Τα δεδομένα και οι προυποθέσεις οδηγούν σε μείωση κυριαρχίας της Gazprom στην προμήθεια της ευρωπαικής ενεργειακής αγοράς
Ολοι οι παράγοντες συνηγορούν ότι ο ρώσικος γίγαντας θα χάσει έδαφος στην θέση που έχει ως προμηθευτής της ενεργειακής αγοράς στην Ευρώπη.
Γεωπολιτική ή bussines;
Ή και τα δύο;
Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που κυριαρχούν στις διεθνείς αγορές όταν οι αναλυτές προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις κινήσεις στη ενεργειακή σκακιέρα, οι οποίες πολλές φορές καθίστανται δυσερμήνευτες.
Σύμφωνα με ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο European Energy Review από τον καθηγητή στο Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής, Ενέργειας και Περιβάλοντος του University of Eastern Finland, Andrei V. Belyi, οι οικονομικές και πολιτικές πτυχές των εξαγωγικών αγωγών της ρωσικής Gazprom έχουν συχνά πυροδοτήσεις πλήθος συζητήσεων τα τελευταία χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, το έργο του αγωγού Nord Stream 2 πυροδότησε πολιτικές συζητήσεις σχετικά με το αν τα νέα σχέδια της Gazprom έχουν γεωπολιτικά ή επιχείρησιακά κίνητρα.
Στην πραγματικότητα, πολλοί παρατηρητές εκφράζουν ανησυχία σχετικά με την περαιτέρω αύξηση ισχύος της ρωσικής επιρροής στο πλαίσιο της ενεργειακής ένωσης της ΕΕ.
Οι ανησυχίες αυτές εντείνονται, αν αναλογιστεί κανείς την υπερπροσφορά φυσικού αερίου με την επίμονα χαμηλή τιμή, στοιχεία που υπονομεύουν την κυριαρχία των βασικών παικτών στην αγορά.
Αυτές οι παράμετροι περιορίζουν, όπως είναι φυσικό πιθανές νέες επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και κεφαλαίου.
Τα ερωτήματα αυτά μεγεθύνονται αν αναλογιστεί κανείς την προσπάθεια της Ευρώπης για απεξάρτηση της αγοράς φυσικού αερίου από τον πολιτικό παράγοντα.
Η ρώσικη στρατηγική και οι αποδέκτες της
Παρά την υπάρχουσα πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα σε αγωγούς φυσικού αερίου από τη Ρωσία, ο κύριος προμηθευτής, η Gazprom,προσπαθεί να προσελκύσει τους Ευρωπαίους εταίρους να υλοποιήσουν διάφορα έργα κατασκευής αγωγών για να κάνουν νέες εμπορικές συνδέσεις αερίου.
Τα έργα περιλαμβάνουν την επέκταση του αγωγού Nord Stream, καθώς και οι σχεδιαζόμενοι ακόμη South Stream και Turkish Stream.
Τα κίνητρα αυτών των αγωγών είναι η διαφοροποίηση από τα δίκτυα διέλευσης της Ουκρανίας, με τους Ευρωπαίους εταίρους να αναζητούν ένα ευρύτερο σύνολο επιχειρηματικών ευκαιριών σε συνεργασία με τον ρώσο προμηθευτή, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών, τεχνολογιών και εξοπλισμού.
Ορισμένες ευρωπαϊκές εταιρείες όπως οι OMV, Eon, Flyxis, Royal Dutch Shell, θεωρούν τη Ρωσία ως δυνητικά επωφελή προμηθευτή και επιθυμούν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τον κύριο πάροχο φυσικού αερίου στην ήπειρο.
Επιπλέον, η μείωση των τιμών σε συνδυασμό με μια απότομη υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρουβλίου αποτελούν τις βασικές προυποθέσεις για τη μείωση των ρωσικών κεφαλαιουχικών δαπανών στην παραγωγή και την προμήθεια.
Τα νούμερα της Gazprom επιδεινώνονται
Οι προκλήσεις παραμένουν, όμως, για τα νέα έργα αγωγών.
Πράγματι, από την κλιμάκωση των πολιτικών εντάσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης και την επίμονη πτώση των τιμών, η Gazprom βιώνει μια σοβαρή πτώση της κερδοφορίας, ενώ ο δανεισμός της αυξάνεται.
Οι σημαντικές οικονομικές δυσκολίες έχουν συνδυαστεί και με μια σταθερή πολιτική περικοπών του προϋπολογισμού από την ρωσική κυβέρνηση σε εγχώριο επίπεδο.
Επιπλέον, οι προμήθειες των ΗΠΑ σε υγροποιημένο φυσικό αέριο αποτελούν την πιο σημαντική πηγή ανησυχίας για το μεγαλύτερο ρωσικό προμηθευτή, ενώ το ρυθμιστικό καθεστώς ανταγωνισμού προσθέτει δυσκολίες στην Gazprom και τους εταίρους της.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η ελκυστικότητα του Nord Stream 2 και των νότιων αγωγών πλήττεται, όπως και αυτή του σχεδίου της Βαλτικής, το οποίο έχει «παγώσει».
Προς μια πιο ευέλικτη και κατακερματισμένη αγορά προμηθευτών
Μια απάντηση σχετικά με πιθανές εναλλακτικές λύσεις για τη ρωσική στρατηγική εξαγωγών φυσικού αερίου ήταν ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από νεοεμφανιζόμενους προμηθευτές φυσικού αερίου όπως η Novatek.
Αξιοσημείωτο να αναφερθεί εδώ ότι το μονοπώλιο στην εξαγωγή του φυσικού αερίου μονοπώλιο της Gazprom ισχύει μόνο για τους αγωγούς, μετά την άρση του απόλυτου μονοπωλίου το 2013.
Η πρόσφατα συσταθείσα πλατφόρμα συναλλαγών αερίου στην Αγία Πετρούπολη παρέχει ένα χρήσιμο θεσμικό πλαίσιο για τις εξαγωγές, πλην της Gazprom, προς την Ευρώπη.
Μια ενδιαφέρουσα παραγωγός μικρής κλίμακας - η Gorskaya LNG στην Αγία Πετρούπολη - είναι μια από τις αναδυόμενες εταιρείες στον κλάδο.
Εάν συνεχιστεί αυτό θα δημιουργηθεί μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ των μακροπρόθεσμων συμφερόντων που υποστηρίζονται από ιδιωτικούς φορείς και τις βραχυπρόθεσμες αβεβαιότητες, καθώς και τη στρατηγική της Ένωσης για την ενέργεια με σκοπό τη μείωση των επιπτώσεων του μονοπωλίου της Gazprom στην αγορά.
Πράγματι, η ρωσική στρατηγική LNG έχει μείνει πίσω σε σχέση με τις παγκόσμιες τάσεις και η Gazprom υπήρξε μάλλον αργή στην ανάπτυξη σε αυτήν τη εξαιρετικά καινοτόμα βιομηχανία, αναφέρει ο καθηγητής του University of Eastern Finland.
Αλλά οι αγορές και οι βιομηχανίες φαίνεται να τρέχουν ταχύτερα από ό, τι οι παρατηρητές αντιδρούν στις αλλαγές.
Με την πρώτη ματιά, η ζήτηση για μικρούς όγκους LNG στην περιοχή της Ευρώπης έχει επιταχυνθεί τα τελευταία χρόνια.
Ειδικότερα, η ζήτηση μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου έχει μειωθεί, ενώ η ζήτηση για μικρούς όγκους έχει αυξηθεί τουλάχιστον κατά 25%.
Στην πραγματικότητα, ένα πιθανό μοντέλο αποκεντροποίησης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης είναι ένα πολλά υποσχόμενο μοντέλος ανάπτυξης.
Οι θετικές πλευρές της τάσης είναι σημαντικές.
Στην πραγματικότητα, οι πιο ευέλικτες λύσεις ανεφοδιασμού μειώνουν την οικονομική και πολιτική εξάρτηση από τους αγωγούς της Gazprom και τις ρωσο-ουκρανικές πολιτικές διαφωνίες.
Εναλλακτικά, οι επιλογές εστιασμένες στην κατεύθυνση των ευέλικτων επιχειρήσεων είναι το μέλλον.
Επιπλέον, οι Ρώσοι μικροί προμηθευτές παρέχουν εναλλακτικές επιλογές, χωρίς να εμφανίζουν πολιτικές ευαισθησίες γύρω από τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Τέλος, η αυξημένη ευελιξία τόσο για τους προμηθευτές όσο και τους αγοραστές θα ενισχύσει ιδανικά τα οικονομικά κίνητρα χωρίς πολιτικά και κανονιστικά εμπόδια.
Σύνοψη
Η ανάλυση του Andrei V. Belyi εφιστά την προσοχή σε μια προοπτική αποστασιοποίησης από τις γεωπολιτικές εντάσεις των αγωγών της Gazprom και προτείνει να εξεταστεί μια αγορά περισσότερο ευέλικτη.
Προφανώς, η επιλογή αυτή δεν θα μεταβάλει τον όγκο των παραδόσεων μεγάλης κλίμακας που εξάγονται μέσω των υφιστάμενων δικτύων αγωγών.
Αλλά η σημασία της πρέπει να αξιολογείται ιδιαίτερα για την ανάπτυξη της ζήτησης στις αποκεντρωμένες αγορές φυσικού αερίου της Βαλτικής και των περιφερειών της Βόρειας Ευρώπης.
Οι κύριες προκλήσεις για το επιχειρηματικό σχήμα που παρέχει μια εναλλακτική λύση για τους αγωγούς, είναι η υπερπροσφορά του εμπορεύματος και η μη συμφέρουσα τιμή.
Ως εκ τούτου, μόνο οι πιο ανταγωνιστικές λύσεις θα είχαν νόημα στις τρέχουσες αβέβαιες συνθήκες.
Παρόλα αυτά, ο μικρός όγκος και το ευέλικτο επιχειρηματικό μοντέλο σε σχέση με τις ρωσικές εταιρείες θα μπορούσε να παρέχει καλύτερες λύσεις σε σχέση με τα νέα έργα αγωγών φυσικού αερίου που υπόκεινται σε πολιτικές πιέσεις.
worldenergynews.gr
Γεωπολιτική ή bussines;
Ή και τα δύο;
Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που κυριαρχούν στις διεθνείς αγορές όταν οι αναλυτές προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις κινήσεις στη ενεργειακή σκακιέρα, οι οποίες πολλές φορές καθίστανται δυσερμήνευτες.
Σύμφωνα με ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο European Energy Review από τον καθηγητή στο Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής, Ενέργειας και Περιβάλοντος του University of Eastern Finland, Andrei V. Belyi, οι οικονομικές και πολιτικές πτυχές των εξαγωγικών αγωγών της ρωσικής Gazprom έχουν συχνά πυροδοτήσεις πλήθος συζητήσεων τα τελευταία χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, το έργο του αγωγού Nord Stream 2 πυροδότησε πολιτικές συζητήσεις σχετικά με το αν τα νέα σχέδια της Gazprom έχουν γεωπολιτικά ή επιχείρησιακά κίνητρα.
Στην πραγματικότητα, πολλοί παρατηρητές εκφράζουν ανησυχία σχετικά με την περαιτέρω αύξηση ισχύος της ρωσικής επιρροής στο πλαίσιο της ενεργειακής ένωσης της ΕΕ.
Οι ανησυχίες αυτές εντείνονται, αν αναλογιστεί κανείς την υπερπροσφορά φυσικού αερίου με την επίμονα χαμηλή τιμή, στοιχεία που υπονομεύουν την κυριαρχία των βασικών παικτών στην αγορά.
Αυτές οι παράμετροι περιορίζουν, όπως είναι φυσικό πιθανές νέες επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και κεφαλαίου.
Τα ερωτήματα αυτά μεγεθύνονται αν αναλογιστεί κανείς την προσπάθεια της Ευρώπης για απεξάρτηση της αγοράς φυσικού αερίου από τον πολιτικό παράγοντα.
Η ρώσικη στρατηγική και οι αποδέκτες της
Παρά την υπάρχουσα πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα σε αγωγούς φυσικού αερίου από τη Ρωσία, ο κύριος προμηθευτής, η Gazprom,προσπαθεί να προσελκύσει τους Ευρωπαίους εταίρους να υλοποιήσουν διάφορα έργα κατασκευής αγωγών για να κάνουν νέες εμπορικές συνδέσεις αερίου.
Τα έργα περιλαμβάνουν την επέκταση του αγωγού Nord Stream, καθώς και οι σχεδιαζόμενοι ακόμη South Stream και Turkish Stream.
Τα κίνητρα αυτών των αγωγών είναι η διαφοροποίηση από τα δίκτυα διέλευσης της Ουκρανίας, με τους Ευρωπαίους εταίρους να αναζητούν ένα ευρύτερο σύνολο επιχειρηματικών ευκαιριών σε συνεργασία με τον ρώσο προμηθευτή, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών, τεχνολογιών και εξοπλισμού.
Ορισμένες ευρωπαϊκές εταιρείες όπως οι OMV, Eon, Flyxis, Royal Dutch Shell, θεωρούν τη Ρωσία ως δυνητικά επωφελή προμηθευτή και επιθυμούν να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τον κύριο πάροχο φυσικού αερίου στην ήπειρο.
Επιπλέον, η μείωση των τιμών σε συνδυασμό με μια απότομη υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρουβλίου αποτελούν τις βασικές προυποθέσεις για τη μείωση των ρωσικών κεφαλαιουχικών δαπανών στην παραγωγή και την προμήθεια.
Τα νούμερα της Gazprom επιδεινώνονται
Οι προκλήσεις παραμένουν, όμως, για τα νέα έργα αγωγών.
Πράγματι, από την κλιμάκωση των πολιτικών εντάσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης και την επίμονη πτώση των τιμών, η Gazprom βιώνει μια σοβαρή πτώση της κερδοφορίας, ενώ ο δανεισμός της αυξάνεται.
Οι σημαντικές οικονομικές δυσκολίες έχουν συνδυαστεί και με μια σταθερή πολιτική περικοπών του προϋπολογισμού από την ρωσική κυβέρνηση σε εγχώριο επίπεδο.
Επιπλέον, οι προμήθειες των ΗΠΑ σε υγροποιημένο φυσικό αέριο αποτελούν την πιο σημαντική πηγή ανησυχίας για το μεγαλύτερο ρωσικό προμηθευτή, ενώ το ρυθμιστικό καθεστώς ανταγωνισμού προσθέτει δυσκολίες στην Gazprom και τους εταίρους της.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η ελκυστικότητα του Nord Stream 2 και των νότιων αγωγών πλήττεται, όπως και αυτή του σχεδίου της Βαλτικής, το οποίο έχει «παγώσει».
Προς μια πιο ευέλικτη και κατακερματισμένη αγορά προμηθευτών
Μια απάντηση σχετικά με πιθανές εναλλακτικές λύσεις για τη ρωσική στρατηγική εξαγωγών φυσικού αερίου ήταν ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από νεοεμφανιζόμενους προμηθευτές φυσικού αερίου όπως η Novatek.
Αξιοσημείωτο να αναφερθεί εδώ ότι το μονοπώλιο στην εξαγωγή του φυσικού αερίου μονοπώλιο της Gazprom ισχύει μόνο για τους αγωγούς, μετά την άρση του απόλυτου μονοπωλίου το 2013.
Η πρόσφατα συσταθείσα πλατφόρμα συναλλαγών αερίου στην Αγία Πετρούπολη παρέχει ένα χρήσιμο θεσμικό πλαίσιο για τις εξαγωγές, πλην της Gazprom, προς την Ευρώπη.
Μια ενδιαφέρουσα παραγωγός μικρής κλίμακας - η Gorskaya LNG στην Αγία Πετρούπολη - είναι μια από τις αναδυόμενες εταιρείες στον κλάδο.
Εάν συνεχιστεί αυτό θα δημιουργηθεί μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ των μακροπρόθεσμων συμφερόντων που υποστηρίζονται από ιδιωτικούς φορείς και τις βραχυπρόθεσμες αβεβαιότητες, καθώς και τη στρατηγική της Ένωσης για την ενέργεια με σκοπό τη μείωση των επιπτώσεων του μονοπωλίου της Gazprom στην αγορά.
Πράγματι, η ρωσική στρατηγική LNG έχει μείνει πίσω σε σχέση με τις παγκόσμιες τάσεις και η Gazprom υπήρξε μάλλον αργή στην ανάπτυξη σε αυτήν τη εξαιρετικά καινοτόμα βιομηχανία, αναφέρει ο καθηγητής του University of Eastern Finland.
Αλλά οι αγορές και οι βιομηχανίες φαίνεται να τρέχουν ταχύτερα από ό, τι οι παρατηρητές αντιδρούν στις αλλαγές.
Με την πρώτη ματιά, η ζήτηση για μικρούς όγκους LNG στην περιοχή της Ευρώπης έχει επιταχυνθεί τα τελευταία χρόνια.
Ειδικότερα, η ζήτηση μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου έχει μειωθεί, ενώ η ζήτηση για μικρούς όγκους έχει αυξηθεί τουλάχιστον κατά 25%.
Στην πραγματικότητα, ένα πιθανό μοντέλο αποκεντροποίησης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης είναι ένα πολλά υποσχόμενο μοντέλος ανάπτυξης.
Οι θετικές πλευρές της τάσης είναι σημαντικές.
Στην πραγματικότητα, οι πιο ευέλικτες λύσεις ανεφοδιασμού μειώνουν την οικονομική και πολιτική εξάρτηση από τους αγωγούς της Gazprom και τις ρωσο-ουκρανικές πολιτικές διαφωνίες.
Εναλλακτικά, οι επιλογές εστιασμένες στην κατεύθυνση των ευέλικτων επιχειρήσεων είναι το μέλλον.
Επιπλέον, οι Ρώσοι μικροί προμηθευτές παρέχουν εναλλακτικές επιλογές, χωρίς να εμφανίζουν πολιτικές ευαισθησίες γύρω από τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Τέλος, η αυξημένη ευελιξία τόσο για τους προμηθευτές όσο και τους αγοραστές θα ενισχύσει ιδανικά τα οικονομικά κίνητρα χωρίς πολιτικά και κανονιστικά εμπόδια.
Σύνοψη
Η ανάλυση του Andrei V. Belyi εφιστά την προσοχή σε μια προοπτική αποστασιοποίησης από τις γεωπολιτικές εντάσεις των αγωγών της Gazprom και προτείνει να εξεταστεί μια αγορά περισσότερο ευέλικτη.
Προφανώς, η επιλογή αυτή δεν θα μεταβάλει τον όγκο των παραδόσεων μεγάλης κλίμακας που εξάγονται μέσω των υφιστάμενων δικτύων αγωγών.
Αλλά η σημασία της πρέπει να αξιολογείται ιδιαίτερα για την ανάπτυξη της ζήτησης στις αποκεντρωμένες αγορές φυσικού αερίου της Βαλτικής και των περιφερειών της Βόρειας Ευρώπης.
Οι κύριες προκλήσεις για το επιχειρηματικό σχήμα που παρέχει μια εναλλακτική λύση για τους αγωγούς, είναι η υπερπροσφορά του εμπορεύματος και η μη συμφέρουσα τιμή.
Ως εκ τούτου, μόνο οι πιο ανταγωνιστικές λύσεις θα είχαν νόημα στις τρέχουσες αβέβαιες συνθήκες.
Παρόλα αυτά, ο μικρός όγκος και το ευέλικτο επιχειρηματικό μοντέλο σε σχέση με τις ρωσικές εταιρείες θα μπορούσε να παρέχει καλύτερες λύσεις σε σχέση με τα νέα έργα αγωγών φυσικού αερίου που υπόκεινται σε πολιτικές πιέσεις.
worldenergynews.gr
