Στο κυκλαδονήσι λειτούργησε το 1982 ο πρώτος διασυνδεδεμένος Φ/Β σταθμός στην Ευρώπη ο οποίος είναι ανενεργός από τη 10ετία του 2000
Αυτό συμβαίνει σε έναν τόπο που διέθετε το πρώτο (χρονικά) αιολικό πάρκο της Ευρώπης (από το 1982) στο πλαίσιο της αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή.
Η Κύθνος ήταν το πρώτο νησί που δέχτηκε εναλλακτικές πηγές παραγωγής ηλεκτρισμού.
Όπως προαναφέρθηκε, αυτό συνέβη το 1982 όταν έγιναν τα εγκαίνια του αιολικού πάρκου (η επίσημη ημέρα των εγκαινίων ήταν στις 15 Απριλίου 1982) από τον τότε Υπουργό Βιομηχανίας Έρευνας και Τεχνολογίας, Ευάγγελο Κουλουμπή.
Το συγκεκριμένο έργο λειτούργησε για περίπου 30 χρόνια και οι εγκαταστάσεις εγκαταλείφθηκαν αφού δεν είχαν τίποτα άλλο να προσφέρουν.
Στο κυκλαδονήσι στήθηκε πειραματικά το πρώτο αιολικό πάρκο της Ευρώπης και το πρώτο υβριδικό Wind-PV-Diesel στον κόσμο.
Το προαναφερόμενο γεγονός απετέλεσε και την αφετηρία της δημιουργίας σειράς άλλων πάρκων σε νησιά και νησίδες που παρουσίαζαν προβληματική ηλεκτροδότηση.
Η εγκατάσταση ξεκίνησε από τη ΔΕΗ υπό τον τότε διευθυντή μηχανικό Γιάννη Χατζηβασιλειάδη που θεωρείται ο πρωτεργάτης αυτής της ιδέας.
Μάλιστα οι προτάσεις του για εκμετάλλευση των λεγομένων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) είχαν ξεκινήσει από το 1978.
Κοινοπραξία με συμμετοχή της ΔΕΗ
Η κοινοπραξία του έργου ήταν ΔΕΗ - Man Neue Technologie GmbH - Υπουργείο Έρευνας και Τεχνολογίας της Γερμανίας.
Αυτό απετέλεσε και την αφετηρία της δημιουργίας σειράς άλλων πάρκων σε νησιά και νησίδες που παρουσίαζαν προβληματική ηλεκτροδότηση.
Έργα που λειτουργούσαν από το 1990
Toν Αύγουστο του 1990 οι ανεμογεννήτριες αντικαταστάθηκαν από 5 μεγαλύτερης ισχύος της ίδιας εταιρείας με σωληνωτούς πυλώνες ύψους 15 μέτρων.
Συνέπεια ήταν να δημιουργηθεί στη Κύθνο ο πρώτος υβριδικός σταθμός ενέργειας (ντίζελ, αιολική και ηλιακή ενέργεια).
Η παραγόμενη αιολική ηλεκτρική ενέργεια έφθανε να καλύπτει μέχρι και το 40% του ηλεκτρικού φορτίου.
Η λειτουργία των εναλλακτικών πηγών ενέργειας στο νησί είχε φτάσει πάνω από 25% (Μ.Ο.), ενώ υπήρχαν και ημέρες που το υβριδικό σύστημα κάλυπτε 100% το φορτίο του νησιού και έτσι διέκοπταν τη λειτουργία όλων των πετρελαϊκών μονάδων.
Επίσης εκεί λειτουργούσαν μέχρι τον Ιούνιο του 2000 ο πετρελαϊκός σταθμός ισχύος 2.120 kW, το Α/Π ισχύος 165 kW και ο Φ/Β σταθμός ισχύος 100 kWp.
Διακοπή λειτουργίας των έργων (2008)
Το 2008 ανακλήθηκε οριστικά η άδεια του έργου αφού για αρκετά χρόνια παρέμενε ανενεργό.
Σήμερα τα κουφάρια που παραμένουν στην περιοχή και υπάρχουν σκέψεις να μετατραπεί σε μουσείο της αιολικής ενέργειας.
Στη θέση του έργου δεν μπορεί να εγκατασταθεί ανεμογεννήτρια λόγω μη τήρησης απόστασης 1500m από τα όρια του παραδοσιακού οικισμού της χώρας.
Οι σύγχρονες αντιδράσεις για νέες ανεμογεννήτριες
Τις έντονες αντιδράσεις των κατοίκων της Κύθνου έχει ξεσηκώσει η προοπτική τοποθέτησης ανεμογεννητριών (Α/Γ) στο νησί για τη δημιουργία νέου αιολικού πάρκου (θα αποτελείται από περίπου 20 ανεμογεννήτριες).
Οι νησιώτες θεωρούν «απειλή» τη συγκεκριμένη επένδυση.
Tο κυκλαδονήσι προστατεύεται από τη νομοθεσία ως «παραδοσιακό» και «διατηρητέο».
Η γαλλική επένδυση αφορά στον λεγόμενο: «Αιολικό Σταθμό Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας Συνολικής Εγκατεστημένης Ισχύος 69 MW και Συνοδό Έργα Υποδομής».
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, υπάρχει πρόβλεψη για 9 ανεμογεννήτριες στο βορειανατολικό και 11 στο νότιο τμήμα του νησιού.
Επενδύτρια εταιρεία είναι η ΑΙΟΛΟΣ ΚΡΗΤΗΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.E., θυγατρική της TOTAL EREN που ανήκει στην TOTAL ENERGIES (γαλλική πολυεθνική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου η οποία συμπεριλαμβάνεται στις 6 κορυφαίες πετρελαϊκές εταιρείες στον κόσμο).
Φόβοι για οικολογική καταστροφή
Οι κάτοικοι της Κύθνου υποστηρίζουν ότι οι αποστάσεις των ανεμογεννητριών (Α/Γ) από τους 3 παραδοσιακούς οικισμούς (Χώρα, Δρυοπίδα και Λουτρά) είναι πολύ μικρές.
Για παράδειγμα, στο νότιο τμήμα το αιολικό απέχει 1,4 χιλιόμετρο από τα σπίτια του Αγίου Δημητρίου, 500 μέτρα από τα σπίτια στην παραλία Γαϊδουρομάντρα, 600 μέτρα από τα σπίτια στην παραλία Στυφό και 2,4 χιλιόμετρα από τη Μεγάλη Άμμο.
Για τη μεταφορά και τοποθέτησή τους απαιτείται η διάνοιξη νέας οδοποιίας μήκους 3,4 χιλιομέτρων και πλάτους 10 έως και 40 μέτρων στις στροφές σε απότομο ανάγλυφο βουνό.
Τα έργα και οι εκτάσεις που απαιτούνται την εγκατάσταση των αιολικών ανέρχονται σε συνολικά 163.211 τετραγωνικά μέτρα, για ανεμογεννήτριες, νέα οδοποιία, διαπλάτυνση υφιστάμενων χωματόδρομων, περιοχές κέντρων ελέγχου και υποσταθμού ανύψωσης τάσης.
Η Επιτροπή «Αγώνας Κατά Του Αιολικού Σταθμού»
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η σύσταση «Επιτροπής Αγώνα κατά της εγκατάστασης των ανεμογεννητριών» η οποία εξετάζει ακόμα και προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Με σύνθημα «Όχι ανεμογεννήτριες στην Κύθνο» η συγκεκριμένη τοπική κίνηση έχει μια σειρά από λόγους που την κάνουν να εναντιώνεται στην εγκατάσταση τέτοιου είδους τουρμπινών.
Συνοπτικά:
Ολόκληρο το νησί της Κύθνου, έχει χαρακτηρισθεί, από το έτος 2002 ως τόπος ιδιαιτέρου κάλλους, ή τόπος που έχει ανάγκη από ιδιαίτερη προστασία και συγκεκριμένα με το από 17.9.2002 Π.Δ. (ΦΕΚ 931 /24.10.2002).
1. θα καταστρέψει ένα τεράστιο τμήμα από το ιδιαίτερο νησιωτικό ανάγλυφο της Κύθνου
2. θα υποβαθμίσει ολοκληρωτικά την φυσιογνωμία των περιοχών όπου θα εγκατασταθούν οι ανεμογεννήτριες
3. θα εκμηδενίσει την αξία των περιουσιών στις ευρύτερες περιοχές γύρω απ’ τις ανεμογεννήτριες
4. θα επηρεάσει αρνητικά τον τουρισμό και τη συνολική οικονομία του τόπου
5. θα αλλοιώσει βασικά πολιτιστικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του νησιού μας
Στην Κύθνο ο πρώτος διασυνδεδεμένος Φ/Β σταθμός στην Ευρώπη
Στις αρχές του 1980 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προκηρύξει ένα ειδικό ερευνητικό πρόγραμμα με πιλοτικά έργα για την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή.
Κύριοι στόχοι ήταν η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών (Φ/Β) τεχνολογιών στην Ευρώπη και η υποστήριξη της νέας τότε Ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Η ΔΕΗ ήταν η μόνη (είχε το μονοπώλιο) που μπορούσε να συμμετάσχει σε αυτό το πρόγραμμα σε κοινοπραξία με ερευνητικά κέντρα και ευρωπαϊκές εταιρείες, ιδιαίτερα για τα νησιά που ηλεκτροπαραγωγή στηριζόταν στο πετρέλαιο.
Υπήρχε η ευκαιρία η Ελλάδα με την ΔΕΗ να εισέλθει δυναμικά σε μια νέα τεχνολογία, τη χρήση Φ/Β για την εκμετάλλευση του πλούσιου ηλιακού δυναμικού της.
Σε αυτό το πλαίσιο υπήρξε μια πρόταση προς την ΔΕΗ από την εταιρεία SIEMENS AG και τη θυγατρική της στην Ελλάδα.
Η πρόταση αφορούσε την εγκατάσταση ενός Φ/Β σταθμού ισχύος 100 kWp στην Κύθνο, για να λειτουργήσει με το υπό εξέλιξη αιολικό σταθμό και τον αυτόνομο σταθμό ντίζελ.
Επίσης συμπεριλάμβανε ένα μεγάλο σύστημα συσσωρευτών μολύβδου (εταιρεία VARTA Battery) για την αποθήκευση της ενέργειας.
To πρόγραμμα εγκρίθηκε και μετρήσεις ηλιακής ακτινοβολίας ξεκίνησαν στην Κύθνο το 1981. Υπήρξε θετικό κλίμα από τις τοπικές Αρχές και τους κατοίκους. Επελέγη μια ιδιωτική έκταση δίπλα από τον αυτόνομο πετρελαϊκό σταθμό η οποία μισθώθηκε μακροχρόνια και η οποία δεν είχε καμία σκίαση.
Τεχνικά χαρακτηριστικά έργου
Ο Φ/Β σταθμός αποτελούνταν από Φ/Β πλαίσια Siemens SM144-09 με ονομαστική ισχυ 130W (860 συνολικά), μονοκρυσταλλικού πυριτίου, εμβαδού έκαστο 1,29m2. To σύστημα ισχύος του αποτελούνταν απο 4 μετατροπείς DC/DC 25/30 Kw o καθένας και 3 μετατροπείς DC/AC ισχύος 50/60 kVA o καθένας, τριφασικοί 220/380V με λειτουργία σε 4 τεταρτημόρια.
Το σύστημα αποθήκευσης περιελάμβανε 250 συσσωρευτές μολύβδου τύπου VARTA bloc σε 2 παράλληλες συστοιχίες 2x1200 Ah, 250V, 600kWh με διάταξη ελέγχου φόρτισης VARTA Logistronic. H σύνδεση στο δίκτυο πραγματοποιούνταν μέσω μετασχηματιστή 0,4/15 kV. Eπιπλέον υπήρχε σύστημα ελέγχου λειτουργίας καθώς και συστήματα αντικεραυνικής προστασίας.
Η αρχιτεκτονική μελέτη πραγματοποιήθηκε από τον Αλέξανδρο Τομπάζη.
Οι βάσεις των Φ/Β κατασκευάστηκαν στον ΑΗΣ Αγ. Γεωργίου της ΔΕΗ και μια ομάδα από τον σταθμό ήρθε στο έργο για την συναρμολόγηση και την εγκατάσταση των Φ/Β πλαισίων.
Οι ηλεκτρολογικές εργασίες πραγματοποιήθηκαν από εργαζομένους της Διεύθυνσης Νήσων της ΔΕΗ.
Υπεύθυνος έργου είχε οριστεί από την πλευρά της ΔΕΗ ο Γιάννης Χατζηβασιλειάδης.
Έναρξη λειτουργίας του έργου
Η επίσημη έναρξη λειτουργίας του έργου ήταν η 1η Ιουλίου 1983. Ήταν ο πρώτος διασυνδεδεμένος φωτοβολταϊκός σταθμός που λειτούργησε στην Ευρώπη.
Το έργο της Κύθνου ήταν πρωτοποριακό και συνέβαλε σημαντικά στην εκπαίδευση και έρευνα στην περιοχή της Φ/Β τεχνολογίας. Σημαντικός αριθμός πτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών στηρίχθηκαν σε αυτό το έργο.
Στις αρχές του 2000 το Φ/Β έργο εντάχθηκε στον υβριδικό σταθμό Κύθνου.
Δεν υπήρξε όμως η δέουσα συνέχεια από τη ΔΕΗ, με πολλά εμπόδια να ορθώνονται.
Ο σταθμός έμεινε για αρκετά χρόνια ανενεργός και τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκε αλλαγή εξοπλισμού και ο σταθμός λειτουργεί αποδοτικά.
Η ανεμογεννήτρια ισχύος 500 KW της ΔΕΗ στην Κύθνο
Η ΔΕΗ τη χρονική περίοδο 1990-94 παρουσίασε ένα αξιόλογο αιολικό πρόγραμμα.
Συγκεκριμένα μέχρι το τέλος του 1993 είχε υλοποιήσει αιολικούς σταθμούς συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 17,36 MW, ενώ το 1994 κατασκεύασε αιολικά πάρκα ισχύος 9,5 MW.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο του αιολικού προγράμματος της ΔΕΗ βασίστηκε σε Κοινοτικές χρηματοδοτήσεις (προγράμματα ΗΟRS-QUOTA, MOΠ, Valoren κα), ενώ η τα κεφάλαια της ίδιας συμμετοχής κυμάνθηκαν σε ποσοστά 10-30%.
Η δομή του νέου υβριδικού συστήματος
Όπως προαναφέραμε, στην Κύθνο λειτουργούσαν μέχρι τον Ιούνιο του 2000 ο πετρελαϊκός σταθμός ισχύος 2.120 kW, το Α/Π ισχύος 165 kW και ο Φ/Β σταθμός ισχύος 100 kWp.
Στο νέο υβριδικό σύστημα ενσωματώθηκε ο παραπάνω εξοπλισμός.
Ακόμη μια πρόσθετη Α/Γ ισχύος 500 kW, περιστρεφόμενος πυκνωτής 600 kVA, ειδικές μπαταρίες χωρητικότητας 400 kWh, μετατροπείς συνεχούς-εναλλασσόμενου και εναλλασσόμενου συνεχούς ρεύματος 500 kW (DC/AC και AC/DC), αντιστάσεις απόρριψης φορτίου 500 kW (αρχικά ήταν 150 kW και στα μέσα Ιουνίου αυξήθηκε στα 500 kW) και σύστημα εποπτικού ελέγχου και διαχείρισης ισχύος.
Τη φροντίδα για την ευστάθεια του διχτύου που μέχρι τότε την είχαν οι πετρελαϊκές μονάδες του ΤΣΠ (Τοπικού Σταθμού Παραγωγής της ΔΕΗ) αναλαμβάνουν στο νέο σύστημα για όσο χρονικό διάστημα αυτές θα είναι εκτός λειτουργίας, ο περιστρεφόμενος πυκνωτής (ρύθμιση ενεργού και άεργου ισχύος και σταθερότητα τάσης) και ο μετατροπέας συνεχούς-εναλλασσόμενου ρεύματος (σταθερότητα συχνότητας).
Με τον τρόπο αυτό (αυτή είναι η καινοτομία του συστήματος), καθίσταται πλέον περιττή η παράλληλη με τις Α/Γ λειτουργία πετρελαϊκών μονάδων, όταν το φορτίο του νησιού είναι μικρότερο από ή ίσο με την Η/Ε που παράγεται από τις Α/Γ και το Φ/Β σταθμό.
Έτσι ενώ με το παλαιό σύστημα το δίκτυο της Κύθνου πολλές φορές δεν μπορούσε να απορροφήσει την ενέργεια (ήταν δυνατό να παραχθεί από τις 5 Α/Γ και το Φ/Β σταθμό συνολικής ισχύος 265 Kw), πλέον ανάλογα με τις ανεμολογικές συνθήκες, θα είναι σε θέση να απορροφά ενέργεια από τις ΑΠΕ μέχρι 765 Kw.
Το πιο σημαντικό είναι ότι με το νέο σύστημα αντιστράφηκαν οι όροι και αντί των Α/Γ βγαίνουν πλέον εκτός λειτουργίας οι πετρελαϊκές μονάδες.
Λειτουργία Α/Γ έως το 2010 και σχέδια για νέα
Στην Κύθνο (θέση Κουκουβάγια) εγκαταστάθηκε το 1994 μια ανεμογεννήτρια δανέζικης κατασκευής (εταιρεία Vestas) V37/500 ισχύος 500 kWp.
Λειτούργησε παραγωγικά ως τις αρχές του 2010 και πλέον είναι εκτός λειτουργίας.
Στην ίδια θέση έχει προγραμματιστεί από την ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε να εγκατασταθεί νέα ανεμογεννήτρια και η υπάρχουσα να απεγκατασταθεί.
Έχει αδειοδοτηθεί η εγκατάσταση ανεμογεννήτριας Enercon Ε44 με διάμετρο ρότοτα 44m και ύψος πλήμνης 55m ισχύος 900 kW με περιορισμό ισχύος στα 665 kW.
Πηγές: vidarchives.gr και mixanitouxronou.gr
www.worldenergynews.gr
