Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε κατά την συνέντευξη τύπου στην Θεσσαλονίκη, πως υπάρχει μια βασική στρέβλωση σήμερα στην αγορά ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης. Το target model δεν λειτούργησε. Και τις προσεχείς μέρες, όπως ανέφερε, "θα αναδείξω το θέμα με επιστολή που θα στείλω στην πρόεδρο της Κομισιόν, για τις ακραίες διακυμάνσεις στις τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας στα Βαλκάνια και τη νοτιοανατολική Ευρώπη. Κάτι δεν δουλεύει σωστά στην ευρωπαϊκά η αγορά και θα δώσω αγώνα για να διορθωθούν αυτές οι στρεβλώσεις.
Ο πρωθυπθργός αναφέρθηκε επίσης στους στόχους της κυβέρνησης για την πράσινη μετάβαση και την πράσινη ενέργεια. Τόνισε ότι το πρόβλημα με τις ΑΠΕ είναι ότι δεν μπορούν να παράγουν ενέργεια 24 ώρες το 24ωρο. Επεσήμανε παράλληλα πως υπάρχει μια βασική στρέβλωση σήμερα στην αγορά ενέργειας της ΝΑ Ευρώπης.
Oσον αφορά τα αιτήματα της βιομηχανίας για μείωση του ενεργειακού κόστους ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι προτεραιότητα είναι τα νοικοκυριά και ότι η βιομηχανία έχει την εναλλακτική δυνατότητα να το αντιμετωπίσει μέσω διμερών συμβολαίων.
Πάντως προέβλεψε ότι από τα τέλη Σεπτεμβρίου και στον Οκτώβριο οι ενεργειακές τιμές θα υποχωρήσουν και σε κάθε περίπτωση το ζήτημα της βιομηχανίας είναι υπό εξέταση.
Για την διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου το χαρακτήρισε σημαντικό έργο, ειδικά για την Κύπρο και ανέφερε ότι, "είμαστε σε διαπραγματεύσεις και από την στιγμή που θα εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου, οι όποιοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα ξεπεραστούν.
Αναλυτικά
Αναφερόμενος εκ νέου στο ζήτημα της ακριβειας και τις τιμές στο ρεύμα τόνισε: «Χθες στην εισαγωγή της ομιλίας μου, όταν περιέγραψα τους μεγάλους στόχους που διέπουν την πολιτική μας για την επόμενη τριετία, αναφέρθηκα ειδικά στην πράσινη μετάβαση και ειδικά στην πράσινη ενέργεια, εξηγώντας ότι αυτή δεν αποτελεί απλά μια περιβαλλοντική αναγκαιότητα, αλλά και μια οικονομική αναγκαιότητα.
Γιατί το λέω αυτό;
Διότι η ενέργεια η οποία παράγεται σήμερα από τον ήλιο, από τον άνεμο και από τα νερά, είναι πολύ πιο φθηνή από την ενέργεια η οποία παράγεται από εισαγόμενο φυσικό αέριο ή από τον λιγνίτη, ο οποίος ούτως ή άλλως είναι σε σχεδόν πλήρη αποδρομή.
Όπως είχαμε δεσμευθεί το πρόβλημα όμως με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας το γνωρίζετε καλύτερα από μένα, είναι ότι δεν μπορούν να παράγουν ενέργεια 24 ώρες το 24ωρο.
Γι’ αυτό και σε κάποιες ώρες της ημέρας, ειδικά τις βραδινές ώρες, όταν βγαίνουν τα φωτοβολταϊκά από το σύστημα, ειδικά το καλοκαίρι παρατηρήθηκε τους τελευταίους μήνες μια πολύ απότομη άνοδος της ωριαίας τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία τελικά μεταφράζεται και σε μια άνοδο της μεσοσταθμικά της τιμής της χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας για τον μήνα.
Υπήρχαν λόγοι που έγινε αυτό χωρίς να γίνω πολύ τεχνικός.
Υπάρχει μια βασική στρέβλωση σήμερα στην αγορά ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης σε σχέση με τις τιμές που πληρώνει η Δυτική Ευρώπη για ηλεκτρική ενέργεια.
Λέμε ότι έχουμε μια ενιαία αγορά, έχουμε το target model, αλλά αυτό δεν λειτούργησε.
Τους τελευταίους μήνες και πρέπει να σας πω ότι τις επόμενες μέρες θα αναδείξω το ζήτημα αυτό με μια επιστολή την οποία θα στείλω στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την κυρία Von der Leyen, εξηγώντας ακριβώς το τι έγινε όχι μόνο στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία, στην Ουγγαρία και πώς γίνεται να υπάρχουν ώρες της ημέρας όπου η οριακή τιμή του συστήματος να είναι 10 φορές ακριβότερη στα Βαλκάνια από ότι είναι στην Αυστρία ή στην Τσεχία;
Κάτι δεν δουλεύει καλά, δεν δουλεύει καλά στο ευρωπαϊκό μοντέλο.
Δεν αναμένω ότι θα υπάρχουν άμεσες λύσεις στο πρόβλημα αυτό, αλλά τουλάχιστον ας ασχοληθεί κάποιος σοβαρά να το αναδείξουμε ώστε να φροντίσουμε να μην έχουμε τέτοιες στρεβλώσεις ξανά στο μέλλον.
Δεν τις είχαμε μέχρι τον Μάιο.
Το γεγονός όμως ότι έγινε αυτό μια φορά μας κάνει πολύ ανήσυχους.
Εξάγουμε αυτή τη στιγμή ενέργεια στην στην Ουκρανία.
Παλιά εισάγαμε ενέργεια από την Ουκρανία.
Αυτό τραβάει ενέργεια από το σύστημα, ανεβάζει τις τιμές.
Στην κατεύθυνση αυτή , συνάντηση θα πραγματοποιήσουν την επόμενη εβδομάδα οι υπουργοί Ενέργειας Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας για το θέμα των υψηλών τιμών ενέργειας στη Ν.Α Ευρώπη.
Όπως έγραφε το WEN στις 3/9, αναβαθμίζεται και σε πολιτικό επίπεδο το μέτωπο Ελλάδας- Ρουμανίας- Βουλγαρίας για τις τιμές ρεύματος, που συγκροτήθηκε από τις Ενώσεις βιομηχανικών καταναλωτών των τριών χωρών. Η Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες, αναλαμβάνει πρωτοβουλία για τη συγκρότηση ενός κοινού μετώπου σε επίπεδο κυβερνήσεων με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία για να θέσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ζήτημα των υψηλών τιμών στις χονδρεμπορικές αγορές ρεύματος της περιοχής της Νοτιο Ανατολικής Ευρώπης και των σημαντικών αποκλίσεων από τις αγορές της υπόλοιπης Ευρώπης.
Είναι κοινή η διαπίστωση των κυβερνήσεων τριών χωρών ότι το φαινόμενο της εκτόξευσης των τιμών που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο στην περιοχή της Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης δεν είναι πρόσκαιρο αλλά αποκτά μονιμότερα χαρακτηριστικά και οι επιπτώσεις δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με κρατικές επιδοτήσεις. Η εικόνα που παρουσιάζουν οι ευρωπαϊκές αγορές σε σχέση με τις τιμές ρεύματος οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν μεταφέρει το βάρος της ηλεκτροδότησης της Ουκρανίας, της οποίας η παραγωγή και οι υποδομές πλήττονται από τη Ρωσικές επιδρομές, στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες της Νοτιο- Ανατολικής Ευρώπης.
Βαλκανικό Μέτωπο
Το βαλκανικό μέτωπο» που συγκροτείται με εκπροσώπους τις τρεις ευρωπαϊκές χώρες της περιοχής θα ζητήσει από την ΕΕ είτε την ενίσχυση των ροών ενέργειας από την Δυτική Ευρώπη στην Ουκρανία, είτε την χρηματοδότησή τους για την ενίσχυση επιχειρήσεων και καταναλωτών που πλήττονται.
Οι ροές ενέργειας στην περιοχή έχουν αλλάξει μετά τα πλήγματα που δέχτηκε το παραγωγικό δυναμικό της Ουκρανίας από τις ρωσικές επιδρομές. Η Ουκρανία από εξαγωγική προς τα Βαλκάνια χώρα έχει μετατραπεί εδώ και πολλού μήνες σε εισαγωγική, αυξάνοντας τη ζήτηση στις διασυνδεδεμένες αγορές.
Στο μεταξύ από τον Ιούνιο οι χώρες της Νοτιο Ανατολικής Ευρώπης καλύπτουν και τη ζήτηση στην αγορά της Ουκρανίας και της Ρουμανίας που προκάλεσε ο περιορισμός των ροών ενέργειας από την Δυτική Ευρώπη μέσω της Αυστρίας και της Ουγγαρίας .
Η κατάσταση επιδεινώνεται όλο και περισσότερο καθώς τα ρωσικά χτυπήματα εστιάζουν σε σταθμούς παραγωγής και ενεργειακές υποδομές στην Ουκρανία , εξέλιξη που ένα δεν ληφθούν μέτρα παγιώνει το κλίμα των υψηλών τιμών ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή.
Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία, πέραν από το αυταπόδεικτο των μεγάλων αποκλίσεων των τιμών, θα στηρίξουν το αίτημά τους προς την ΕΕ και στα πορίσματα των αρμοδίων εθνικών ανεξάρτητων αρχών που διερευνούν το κατά πόσο πράγματι οι περιορισμένες ροές από τη Δυτική Ευρώπη στην Ουκρανία οφείλονται στη δυναμικότητα των διασυνδέσεων αλλά και το πως λειτουργούν οι αλγόριθμοι που ρυθμίζουν τις ροές ενέργειας από τις φθηνότερες στις ακριβότερες αγορές.
Η πρώτη κίνηση για την βιομηχανία
Το πολιτικό μέτωπο Ελλάδας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας έρχεται σε συνέχεια ενός βιομηχανικού μετώπου των τριών χωρών που συγκροτήθηκε μέσα στον Ιούλιο με το πρώτο κύμα εκτόξευσης των τιμών. Με κοινή επιστολή τους στην Γενική Διεύθυνση Ενέργειας και τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ, οι Ενώσεις βιομηχανικών καταναλωτών Ελλάδας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας, έθεσαν το ζήτημα των τεράστιων αποκλίσεων τιμών στις αγορές Νοτιοανατολικής Ευρώπης με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές και τον αθέμιτο ανταγωνισμό που προκαλούν εις βάρος τους. Η επιστολή στάλθηκε στις 17 Ιουλίου και μετά την απαντητική επιστολή της ΕΕ που έλαβαν στις 2 Αυγούστου ότι το ζήτημα έχει παραπεμφθεί προς διερεύνηση στον ACER (Αρχή Ευρωπαίων Ρυθμιστών) , οι τρεις βιομηχανικές Ενώσεις επανήλθαν με μια δεύτερη επιστολή διαμαρτυρίας στις 29 Αυγούστου.
Οι τιμές ρεύματος στις χονδρεμπορικές αγορές της Νοτιο- Ανατολική Ευρώπης διαμορφώνονται σταθερά από τον Ιούλιο σε διπλάσια επίπεδα από αυτά των αγορών της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης. Στην Ελλάδα η μέση τιμή της μεγαβατώρας διαμορφώθηκε στα 186 ευρώ με τη μέγιστη τις βραδινές ώρες να φτάνει στα 911 ευρώ. Στα 246,89 ευρώ διαμορφώνεται η τιμή της μεγαβατώρας στην αγορά της Ρουμανίας, στα 241 ευρώ στην Ουγγαρία, στα 238 ευρώ στο Μαυροβούνιου, στα 235,67 ευρώ στη Σερβία και στα 233, 46 ευρώ στην Αλβανία. Την ίδια στιγμή οι τιμές στην Γερμανία είναι στα 158,39 ευρώ/MWh, στη Γαλλία στα 104,22 ευρώ/MWh και στην Αυστρία στα 154, 74 ευρώ/MWh.
www.worldenergynews.gr
