέρουμε το όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα διότι, σε απάντηση ερώτησης έλληνα ευρωβουλευτή, συνάγεται ότι μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα κατά το διάστημα που ακολούθησε την φυσική εισαγωγή του ευρώ το 2002 πέτυχαν λίγες χώρες και αυτές για μικρά διαστήματα.
Σε ότι αφορά τα κρυφά ελλείμματα η πρόσφατα ιστορία διδάσκει ότι με χρονική υστέρηση διογκώνουν το χρέος χωρίς μάλιστα να υπάρχει η στοιχειώδης ευθιξία των εκάστοτε υπουργών Οικονομικών να δικαιολογήσουν την εμφάνιση τους .
Είναι λυπηρό και παράλληλα απαράδεκτο για μια οικονομία να υπάρχουν χρέη εκτός προϋπολογισμού και να υφίσταται το φαινόμενο
η αύξηση του χρέους να μην δικαιολογείται με βάση τα ετήσια ελλείμματα .
Όσο δεν σταματάει αυτή η ελληνική πατέντα τόσο το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών θα καρκινοβατεί .
Σε ότι αφορά τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις με την εκλογή της νέας κυβέρνησης ακόμη και οι θεωρητικοί στόχοι του παρελθόντος έχουν πλέον απομακρυνθεί ενώ οι προθέσεις τουλάχιστον σε επίπεδο διακηρύξεων είναι τόσο συγκεχυμένες που αλλοιώνουν κάθε πρόβλεψη .
Για παράδειγμα ενώ κατά το 2016 είχαν προϋπολογίσει ιδιωτικοποιήσεις ύψους 1.8 δις € τελικά υλοποίησαν ιδιωτικοποιήσεις αξίας 123 εκατ. €
Το βέβαιο είναι ότι πρέπει να σχεδιασθεί σοβαρά η εκμετάλλευση της κρατικής περιουσίας με όρους αξιοπρέπειας και οικονομικού ρεαλισμού .
Εν κατακλείδι οι παράγοντες μειώσεις του δημοσίου χρέους μέχρι και το ορατό προσεχές διάστημα δεν θα βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση του με αποτέλεσμα ο βραχνάς του χρέους να παραμένει αναλλοίωτος .
ΛΕΚΚΑΣ ΣΑΡΑΝΤΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ
www.worldenergynews.gr
