Παρενέργειες στη Γερμανία από την πρόκληση του Going Green
Οι μεγάλες επιδοτήσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προκαλούν κραδασμούς στη Γερμανία εγείροντας ερωτήματα για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σχετικά με το πόσο καιρό μπορούν να αντέξουν οικονομικά να στηρίξουν τις πράσινες επενδύσεις σύμφωνα με δημοσίευμα του BloombergGreen.
Ενώ τα μέτρα στήριξης δεκαετιών της χώρας ήταν καίριας σημασίας για τη μείωση του παγκόσμιου κόστους παραγωγής, έχουν κάνει τα έργα καθαρής ενέργειας τόσο ελκυστικά που οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας συχνά υποχωρούν σε χαμηλά ή ακόμα και αρνητικά επίπεδα σε ημέρες με πολύ ήλιο ή αέρα. Δεδομένου ότι η κυβέρνηση καλύπτει τη διαφορά για να διασφαλίσει τις εγγυημένες αποδόσεις των παραγωγών, οι επιδοτήσεις πρόκειται να φτάσουν τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος, διπλάσιο ποσό από αυτό που είχε αρχικά υπολογισθεί.
Η τάση έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για τους φορολογούμενους, οι οποίοι έχουν βιώσει τον ταχύτερο πληθωρισμό των τελευταίων δεκαετιών τα τελευταία χρόνια και θα χρειαστεί να υπομείνουν τις περικοπές των δημοσίων δαπανών σε άλλους τομείς καθώς η κυβέρνηση αγωνίζεται να καθαρίσει τον προϋπολογισμό του.
Οι παραγωγοί ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κέρδισαν δισεκατομμύρια κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης που αύξησε το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και συνεχίζουν να το κάνουν μέσω επιδοτήσεων ακόμη και μετά την πτώση των τιμών.
Οι μεταρρυθμίσεις του Βερολίνου
Το ζήτημα που αντιμετωπίζει η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης προμηνύει αυτό που πιθανότατα θα γίνει βασικό ερώτημα πολιτικής: μπορούν οι κυβερνήσεις να αντέξουν οικονομικά να σταματήσουν να προσφέρουν στήριξη σε καθαρότερες ενέργειες χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τη μετάβαση;
Το Βερολίνο ήδη προωθεί τις αρχικές μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη μείωση των επιδοτήσεων και υπάρχουν προτάσεις για μια ευρύτερη αναθεώρηση που βασίζεται στη στήριξη του επενδυτικού κόστους και όχι στις εγγυημένες τιμές για την παραγωγή. Η αναδυόμενη συναίνεση είναι ότι το αρχικό πρόγραμμα επιδοτήσεων —που σχεδιάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000— προοριζόταν να υποστηρίξει νέες τεχνολογίες, όχι αυτές που αποτελούν πλέον περισσότερο από το ήμισυ του μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
«Η τεχνολογία δεν ήταν μαγεία ακόμη και τότε, αλλά έπρεπε να γίνει εμπορεύσιμη», είπε ο Jürgen Trittin, ο οποίος ήταν υπουργός Περιβάλλοντος όταν συντάχθηκε το γερμανικό σύστημα καθαρής ενέργειας. Το κράτος συμφώνησε τελικά να δημιουργήσει μια επιδότηση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε σταθερή τιμή για μια περίοδο 20 ετών, «με στόχο όμως να την καταστήσει ανταγωνιστική».
Μια τολμηρή ανανέωση θα μπορούσε να δώσει τον τόνο για την υπόλοιπη Ευρώπη καθώς οδεύει προς την πλήρη απαλλαγή από τον άνθρακα έως το 2050. Επικριτές όπως η Simone Peter, πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ανησυχούν ότι μια «ριζική αλλαγή» θα πνίξει τις επενδύσεις ή θα τις ωθήσει σε δικαιοδοσίες με ευνοϊκότερους όρους.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Βερολίνο αντιμετωπίζει εκκλήσεις για μεταρρύθμιση των επιδοτήσεων του. Δεδομένου ότι εγγυώνται μια ελάχιστη τιμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης να βάλει επίσης ένα ανώτερο όριο στα κέρδη των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας, όπως γίνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Πρόκειται για ένα πολύ ευέλικτο σύστημα που δεν υπάρχει σε άλλες αγορές», δήλωσε ο Nicolai Herrmann, διευθυντής της εταιρείας συμβούλων Enervis.
Ο υπουργός Οικονομίας Robert Habeck και οι ομάδες λόμπι που εκπροσωπούν τη γερμανική βιομηχανία έχουν απορρίψει εκκλήσεις για εισαγωγή συστημάτων συμβάσεων για τη διαφορά - όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο - εν μέσω φόβου ότι μπορεί να σταματήσουν τις επενδύσεις. Ο Habeck αντ' αυτού υποστήριξε έναν μηχανισμό χωρητικότητας, στον οποίο μια ορισμένη σταθερή παραγωγή τίθεται σε δημοπρασία η οποία θα πρέπει πρώτα να δοκιμαστεί στην αγορά.
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας «θα συνεχίσουν να επιδοτούνται, αλλά με τέτοιο τρόπο που να είναι ολοένα και πιο αποδοτικοί στην αγορά», είπε ο Habeck σε δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα.
Ανησυχία για την χρηματοδότηση
Εκτός από την έλλειψη σαφήνειας σχετικά με τη μελλοντική υποστήριξη, μια ανησυχία είναι ότι οι τράπεζες θα διστάζουν να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις από ανανεώσιμες πηγές εάν δεν υπάρχει βεβαιότητα για τη μακροπρόθεσμη κερδοφορία. Τέτοια έργα είναι πολύ πιο ελκυστικά εάν έχουν κλειδωμένη τιμή για την ισχύ που προσφέρουν, δήλωσε ο Trevor Allen, Επικεφαλής Έρευνας Αειφορίας στο BNP Paribas Markets 360.
Αυτό δεν είναι θέμα για όλους τους τύπους επενδύσεων: Η υπεράκτια αιολική ενέργεια έχει γίνει τόσο προσοδοφόρα που οι προγραμματιστές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν δισεκατομμύρια για δικαιώματα ανάπτυξης του βυθού. Για την αιολική και ηλιακή ενέργεια στην ξηρά είναι πιο δύσκολο λόγω γεωγραφικών περιορισμών. Παρά την προσθήκη τεράστιας χωρητικότητας φωτοβολταϊκών πέρυσι, η πραγματική ηλιακή παραγωγή της Γερμανίας μειώθηκε κατά 1,3% εν μέσω συννεφιασμένου καιρού.
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι οποιεσδήποτε αλλαγές στις τρέχουσες επιδοτήσεις θα πρέπει πιθανότατα να περάσουν από μια μακρά διαδικασία έγκρισης από την ΕΕ, σύμφωνα με τον Thomas Schulz, Γερμανό Επικεφαλής Ενέργειας της Linklaters LLP, και δεν είναι σαφές εάν θα είναι φθηνότερες.
Εν τω μεταξύ, η πτώση στις τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας έχει ήδη αρχίσει να εμποδίζει τα έργα που δεν εμπίπτουν στο υπάρχον πλαίσιο —για παράδειγμα λόγω του μεγέθους τους— υποδεικνύοντας ότι ενδέχεται να υπάρχει μικρό ενδιαφέρον για τους επενδυτές εάν μειωθεί η στήριξη.
Ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που μπορεί να προσφέρει κάποια ελπίδα για συνεχή επέκταση περιλαμβάνει τη σύναψη άμεσων συμβάσεων με βιομηχανικούς πελάτες. Παρόλο που η Γερμανία είναι τώρα η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης μετά την Ισπανία οι συμφωνίες αγοράς ενέργειας, καλύπτουν μόνο ένα μικρό κλάσμα των 3,6 γιγαβάτ μέχρι στιγμής.
Ένα παράδειγμα προέρχεται από το χωριό Witznitz της ανατολικής Γερμανίας, όπου εγκαινιάστηκε αυτό το μήνα το μεγαλύτερο ηλιακό πάρκο της Ευρώπης, που πουλούσε ρεύμα απευθείας στη Shell Plc και τη Microsoft.
www.worldenergynews.gr
