Στόχος τα μέτρα να έχουν συμφωνηθεί έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου
Οι νέοι χαλαρότεροι κανόνες κρατικών ενισχύσεων που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της Καθαρής Βιομηχανικής Συμφωνίας (Clean Industrial Deal) και οι οποίοι θα ισχύσουν έως το 2030, είναι το αντικείμενο της δημόσιας διαβούλευσης που διενεργείται από την Κομισιόν έως τις 25 Απριλίου με στόχο να μέτρα να έχουν συμφωνηθεί έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του έτους.
Το νέο πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων θα συνοδεύει την Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία και επιδιώκει τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν μέτρα κρατικής ενίσχυσης για την υποστήριξη των βιομηχανικών επιχειρήσεων βασιζόμενα στην εμπειρία από τις μεταβατικές διατάξεις του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης TCTF που ίσχυσε κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης.
Το σχέδιο CISAF καθορίζει τους όρους υπό τους οποίους οι κρατικές ενισχύσεις για ορισμένες επενδύσεις θα θεωρούνται συμβατές με την εσωτερική αγορά. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν καθεστώτα ενίσχυσης όπου χρειάζεται. Μόλις εγκριθούν από την Επιτροπή, τα καθεστώτα κρατικών ενισχύσεων επιτρέπουν την ταχεία διάθεση μεμονωμένων επιχορηγήσεων ενίσχυσης. Ως εκ τούτου, συμβάλλει στην απλούστευση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις για έργα που συμβάλλουν στην επιτάχυνση των στόχων του Clean Industrial Deal.
Το σχέδιο CISAF περιέχει διατάξεις για τα ακόλουθα είδη μέτρων:
Μέτρα για την επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ: Τα κράτη μέλη θα μπορούν να δημιουργήσουν προγράμματα επενδύσεων σε έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας με απλουστευμένες διαδικασίες υποβολής προσφορών που μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα. Επίσης θα μπορούν να υιοθετήσουν συστήματα ενίσχυσης για συγκεκριμένες τεχνολογίες λόγω του ιδιαίτερου εθνικού τους ενεργειακού μείγματος, καθώς και να χορηγούν ενίσχυση για λιγότερο ώριμες τεχνολογίες, όπως το ανανεώσιμο υδρογόνο.
Η πρόταση περιέχει επίσης ειδικές διευκολύνσεις για τις κρατικές ενισχύσεις σε μηχανισμούς ευελιξίας και επάρκειας ισχύος από μονάδες παραγωγής εξαιρουμένων των ορυκτών καυσίμων.
Μέτρα για τη διευκόλυνση της απαλλαγής των βιομηχανιών από τις εκπομπές άνθρακα: Τα κράτη μέλη θα μπορούν να υποστηρίξουν επενδύσεις σε όλες τις τεχνολογίες που οδηγούν σε απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα και συγκεκριμένα: (i) να θεσπίσουν συστήματα βάσει διαγωνισμών είτε (ii) να υποστηρίξουν άμεσα έργα, χωρίς διαγωνισμούς, εντός ορισμένων ορίων.
Μέτρα που διασφαλίζουν επαρκή παραγωγική ικανότητα σε καθαρές τεχνολογίες: Η πρόταση θα επιτρέψει την υποστήριξη της παραγωγής εξοπλισμού καθαρής τεχνολογίας (που επί του παρόντος ορίζεται ως: μπαταρίες, ηλιακοί συλλέκτες, ανεμογεννήτριες, αντλίες θερμότητας, ηλεκτρολύτες και χρήση και αποθήκευση άνθρακα) καθώς και τα βασικά συστατικά και κρίσιμες πρώτες ύλες που απαιτούνται για την παραγωγή τέτοιου εξοπλισμού.
Με την επιφύλαξη αυστηρών διασφαλίσεων, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν επίσης να παρέχουν υψηλότερα ποσά ενίσχυσης για να ταιριάζουν με το επίπεδο στήριξης που παρέχεται σε τρίτες χώρες για ένα συγκεκριμένο έργο, ώστε να αποφευχθεί η εκτροπή τέτοιων επενδύσεων από την Ευρώπη.
Μέτρα για την απομάκρυνση του κινδύνου ιδιωτικών επενδύσεων: Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να υιοθετήσουν μέτρα για τη μείωση των κινδύνων που συνδέονται με τις ιδιωτικές επενδύσεις σε ΑΠΕ, την απαλλαγή της βιομηχανίας από τον άνθρακα, την παραγωγική ικανότητα σε καθαρές τεχνολογίες καθώς και ορισμένες ενεργειακές υποδομές.
Το σχέδιο CISAF βασίζεται στις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν από τα κράτη μέλη καθώς και στην εμπειρία της Επιτροπής από την εφαρμογή του TCTF όπως προκύπτει από σχετική έρευνα. Η έρευνα έδειξε ότι συνολικά, το TCTF ήταν χρήσιμο και συνέβαλε στην επιτάχυνση των επενδύσεων. Συγκεκριμένα έως το Ιούνιο του 2024, η Επιτροπή ενέκρινε βοήθεια 47 δισεκατομμυρίων ευρώ βάσει των μεταβατικών διατάξεων του TCTF, με 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ να χορηγούνται ουσιαστικά από τα κράτη μέλη.
