Επιστολή στο ΥΠΕΝ στο πλαίσιο της διαβούλευσης του νέου ΕΣΕΚ
Την αναγκαιότητα λειτουργίας μηχανισμού διαθέσιμης ισχύος στην ελληνική αγορά ηλεκτρισμού το αργότερο εντός 24 μηνών, θέτει εμφατικά ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) στην επιστολή του προς το ΥΠΕΝ στο πλαίσιο της διαβούλευσης του νέου ΕΣΕΚ.
Είναι η πρώτη φορά που το θέμα τίθεται ανοιχτά και δημόσια από τον Σύνδεσμο παρά το γεγονός ότι όλο το τελευταίο διάστημα και όσο η διείσδυση των ΑΠΕ διευρύνεται η πρόταση για υιοθέτηση ανάλογου μηχανισμού βρίσκεται στο επίκεντρο τόσο δημόσιων όσο και ιδιωτικών συζητήσεων των παραγόντων της αγοράς. Μάλιστα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης είναι κατηγορηματικά αντίθετος με την υιοθέτηση ενός τέτοιου μέτρου και αυτός ήταν ο λόγος που δεν συμπεριελήφθη η παραμικρή σχετική αναφορά στο ΕΣΕΚ.
Πάντως ο ΕΣΑΗ στην επιστολή του τονίζει ότι χώρες όπως η Γερμάνια που μέχρι πρόσφατα απέκλειαν τέτοιου είδους μέτρα ήδη προετοιμάζει μηχανισμό ισχύος, ενώ σχετικές αναφορές υπάρχουν και την έκθεση Ντράγκι. Όπως σημειώνει ο ΕΣΑΗ στην επιστολή του η έκθεση Ντράγκι καταγράφει ρητά τη σύσταση για επιτάχυνση της διαδικασίας έγκρισης των μηχανισμών ισχύος και των εργαλείων ευελιξίας και ζητάει ο σχεδιασμός των μηχανισμών αυτών να γίνεται με τρόπο ώστε να παίρνουν τη μορφή δομικών στοιχείων της αγοράς ηλεκτρισμού.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι μόλις χθες ο διαχειριστής του συστήματος της Φιλανδίας πρότεινε την υιοθέτηση μηχανισμού διαθεσιμότητας ισχύος για να αντιμετωπιστούν οι πολύ υψηλές τιμές που σημειώνονται στην συγκεκριμένη αγορά.
Απάντηση στις προκλήσεις
Σύμφωνα με τις ελληνικές ιδιωτικές εταιρίες παραγωγής ρεύματος η πρόσφατη αναθεώρηση του ευρωπαϊκού πλαισίου για τις αγορές ηλεκτρισμού, ορίζει ότι οι αγορές διαθέσιμης ισχύος δεν είναι πλέον ούτε προσωρινές ούτε έσχατο μέσο για τη διασφάλιση της επάρκειας ισχύος, αλλά μπορούν να ενσωματωθούν ως δομικό στοιχείο στον συνολικό σχεδιασμό της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού.
Ο ΕΣΑΗ τονίζει πως η δημιουργία μιας αγοράς διαθέσιμης ισχύος, στην οποία θα μπορούν να συμμετέχουν μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης, είναι η καλύτερη απάντηση στις προκλήσεις που δημιουργούνται λόγω της στοχαστικότητας των ΑΠΕ.
Επίσης ο Σύνδεσμος τονίζει ότι μια τέτοια αγορά «θα λειτουργήσει και ως ασπίδα των καταναλωτών απέναντι σε εποχιακές αυξήσεις τιμών, αφού θα περιλαμβάνει ρήτρα για πλαφόν στο έσοδο ανά MWh που θα μπορούν να εισπράξουν από την πώληση ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά όσοι διαχειριστές μονάδων παραγωγής/αποθήκευσης κλείσουν συμβόλαιο με τον ΑΔΜΗΕ στο πλαίσιο της αγοράς διαθέσιμης ισχύος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΕΣΑΗ είναι κάθετα αρνητικός σε οποιαδήποτε προοπτική τροποποίησης του target model και της οριακής τιμολόγησης υπενθυμίζοντας ότι αντίστοιχα σχέδια απορρίφθηκαν πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Για το ίδιο θέμα επικαλείται και πάλι την έκθεση Ντράγκι η οποία συμπεραίνει ότι στις βραχυχρόνιες αγορές ηλεκτρισμού πρέπει να διατηρηθεί η οριακή τιμολόγηση.
Σε ότι αφορά το μέλλον και μια ενδεχόμενη άλλη αναθεώρηση του σχεδιασμού της αγοράς, αυτή σύμφωνα με τον ΕΣΑΗ είναι πιθανότερο να οδηγήσει όχι σε αλλαγή της τιμολόγησης στην προημερήσια αγορά αλλά σε αύξηση των ζωνών προσφοράς ή ακόμα και σε εισαγωγή της κομβικής τιμολόγησης.
PPAs και χρηματοδότηση
Εξάλλου αναφερόμενος στα PPAs ο ΕΣΑΗ σημειώνει ότι τα τελευταία χρόνια η σύναψη μακροχρόνιων διμερών συμβάσεων (PPAs) με προμηθευτές ή καταναλωτές καθίσταται απαραίτητη προϋπόθεση για τραπεζικό δανεισμό. Ωστόσο όπως αναφέρει η χρηματοδότηση των έργων δεν μπορεί να εξασφαλιστεί αποκλειστικά μέσω της σύναψης διμερών συμβάσεων και εξηγεί τους λόγους:
«H ζήτηση δεν είναι δεδομένη λόγω της εγγενούς μεταβλητότητας της αγοράς και των συνεπαγόμενων κινδύνων. Τονίζεται μάλιστα ότι οι αυξημένες προβλέψεις διείσδυσης των ΑΠΕ όπως αναφέρονται στο αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, αναδεικνύουν αντίστοιχη αύξηση των ποσοτήτων παραγωγής από ΑΠΕ, επομένως και τιμή που μπορεί να εξασφαλίσει ένα νέο έργο ΑΠΕ μέσω PPA τείνει να διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα και άρα γίνεται δυσκολότερη η επίτευξη οικονομικής βιωσιμότητας για αυτά τα έργα ΑΠΕ».
Τέλος σε ότι αφορά την πλατφόρμα PPAs που αναπτύσσεται από το ΕΧΕ σύμφωνα με τον ΕΣΑΗ, δε φαίνεται να μπορεί να συνεισφέρει αποτελεσματικά στη διεύρυνση της σχετικής αγοράς. Τα PPA είναι ιδιαιτέρως πολύπλοκες συμβάσεις οι οποίες ολοκληρώνονται μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών, καθώς περιέχουν, εκτός των άλλων, πληθώρα οροσήμων και ρητρών συνδεδεμένες τόσο με την επίτευξή τους όσο και με την απόδοση του έργου.
Επίσης, η κεντρική εκκαθάριση ενός PPA από έναν εκκαθαριστικό οίκο (στα πρότυπα της προθεσμιακής αγοράς) θα έχει υψηλό κόστος τόσο σε επίπεδο εκκαθάρισης όσο και σημαντικότερο σε επίπεδο περιθωρίου ασφαλείας (margin). Χωρίς να λαμβάνουμε υπόψιν τεχνικές δυσκολίες όπως η μη ύπαρξη ρευστότητας και διαφάνειας στην εκτίμηση τιμών και capture rates για χρονικές διάρκειες όμοιες αυτών των PPAs.
www.worldenergynews.gr