Ως ένδειξη πανικού εκ μέρους της κυβέρνησης χαρακτηρίζεται από την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η επιβολή της έκτακτης εισφοράς στα κέρδη των ηλεκτροπαραγωγών για το δίμηνο Ιουλίου - Άγουστου προκειμένου να επιδοτηθούν οι καταναλωτές για τον Αύγουστο.
Το μέτρο ανακοινώθηκε χθες από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη σε συνέντευξη του στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ και αναμένεται να εξειδικευθεί σήμερα από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρο Σκυλακάκη σε συνέντευξη τύπου.
Είχε προηγηθεί χθες το πρωί σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου οπότε και αποφασίστηκε η επιβολή της έκτακτης φορολόγησης, παρά το γεγονός ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη ο έλεγχος από την ΡΑΑΕΥ για το εάν διαπιστώνει κινήσεις αισχροκέρδειας εκ μέρους των παραγωγών. Η σχετική αναφορά της ΡΑΑΕΥ θα παραδοθεί στο υπουργείο το απόγευμα σήμερα, γεγονός που αναδεικνύει το κλίμα πανικού που επικρατεί στην κυβέρνηση.
Το μέτρο της έκτακτης φορολόγησης είναι προφανώς πολιτική απόφαση λόγω και της πίεσης που ασκείται από την αντιπολίτευση, χωρίς καν να έχει επιβεβαιωθεί ότι η άνοδος των τιμών είναι αντικείμενο κερδοσκοπίας. Μάλιστα ο πρωθυπουργός μίλησε χθες για «ουρανοκατέβατα κέρδη για τα οποία δεν έχουν δουλέψει οι εταιρίες».
Η κυβέρνηση εκτέθηκε ζητώντας επιστροφή επιδοτήσεων ( 35 KVA) από τους μικρομεσαίους επιχιερηματίες αμέσως μετά τις Ευρωεκλογές και μάλιστα με προθεσμία μέχρι 17 Ιουλίου, έχει μπροστά της το μεγάλο πρόβλημα του ΕΤΜΕΑΡ για το οποίο σε πρώτη φάση ζητά 130 εκατ ευρώ για την διετία 2019 -2020 και επιχειρεί με το έκτακτο τέλος να αμβλύνει τις αρνητικές πολιτικές επιπτώσεις αφενός και να συγκεντρώσει χρήματα που θα χρειαστεί αφετέρου.
Έτσι για μια ακόμα φορά στοχοποιεί τους μεγάλους καθετοποιημένους ομίλους στην αγορά με στόχο να δρέψει και τα μικροπολιτικά οφέλη, απέναντι στα υποτιθέμενα συμφέροντα, που από την πλευρά τους εξασφαλίζουν και θα εξασφάλιζαν έτσι κι αλλιώς χαμηλές τιμές και στα τιμολόγια του Αυγούστου.
Αν δε αποδειχθεί ότι το φαινόμενο της εξωγενούς ανόδου των τιμών της χονδρικής είναι βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα τότε θα χρεωθεί και διατάραξη του επενδυτικού κλίματος,πράγμα που φαίνεται στην πορεία της κεφαλαιαγοράς.
Η ΡΑΑΕΥ τσέκαρε ΔΕΗ και ΗΡΩΝΑ
Χθες η ηγεσία του τομέα ενέργειας της ΡΑΑΕΥ είχε κατ΄ ιδίαν συναντήσεις με εκπροσώπους της ΔΕΗ και του Ήρωνα ενώ σήμερα είναι προγραμματισμένο να γίνουν αντίστοιχες συναντήσεις με τους εκπροσώπους της Metlen και της Elpedison, ενώ ήδη από την περασμένη εβδομάδα είχαν ζητηθεί αναλυτικά στοιχεία από το Χρηματιστήριο προκειμένου να μελετηθούν οι προσφορές που κάνει κάθε παραγωγός κάθε ώρα της ημέρας και να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν κινήσεις αισχροκέρδειας.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μέχρι στιγμής δεν έχουν διαπιστωθεί τέτοιου είδους φαινόμενα, ενώ η σχετική αναφορά της ΡΑΑΕΥ προς το ΥΠΕΝ θα παραδοθεί αύριο το απόγευμα. Ειδικά σε ότι αφορά τις υδροηλεκτρικές μονάδες της ΔΕΗ, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά πηγές της αγοράς, οι προσφορές που υποβάλλονται είναι πράγματι υψηλές σε συγκεκριμένες ώρες του 24ωρου κυρίως τις απογευματινές και βραδινές ώρες, όμως θεωρούνται δικαιολογημένες. Και τούτο διότι η ζήτηση κυρίως για εξαγωγές είναι υψηλή και η υδροηλεκτρική ενέργεια στην παρούσα φάση είναι πόρος σε σπανιότητα. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με τις λιγνιτικές μονάδες, αφού για παράδειγμα η Πτολεμαΐδα 5 και η Μελίτη, για κάποιες ώρες δουλεύουν στο φουλ της δυναμικότητας τους, αλλά και με τις μονάδες φυσικού αερίου, προκειμένου να καλυφθεί η υψηλή ζήτηση σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας όταν δεν παράγεται ενέργεια από φωτοβολταικά.
Για τα υδροηλεκτρικά πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω της απουσίας βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων κατά τη διάρκεια του εφετινού χειμώνα, η δυναμικότητα τους τον Μάιο ήταν μειωμένη σε σχέση με τα συνήθη επίπεδα της περιόδου κατά 300 GWh. Σήμερα είναι σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με την αντίστοιχη περσυνή περίοδο και συγκεκριμένα το απόθεμα του συνόλου των νερών υπολογίζεται σε 2.100 GWh, δηλαδή κατά 500 GWh χαμηλότερα από πέρυσι.
Με βάση αυτά τα δεδομένα τόσο η αγορά όσο και η ΡΑΑΕΥ εκτιμούν ότι η άνοδος των τιμών στην χονδρική κατ΄ αρχήν είναι εισαγόμενη λόγω της κατάστασης που επικρατεί στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (καύσωνας και αυξημένη ζήτηση, προγραμματισμένες συντηρήσεις στα δίκτυα και έλλειμμα παραγωγής), αλλά και δικαιολογημένη με βάση τους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης σε μια απελευθερωμένη και ταυτοχρόνως διασυνδεδεμένη αγορά.
Βραχύβιο φαινόμενο - Υψηλές τιμές και σήμερα στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις το φαινόμενο θα αρχίσει να εκτονώνεται σταδιακά από τις 24 Ιουλίου καθώς θα επαναλειτουργήσουν γραμμές μεταφοράς από το Νότο προς το Βορρά, αλλά και από τη Δύση προς την Ανατολή, οι οποίες αυτή την περίοδο βρίσκονται σε προγραμματισμένη συντήρηση. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι παραδοσιακά, τα δίκτυα των βορείων γειτόνων μας συντηρούνται τους καλοκαιρινούς μήνες όταν η ζήτηση είναι μειωμένη, όμως εφέτος ο καύσωνας διαρκεί ήδη για περισσότερες από δέκα ημέρες και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά και χώρες όπως η Ουγγαρία και η Ρουμανία.
Έτσι για σήμερα (17/7) η μέση χονδρική τιμή στην Ουγγαρία διαμορφώθηκε στα 230 ευρώ/MWh, στη Ρουμανία στα 236, 46 ευρώ/MWh, στη Σερβία στα 193,74 ευρώ/MWh στη Βουλγαρία στα 227,03 ευρώ/MWh, ενώ στην Ελλάδα ξεπέρασε τα 200 ευρώ/MWh και διαμορφώθηκε στα 218,77 ευρώ/MWh με την ανώτατη τιμή να σπάει τα ρεκόρ των προηγούμενων ημερών και να φθάνει στα 760 ευρώ/MWh. Πάντως, παρά το pic των 760 ευρώ, τις περισσότερες ώρες του 24ωρου όταν η τιμή καθορίστηκε από τις μονάδες φυσικού αερίου κρατήθηκε κοντά στα 100 ευρώ.
Σε ότι αφορά τώρα τις λιανικές τιμές του ρεύματος, όπου και εντοπίζεται η μεγαλύτερη ανησυχία της κυβέρνησης, κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ως αδικαιολόγητο τον πανικό που επιδεικνύεται, καθώς προβλέπουν ότι τα τιμολόγια του Αυγούστου δεν θα επηρεαστούν από τις λίγες ημέρες ανόδου της χονδρικής τιμής εξαιτίας μιας εξαιρετικής συγκυρίας, όπως τη χαρακτηρίζουν και κατά συνέπεια τα μέτρα ήταν αχρείαστα.
Μάλιστα οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να επανενεργοποιηθεί από την κυβέρνηση ο μηχανισμός ανάκτησης των υπερεσόδων των παραγωγών καθώς πέραν του ότι χρειάζεται έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είναι σχεδόν αδύνατο να δοθεί, τα όποια έσοδα του μηχανισμού θα ήταν πάρα πολύ περιορισμένα και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαν να καλύψουν επιδοτήσεις των τελικών καταναλωτών που ενδεχομένως θέλει να δώσει η κυβέρνηση.
Για το σενάριο της επιβολής έκτακτης φορολόγησης στις εταιρίες παραγωγής ρεύματος κατ΄ αντιστοιχία με την έκτακτη φορολόγηση των διυλιστηρίων, η αγορά σημειώνει τις επιπτώσεις ενός τέτοιου μέτρου στο επενδυτικό κλίμα. Επίσης όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, παραγωγοί ρεύματος έχουν δεσμεύσει παραγωγή τους σε ποσοστό 70% με συμβόλαια σε συγκεκριμένες τιμές και μια έκτακτη φορολόγηση θα τους οδηγούσε σε ζημίες.
Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι οι ηλεκτροπαραγωγοί θεωρούν πως εάν η κυβέρνηση είχε υιοθετήσει μηχανισμό ισχύος ο οποίος αμείβει τη διαθεσιμότητα των θερμικών μονάδων, ώστε να καλύπτουν τη χαμηλή απόδοση των ΑΠΕ τις βραδινές ώρες, θα μπορούσε να καλύπτει τις κορυφώσεις των τιμών αφού τέτοιου είδους μηχανισμοί που έχουν εγκριθεί σε άλλες χώρες της ΕΕ προβλέπουν και clow back για τις περιόδους που οι τιμές κινούνται σε υψηλά επίπεδα.
Σε ότι αφορά το σενάριο της επαναφοράς του φόρου 5% επί του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή, το οποίο φαίνεται να συζητείται από την κυβέρνηση, οι ηλεκτροπαραγωγοί σημειώνουν ότι με τον τρόπο αυτό τιμωρούνται οι μονάδες φυσικού αερίου ενώ θα μπορούσε να πει κάποιος ότι αντίστοιχη εισφορά θα έπρεπε να επιβληθεί και στις μονάδες ΑΠΕ που πληρώνονται με βάση τις τιμές της αγοράς και έχουν αποκομίσει μεγάλα οφέλη τις τελευταίες ημέρες
www.worldenergynews.gr
