Οι περισσότερες δυτικές χώρες έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια διαχείρισης και αντιμετώπισης κρίσεων από επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές τους και κυρίως σε ενεργειακές εγκαταστάσεις
Η τρομοκρατία ως κοινωνικό φαινόμενο έχει παρουσιάσει εξέλιξη και μεταλλαγή στην πάροδο του χρόνου.
Αρχικώς ο στόχος της ήταν η δημοσιοποίηση αιτημάτων τρομοκρατικών ομάδων μέσα από την εκτέλεση διαφόρων τύπων χτυπημάτων.
Ιστορικά η τρομοκρατία εμφανίστηκε ως αναρχικό ρεύμα το 1880 με δολοφονίες ηγεμόνων, σε επόμενη φάση πέρασε στο Αντι-αποικιακό το 1920 και κατέληξε ως Νέο – Αριστερό ή Ερυθρό στο τρίτο μεθοδολογικά ρεύμα το 1960.
Διάφορες μέθοδοι των τρομοκρατικών ομάδων σκόπευαν πάντοτε σε ειδικά πολιτικά/ιδεολογικά αιτήματα, χωρίς να έχουν ως αυτοσκοπό την πρόκληση μεγάλου αριθμού θυμάτων.
Αεροπειρατείες, απαγωγές, μεμονωμένες δολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις και άλλες ήταν προσφιλείς μέθοδοι.
Το επόμενο και τελευταίο συστηματικά τέταρτο κύμα της τρομοκρατίας, ονομάζεται Θρησκευτικό και η αφετηρία του τοποθετείται στο 1979 περίπου, την εποχή της Ισλαμικής επανάστασης στο Ιράν, την εποχή που η ΕΣΣΔ εισέβαλε στο Αφγανιστάν και του πλέον σημαντικού όλων γεγονότων: την κατάληψη του μεγάλου τζαμιού (Grand Mosque) στη Μέκκα τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο του ιδίου έτους από 500 περίπου εξτρεμιστές με αποτέλεσμα εκατοντάδες θύματα.
Το ρεύμα αυτό συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας.
Από τότε, με το τέταρτο κύμα, αρχίζει μια σοβαρή μεθοδολογική μεταστροφή της τρομοκρατίας.
Ενώ μέχρι τότε η πρόκληση θυμάτων ήταν το μέσο για την υλοποίηση άλλων σκοπών, εστιάζεται και παρουσιάζεται πλέον ως αυτοσκοπός. Βία για την βία. Θύματα και αίμα όσο το δυνατόν περισσότερα.
Βρισκόμαστε σήμερα στις παρυφές της εμφάνισης του πέμπτου κύματος το λεγόμενο των Μοναχικών Λύκων.
Αυτό κατά το οποίο μεμονωμένα άτομα ή ολιγομελείς πυρήνες χωρίς εμφανή κεντρική κατεύθυνση ή συνεννόηση, προβαίνουν σε τρομοκρατικές ενέργειες με άμεσο στόχο την πρόκληση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού θυμάτων.
Η εξέλιξη αυτού του κύματος εμφανίζεται με τον χαρακτήρα ασύμμετρης ή/και υβριδικής απειλής, καθώς βασική παραδοχή της δράσης αυτών των πυρήνων, είναι η πρόκληση του μεγαλύτερου δυνατού αποτελέσματος με την χρήση όσο το δυνατόν χαμηλότερης πολυπλοκότητας και κόστους μέσων.
Τούτων δοθέντων εμφανίστηκαν οι βομβιστές αυτοκτονίας, η οπλοποίηση οχημάτων και η χρησιμοποίηση τεχνικών και μέσων των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών που μας εισήγαγαν στην εποχή της κυβερνοτρομοκρατίας.
Καθώς όλο και περισσότερο η σύγχρονη ζωή ρυθμίζεται και ελέγχεται από πληροφοριακά συστήματα σε κάθε έκφανσή της, οικονομική, κοινωνική, στρατιωτική και άλλες, τα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών απειλούν ευθέως, λόγω των συνεπειών και επιπτώσεων τους, τεράστιες ομάδες πληθυσμού, μέχρι αυτή καθαυτή την ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία ολόκληρων κρατών.
Έτσι εμφανίστηκαν ομάδες των οποίων η δράση αποδόθηκε ευθέως σε κρατικές οντότητες με στόχο την εκδήλωση πλήγματος κατά της ισχύος και της λειτουργίας άλλων κρατών εγκαινιάζοντας τον όρο State supported terrorism.
Στόχος οι ενεργειακές υποδομές
Εν όψει τούτων, οι κρίσιμες υποδομές και δη οι ενεργειακές αποτελούν πλέον κύριο στόχο τέτοιων ομάδων, στα πλαίσια του διεθνούς ανταγωνισμού, οι οποίες στοχοποιούν υποδομές παραγωγής, μεταφοράς, αποθήκευσης και διανομής ενέργειας.
Από πληροφοριακά συστήματα διυλιστηρίων και αγωγούς μεταφοράς πετρελαίου και αερίου, μέχρι πυρηνικές και άλλες συμβατικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.
Οι περισσότερες δυτικές χώρες έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια διαχείρισης και αντιμετώπισης κρίσεων από επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές τους. Χαρακτηριστικά σήμερα η νούμερο ένα τρομοκρατική απειλή που εκτιμούν οι ΗΠΑ ότι πρέπει να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν είναι «A Cyberattack on the US Power Grid”.
Τα σχετικά εμπειρικά δεδομένα όσον αφορά ειδικώς τις ΗΠΑ, τεκμηριώνουν την στοχοποίηση των μονάδων παραγωγής και διανομής ηλεκτρικού δικτύου και αποδίδουν τα χτυπήματα σε ομάδες συγκεκριμένης ιδεολογικής προέλευσης.
Ένα τρομοκρατικό χτύπημα σε ενεργειακή υποδομή ηλεκτρικής ενέργειας έχει ως συνέπεια την κατάρρευση όλων των κρίσιμων εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, χαρακτηριστικά Τράπεζες, Χρηματιστήριο, δίκτυα υδρεύσεως, συστήματα εναερίων, θαλασσίων και αεροπορικών μεταφορών, βιομηχανικές μονάδες παραγωγής, τηλεπικοινωνίες, ΜΜΕ, Κυβερνητικά και Διοικητικά συστήματα, ακόμα και υποδομές στρατιωτικού και αμυντικού χαρακτήρα.
Είναι συστηματικό λάθος να επικεντρώσουμε μόνον σε τρομοκρατικά βομβιστικά χτυπήματα σε αγωγούς αερίου ή πετρελαίου στην μέση Ανατολή και πέριξ ή τα πολλά και σοβαρά χτυπήματα σε πετρελαϊκές υποδομές της Νιγηρίας, την στιγμή κατά την οποία το χτύπημα στο δίκτυο πληροφορικής στην ARAMCO το 2012 έθεσε εκτός λειτουργίας 35.000 ηλεκτρονικούς υπολογιστές της, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί σοβαρά για αρκετό διάστημα η παραγωγή της εταιρείας που ελέγχει το 10% του παγκοσμίου πετρελαίου.
Ο οικονομικός αντίκτυπος
Το 2010 σε σχετική μελέτη του Heritage foundation για τον στρατηγικό και οικονομικό αντίκτυπο πιθανών τρομοκρατικών χτυπημάτων σε μεμονωμένες στοχοποιημένες ενεργειακές παγκόσμιες υποδομές παραγωγής πετρελαίου εκτιμήθηκε ότι οι γενικές συνέπειες και ειδικώς για τις ΗΠΑ θα κρατούσαν για δύο τουλάχιστον χρόνια και θα ήταν:
• Η τιμή του πετρελαίου θα ανέβαινε από $75 το βαρέλι σε $250 το βαρέλι και σταδιακά θα έπεφτε σε $125 το βαρέλι μετά από δύο έτη
• Η τιμή της βενζίνης θα ανέβαινε σε $8 το γαλόνι και θα παρέμενε πάνω από τα $4 το γαλόνι για τον πρώτο χρόνο
• Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (GDP) θα είχε απώλειες $300 δις για κάθε χρόνο της διετούς κρίσεως και
Η απασχόληση θα υφίστατο απώλειες άνω του 1,3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας τον πρώτο χρόνο και επιπλέον 1,1 εκατομμύριο τον δεύτερο χρόνο, συνολικά απώλειες 2,4 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας για τη διετία.
Η ενεργειακή τρομοκρατία παραμένει μια κρίσιμη παράμετρος στον σχεδιασμό των Χωρών και θα πρέπει να απασχολεί σοβαρά τα αρμόδια όργανα χάραξης και εφαρμογής αντιτρομοκρατικής πολιτικής.
www.worldenergynews.gr
Αρχικώς ο στόχος της ήταν η δημοσιοποίηση αιτημάτων τρομοκρατικών ομάδων μέσα από την εκτέλεση διαφόρων τύπων χτυπημάτων.
Ιστορικά η τρομοκρατία εμφανίστηκε ως αναρχικό ρεύμα το 1880 με δολοφονίες ηγεμόνων, σε επόμενη φάση πέρασε στο Αντι-αποικιακό το 1920 και κατέληξε ως Νέο – Αριστερό ή Ερυθρό στο τρίτο μεθοδολογικά ρεύμα το 1960.
Διάφορες μέθοδοι των τρομοκρατικών ομάδων σκόπευαν πάντοτε σε ειδικά πολιτικά/ιδεολογικά αιτήματα, χωρίς να έχουν ως αυτοσκοπό την πρόκληση μεγάλου αριθμού θυμάτων.
Αεροπειρατείες, απαγωγές, μεμονωμένες δολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις και άλλες ήταν προσφιλείς μέθοδοι.
Το επόμενο και τελευταίο συστηματικά τέταρτο κύμα της τρομοκρατίας, ονομάζεται Θρησκευτικό και η αφετηρία του τοποθετείται στο 1979 περίπου, την εποχή της Ισλαμικής επανάστασης στο Ιράν, την εποχή που η ΕΣΣΔ εισέβαλε στο Αφγανιστάν και του πλέον σημαντικού όλων γεγονότων: την κατάληψη του μεγάλου τζαμιού (Grand Mosque) στη Μέκκα τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο του ιδίου έτους από 500 περίπου εξτρεμιστές με αποτέλεσμα εκατοντάδες θύματα.
Το ρεύμα αυτό συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας.
Από τότε, με το τέταρτο κύμα, αρχίζει μια σοβαρή μεθοδολογική μεταστροφή της τρομοκρατίας.
Ενώ μέχρι τότε η πρόκληση θυμάτων ήταν το μέσο για την υλοποίηση άλλων σκοπών, εστιάζεται και παρουσιάζεται πλέον ως αυτοσκοπός. Βία για την βία. Θύματα και αίμα όσο το δυνατόν περισσότερα.
Βρισκόμαστε σήμερα στις παρυφές της εμφάνισης του πέμπτου κύματος το λεγόμενο των Μοναχικών Λύκων.
Αυτό κατά το οποίο μεμονωμένα άτομα ή ολιγομελείς πυρήνες χωρίς εμφανή κεντρική κατεύθυνση ή συνεννόηση, προβαίνουν σε τρομοκρατικές ενέργειες με άμεσο στόχο την πρόκληση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού θυμάτων.
Η εξέλιξη αυτού του κύματος εμφανίζεται με τον χαρακτήρα ασύμμετρης ή/και υβριδικής απειλής, καθώς βασική παραδοχή της δράσης αυτών των πυρήνων, είναι η πρόκληση του μεγαλύτερου δυνατού αποτελέσματος με την χρήση όσο το δυνατόν χαμηλότερης πολυπλοκότητας και κόστους μέσων.
Τούτων δοθέντων εμφανίστηκαν οι βομβιστές αυτοκτονίας, η οπλοποίηση οχημάτων και η χρησιμοποίηση τεχνικών και μέσων των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών που μας εισήγαγαν στην εποχή της κυβερνοτρομοκρατίας.
Καθώς όλο και περισσότερο η σύγχρονη ζωή ρυθμίζεται και ελέγχεται από πληροφοριακά συστήματα σε κάθε έκφανσή της, οικονομική, κοινωνική, στρατιωτική και άλλες, τα αποτελέσματα αυτών των ενεργειών απειλούν ευθέως, λόγω των συνεπειών και επιπτώσεων τους, τεράστιες ομάδες πληθυσμού, μέχρι αυτή καθαυτή την ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία ολόκληρων κρατών.
Έτσι εμφανίστηκαν ομάδες των οποίων η δράση αποδόθηκε ευθέως σε κρατικές οντότητες με στόχο την εκδήλωση πλήγματος κατά της ισχύος και της λειτουργίας άλλων κρατών εγκαινιάζοντας τον όρο State supported terrorism.
Στόχος οι ενεργειακές υποδομές
Εν όψει τούτων, οι κρίσιμες υποδομές και δη οι ενεργειακές αποτελούν πλέον κύριο στόχο τέτοιων ομάδων, στα πλαίσια του διεθνούς ανταγωνισμού, οι οποίες στοχοποιούν υποδομές παραγωγής, μεταφοράς, αποθήκευσης και διανομής ενέργειας.
Από πληροφοριακά συστήματα διυλιστηρίων και αγωγούς μεταφοράς πετρελαίου και αερίου, μέχρι πυρηνικές και άλλες συμβατικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.
Οι περισσότερες δυτικές χώρες έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια διαχείρισης και αντιμετώπισης κρίσεων από επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές τους. Χαρακτηριστικά σήμερα η νούμερο ένα τρομοκρατική απειλή που εκτιμούν οι ΗΠΑ ότι πρέπει να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν είναι «A Cyberattack on the US Power Grid”.
Τα σχετικά εμπειρικά δεδομένα όσον αφορά ειδικώς τις ΗΠΑ, τεκμηριώνουν την στοχοποίηση των μονάδων παραγωγής και διανομής ηλεκτρικού δικτύου και αποδίδουν τα χτυπήματα σε ομάδες συγκεκριμένης ιδεολογικής προέλευσης.
Ένα τρομοκρατικό χτύπημα σε ενεργειακή υποδομή ηλεκτρικής ενέργειας έχει ως συνέπεια την κατάρρευση όλων των κρίσιμων εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, χαρακτηριστικά Τράπεζες, Χρηματιστήριο, δίκτυα υδρεύσεως, συστήματα εναερίων, θαλασσίων και αεροπορικών μεταφορών, βιομηχανικές μονάδες παραγωγής, τηλεπικοινωνίες, ΜΜΕ, Κυβερνητικά και Διοικητικά συστήματα, ακόμα και υποδομές στρατιωτικού και αμυντικού χαρακτήρα.
Είναι συστηματικό λάθος να επικεντρώσουμε μόνον σε τρομοκρατικά βομβιστικά χτυπήματα σε αγωγούς αερίου ή πετρελαίου στην μέση Ανατολή και πέριξ ή τα πολλά και σοβαρά χτυπήματα σε πετρελαϊκές υποδομές της Νιγηρίας, την στιγμή κατά την οποία το χτύπημα στο δίκτυο πληροφορικής στην ARAMCO το 2012 έθεσε εκτός λειτουργίας 35.000 ηλεκτρονικούς υπολογιστές της, με αποτέλεσμα να διαταραχθεί σοβαρά για αρκετό διάστημα η παραγωγή της εταιρείας που ελέγχει το 10% του παγκοσμίου πετρελαίου.
Ο οικονομικός αντίκτυπος
Το 2010 σε σχετική μελέτη του Heritage foundation για τον στρατηγικό και οικονομικό αντίκτυπο πιθανών τρομοκρατικών χτυπημάτων σε μεμονωμένες στοχοποιημένες ενεργειακές παγκόσμιες υποδομές παραγωγής πετρελαίου εκτιμήθηκε ότι οι γενικές συνέπειες και ειδικώς για τις ΗΠΑ θα κρατούσαν για δύο τουλάχιστον χρόνια και θα ήταν:
• Η τιμή του πετρελαίου θα ανέβαινε από $75 το βαρέλι σε $250 το βαρέλι και σταδιακά θα έπεφτε σε $125 το βαρέλι μετά από δύο έτη
• Η τιμή της βενζίνης θα ανέβαινε σε $8 το γαλόνι και θα παρέμενε πάνω από τα $4 το γαλόνι για τον πρώτο χρόνο
• Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (GDP) θα είχε απώλειες $300 δις για κάθε χρόνο της διετούς κρίσεως και
Η απασχόληση θα υφίστατο απώλειες άνω του 1,3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας τον πρώτο χρόνο και επιπλέον 1,1 εκατομμύριο τον δεύτερο χρόνο, συνολικά απώλειες 2,4 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας για τη διετία.
Η ενεργειακή τρομοκρατία παραμένει μια κρίσιμη παράμετρος στον σχεδιασμό των Χωρών και θα πρέπει να απασχολεί σοβαρά τα αρμόδια όργανα χάραξης και εφαρμογής αντιτρομοκρατικής πολιτικής.
www.worldenergynews.gr
