Η Ελλάδα δεν βρέθηκε στη σημερινή κατάσταση λόγω των μνημονίων αλλά λόγω της ασυδοσίας, της αλόγιστης σπατάλης, της μη ορθής χρήσης των κοινοτικών κονδυλίων, της «δανεικής» ευμάρειας που ζούσαμε για δεκαετίες
Εδώ και καιρό ακούμε για αυτή την πολυπόθητη έξοδο στις αγορές το καλοκαίρι με την λήξη του προγράμματος, ενώ νεότερες ειδήσεις μιλούν για τριπλή έξοδο, με την κυβέρνηση να προγραμματίζει να προβεί σε άλλες δύο εκδόσεις ομολόγων.
Σημαίνει αυτό την απεξάρτηση από τους δανειστές μας και την επιστροφή στην κανονικότητα;
Δυστυχώς είμαστε μακριά από μια τέτοια κατάσταση.
Αναμφισβήτητα, μετά από οκτώ χρόνια κρίσης και αμέτρητων αξιολογήσεων από πλευράς δανειστών, είναι ευπρόσδεκτο και θετικό το γεγονός ότι το spread του ελληνικού ομολόγου με το γερμανικό έχει μειωθεί στο 2.98 με την απόδοση να φτάνει στο 3.62%, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της αναμενόμενης έκδοσης του επταετούς ομολόγου.
Σκοπός της κυβέρνησης είναι η άντληση ενός σημαντικού ποσού που θα μπορέσει να το χρησιμοποιήσει μετά το τέλος του δανειακού προγράμματος για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών και ίσως για άσκηση πολιτικής ενόψει των εκλογών που πλησιάζουν.
Ασφαλώς, η έξοδος στις αγορές σηματοδοτεί την επαναφορά της εμπιστοσύνης των επενδυτών στην Ελλάδα και οι επιτυχημένες εκδόσεις θα ενισχύσουν περαιτέρω αυτή την εμπιστοσύνη.
Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι απλό: και μετά τι;
Τι σημαίνει για τη χώρα πρακτικά ότι βγαίνουμε στις αγορές;
Σηματοδοτεί άραγε αυτό μια νέα εποχή για την Ελλάδα;
Ή πραγματικά υπάρχει ο κίνδυνος η Ελλάδα να γυρίσει στην παλιά τακτική της χαλάρωσης και των δανεικών;
Πολύ φοβούμαι ότι κινδυνεύουμε να πέσουμε στην παγίδα των αγορών.
Εστιάζοντας στην πολυπόθητη έξοδο στα αγορές μετά από οκτώ χρόνια με τόσο χαμηλά επιτόκια (σημειωτέον η Ελλάδα είχε ξαναβγεί στις αγορές το 2014), θα ξεχάσουμε για άλλη μια φορά ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας.
Κι αυτό δεν είναι άλλο από τον κακό εαυτό μας!
Η Ελλάδα δεν βρέθηκε στη σημερινή κατάσταση λόγω των μνημονίων αλλά λόγω της ασυδοσίας, της αλόγιστης σπατάλης, της μη ορθής χρήσης των κοινοτικών κονδυλίων, της «δανεικής» ευμάρειας που ζούσαμε για δεκαετίες.
Οκτώ χρόνια μετά και τρεισήμισι επίπονα μνημόνια, αναρωτιέμαι τι ακριβώς έχουμε μάθει από την κρίση και τι έχουμε κάνει.
Σίγουρα μάθαμε καινούριες λέξεις, όπως capital control, κουαρτέτο, θεσμοί, καθαρή έξοδο στις αγορές.
Σίγουρα έχουμε ψηφίζει αναρίθμητους νόμους, ελάχιστοι από τους οποίους όμως εφαρμόζονται.
Οπωσδήποτε έχουν εφαρμοστεί οι νόμοι μείωσης των μισθών και των συντάξεων και όλων των σχετικών περικοπών, όπως και o ΕΦΚΑ και η υψηλή φορολογία.
Τι άλλο κάναμε όμως για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα της χώρας μας;
Η γραφειοκρατία καλά κρατεί, η μαύρη εργασία επίσης, η φοροδιαφυγή το ίδιο, οι αγορές προϊόντων είναι ακόμα προβληματικές, η δικαιοσύνη σπαράζει, η διαφάνεια εκλείπει, τα πανεπιστήμια φυτοζωούν.
Δεν έχουμε μάθει ακόμα λοιπόν το βασικό μας μάθημα: ότι χωρίς να βελτιώσουμε το θεσμικό μας πλαίσιο και να ισχυροποιήσουμε τους ανεξάρτητους θεσμούς μας δεν μπορούμε να πάμε μακριά.
Οι αγορές θα μας δανείσουν, εξάλλου, δεν υπάρχει πια κίνδυνος εξόδου από το ευρώ αφενός και αφετέρου, παίρνουν ένα αρκετά υψηλό επιτόκιο (η Πορτογαλία δανείζεται με 1,93%).
Οπότε, επιστρέφουμε πάλι σε δανεισμό χωρίς να έχουμε βάλει τα θεμέλια για δημιουργία πλούτου. Αυτό το γνωρίζουν καλά οι επενδυτές και παρακολουθούν στενά την Ελλάδα.
Αν δεν αλλάξουμε σύντομα ρότα, οι επενδυτές θα κάνουν την «αρπαχτή» τους τώρα και μετά θα απομακρυνθούν καθώς η χώρα θα διογκώνει και πάλι το χρέος της.
Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει και να διαπρέψει σε πολύ λίγα χρόνια. Χρειάζεται όμως πολιτική βούληση, συναίνεση και αποχή από κάθε είδους λαϊκισμό.
Ωστόσο αναρωτιέμαι: Πόσο έτοιμο είναι το πολιτικό σύστημα γι’ αυτό;
Και πόσο έτοιμη είναι η ελληνική κοινωνία να ακούσει πικρές αλήθειες;
www.worldenergynews.gr
Σημαίνει αυτό την απεξάρτηση από τους δανειστές μας και την επιστροφή στην κανονικότητα;
Δυστυχώς είμαστε μακριά από μια τέτοια κατάσταση.
Αναμφισβήτητα, μετά από οκτώ χρόνια κρίσης και αμέτρητων αξιολογήσεων από πλευράς δανειστών, είναι ευπρόσδεκτο και θετικό το γεγονός ότι το spread του ελληνικού ομολόγου με το γερμανικό έχει μειωθεί στο 2.98 με την απόδοση να φτάνει στο 3.62%, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της αναμενόμενης έκδοσης του επταετούς ομολόγου.
Σκοπός της κυβέρνησης είναι η άντληση ενός σημαντικού ποσού που θα μπορέσει να το χρησιμοποιήσει μετά το τέλος του δανειακού προγράμματος για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών και ίσως για άσκηση πολιτικής ενόψει των εκλογών που πλησιάζουν.
Ασφαλώς, η έξοδος στις αγορές σηματοδοτεί την επαναφορά της εμπιστοσύνης των επενδυτών στην Ελλάδα και οι επιτυχημένες εκδόσεις θα ενισχύσουν περαιτέρω αυτή την εμπιστοσύνη.
Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι απλό: και μετά τι;
Τι σημαίνει για τη χώρα πρακτικά ότι βγαίνουμε στις αγορές;
Σηματοδοτεί άραγε αυτό μια νέα εποχή για την Ελλάδα;
Ή πραγματικά υπάρχει ο κίνδυνος η Ελλάδα να γυρίσει στην παλιά τακτική της χαλάρωσης και των δανεικών;
Πολύ φοβούμαι ότι κινδυνεύουμε να πέσουμε στην παγίδα των αγορών.
Εστιάζοντας στην πολυπόθητη έξοδο στα αγορές μετά από οκτώ χρόνια με τόσο χαμηλά επιτόκια (σημειωτέον η Ελλάδα είχε ξαναβγεί στις αγορές το 2014), θα ξεχάσουμε για άλλη μια φορά ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας.
Κι αυτό δεν είναι άλλο από τον κακό εαυτό μας!
Η Ελλάδα δεν βρέθηκε στη σημερινή κατάσταση λόγω των μνημονίων αλλά λόγω της ασυδοσίας, της αλόγιστης σπατάλης, της μη ορθής χρήσης των κοινοτικών κονδυλίων, της «δανεικής» ευμάρειας που ζούσαμε για δεκαετίες.
Οκτώ χρόνια μετά και τρεισήμισι επίπονα μνημόνια, αναρωτιέμαι τι ακριβώς έχουμε μάθει από την κρίση και τι έχουμε κάνει.
Σίγουρα μάθαμε καινούριες λέξεις, όπως capital control, κουαρτέτο, θεσμοί, καθαρή έξοδο στις αγορές.
Σίγουρα έχουμε ψηφίζει αναρίθμητους νόμους, ελάχιστοι από τους οποίους όμως εφαρμόζονται.
Οπωσδήποτε έχουν εφαρμοστεί οι νόμοι μείωσης των μισθών και των συντάξεων και όλων των σχετικών περικοπών, όπως και o ΕΦΚΑ και η υψηλή φορολογία.
Τι άλλο κάναμε όμως για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα της χώρας μας;
Η γραφειοκρατία καλά κρατεί, η μαύρη εργασία επίσης, η φοροδιαφυγή το ίδιο, οι αγορές προϊόντων είναι ακόμα προβληματικές, η δικαιοσύνη σπαράζει, η διαφάνεια εκλείπει, τα πανεπιστήμια φυτοζωούν.
Δεν έχουμε μάθει ακόμα λοιπόν το βασικό μας μάθημα: ότι χωρίς να βελτιώσουμε το θεσμικό μας πλαίσιο και να ισχυροποιήσουμε τους ανεξάρτητους θεσμούς μας δεν μπορούμε να πάμε μακριά.
Οι αγορές θα μας δανείσουν, εξάλλου, δεν υπάρχει πια κίνδυνος εξόδου από το ευρώ αφενός και αφετέρου, παίρνουν ένα αρκετά υψηλό επιτόκιο (η Πορτογαλία δανείζεται με 1,93%).
Οπότε, επιστρέφουμε πάλι σε δανεισμό χωρίς να έχουμε βάλει τα θεμέλια για δημιουργία πλούτου. Αυτό το γνωρίζουν καλά οι επενδυτές και παρακολουθούν στενά την Ελλάδα.
Αν δεν αλλάξουμε σύντομα ρότα, οι επενδυτές θα κάνουν την «αρπαχτή» τους τώρα και μετά θα απομακρυνθούν καθώς η χώρα θα διογκώνει και πάλι το χρέος της.
Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει και να διαπρέψει σε πολύ λίγα χρόνια. Χρειάζεται όμως πολιτική βούληση, συναίνεση και αποχή από κάθε είδους λαϊκισμό.
Ωστόσο αναρωτιέμαι: Πόσο έτοιμο είναι το πολιτικό σύστημα γι’ αυτό;
Και πόσο έτοιμη είναι η ελληνική κοινωνία να ακούσει πικρές αλήθειες;
www.worldenergynews.gr
