Η ρητορική Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων περί κατάληψης νησιών-νησίδων-βραχονησίδων από την Ελλάδα, εντάσσεται στη γνωστή θεωρία περί «γκρίζων ζωνών»
Λίγες μέρες μετά την επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Αθήνα, η Τουρκία επανήλθε στις γνωστές και συνεχιζόμενες προκλήσεις τόσο σε λεκτικό όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο.
Ο αρχηγός της τουρκικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, σε ενημέρωση δημοσιογράφων επεσήμανε πως «είναι γνωστό ότι η Ελλάδα κατέλαβε τουρκικά νησιά με 5.000 στρατιώτες της, σε 13 διαφορετικές περιοχές» και τόνισε ότι όταν το κόμμα του αναλάβει την εξουσία «θα φύγουν όπως ήλθαν». Είχαν προηγηθεί οι γνωστές εθνικιστικές «κορώνες» από τον Τούρκο πρωθυπουργό Γιλντιρίμ, που δήλωσε ότι «το Αιγαίο είναι υπό αμφισβήτηση μέχρι σήμερα» και πως «δεν είναι ούτε ελληνική ούτε τουρκική λίμνη. Tα γκρίζα σημεία του Αιγαίου είναι περίπου 132 νησίδες ή βραχονησίδες. Δηλαδή αυτά δεν έχουν καθοριστεί με τη Συνθήκη της Λωζάννης». Στη συνέχεια η Άγκυρα με έναν καταιγισμό NAVTEX (αγγελία προς ναυτιλλόμενους) δέσμεύσε, για όλο το 2018, τρεις περιοχές σε βόρειο Αιγαίο (Θάσος - Σαμοθράκης), κεντρικό Αιγαίο (νότια του Αη Στράτη και ανατολικά της Σκύρου) και νότιο Αιγαίο (Ικάριο πέλαγος), για ασκήσεις με πυρά. Φαίνεται ότι τα όμορφα λόγια, οι θεωρίες του «γεμάτου ποτηριού» που επανέλαβε πολλές φορές ο Τούρκος πρόεδρος στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα και η ουτοπική αισιοδοξία που υπήρχε σε ορισμένους ότι αυτή θα συντελέσει στην επίλυση των διαφορών ανάμεσα στις δύο χώρες, εξανεμίστηκαν πολύ γρήγορα.
Η ρητορική Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων περί κατάληψης νησιών-νησίδων-βραχονησίδων από την Ελλάδα, εντάσσεται στη γνωστή θεωρία περί «γκρίζων ζωνών» η οποία είχε αρχίσει από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με δηλώσεις και ήλθε το 1996 με την κρίση των Ιμίων, να περάσει στην εφαρμογή με την κατάληψη ελληνικού εδάφους. Η τουρκική αμφισβήτηση, εντάσσεται μέσα στη γενικότερη αναθεωρητική στρατηγική της Άγκυρας και συνίσταται ουσιαστικά σε μια επανερμηνεία των διεθνών συνθηκών, με ορατό σκοπό την αλλοίωση ή και ανατροπή του σημερινού καθεστώτος στο Αιγαίο και της περιοχής γενικότερα. ΟΙ ισχυρισμοί της Τουρκίας περί αμφισβήτησης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των νησιών αυτών λόγω μη ονομαστικής αναφοράς στις συνθήκες που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα είναι έωλοι. Βάσει της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923, η Τουρκία παραιτήθηκε κάθε κυριαρχικού δικαιώματος επί όλων των νησιών που βρίσκονται πέραν των 3 μιλίων από την ασιατική ακτή, πλην της Ίμβρου, της Τενέδου και των Λαγουσών. Στην πραγματικότητα βέβαια, ελάχιστα ενδιαφέρει την Τουρκία η κυριότητα αυτών των μικρών νησιών. Το πραγματικό διακύβευμα είναι οι επιπτώσεις που θα έχει η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος τους, εάν και όταν λάβει χώρα μια τέτοια διαδικασία στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και στην εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της περιοχής.
Η Τουρκία πολύ συχνά εφαρμόζει τη μέθοδο δέσμευσης περιοχών στο Αιγαίο με NOTAΜ (ειδοποίηση προς αεροναυτιλλομένους), NAVTEX (αγγελία προς ναυτιλλόμενους) ή SUBNOTES (οδηγίες για την κίνηση υποβρυχίων). Τις περιοχές που δεσμεύει η Τουρκία άλλες φορές τις χρησιμοποιεί και άλλες όχι. Η τακτική αυτή εντάσσεται μέσα στη στρατηγική που ακολουθεί γενικότερα η γείτονα χώρα στο Αιγαίο και αποτελεί έναν πολύ ευκρινή τρόπο για την παρουσίαση της τουρκικής ατζέντας. Με τις δεσμεύσεις περιοχών αμφισβητεί, την κυριαρχία της Ελλάδας πάνω σε σημεία του Αιγαίου. Οι περιοχές που δεσμεύονται ταυτίζονται, σε κάποια σημεία, με χώρο άμεσης ελληνικής κυριαρχίας. Η αιγιαλίτιδα ζώνη της Ελλάδας από το 1936 έχει καθοριστεί στα 6ν.μ. Βάσει του δικαίου της θάλασσας η Ελλάδα δικαιούται να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι τα 12ν.μ. Η Τουρκία μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δηλ. επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης το 1995 διεκήρυξε το casus belli δηλ. ότι αυτό αποτελεί αιτία πολέμου. Η ίδια βέβαια από το 1964 έχει επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της στον Εύξεινο πόντο στα 12 ν.μ. Με τις συγκεκριμένες ειδοποιήσεις προς αεροναυτιλλομένους, επαναφέρεται η πάγια απαίτηση της Τουρκίας για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου. Επί του εν λόγω θέματος πέραν των υφισταμένων νομικών επιχειρημάτων, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Ελλάδα διατηρεί το φυσικό δικαίωμα της νόμιμης άμυνας σε περίπτωση απειλής στρεφομένης κατά των νησιών της ή οποιουδήποτε άλλου μέρους της επικράτειας της, όπως προβλέπεται από το χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Για το δικαίωμα αυτό συνηγορούν η αναθεωρητική στρατηγική της Τουρκίας που εκδηλώνεται καθημερινά με τις συνεχείς παραβιάσεις – παραβάσεις του Ελληνικού Εναερίου Χώρου, με τις απροκάλυπτες τουρκικές απειλές περί casus belli σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ., με το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και με την άνευ προηγουμένου συγκέντρωση στρατιωτικών μέσων και δυνάμεων, σε περιοχές και σημεία της ακτής της Μικράς Ασίας, οι οποίες στρέφονται εναντίον των ελληνικών νησιών.
Μέσω των NOTAM αμφισβητεί ευθέως τη δυνατότητα της Ελλάδας να ελέγχει την εναέρια κυκλοφορία πάνω από το Αιγαίο και να ασκεί τις λοιπές, παρεμφερείς αρμοδιότητες. Η Τουρκία, πρακτικά, αμφισβητεί ότι ο ελληνικός ένα εναέριος χώρος φθάνει ως τα 10 ναυτικά μίλια και αναγνωρίζει μόνο τα έξι. Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα μέχρι 10ν.μ. είχε καθοριστεί με διάταγμα από το 1931. Στη συνέχεια με τη σύμβαση στο Σικάγο περί διεθνούς πολιτικής αεροπορίας είχαν καθοριστεί και τα όρια του FIR Αθηνών. Από τότε η Τουρκία μέχρι το 1974 δεν είχε φέρει καμιά αντίρρηση. Τον Αυγ. του 1974 η Άγκυρα εξέδωσε ΝΟΤΑΜ (ειδοποίηση προς αεροναυτιλομένους) με την οποία προσπαθούσε να επεκτείνει τα όρια της δικαιοδοσίας της μέχρι το μισό Αιγαίο εντός του FIR Aθηνών. Η Ελλάδα τότε κήρυξε το Αιγαίο ως επικίνδυνη περιοχή και επειδή τα κρατικά Α/Φ αναγκάζονταν να κάνουν μεγάλες κινήσεις υπήρξε πλήγμα για τον τουρισμό της Τουρκίας και απέσυρε τη ΝΟΤΑΜ. Ωστόσο ισχυρίζεται ότι η σύμβαση του Σικάγο αφορά μόνο κρατικά Α/Φ και με το επιχείρημα αυτό δεν υποβάλλει σχέδια πτήσης για τις εισόδους των μαχητικών Α/Φ εντός του FIR κάνοντας δεκάδες παραβάσεις των κανόνων Εναέριας κυκλοφορίας αλλά και παραβιάσεις με την είσοδο οπλισμένων Α/Φ στον εθνικό εναέριο χώρο μας.
Είναι απαραίτητο λόγω της μακρόπνοης εφαρμοζόμενης στρατηγικής της Άγκυρας και της συνεχιζόμενης τουρκικής προκλητικότητας στο χώρο του Αιγαίου, να μελετηθούν όλα ενδεχόμενα σενάρια για την καλύτερη αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης κρίσης και να καθορισθούν σαφώς τα εθνικά ζωτικά συμφέροντα, καθώς και η ιεράρχηση των ελληνικών στόχων και επιδιώξεων σε θέματα εθνικής ασφαλείας μετά από διακομματική εθνική συνεννόηση.
www.worldenergynews.gr
Ο αρχηγός της τουρκικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, σε ενημέρωση δημοσιογράφων επεσήμανε πως «είναι γνωστό ότι η Ελλάδα κατέλαβε τουρκικά νησιά με 5.000 στρατιώτες της, σε 13 διαφορετικές περιοχές» και τόνισε ότι όταν το κόμμα του αναλάβει την εξουσία «θα φύγουν όπως ήλθαν». Είχαν προηγηθεί οι γνωστές εθνικιστικές «κορώνες» από τον Τούρκο πρωθυπουργό Γιλντιρίμ, που δήλωσε ότι «το Αιγαίο είναι υπό αμφισβήτηση μέχρι σήμερα» και πως «δεν είναι ούτε ελληνική ούτε τουρκική λίμνη. Tα γκρίζα σημεία του Αιγαίου είναι περίπου 132 νησίδες ή βραχονησίδες. Δηλαδή αυτά δεν έχουν καθοριστεί με τη Συνθήκη της Λωζάννης». Στη συνέχεια η Άγκυρα με έναν καταιγισμό NAVTEX (αγγελία προς ναυτιλλόμενους) δέσμεύσε, για όλο το 2018, τρεις περιοχές σε βόρειο Αιγαίο (Θάσος - Σαμοθράκης), κεντρικό Αιγαίο (νότια του Αη Στράτη και ανατολικά της Σκύρου) και νότιο Αιγαίο (Ικάριο πέλαγος), για ασκήσεις με πυρά. Φαίνεται ότι τα όμορφα λόγια, οι θεωρίες του «γεμάτου ποτηριού» που επανέλαβε πολλές φορές ο Τούρκος πρόεδρος στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα και η ουτοπική αισιοδοξία που υπήρχε σε ορισμένους ότι αυτή θα συντελέσει στην επίλυση των διαφορών ανάμεσα στις δύο χώρες, εξανεμίστηκαν πολύ γρήγορα.
Η ρητορική Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων περί κατάληψης νησιών-νησίδων-βραχονησίδων από την Ελλάδα, εντάσσεται στη γνωστή θεωρία περί «γκρίζων ζωνών» η οποία είχε αρχίσει από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με δηλώσεις και ήλθε το 1996 με την κρίση των Ιμίων, να περάσει στην εφαρμογή με την κατάληψη ελληνικού εδάφους. Η τουρκική αμφισβήτηση, εντάσσεται μέσα στη γενικότερη αναθεωρητική στρατηγική της Άγκυρας και συνίσταται ουσιαστικά σε μια επανερμηνεία των διεθνών συνθηκών, με ορατό σκοπό την αλλοίωση ή και ανατροπή του σημερινού καθεστώτος στο Αιγαίο και της περιοχής γενικότερα. ΟΙ ισχυρισμοί της Τουρκίας περί αμφισβήτησης του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των νησιών αυτών λόγω μη ονομαστικής αναφοράς στις συνθήκες που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα είναι έωλοι. Βάσει της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923, η Τουρκία παραιτήθηκε κάθε κυριαρχικού δικαιώματος επί όλων των νησιών που βρίσκονται πέραν των 3 μιλίων από την ασιατική ακτή, πλην της Ίμβρου, της Τενέδου και των Λαγουσών. Στην πραγματικότητα βέβαια, ελάχιστα ενδιαφέρει την Τουρκία η κυριότητα αυτών των μικρών νησιών. Το πραγματικό διακύβευμα είναι οι επιπτώσεις που θα έχει η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος τους, εάν και όταν λάβει χώρα μια τέτοια διαδικασία στην οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών και στην εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της περιοχής.
Η Τουρκία πολύ συχνά εφαρμόζει τη μέθοδο δέσμευσης περιοχών στο Αιγαίο με NOTAΜ (ειδοποίηση προς αεροναυτιλλομένους), NAVTEX (αγγελία προς ναυτιλλόμενους) ή SUBNOTES (οδηγίες για την κίνηση υποβρυχίων). Τις περιοχές που δεσμεύει η Τουρκία άλλες φορές τις χρησιμοποιεί και άλλες όχι. Η τακτική αυτή εντάσσεται μέσα στη στρατηγική που ακολουθεί γενικότερα η γείτονα χώρα στο Αιγαίο και αποτελεί έναν πολύ ευκρινή τρόπο για την παρουσίαση της τουρκικής ατζέντας. Με τις δεσμεύσεις περιοχών αμφισβητεί, την κυριαρχία της Ελλάδας πάνω σε σημεία του Αιγαίου. Οι περιοχές που δεσμεύονται ταυτίζονται, σε κάποια σημεία, με χώρο άμεσης ελληνικής κυριαρχίας. Η αιγιαλίτιδα ζώνη της Ελλάδας από το 1936 έχει καθοριστεί στα 6ν.μ. Βάσει του δικαίου της θάλασσας η Ελλάδα δικαιούται να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι τα 12ν.μ. Η Τουρκία μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δηλ. επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης το 1995 διεκήρυξε το casus belli δηλ. ότι αυτό αποτελεί αιτία πολέμου. Η ίδια βέβαια από το 1964 έχει επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της στον Εύξεινο πόντο στα 12 ν.μ. Με τις συγκεκριμένες ειδοποιήσεις προς αεροναυτιλλομένους, επαναφέρεται η πάγια απαίτηση της Τουρκίας για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου. Επί του εν λόγω θέματος πέραν των υφισταμένων νομικών επιχειρημάτων, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Ελλάδα διατηρεί το φυσικό δικαίωμα της νόμιμης άμυνας σε περίπτωση απειλής στρεφομένης κατά των νησιών της ή οποιουδήποτε άλλου μέρους της επικράτειας της, όπως προβλέπεται από το χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Για το δικαίωμα αυτό συνηγορούν η αναθεωρητική στρατηγική της Τουρκίας που εκδηλώνεται καθημερινά με τις συνεχείς παραβιάσεις – παραβάσεις του Ελληνικού Εναερίου Χώρου, με τις απροκάλυπτες τουρκικές απειλές περί casus belli σε περίπτωση επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ., με το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και με την άνευ προηγουμένου συγκέντρωση στρατιωτικών μέσων και δυνάμεων, σε περιοχές και σημεία της ακτής της Μικράς Ασίας, οι οποίες στρέφονται εναντίον των ελληνικών νησιών.
Μέσω των NOTAM αμφισβητεί ευθέως τη δυνατότητα της Ελλάδας να ελέγχει την εναέρια κυκλοφορία πάνω από το Αιγαίο και να ασκεί τις λοιπές, παρεμφερείς αρμοδιότητες. Η Τουρκία, πρακτικά, αμφισβητεί ότι ο ελληνικός ένα εναέριος χώρος φθάνει ως τα 10 ναυτικά μίλια και αναγνωρίζει μόνο τα έξι. Η κυριαρχία της Ελλάδας στον αέρα μέχρι 10ν.μ. είχε καθοριστεί με διάταγμα από το 1931. Στη συνέχεια με τη σύμβαση στο Σικάγο περί διεθνούς πολιτικής αεροπορίας είχαν καθοριστεί και τα όρια του FIR Αθηνών. Από τότε η Τουρκία μέχρι το 1974 δεν είχε φέρει καμιά αντίρρηση. Τον Αυγ. του 1974 η Άγκυρα εξέδωσε ΝΟΤΑΜ (ειδοποίηση προς αεροναυτιλομένους) με την οποία προσπαθούσε να επεκτείνει τα όρια της δικαιοδοσίας της μέχρι το μισό Αιγαίο εντός του FIR Aθηνών. Η Ελλάδα τότε κήρυξε το Αιγαίο ως επικίνδυνη περιοχή και επειδή τα κρατικά Α/Φ αναγκάζονταν να κάνουν μεγάλες κινήσεις υπήρξε πλήγμα για τον τουρισμό της Τουρκίας και απέσυρε τη ΝΟΤΑΜ. Ωστόσο ισχυρίζεται ότι η σύμβαση του Σικάγο αφορά μόνο κρατικά Α/Φ και με το επιχείρημα αυτό δεν υποβάλλει σχέδια πτήσης για τις εισόδους των μαχητικών Α/Φ εντός του FIR κάνοντας δεκάδες παραβάσεις των κανόνων Εναέριας κυκλοφορίας αλλά και παραβιάσεις με την είσοδο οπλισμένων Α/Φ στον εθνικό εναέριο χώρο μας.
Είναι απαραίτητο λόγω της μακρόπνοης εφαρμοζόμενης στρατηγικής της Άγκυρας και της συνεχιζόμενης τουρκικής προκλητικότητας στο χώρο του Αιγαίου, να μελετηθούν όλα ενδεχόμενα σενάρια για την καλύτερη αντιμετώπιση μιας ενδεχόμενης κρίσης και να καθορισθούν σαφώς τα εθνικά ζωτικά συμφέροντα, καθώς και η ιεράρχηση των ελληνικών στόχων και επιδιώξεων σε θέματα εθνικής ασφαλείας μετά από διακομματική εθνική συνεννόηση.
www.worldenergynews.gr
