Σύμφωνα με μελέτη του ΙΕΝΕ, οι χώρες της συγκεκριμένης γεωγραφικής ζώνης θα αποτελέσουν πόλο σημαντικών ενεργειακών επενδύσεων προκειμένου να υπάρξει ασφαλής μεταφορά και τροφοδοσία με ενέργεια ολόκληρης της Ευρώπης
Περισσότερο «ευάλωτη» σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη όσον αφορά την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού εμφανίζεται η περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπου καταγράφεται μεγάλη ανάγκη για νέα ενεργειακά έργα προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια σε όρους τροφοδοσίας αλλά και ασφαλούς μεταφοράς ενέργειας προς όλη την Ευρώπη.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας Ν.Α. Ευρώπης (ΙΕΝΕ) «SE Europe Energy Outlook 2016/2017», στην οποία μάλιστα αναφέρεται ότι παρά το έντονο ενδιαφέρον από διάφορες χώρες της περιοχής να επενδύσουν σε ενεργειακά έργα, η υλοποίηση τους έχει αποδειχθεί μία αργή διαδικασία.
Σημειώνεται επίσης ότι είναι λίγα τα περιφερειακά έργα υποδομής στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που ολοκληρώθηκαν την τελευταία δεκαετία.
Η μελέτη αναλύει την εικόνα του ενεργειακού τομέα της περιοχής εξετάζοντας 13 συνολικά χώρες.
Σύμφωνα με αυτή οι ενεργειακές επενδυτικές προοπτικές φαίνονται θετικές μεταξύ 2016 και 2025.
Πρόβλεψη για σημαντικές επενδύσεις στην ενέργεια την προσεχή δεκαετία
Επίσης, διαφαίνεται σημαντική βελτίωση στις προβλεπόμενες επενδύσεις σε σύγκριση με τις προβλέψεις που πραγματοποιήθηκαν το 2011 (πρώτη έκδοση “Outlook” του ΙΕΝΕ) για την περίοδο 2011-2020, με συνολική εκτιμώμενη χρηματοδότηση στην περιοχή ύψους 267 δις ευρώ στο βασικό σενάριο και 321 δις ευρώ στο αισιόδοξο σενάριο.
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης του ΙΕΝΕ συνοψίζονται στα εξής:
• Η γεωγραφία, ακολουθούμενη από την οικονομία, έχουν αναδειχθεί ως βασικοί παράγοντες στην ενεργειακή αξιολόγηση της ΝΑ Ευρώπης.
• Ενεργειακές στρατηγικές και πολιτικές: Υπάρχει σημαντική απόκλιση μεταξύ των στόχων, που έχουν καθοριστεί και της ουσιαστικής προόδου που έχει επιτευχθεί (πχ. απανθρακοποίηση, διείσδυση ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της περιοχής, περιφερειακή συνεργασία).
• Υπάρχει σαφής αποτυχία σε επίπεδο πολιτικής ΕΕ όσον αφορά την επίτευξη εθνικών στόχων, ιδίως στις ΑΠΕ, δεδομένου ότι παρατηρούνται συγκρούσεις μεταξύ αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων και επιτρεπόμενων επιπέδων ελλείμματος.
• Μία ισχυρή ανοδική τάση στην τελική ζήτηση ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη προβλέπεται μέχρι το 2050, φθάνοντας τα 219 Mtoe, αυξημένη κατά 59 Mtoe σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2015.
• Η συνεχιζόμενη συνάφεια των στερεών καυσίμων που συνεισέφεραν περίπου το 33% της ακαθάριστης εσωτερικής κατανάλωσης και το 38% της ακαθάριστης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης αντίστοιχα το 2015.
• Η υψηλή εξάρτηση από εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου με τις εισαγωγές αργού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων να αντιστοιχούν στο 82.65% της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου και στο 69.5% του φυσικού αερίου, έναντι 53.5% του μέσου όρου της ΕΕ.
Ενίσχυση του ρόλου των περιφερειακών χωρών
Στα συμπεράσματα της μελέτης σημειώνεται, επίσης, με έμφαση πως οι περιφερειακές χώρες – μεταξύ αυτών και η Ελλάδα – διαδραματίζουν όλο και πιο σημαντικό ρόλο στη διοχέτευση ενεργειακών ροών στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Επιπλέον, η μελέτη του ΙΕΝΕ καταλήγει και στα εξής συμπεράσματα:
• Το φυσικό αέριο αποκτά όλο και μεγαλύτερη σπουδαιότητα στο ενεργειακό μίγμα των διαφόρων χωρών της ΝΑ Ευρώπης, τόσο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για εμπορική/οικιακή χρήση.
• Η απελευθέρωση της αγοράς στον τομέα του ηλεκτρισμού έχει σημειώσει τεράστια βήματα τα τελευταία πέντε χρόνια στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης με εμφανή την τόνωση του ανταγωνισμού στον τομέα της λιανικής, μετά από πολλά χρόνια «προστατευτισμού». Λιγότερο εντυπωσιακή είναι η πρόοδος στον τομέα του φυσικού αερίου, όπου ο ανταγωνισμός περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό στον βιομηχανικό τομέα με σημαντική καθυστέρηση στην λιανική.
• Η πυρηνική ενέργεια, αν και συνεισφέρει μόνο το 6% στο μίγμα ηλεκτρικής ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη, παραμένει μια βιώσιμη επιλογή δεδομένου ότι καλύπτει σημαντικό μέρος του φορτίου βάσης σε ορισμένες κύριες χώρες (πχ. Ρουμανία, Βουλγαρία, Κροατία και Σλοβενία), ενώ είναι πλήρως συμβατή και τυγχάνει υποστήριξης των πολιτικών της ΕΕ περί απανθρακοποίησης.
• Προκειμένου οι ΑΠΕ να επιτύχουν μεγαλύτερη διείσδυση στο ενεργειακό μίγμα της ΝΑ Ευρώπης και ως εκ τούτου να διευκολύνουν τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην περιοχή, θα απαιτηθούν σαφή μέτρα πολιτικής με την υποστήριξη κονδυλίων της ΕΕ.
• Η ενεργειακή αποδοτικότητα στη ΝΑ Ευρώπη δεν έχει λάβει την απαιτούμενη προσοχή, αν και η σπουδαιότητά της έχει αναδειχθεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την εισχώρηση της ενεργειακής αποδοτικότητας ως αναπόσπαστο μέρος του εθνικού ενεργειακού προγραμματισμού.
• Όσον αφορά την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, η περιοχή της ΝΑ Ευρώπης φαίνεται πιο «ευάλωτη» από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η περιφερειακή συνδεσιμότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου αποτελεί προτεραιότητα.
www.worldenergynews.gr
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει η μελέτη του Ινστιτούτου Ενέργειας Ν.Α. Ευρώπης (ΙΕΝΕ) «SE Europe Energy Outlook 2016/2017», στην οποία μάλιστα αναφέρεται ότι παρά το έντονο ενδιαφέρον από διάφορες χώρες της περιοχής να επενδύσουν σε ενεργειακά έργα, η υλοποίηση τους έχει αποδειχθεί μία αργή διαδικασία.
Σημειώνεται επίσης ότι είναι λίγα τα περιφερειακά έργα υποδομής στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που ολοκληρώθηκαν την τελευταία δεκαετία.
Η μελέτη αναλύει την εικόνα του ενεργειακού τομέα της περιοχής εξετάζοντας 13 συνολικά χώρες.
Σύμφωνα με αυτή οι ενεργειακές επενδυτικές προοπτικές φαίνονται θετικές μεταξύ 2016 και 2025.
Πρόβλεψη για σημαντικές επενδύσεις στην ενέργεια την προσεχή δεκαετία
Επίσης, διαφαίνεται σημαντική βελτίωση στις προβλεπόμενες επενδύσεις σε σύγκριση με τις προβλέψεις που πραγματοποιήθηκαν το 2011 (πρώτη έκδοση “Outlook” του ΙΕΝΕ) για την περίοδο 2011-2020, με συνολική εκτιμώμενη χρηματοδότηση στην περιοχή ύψους 267 δις ευρώ στο βασικό σενάριο και 321 δις ευρώ στο αισιόδοξο σενάριο.
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης του ΙΕΝΕ συνοψίζονται στα εξής:
• Η γεωγραφία, ακολουθούμενη από την οικονομία, έχουν αναδειχθεί ως βασικοί παράγοντες στην ενεργειακή αξιολόγηση της ΝΑ Ευρώπης.
• Ενεργειακές στρατηγικές και πολιτικές: Υπάρχει σημαντική απόκλιση μεταξύ των στόχων, που έχουν καθοριστεί και της ουσιαστικής προόδου που έχει επιτευχθεί (πχ. απανθρακοποίηση, διείσδυση ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της περιοχής, περιφερειακή συνεργασία).
• Υπάρχει σαφής αποτυχία σε επίπεδο πολιτικής ΕΕ όσον αφορά την επίτευξη εθνικών στόχων, ιδίως στις ΑΠΕ, δεδομένου ότι παρατηρούνται συγκρούσεις μεταξύ αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων και επιτρεπόμενων επιπέδων ελλείμματος.
• Μία ισχυρή ανοδική τάση στην τελική ζήτηση ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη προβλέπεται μέχρι το 2050, φθάνοντας τα 219 Mtoe, αυξημένη κατά 59 Mtoe σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2015.
• Η συνεχιζόμενη συνάφεια των στερεών καυσίμων που συνεισέφεραν περίπου το 33% της ακαθάριστης εσωτερικής κατανάλωσης και το 38% της ακαθάριστης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης αντίστοιχα το 2015.
• Η υψηλή εξάρτηση από εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου με τις εισαγωγές αργού πετρελαίου και πετρελαϊκών προϊόντων να αντιστοιχούν στο 82.65% της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου και στο 69.5% του φυσικού αερίου, έναντι 53.5% του μέσου όρου της ΕΕ.
Ενίσχυση του ρόλου των περιφερειακών χωρών
Στα συμπεράσματα της μελέτης σημειώνεται, επίσης, με έμφαση πως οι περιφερειακές χώρες – μεταξύ αυτών και η Ελλάδα – διαδραματίζουν όλο και πιο σημαντικό ρόλο στη διοχέτευση ενεργειακών ροών στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
Επιπλέον, η μελέτη του ΙΕΝΕ καταλήγει και στα εξής συμπεράσματα:
• Το φυσικό αέριο αποκτά όλο και μεγαλύτερη σπουδαιότητα στο ενεργειακό μίγμα των διαφόρων χωρών της ΝΑ Ευρώπης, τόσο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για εμπορική/οικιακή χρήση.
• Η απελευθέρωση της αγοράς στον τομέα του ηλεκτρισμού έχει σημειώσει τεράστια βήματα τα τελευταία πέντε χρόνια στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης με εμφανή την τόνωση του ανταγωνισμού στον τομέα της λιανικής, μετά από πολλά χρόνια «προστατευτισμού». Λιγότερο εντυπωσιακή είναι η πρόοδος στον τομέα του φυσικού αερίου, όπου ο ανταγωνισμός περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό στον βιομηχανικό τομέα με σημαντική καθυστέρηση στην λιανική.
• Η πυρηνική ενέργεια, αν και συνεισφέρει μόνο το 6% στο μίγμα ηλεκτρικής ενέργειας στη ΝΑ Ευρώπη, παραμένει μια βιώσιμη επιλογή δεδομένου ότι καλύπτει σημαντικό μέρος του φορτίου βάσης σε ορισμένες κύριες χώρες (πχ. Ρουμανία, Βουλγαρία, Κροατία και Σλοβενία), ενώ είναι πλήρως συμβατή και τυγχάνει υποστήριξης των πολιτικών της ΕΕ περί απανθρακοποίησης.
• Προκειμένου οι ΑΠΕ να επιτύχουν μεγαλύτερη διείσδυση στο ενεργειακό μίγμα της ΝΑ Ευρώπης και ως εκ τούτου να διευκολύνουν τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην περιοχή, θα απαιτηθούν σαφή μέτρα πολιτικής με την υποστήριξη κονδυλίων της ΕΕ.
• Η ενεργειακή αποδοτικότητα στη ΝΑ Ευρώπη δεν έχει λάβει την απαιτούμενη προσοχή, αν και η σπουδαιότητά της έχει αναδειχθεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την εισχώρηση της ενεργειακής αποδοτικότητας ως αναπόσπαστο μέρος του εθνικού ενεργειακού προγραμματισμού.
• Όσον αφορά την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, η περιοχή της ΝΑ Ευρώπης φαίνεται πιο «ευάλωτη» από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η περιφερειακή συνδεσιμότητα των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου αποτελεί προτεραιότητα.
www.worldenergynews.gr
